1 Księga Królewska 18

Biblia Tysiąclecia	JERUSALEM
1 Po upływie wielu dni, w trzecim roku, Pan skierował do Eliasza to słowo: Idź, ukaż się Achabowi, albowiem ześlę deszcz na ziemię.	1 Il se passa longtemps et la parole de Yahvé fut adressée à Elie, la troisième année, en ces termes:"Va te montrer à Achab, je vais envoyer la pluie sur la face de la terre."
2 Poszedł więc Eliasz, aby ukazać się Achabowi, a wtedy w Samarii panował głód.	2 Et Elie partit pour se montrer à Achab. Comme la famine s'était aggravée à Samarie,
3 Achab wezwał Obadiasza, zarządcę pałacu. A Obadiasz odznaczał się wielką bojaźnią Pańską,	3 Achab fit appeler Obadyahu, le maître du palais -- cet Obadyahu craignait beaucoup Yahvé:
4 bo gdy Izebel tępiła proroków Pańskich, to Obadiasz zaopiekował się stu prorokami, ukrył ich po pięćdziesięciu w grocie i żywił ich chlebem i wodą.	4 Lorsque Jézabel massacra les prophètes de Yahvé, il prit cent prophètes et les cacha 50 à la foisdans une grotte, où il les ravitaillait de pain et d'eau --
5 Otóż Achab powiedział do Obadiasza: Chodź, przejdziemy kraj w kierunku wszystkich wód i do wszystkich potoków. Może gdzie znajdziemy trawę, to wyżywimy konie i muły i nie zamorzymy bydła.	5 et Achab dit à Obadyahu: "Viens! Nous allons parcourir le pays, vers toutes les sources et tous lestorrents; peut-être trouverons-nous de l'herbe pour maintenir en vie chevaux et mulets et ne pas abattre debétail."
6 Potem podzielili między siebie kraj, aby go obejść. Achab poszedł osobno jedną drogą. Obadiasz zaś poszedł osobno drugą drogą.	6 Ils se partagèrent le pays pour le parcourir: Achab partit seul par un chemin et Obadyahu partit seulpar un autre chemin.
7 Kiedy Obadiasz był w drodze, zdarzyło się, że właśnie spotkał go Eliasz. A on go poznał i upadłszy na twarz, powiedział: Czyś to ty, panie mój, Eliaszu?	7 Comme celui-ci était en route, voici qu'il rencontra Elie; il le reconnut et se prosterna face contreterre en disant: "Te voilà donc, Monseigneur Elie!"
8 Eliasz mu odpowiedział: Ja. Idź, powiedz swemu panu: Oto jest Eliasz.	8 Il lui répondit: "Me voilà! Va dire à ton maître: Voici Elie."
9 Obadiasz zaś rzekł: Czym zgrzeszyłem, że wydajesz twego sługę na śmierć z ręki Achaba?	9 Mais l'autre dit: "Quel péché ai-je commis, que tu livres ton serviteur aux mains d'Achab, pour mefaire mourir?
10 Na życie Pana, Boga twego! Nie ma narodu ani królestwa, do którego by nie posłał mój pan, aby cię odszukać. Gdy zaś powiedziano: Nie ma, to kazał przysięgać każdemu królestwu i każdemu narodowi na to, że ciebie nie można znaleźć.	10 Par Yahvé vivant, ton Dieu! il n'y a pas de nation ni de royaume où mon maître n'ait envoyé techercher, et quand on eut répondu: Il n'est pas là, il a fait jurer le royaume et la nation qu'on ne t'avait pas trouvé.
11 Ty zaś teraz mówisz: Idź, powiedz twemu panu: Oto jest Eliasz.	11 Et maintenant tu ordonnes: Va dire à ton maître: voici Elie,
12 Przecież może się zdarzyć, że kiedy ja odejdę od ciebie, to tchnienie Pańskie uniesie ciebie, nie wiem dokąd. Gdy zaś przyjdę powiedzieć Achabowi, a on cię nie znajdzie, to wówczas może mnie zabić! A wszak twój sługa boi się Pana od swojej młodości.	12 mais quand je t'aurai quitté, l'Esprit de Yahvé t'emportera je ne sais où, je viendrai informer Achab,il ne te trouvera pas et il me tuera! Pourtant ton serviteur craint Yahvé depuis sa jeunesse.
13 Czyż nie oznajmiono memu panu, co uczyniłem, kiedy Izebel zabijała proroków Pańskich? Jak wówczas ukryłem stu ludzi spośród proroków Pańskich, po pięćdziesięciu w grocie, i żywiłem ich chlebem i wodą.	13 N'a-t-on pas appris à Monseigneur ce que j'ai fait quand Jézabel a massacré les prophètes deYahvé? J'ai caché cent des prophètes de Yahvé, 50 à la fois, dans une grotte, et je les ai ravitaillés de pain etd'eau.
14 A ty teraz mówisz: Idź, powiedz twemu panu: Oto jest Eliasz! Ależ on mnie zabije!	14 Et maintenant, tu ordonnes: Va dire à ton maître: voici Elie. Mais il me tuera!"
15 Na to Eliasz odpowiedział: Na życie Pana Zastępów, któremu służę, zaprawdę dziś mu się ukażę.	15 Elie lui répondit: "Aussi vrai que vit Yahvé Sabaot que je sers, aujourd'hui même je me montreraià lui."
16 Obadiasz więc poszedł naprzeciw Achaba, zaraz go zawiadomił "i natychmiast uciekł". Achab zaś poszedł naprzeciw Eliasza.	16 Obadyahu partit à la rencontre d'Achab et lui annonça la chose; et Achab alla au-devant d'Elie.
17 Gdy Achab zobaczył Eliasza, powiedział mu: To ty jesteś ten dręczyciel Izraela!	17 Dès qu'il vit Elie, Achab lui dit: "Te voilà, toi, le fléau d'Israël!"
18 A on mu odrzekł: Nie ja dręczę Izraela, ale właśnie ty i ród twego ojca waszym porzucaniem przykazań Pańskich, a ponadto ty poszedłeś za Baalami.	18 Elie répondit: "Ce n'est pas moi qui suis le fléau d'Israël, mais c'est toi et ta famille, parce que vousavez abandonné Yahvé et que tu as suivi les Baals.
19 Więc zaraz wydaj rozkaz, aby zgromadzić przy mnie całego Izraela na górze Karmel, a także czterystu pięćdziesięciu proroków Baala oraz czterystu proroków Aszery, stołowników Izebel.	19 Maintenant, envoie rassembler tout Israël près de moi sur le mont Carmel, avec les 450 prophètesde Baal, qui mangent à la table de Jézabel."
20 Achab rozesłał polecenie wszystkim Izraelitom i zgromadził proroków na górze Karmel.	20 Achab convoqua tout Israël et rassembla les prophètes sur le mont Carmel.
21 Wówczas Eliasz zbliżył się do całego ludu i rzekł: Dopókiż będziecie chwiać się na obie strony? Jeżeli Jahwe jest [prawdziwym] Bogiem, to Jemu służcie, a jeżeli Baal, to służcie jemu! Na to nie odpowiedzieli mu ani słowa.	21 Elie s'approcha de tout le peuple et dit: "Jusqu'à quand clocherez-vous des deux jarrets? Si Yahvéest Dieu, suivez-le; si c'est Baal, suivez-le." Et le peuple ne put rien lui répondre.
22 Wtedy Eliasz przemówił do ludu: Tylko ja sam ocalałem jako prorok Pański, proroków zaś Baala jest czterystu pięćdziesięciu.	22 Elie poursuivit: "Moi, je reste seul comme prophète de Yahvé, et les prophètes de Baal sont 450.
23 Wobec tego niech nam dadzą dwa młode cielce. Oni niech wybiorą sobie jednego cielca i porąbią go oraz niech go umieszczą na drwach, ale ognia niech nie podkładają! Ja zaś oprawię drugiego cielca oraz umieszczę na drwach i też ognia nie podłożę.	23 Donnez-nous deux jeunes taureaux; qu'ils en choisissent un pour eux, qu'ils le dépècent et leplacent sur le bois, mais qu'ils n'y mettent pas le feu. Moi, je préparerai l'autre taureau et je n'y mettrai pas le feu.
24 Potem wy będziecie wzywać imienia waszego boga, a następnie ja będę wzywać imienia Pana, aby okazało się, że ten Bóg, który odpowie ogniem, jest [naprawdę] Bogiem. Cały lud, odpowiadając na to, zawołał: Dobry pomysł!	24 Vous invoquerez le nom de votre dieu et moi, j'invoquerai le nom de Yahvé: le dieu qui répondrapar le feu, c'est lui qui est Dieu." Tout le peuple répondit: "C'est bien."
25 Eliasz więc rzekł do proroków Baala: Wybierzcie sobie jednego młodego cielca i zacznijcie pierwsi, bo was jest więcej. Następnie wzywajcie imienia waszego boga, ale ognia nie podkładajcie!	25 Elie dit alors aux prophètes de Baal: "Choisissez-vous un taureau et commencez, car vous êtes lesplus nombreux. Invoquez le nom de votre dieu, mais ne mettez pas le feu."
26 Wzięli więc cielca i oprawili go, a potem wzywali imienia Baala od rana aż do południa, wołając: O Baalu, odpowiedz nam! Ale nie było ani głosu, ani odpowiedzi. Zaczęli więc tańczyć [przyklękając] przy ołtarzu, który przygotowali.	26 Ils prirent le taureau et le préparèrent, et ils invoquèrent le nom de Baal, depuis le matin jusqu'àmidi, en disant: "O Baal, réponds-nous!" Mais il n'y eut ni voix ni réponse; et ils dansaient en pliant le genoudevant l'autel qu'ils avaient fait.
27 Kiedy zaś nastało południe, Eliasz szydził z nich, mówiąc: Wołajcie głośniej, bo to bóg! Więc może zamyślony albo jest zajęty, albo udaje się w drogę. Może on śpi, więc niech się obudzi!	27 A midi, Elie se moqua d'eux et dit: "Criez plus fort, car c'est un dieu: il a des soucis ou des affaires,ou bien il est en voyage; peut-être il dort et il se réveillera!"
28 Potem wołali głośniej i kaleczyli się według swojego zwyczaju mieczami oraz oszczepami, aż się pokrwawili.	28 Ils crièrent plus fort et ils se tailladèrent, selon leur coutume, avec des épées et des lances jusqu'àl'effusion du sang.
29 Nawet kiedy już południe minęło, oni jeszcze prorokowali aż do czasu składania ofiary z pokarmów. Ale nie było ani głosu, ani odpowiedzi, ani też dowodu uwagi.	29 Quand midi fut passé, ils se mirent à vaticiner jusqu'à l'heure de la présentation de l'offrande, maisil n'y eut aucune voix, ni réponse, ni signe d'attention.
30 Wreszcie Eliasz przemówił do ludu: Zbliżcie się do mnie! A oni przybliżyli się do niego. Po czym naprawił rozwalony ołtarz Pański.	30 Alors Elie dit à tout le peuple: "Approchez-vous de moi"; et tout le peuple s'approcha de lui. Ilrépara l'autel de Yahvé qui avait été démoli.
31 Potem Eliasz wziął dwanaście kamieni według liczby pokoleń potomków Jakuba, któremu Pan powiedział: Imię twoje będzie Izrael.	31 Elie prit douze pierres, selon le nombre des tribus des fils de Jacob, à qui Dieu s'était adressé endisant: "Ton nom sera Israël",
32 Następnie ułożył kamienie na kształt ołtarza ku czci Pana i wykopał dokoła ołtarza rów o pojemności dwóch sea ziarna.	32 et il construisit un autel au nom de Yahvé. Il fit un canal d'une contenance de deux boisseaux desemence autour de l'autel.
33 Potem ułożył drwa i porąbawszy młodego cielca, położył go na tych drwach	33 Il disposa le bois, dépeça le taureau et le plaça sur le bois.
34 i rozkazał: Napełnijcie cztery dzbany wodą i wylejcie do rowu oraz na drwa! I tak zrobili. Potem polecił: Wykonajcie to drugi raz! Oni zaś to wykonali. I znów nakazał: Wykonajcie trzeci raz!	34 Puis il dit: "Emplissez quatre jarres d'eau et versez-les sur l'holocauste et sur le bois", et il firentainsi; il dit: "Doublez", et ils doublèrent; il dit: "Triplez", et ils triplèrent.
35 Oni zaś wykonali to po raz trzeci, aż woda oblała ołtarz dokoła i napełniła też rów.	35 L'eau se répandit autour de l'autel et même le canal fut rempli d'eau.
36 Następnie w porze składania ofiary z pokarmów prorok Eliasz wystąpił i rzekł: O Panie, Boże Abrahama, Izaaka oraz Izraela! Niech dziś będzie wiadomo, że Ty jesteś Bogiem w Izraelu, a ja Twój sługa na Twój rozkaz to wszystko uczyniłem.	36 A l'heure où l'on présente l'offrande, Elie le prophète s'approcha et dit: "Yahvé, Dieu d'Abraham,d'Isaac et d'Israël, qu'on sache aujourd'hui que tu es Dieu en Israël, que je suis ton serviteur et que c'est par tonordre que j'ai accompli toutes ces choses.
37 Wysłuchaj mnie, o Panie! Wysłuchaj, aby ten lud zrozumiał, że Ty, o Panie, jesteś Bogiem i Ty nawróciłeś ich serce.	37 Réponds-moi, Yahvé, réponds-moi, pour que ce peuple sache que c'est toi, Yahvé, qui es Dieu etqui convertis leur coeur!"
38 A wówczas spadł ogień od Pana "z nieba" i strawił żertwę i drwa oraz kamienie i muł, jako też pochłonął wodę z rowu.	38 Et le feu de Yahvé tomba et dévora l'holocauste et le bois, et il absorba l'eau qui était dans le canal.
39 Cały lud to ujrzał i upadł na twarz, a potem rzekł: Naprawdę Jahwe jest Bogiem! Naprawdę Pan jest Bogiem!	39 Tout le peuple le vit; les gens tombèrent la face contre terre et dirent: "C'est Yahvé qui est Dieu!C'est Yahvé qui est Dieu!"
40 Eliasz zaś im rozkazał: Chwytajcie proroków Baala! Niech nikt z nich nie ujdzie! Zaraz więc ich schwytali. Eliasz zaś sprowadził ich do potoku Kiszon i tam ich wytracił.	40 Elie leur dit: "Saisissez les prophètes de Baal, que pas un d'eux n'échappe", et ils les saisirent. Elieles fit descendre près du torrent du Qishôn, et là il les égorgea.
41 Potem Eliasz powiedział Achabowi: Idź! Jedz i pij, bo słyszę odgłos deszczu.	41 Elie dit à Achab: "Monte, mange et bois, car j'entends le grondement de la pluie."
42 Achab zatem poszedł jeść i pić, a Eliasz wszedł na szczyt Karmelu i pochyliwszy się ku ziemi, wtulił twarz między swoje kolana.	42 Pendant qu'Achab montait pour manger et boire, Elie monta vers le sommet du Carmel, il secourba vers la terre et mit son visage entre ses genoux.
43 Potem powiedział swemu słudze: Podejdź no, spójrz w stronę morza! On podszedł, spojrzał i wnet powiedział: Nie ma nic! Na to mu odrzekł: Wracaj siedem razy!	43 Il dit à son serviteur: "Monte donc, et regarde du côté de la mer." Il monta, regarda et dit: "Il n'y arien du tout." Elie reprit: "Retourne sept fois."
44 Za siódmym razem [sługa] powiedział: Oto obłok mały, jak dłoń człowieka, podnosi się z morza! Wtedy mu rozkazał: Idź, powiedz Achabowi: Zaprzęgaj i odjeżdżaj, aby cię deszcz nie zaskoczył.	44 A la septième fois, le serviteur dit: "Voici un nuage, petit comme une main d'homme, qui monte dela mer." Alors Elie dit: "Monte dire à Achab: Attelle et descends, pour que la pluie ne t'arrête pas."
45 Niebawem chmury oraz wiatr zaciemniły niebo i spadła ulewa, więc Achab wsiadł na wóz i udał się do Jizreel.	45 Sur le coup, le ciel s'obscurcit de nuages et de tempête et il y eut une grosse pluie. Achab monta enchar et partit pour Yizréel.
46 A ręka Pańska wspomogła Eliasza, by opasawszy swe biodra pobiegł przed Achabem w kierunku Jizreel.	46 La main de Yahvé fut sur Elie, il ceignit ses reins et courut devant Achab jusqu'à l'arrivée àYizréel.