1 Ut ergo cognovit Iesus quia audierunt pharisaei quia Iesus pluresdiscipulos facit et baptizat quam Ioannes | 1 A quando Gesù ebbe saputo, come a' Farisei era noto, che egli faceva maggior numero di discepoli, e battezzava più di Giovanni, |
2 — quamquam Iesus ipse nonbaptizaret sed discipuli eius — | 2 (Quantunque non Gesù stesso battezzasse, ma bensì i suoi discepoli) |
3 reliquit Iudaeam et abiit iterum inGalilaeam. | 3 Abbandonò la Giudea, e se n' andò di nuovo nella Galilea: |
4 Oportebat autem eum transire per Samariam. | 4 Dovea perciò passare per la Samaria. |
5 Venit ergo incivitatem Samariae, quae dicitur Sichar, iuxta praedium, quod dedit Iacob Iosephfilio suo; | 5 Giunse pertanto a quella città della Samaria, chiamata Sichar, vicino alla tenuta, che fu data da Giacobbe al suo figliuolo Giuseppe. |
6 erat autem ibi fons Iacob. Iesus ergo fatigatus ex itinere sedebatsic super fontem; hora erat quasi sexta. | 6 E quivi era il pozzo di Giacobbe. Onde Gesù stanco dal viaggio si pose così a sedere sul pozzo. Ed era circa l'ora sesta. |
7 Venit mulier de Samaria haurireaquam. Dicit ei Iesus: “ Da mihi bibere ”; | 7 Viene una donna Samaritana ad attigner acqua, Gesù le due: Dammi da bere, |
8 discipuli enim eius abierant incivitatem, ut cibos emerent. | 8 (Imperocché i suoi discepoli erano andati in città per comperar da mangiare.) |
9 Dicit ergo ei mulier illa Samaritana: “ Quomodotu, Iudaeus cum sis, bibere a me poscis, quae sum mulier Samaritana? ”. Nonenim coutuntur Iudaei Samaritanis. | 9 Risposegli adunque la donna samaritana: Come mai tu essendo Giudeo, chiedi da bere a me, che sono Samaritana? Imperocché non hanno comunione i Giudei coi Samaritani. |
10 Respondit Iesus et dixit ei: “ Si sciresdonum Dei, et quis est, qui dicit tibi: “Da mihi bibere”, tu forsitanpetisses ab eo, et dedisset tibi aquam vivam ”.
| 10 Rispose Gesù, e dissele: Se tu conoscessi il dono di Dio, e chi è colui, che ti dice: Dammi da bere: tu ne avresti forse chiesto a lui, ed egli ti avrebbe dato d' un'acqua viva. |
11 Dicit ei mulier: “ Domine, neque in quo haurias habes, et puteus altus est;unde ergo habes aquam vivam? | 11 Dissegli la donna: Signore,tu non hai con che attignere, e il pozzo è profondo: in che modo adunque hai tu quell'acqua viva? |
12 Numquid tu maior es patre nostro Iacob, quidedit nobis puteum, et ipse ex eo bibit et filii eius et pecora eius? ”. | 12 Se' tu forse da più di Giacobbe nostro Padre, il quale diede a noi questo pozzo, donde bevve esso, e i suoi figliuoli, e il suo bestiame? |
13 Respondit Iesus et dixit ei: “ Omnis, qui bibit ex aqua hac, sitiet iterum; | 13 Rispose Gesù, e disse: Tutti quelli, che bevono di quest'acqua, torneranno ad aver sete: chi poi beve di quell'acqua, che gli darò io, non avrà più sete in eterno: |
14 qui autem biberit ex aqua, quam ego dabo ei, non sitiet in aeternum; sed aqua,quam dabo ei, fiet in eo fons aquae salientis in vitam aeternam ”. | 14 Ma l'acqua, che io gli darò, diventerà in esso fontana di acqua, che zampillerà sino alla vita eterna. |
15 Dicit adeum mulier: “ Domine, da mihi hanc aquam, ut non sitiam neque veniam huchaurire ”. | 15 Dissegli la donna: Signore, dammi di quest'acqua, affinchè io non abbia mai sete, né abbia a venir qua per attignerne. |
16 Dicit ei: “ Vade, voca virum tuum et veni huc ”. | 16 Le disse Gesù: Va', chiama tuo marito, e ritorna qua. |
17 Respondit mulier et dixit ei: “ Non habeo virum ”. Dicit ei Iesus: “ Benedixisti: “Non habeo virum”; | 17 Risposegli la donna, e disse: Non ho marito. E Gesù le rispose: Hai detto bene, non ho marito: |
18 quinque enim viros habuisti, et nunc, quemhabes, non est tuus vir. Hoc vere dixisti ”.
| 18 Imperocché cinque mariti hai avuti: e quello, che hai adesso, non è tuo marito: in questo hai detto il vero. |
19 Dicit ei mulier: “ Domine, video quia propheta es tu. | 19 Dissegli la donna: Signore, veggo, che tu se' profeta. |
20 Patres nostri inmonte hoc adoraverunt, et vos dicitis quia in Hierosolymis est locus, ubiadorare oportet ”. | 20 I nostri Padri hanno adorato (Dio) su questo monte, e voi dite, che il luogo, dove bisogna adorarlo, è in Gerusalemme. |
21 Dicit ei Iesus: “ Crede mihi, mulier, quia venit hora,quando neque in monte hoc neque in Hierosolymis adorabitis Patrem. | 21 Gesù le rispose: Credimi, o donna, che è venuto il tempo, in cui né su questo monte, nè in Gerusalemme adorerete il Padre. |
22 Vosadoratis, quod nescitis; nos adoramus, quod scimus, quia salus ex Iudaeis est. | 22 Voi adorate quello, che non conoscete: noi adoriamo quello, conosciamo, perché la salute viene da' Giudei. |
23 Sed venit hora, et nunc est, quando veri adoratores adorabunt Patrem inSpiritu et veritate; nam et Pater tales quaerit, qui adorent eum. | 23 Ma verrà il tempo, anzi è venuto, in cui adoratori veraci adoreranno il Padre in ispirito, e verità. Imperocché tali il Padre cerca adoratori. |
24 Spiritusest Deus, et eos, qui adorant eum, in Spiritu et veritate oportet adorare ”. | 24 Iddio è spirito: e quei, che l'adorano, adorar lo debbono in Ispirito, e verità. |
25 Dicit ei mulier: “ Scio quia Messias venit — qui dicitur Christus C; cumvenerit ille, nobis annuntiabit omnia ”. | 25 Disselli la donna: So, che viene il Messia (che vuoi dire il Cristo); quando questi sarà venuto, ci istruirà di tutto. |
26 Dicit ei Iesus: “ Ego sum, quiloquor tecum ”.
| 26 Dissele Gesù: Son quel desso io, che teco favello. |
27 Et continuo venerunt discipuli eius et mirabantur quia cum muliereloquebatur; nemo tamen dixit: “ Quid quaeris aut quid loqueris cum ea? ”. | 27 E in quel mentre arrivarono i suoi discepoli: e si maravigliavano, che discorresse con una donna. Nissuno però gli disse: Che cerchi tu, o di che parli tu con colei? |
28 Reliquit ergo hydriam suam mulier et abiit in civitatem et dicit illishominibus: | 28 Ma la donna lasciò la sua secchia, e andossene in città, e disse a quella gente: |
29 “ Venite, videte hominem, qui dixit mihi omnia, quaecumque feci;numquid ipse est Christus? ”. | 29 Venite a vedere un uomo, il quale, mi ha detto quanto ho mai fatto: E egli forse il Cristo? |
30 Exierunt de civitate et veniebant ad eum.
| 30 Uscirono adunque dalla città, e andarono da lui. |
31 Interea rogabant eum discipuli dicentes: “ Rabbi, manduca ”. | 31 E in quel frattempo lo pregavano i discepoli, e dicevangli: Maestro, prendi un po' di cibo. |
32 Illeautem dixit eis: “ Ego cibum habeo manducare, quem vos nescitis ”. | 32 Ma egli rispose loro: Io ho un cibo da reficiarmi, che voi non sapete. |
33 Dicebant ergo discipuli ad invicem: “ Numquid aliquis attulit ei manducare?”. | 33 I discepoli perciò si dicevano l'uno all'altro: V'egli forse stato qualcheduno, che gli abbia portato da mangiare? |
34 Dicit eis Iesus: “ Meus cibus est, ut faciam voluntatem eius, quimisit me, et ut perficiam opus eius. | 34 Disse loro Gesù: Il mio cibo è di fare la volontà di colui, che mi ha mandato, e di compiere l'opera sua. |
35 Nonne vos dicitis: “Adhuc quattuormenses sunt, et messis venit”? Ecce dico vobis: Levate oculos vestros etvidete regiones, quia albae sunt ad messem! Iam | 35 Non dite voi: Vi sono ancor quattro mesi, e poi viene la mietitura? Ecco che io vi dico: Alzate gli occhi vostri, e mirate le campagne, che già biancheggiano per la messe. |
36 qui metit, mercedem accipitet congregat fructum in vitam aeternam, ut et qui seminat, simul gaudeat et quimetit. | 36 È colui, che miete, riceve la mercede, e raguna frutto per la vita eterna: onde insieme ne goda e colui, che semina, e colui, che miete. |
37 In hoc enim est verbum verum: Alius est qui seminat, et alius est quimetit. | 37 Imperocché in questo si verifica quel proverbio: altri semina, e altri miete. |
38 Ego misi vos metere, quod vos non laborastis; alii laboraverunt, etvos in laborem eorum introistis ”.
| 38 Io vi ho mandati a mietere quello, che voi non avete lavorato: altri hanno lavorato, e voi siete entrati nel lor lavoro. |
39 Ex civitate autem illa multi crediderunt in eum Samaritanorum propter verbummulieris testimonium perhibentis: “ Dixit mihi omnia, quaecumque feci! ”. | 39 Or dei Samaritani di quella città molti credettero in lui per le parole di quella donna, la quale attestava: egli mi ha detto tutto quello, che ho fatto. |
40 Cum venissent ergo ad illum Samaritani, rogaverunt eum, ut apud ipsos maneret;et mansit ibi duos dies. | 40 Portatisi adunque da lui que' Samaritani, lo pregarono a trattenersi in quel luogo. E vi si trattenne due giorni. |
41 Et multo plures crediderunt propter sermonem eius; | 41 E molti più credettero in lui in virtù della sua parola. |
42 et mulieri dicebant: “ Iam non propter tuam loquelam credimus; ipsi enimaudivimus et scimus quia hic est vere Salvator mundi! ”.
| 42 E dicevano alla donna: Noi già non crediamo a riflesso della tua parola: imperocché abbiamo noi stessi udito, e abbiam conosciuto, che questi è veramente il Salvatore del mondo. |
43 Post duos autem dies exiit inde in Galilaeam; | 43 Passati poi i due giorni si parti di là: e andò nella Galilea. |
44 ipse enim Iesus testimoniumperhibuit, quia propheta in sua patria honorem non habet. | 44 Imperocché lo stesso Gesù aveva affermato, che non riscuote rispetto un profeta nella sua patria. |
45 Cum ergo venissetin Galilaeam, exceperunt eum Galilaei, cum omnia vidissent, quae feceratHierosolymis in die festo; et ipsi enim venerant in diem festum.
| 45 Giunto egli pertanto nella Galileo,fu accolto da' Galilei, i quali avean veduto tutto quello, che egli aveva fatto in Gerusalemme nel dì della festa: imperocché essi pure erano andati alla festa. |
46 Venit ergo iterum in Cana Galilaeae, ubi fecit aquam vinum. Et erat quidamregius, cuius filius infirmabatur Capharnaum; | 46 Andò adunque Gesù di nuovo a Cana di Galilea, dove avea convertito l'acqua in vino. Ed eravi un certo regolo in Cafarnaum, il quale aveva un figliuolo ammalato. |
47 hic, cum audisset quia Iesusadvenerit a Iudaea in Galilaeam, abiit ad eum et rogabat, ut descenderet etsanaret filium eius; incipiebat enim mori. | 47 E avendo questi sentito dire, che Gesù era venuto dalla Giudea nella Galilea, andò da lui, e lo pregava, che volesse andare a guarire il suo figliuolo, che era moribondo. |
48 Dixit ergo Iesus ad eum: “ Nisisigna et prodigia videritis, non credetis ”. | 48 Dissegli adunque Gesù: Voi se non vedete miracoli, e prodigj, non credete. |
49 Dicit ad eum regius: “Domine, descende priusquam moriatur puer meus ”. | 49 Risposegli il regolo: Vieni, Signore, prima che il mio figliuolo si muoia. |
50 Dicit ei Iesus: “ Vade.Filius tuus vivit ”. Credidit homo sermoni, quem dixit ei Iesus, et ibat. | 50 Gesù gli disse: Va', il tuo figliuolo vive. Quegli prestò fede alle parole dettegli da Gesù, e si partì. |
51 Iam autem eo descendente, servi eius occurrerunt ei dicentes quia puer eiusvivit. | 51 E quando era già verso casa, gli corsero incontro i servi, e gli diedero nuova, come il suo figliuolo vivea. |
52 Interrogabat ergo horam ab eis, in qua melius habuerit. Dixerunt ergoei: “ Heri hora septima reliquit eum febris ”. | 52 Dimandò pertanto ad essi, in che ora avesse cominciato a star meglio. E quelli risposero: Ieri all'ora settima lasciollo la febbre. |
53 Cognovit ergo pater quiailla hora erat, in qua dixit ei Iesus: “ Filius tuus vivit ”, et 53 Riconobbe perciò il Padre, che quella era la stessa ora, in cui Gesù gli aveva detto: Il tuo figliuolo vive: e credette egli, e tutta la sua casa. |
54 Hoc iterum secundum signum fecit Iesus,cum venisset a Iudaea in Galilaeam.54 Questo fu il secondo miracolo, che fece di nuovo Gesù, dopo che fu ritornato dalla Giudea nella Galilea. |