1 εαν καθισης δειπνειν επι τραπεζης δυναστων νοητως νοει τα παρατιθεμενα σοι | 1 اذا جلست تاكل مع متسلط فتامل ما هو امامك تاملا |
2 και επιβαλλε την χειρα σου ειδως οτι τοιαυτα σε δει παρασκευασαι | 2 وضع سكينا لحنجرتك ان كنت شرها. |
3 ει δε απληστοτερος ει μη επιθυμει των εδεσματων αυτου ταυτα γαρ εχεται ζωης ψευδους | 3 لا تشته اطايبه لانها خبز اكاذيب. |
4 μη παρεκτεινου πενης ων πλουσιω τη δε ση εννοια αποσχου | 4 لا تتعب لكي تصير غنيا. كف عن فطنتك. |
5 εαν επιστησης το σον ομμα προς αυτον ουδαμου φανειται κατεσκευασται γαρ αυτω πτερυγες ωσπερ αετου και υποστρεφει εις τον οικον του προεστηκοτος αυτου | 5 هل تطيّر عينيك نحوه وليس هو. لانه انما يصنع لنفسه اجنحة. كالنسر يطير نحو السماء |
6 μη συνδειπνει ανδρι βασκανω μηδε επιθυμει των βρωματων αυτου | 6 لا تأكل خبز ذي عين شريرة ولا تشته اطايبه. |
7 ον τροπον γαρ ει τις καταπιοι τριχα ουτως εσθιει και πινει | 7 لانه كما شعر في نفسه هكذا هو. يقول لك كل واشرب وقلبه ليس معك. |
8 μηδε προς σε εισαγαγης αυτον και φαγης τον ψωμον σου μετ' αυτου εξεμεσει γαρ αυτον και λυμανειται τους λογους σου τους καλους | 8 اللقمة التي اكلتها تتقيأها وتخسر كلماتك الحلوة. |
9 εις ωτα αφρονος μηδεν λεγε μηποτε μυκτηριση τους συνετους λογους σου | 9 في اذني جاهل لا تتكلم لانه يحتقر حكمة كلامك. |
10 μη μεταθης ορια αιωνια εις δε κτημα ορφανων μη εισελθης | 10 لا تنقل التخم القديم ولا تدخل حقول الايتام. |
11 ο γαρ λυτρουμενος αυτους κυριος κραταιος εστιν και κρινει την κρισιν αυτων μετα σου | 11 لان وليهم قوي. هو يقيم دعواهم عليك |
12 δος εις παιδειαν την καρδιαν σου τα δε ωτα σου ετοιμασον λογοις αισθησεως | 12 وجّه قلبك الى الادب واذنيك الى كلمات المعرفة. |
13 μη αποσχη νηπιον παιδευειν οτι εαν παταξης αυτον ραβδω ου μη αποθανη | 13 لا تمنع التأديب عن الولد لانك ان ضربته بعصا لا يموت. |
14 συ μεν γαρ παταξεις αυτον ραβδω την δε ψυχην αυτου εκ θανατου ρυση | 14 تضربه انت بعصا فتنقذ نفسه من الهاوية. |
15 υιε εαν σοφη γενηται σου η καρδια ευφρανεις και την εμην καρδιαν | 15 يا ابني ان كان قلبك حكيما يفرح قلبي انا ايضا |
16 και ενδιατριψει λογοις τα σα χειλη προς τα εμα χειλη εαν ορθα ωσιν | 16 وتبتهج كليتاي اذا تكلمت شفتاك بالمستقيمات. |
17 μη ζηλουτω η καρδια σου αμαρτωλους αλλα εν φοβω κυριου ισθι ολην την ημεραν | 17 لا يحسدن قلبك الخاطئين بل كن في مخافة الرب اليوم كله. |
18 εαν γαρ τηρησης αυτα εσται σοι εκγονα η δε ελπις σου ουκ αποστησεται | 18 لانه لا بد من ثواب ورجاؤك لا يخيب. |
19 ακουε υιε και σοφος γινου και κατευθυνε εννοιας σης καρδιας | 19 اسمع انت يا ابني وكن حكيما وارشد قلبك في الطريق. |
20 μη ισθι οινοποτης μηδε εκτεινου συμβολαις κρεων τε αγορασμοις | 20 لا تكن بين شريبي الخمر بين المتلفين اجسادهم. |
21 πας γαρ μεθυσος και πορνοκοπος πτωχευσει και ενδυσεται διερρηγμενα και ρακωδη πας υπνωδης | 21 لان السكير والمسرف يفتقران والنوم يكسو الخرق |
22 ακουε υιε πατρος του γεννησαντος σε και μη καταφρονει οτι γεγηρακεν σου η μητηρ | 22 اسمع لابيك الذي ولدك ولا تحتقر امك اذا شاخت. |
23 - | 23 اقتن الحق ولا تبعه والحكمة والادب والفهم. |
24 καλως εκτρεφει πατηρ δικαιος επι δε υιω σοφω ευφραινεται η ψυχη αυτου | 24 ابو الصدّيق يبتهج ابتهاجا ومن ولد حكيما يسرّ به. |
25 ευφραινεσθω ο πατηρ και η μητηρ επι σοι και χαιρετω η τεκουσα σε | 25 يفرح ابوك وامك وتبتهج التي ولدتك. |
26 δος μοι υιε σην καρδιαν οι δε σοι οφθαλμοι εμας οδους τηρειτωσαν | 26 يا ابني اعطني قلبك ولتلاحظ عيناك طرقي. |
27 πιθος γαρ τετρημενος εστιν αλλοτριος οικος και φρεαρ στενον αλλοτριον | 27 لان الزانية هوة عميقة والاجنبية حفرة ضيّقة. |
28 ουτος γαρ συντομως απολειται και πας παρανομος αναλωθησεται | 28 هي ايضا كلص تكمن وتزيد الغادرين بين الناس |
29 τινι ουαι τινι θορυβος τινι κρισις τινι αηδιαι και λεσχαι τινι συντριμματα δια κενης τινος πελειοι οι οφθαλμοι | 29 لمن الويل لمن الشقاوة لمن المخاصمات لمن الكرب لمن الجروح بلا سبب لمن ازمهرار العينين. |
30 ου των εγχρονιζοντων εν οινοις ου των ιχνευοντων που ποτοι γινονται | 30 للذين يدمنون الخمر الذين يدخلون في طلب الشراب الممزوج. |
31 μη μεθυσκεσθε οινω αλλα ομιλειτε ανθρωποις δικαιοις και ομιλειτε εν περιπατοις εαν γαρ εις τας φιαλας και τα ποτηρια δως τους οφθαλμους σου υστερον περιπατησεις γυμνοτερος υπερου | 31 لا تنظر الى الخمر اذ احمرّت حين تظهر حبابها في الكاس وساغت مرقرقة. |
32 το δε εσχατον ωσπερ υπο οφεως πεπληγως εκτεινεται και ωσπερ υπο κεραστου διαχειται αυτω ο ιος | 32 في الآخر تلسع كالحية وتلدغ كالافعوان. |
33 οι οφθαλμοι σου οταν ιδωσιν αλλοτριαν το στομα σου τοτε λαλησει σκολια | 33 عيناك تنظران الاجنبيات وقلبك ينطق بأمور ملتوية. |
34 και κατακειση ωσπερ εν καρδια θαλασσης και ωσπερ κυβερνητης εν πολλω κλυδωνι | 34 وتكون كمضطجع في قلب البحر او كمضطجع على راس سارية. |
35 ερεις δε τυπτουσιν με και ουκ επονεσα και ενεπαιξαν μοι εγω δε ουκ ηδειν ποτε ορθρος εσται ινα ελθων ζητησω μεθ' ων συνελευσομαι | 35 يقول ضربوني ولم اتوجع. لقد لكأوني ولم اعرف. متى استيقظ. اعود اطلبها بعد |