1 και συνηγαγεν ιησους πασας φυλας ισραηλ εις σηλω και συνεκαλεσεν τους πρεσβυτερους αυτων και τους γραμματεις αυτων και τους δικαστας αυτων και εστησεν αυτους απεναντι του θεου | 1 Joshua gathered al the tribes of Israel together at Shechem; he then summoned al the elders ofIsrael, its leaders, judges and officials, and they presented themselves in God's presence. |
2 και ειπεν ιησους προς παντα τον λαον ταδε λεγει κυριος ο θεος ισραηλ περαν του ποταμου κατωκησαν οι πατερες υμων το απ' αρχης θαρα ο πατηρ αβρααμ και ο πατηρ ναχωρ και ελατρευσαν θεοις ετεροις | 2 Joshua then said to al the people: 'Yahweh, the God of Israel, says this, "From time immemorial, yourancestors, Terah, father of Abraham and Nahor, lived beyond the River, and served other gods. |
3 και ελαβον τον πατερα υμων τον αβρααμ εκ του περαν του ποταμου και ωδηγησα αυτον εν παση τη γη και επληθυνα αυτου σπερμα και εδωκα αυτω τον ισαακ | 3 I then brought your ancestor Abraham from beyond the River and led him through the length andbreadth of Canaan. I increased his descendants and I gave him Isaac. |
4 και τω ισαακ τον ιακωβ και τον ησαυ και εδωκα τω ησαυ το ορος το σηιρ κληρονομησαι αυτω και ιακωβ και οι υιοι αυτου κατεβησαν εις αιγυπτον και εγενοντο εκει εις εθνος μεγα και πολυ και κραταιον | 4 To Isaac I gave Jacob and Esau. To Esau I gave possession of the mountainous country of Seir.Jacob and his sons went down into Egypt. |
5 και εκακωσαν αυτους οι αιγυπτιοι και επαταξεν κυριος την αιγυπτον εν οις εποιησεν αυτοις και μετα ταυτα εξηγαγεν υμας | 5 I then sent Moses and Aaron, and plagued Egypt with the wonders that I worked there; final y I broughtyou out. |
6 εξ αιγυπτου και εισηλθατε εις την θαλασσαν την ερυθραν και κατεδιωξαν οι αιγυπτιοι οπισω των πατερων υμων εν αρμασιν και εν ιπποις εις την θαλασσαν την ερυθραν | 6 I brought your ancestors out of Egypt, and you came to the Sea; the Egyptians pursued your ancestorswith chariots and horsemen, to the Sea of Reeds. |
7 και ανεβοησαμεν προς κυριον και εδωκεν νεφελην και γνοφον ανα μεσον ημων και ανα μεσον των αιγυπτιων και επηγαγεν επ' αυτους την θαλασσαν και εκαλυψεν αυτους και ειδοσαν οι οφθαλμοι υμων οσα εποιησεν κυριος εν γη αιγυπτω και ητε εν τη ερημω ημερας πλειους | 7 They then called to Yahweh, and he spread a thick fog between you and the Egyptians, and made thesea go back on them and cover them. You saw with your own eyes what I did in Egypt. Then, for a long while,you lived in the desert. |
8 και ηγαγεν υμας εις γην αμορραιων των κατοικουντων περαν του ιορδανου και παρεταξαντο υμιν και παρεδωκεν αυτους κυριος εις τας χειρας υμων και κατεκληρονομησατε την γην αυτων και εξωλεθρευσατε αυτους απο προσωπου υμων | 8 I then brought you into the country of the Amorites, who used to live on the further side of the Jordan;they made war on you and I put them at your mercy; after which, you took possession of their country, since Idestroyed them before you. |
9 και ανεστη βαλακ ο του σεπφωρ βασιλευς μωαβ και παρεταξατο τω ισραηλ και αποστειλας εκαλεσεν τον βαλααμ αρασασθαι υμιν | 9 Next, Balak son of Zippor, king of Moab, rose to make war on Israel, and sent for Balaam son of Beorto come and curse you. |
10 και ουκ ηθελησεν κυριος ο θεος σου απολεσαι σε και ευλογιαν ευλογησεν υμας και εξειλατο υμας εκ χειρων αυτων και παρεδωκεν αυτους | 10 But I would not listen to Balaam; instead, he had to bless you, and I saved you from his power. |
11 και διεβητε τον ιορδανην και παρεγενηθητε εις ιεριχω και επολεμησαν προς υμας οι κατοικουντες ιεριχω ο αμορραιος και ο χαναναιος και ο φερεζαιος και ο ευαιος και ο ιεβουσαιος και ο χετταιος και ο γεργεσαιος και παρεδωκεν αυτους κυριος εις τας χειρας υμων | 11 "You then crossed the Jordan and came to Jericho, but the inhabitants of Jericho made war on you:Amorites, Perizzites, Canaanites, Hittites, Girgashites, Hivites and Jebusites, and I put them al at your mercy. |
12 και εξαπεστειλεν προτεραν υμων την σφηκιαν και εξεβαλεν αυτους απο προσωπου υμων δωδεκα βασιλεις των αμορραιων ουκ εν τη ρομφαια σου ουδε εν τω τοξω σου | 12 I sent hornets ahead of you, which drove out the two Amorite kings before you; this was not the workof your sword or of your bow. |
13 και εδωκεν υμιν γην εφ' ην ουκ εκοπιασατε επ' αυτης και πολεις ας ουκ ωκοδομησατε και κατωκισθητε εν αυταις και αμπελωνας και ελαιωνας ους ουκ εφυτευσατε υμεις εδεσθε | 13 And now I have given you a country for which you have not toiled, towns you have not built, althoughyou live in them, vineyards and olive groves you have not planted, although you eat their fruit." |
14 και νυν φοβηθητε κυριον και λατρευσατε αυτω εν ευθυτητι και εν δικαιοσυνη και περιελεσθε τους θεους τους αλλοτριους οις ελατρευσαν οι πατερες υμων εν τω περαν του ποταμου και εν αιγυπτω και λατρευετε κυριω | 14 'So now, fear Yahweh and serve him truly and sincerely; banish the gods whom your ancestorsserved beyond the River and in Egypt, and serve Yahweh. |
15 ει δε μη αρεσκει υμιν λατρευειν κυριω ελεσθε υμιν εαυτοις σημερον τινι λατρευσητε ειτε τοις θεοις των πατερων υμων τοις εν τω περαν του ποταμου ειτε τοις θεοις των αμορραιων εν οις υμεις κατοικειτε επι της γης αυτων εγω δε και η οικια μου λατρευσομεν κυριω οτι αγιος εστιν | 15 But if serving Yahweh seems a bad thing to you, today you must make up your minds whom you domean to serve, whether the gods whom your ancestors served beyond the River, or the gods of the Amorites inwhose country you are now living. As regards my family and me, we shal serve Yahweh.' |
16 και αποκριθεις ο λαος ειπεν μη γενοιτο ημιν καταλιπειν κυριον ωστε λατρευειν θεοις ετεροις | 16 The people replied, 'Far be it from us to desert Yahweh and to serve other gods! |
17 κυριος ο θεος ημων αυτος θεος εστιν αυτος ανηγαγεν ημας και τους πατερας ημων εξ αιγυπτου και διεφυλαξεν ημας εν παση τη οδω η επορευθημεν εν αυτη και εν πασιν τοις εθνεσιν ους παρηλθομεν δι' αυτων | 17 Yahweh our God was the one who brought us and our ancestors here from Egypt, from the place ofslave-labour, who worked those great wonders before our eyes and who kept us safe all along the way wetravel ed and among all the peoples through whom we passed. |
18 και εξεβαλεν κυριος τον αμορραιον και παντα τα εθνη τα κατοικουντα την γην απο προσωπου ημων αλλα και ημεις λατρευσομεν κυριω ουτος γαρ θεος ημων εστιν | 18 And Yahweh has driven all the nations out for us, including the Amorites who used to live in thecountry. We too shal serve Yahweh, for he is our God.' |
19 και ειπεν ιησους προς τον λαον ου μη δυνησθε λατρευειν κυριω οτι θεος αγιος εστιν και ζηλωσας ουτος ουκ ανησει υμων τα αμαρτηματα και τα ανομηματα υμων | 19 Joshua then said to the people, 'You will not be able to serve Yahweh, since he is a holy God, he is ajealous God who wil not tolerate either your misdeeds or your sins. |
20 ηνικα εαν εγκαταλιπητε κυριον και λατρευσητε θεοις ετεροις και επελθων κακωσει υμας και εξαναλωσει υμας ανθ' ων ευ εποιησεν υμας | 20 If you desert Yahweh and serve the foreigners' gods, he will turn and maltreat you anew and, in spiteof having been good to you in the past, wil destroy you.' |
21 και ειπεν ο λαος προς ιησουν ουχι αλλα κυριω λατρευσομεν | 21 The people replied to Joshua, 'No! Yahweh is the one we mean to serve.' |
22 και ειπεν ιησους προς τον λαον μαρτυρες υμεις καθ' υμων οτι υμεις εξελεξασθε κυριον λατρευειν αυτω | 22 Joshua then said to the people, 'You are witnesses to yourselves that you have chosen Yahweh, toserve him.' They replied, 'Witnesses we are!' |
23 και νυν περιελεσθε τους θεους τους αλλοτριους τους εν υμιν και ευθυνατε την καρδιαν υμων προς κυριον θεον ισραηλ | 23 'Then banish the foreign gods which you have with you and give your al egiance to Yahweh, God ofIsrael!' |
24 και ειπεν ο λαος προς ιησουν κυριω λατρευσομεν και της φωνης αυτου ακουσομεθα | 24 The people replied to Joshua, 'Yahweh our God is the one whom we shall serve; his voice we shalobey!' |
25 και διεθετο ιησους διαθηκην προς τον λαον εν τη ημερα εκεινη και εδωκεν αυτω νομον και κρισιν εν σηλω ενωπιον της σκηνης του θεου ισραηλ | 25 That day Joshua made a covenant for the people; he laid down a statute and ordinance for them atShechem. |
26 και εγραψεν τα ρηματα ταυτα εις βιβλιον νομον του θεου και ελαβεν λιθον μεγαν και εστησεν αυτον ιησους υπο την τερεμινθον απεναντι κυριου | 26 Joshua wrote these words in the Book of the Law of God. He then took a large stone and set it upthere, under the oak tree in Yahweh's sanctuary. |
27 και ειπεν ιησους προς τον λαον ιδου ο λιθος ουτος εσται εν υμιν εις μαρτυριον οτι αυτος ακηκοεν παντα τα λεχθεντα αυτω υπο κυριου ο τι ελαλησεν προς ημας σημερον και εσται ουτος εν υμιν εις μαρτυριον επ' εσχατων των ημερων ηνικα εαν ψευσησθε κυριω τω θεω μου | 27 Joshua then said to all the people, 'Look, this stone will be a witness to us, since it has heard al thewords that Yahweh has spoken to us: it wil be a witness against you, in case you should deny your God.' |
28 και απεστειλεν ιησους τον λαον και επορευθησαν εκαστος εις τον τοπον αυτου | 28 Joshua then dismissed the people, every one to his own heritage. |
29 και ελατρευσεν ισραηλ τω κυριω πασας τας ημερας ιησου και πασας τας ημερας των πρεσβυτερων οσοι εφειλκυσαν τον χρονον μετα ιησου και οσοι ειδοσαν παντα τα εργα κυριου οσα εποιησεν τω ισραηλ | 29 After this, Joshua son of Nun, servant of Yahweh, died; he was a hundred and ten years old. |
30 και εγενετο μετ' εκεινα και απεθανεν ιησους υιος ναυη δουλος κυριου εκατον δεκα ετων | 30 He was buried on the estate which he had received as his heritage, at Timnath-Serah which lies inthe highlands of Ephraim, north of Mount Gaash. |
31 και εθαψαν αυτον προς τοις οριοις του κληρου αυτου εν θαμναθασαχαρα εν τω ορει τω εφραιμ απο βορρα του ορους γαας [31α] εκει εθηκαν μετ' αυτου εις το μνημα εις ο εθαψαν αυτον εκει τας μαχαιρας τας πετρινας εν αις περιετεμεν τους υιους ισραηλ εν γαλγαλοις οτε εξηγαγεν αυτους εξ αιγυπτου καθα συνεταξεν αυτοις κυριος και εκει εισιν εως της σημερον ημερας | 31 Israel served Yahweh throughout the lifetime of Joshua and throughout the lifetime of those elderswho outlived Joshua and had known al the deeds which Yahweh had done for the sake of Israel. |
32 και τα οστα ιωσηφ ανηγαγον οι υιοι ισραηλ εξ αιγυπτου και κατωρυξαν εν σικιμοις εν τη μεριδι του αγρου ου εκτησατο ιακωβ παρα των αμορραιων των κατοικουντων εν σικιμοις αμναδων εκατον και εδωκεν αυτην ιωσηφ εν μεριδι | 32 As regards the bones of Joseph, which the Israelites had brought from Egypt, these were buried atShechem in the plot of ground which Jacob had bought for a hundred pieces of silver from the sons of Hamorfather of Shechem, and which had become the heritage of the sons of Joseph. |
33 και εγενετο μετα ταυτα και ελεαζαρ υιος ααρων ο αρχιερευς ετελευτησεν και εταφη εν γαβααθ φινεες του υιου αυτου ην εδωκεν αυτω εν τω ορει τω εφραιμ [33α] εν εκεινη τη ημερα λαβοντες οι υιοι ισραηλ την κιβωτον του θεου περιεφεροσαν εν εαυτοις και φινεες ιερατευσεν αντι ελεαζαρ του πατρος αυτου εως απεθανεν και κατωρυγη εν γαβααθ τη εαυτου [33β] οι δε υιοι ισραηλ απηλθοσαν εκαστος εις τον τοπον αυτων και εις την εαυτων πολιν και εσεβοντο οι υιοι ισραηλ την ασταρτην και ασταρωθ και τους θεους των εθνων των κυκλω αυτων και παρεδωκεν αυτους κυριος εις χειρας εγλωμ τω βασιλει μωαβ και εκυριευσεν αυτων ετη δεκα οκτω . | 33 Eleazar son of Aaron then died and was buried at Gibeah, the town of his son Phinehas, which hadbeen given to him in the highlands of Ephraim. |