ΣΟΦΙΑ ΣΕΙΡΑΧ - Siracide - Sirach 13

LXX	BIBLES DES PEUPLES
1 ο απτομενος πισσης μολυνθησεται και ο κοινωνων υπερηφανω ομοιωθησεται αυτω	1 Qui touche à la poix se salit les doigts, qui se lie à un homme arrogant deviendra comme lui.
2 βαρος υπερ σε μη αρης και ισχυροτερω σου και πλουσιωτερω μη κοινωνει τι κοινωνησει χυτρα προς λεβητα αυτη προσκρουσει και αυτη συντριβησεται	2 Ne te charge pas d’un fardeau trop lourd, ne te fais pas l’ami d’un plus fort et plus riche que toi. Vas-tu mettre ensemble le pot de terre et le pot de fer? L’un des deux cognera l’autre et le brisera.
3 πλουσιος ηδικησεν και αυτος προσενεβριμησατο πτωχος ηδικηται και αυτος προσδεηθησεται	3 Le riche agit mal et fait mine de rien; le pauvre est insulté et il présente ses excuses.
4 εαν χρησιμευσης εργαται εν σοι και εαν υστερησης καταλειψει σε	4 Tant que tu es utile, il se sert de toi; quand tu n’auras plus rien, il te laissera.
5 εαν εχης συμβιωσεται σοι και αποκενωσει σε και αυτος ου πονεσει	5 Il sera chez toi tant que tu auras quelque chose; il t’exploitera sans le moindre remords.
6 χρειαν εσχηκεν σου και αποπλανησει σε και προσγελασεται σοι και δωσει σοι ελπιδα λαλησει σοι καλα και ερει τις η χρεια σου	6 S’il a vraiment besoin de toi, il te flattera et te fera des sourires; il te promettra des merveilles et te dira de bonnes paroles: “De quoi as-tu besoin?”
7 και αισχυνει σε εν τοις βρωμασιν αυτου εως ου αποκενωση σε δις η τρις και επ' εσχατων καταμωκησεται σου μετα ταυτα οψεται σε και καταλειψει σε και την κεφαλην αυτου κινησει επι σοι	7 Il te sera reconnaissant au point que tu en seras gêné, le temps de te prendre tout ce que tu as; après quoi il se moquera de toi. Alors, quand il te verra il s’écartera de toi, et s’il te rencontre il hochera la tête.
8 προσεχε μη αποπλανηθης και μη ταπεινωθης εν αφροσυνη σου	8 Fais donc attention à ne pas te laisser avoir, et à ne pas te retrouver par terre par pure bêtise.
9 προσκαλεσαμενου σε δυναστου υποχωρων γινου και τοσω μαλλον σε προσκαλεσεται	9 Quand un personnage important t’invite, remets à plus tard: il te rappellera.
10 μη εμπιπτε μη απωσθης και μη μακραν αφιστω ινα μη επιλησθης	10 Ne t’avance pas trop, on pourrait te repousser; ne t’écarte pas trop, on pourrait t’oublier.
11 μη επεχε ισηγορεισθαι μετ' αυτου και μη πιστευε τοις πλειοσιν λογοις αυτου εκ πολλης γαρ λαλιας πειρασει σε και ως προσγελων εξετασει σε	11 Ne pense pas lui parler d’égal à égal, ne te fie pas à tous ses discours; toutes ces paroles sont une façon de te mettre à l’épreuve, il veut te soupeser en te montrant de l’intérêt.
12 ανελεημων ο μη συντηρων λογους και ου μη φεισηται περι κακωσεως και δεσμων	12 Mais il répétera sans pitié tes paroles, il ne t’épargnera ni les coups ni les chaînes.
13 συντηρησον και προσεχε σφοδρως οτι μετα της πτωσεως σου περιπατεις	13 Sois donc sur tes gardes et fais bien attention, car tu chemines avec celui qui te jettera à terre.
14 -	14 NO TEXT
15 παν ζωον αγαπα το ομοιον αυτω και πας ανθρωπος τον πλησιον αυτου	15 Tout être vivant aime son semblable, tout homme aime celui qui lui est proche.
16 πασα σαρξ κατα γενος συναγεται και τω ομοιω αυτου προσκολληθησεται ανηρ	16 Tout animal fréquente ceux de son espèce, l’homme aussi recherche son semblable.
17 τι κοινωνησει λυκος αμνω ουτως αμαρτωλος προς ευσεβη	17 Le loup pourrait-il faire route avec l’agneau? C’est pareil pour le pécheur et l’homme de bien?
18 τις ειρηνη υαινη προς κυνα και τις ειρηνη πλουσιω προς πενητα	18 Quelle paix pourrait-il y avoir entre la hyène et le chien? Et quelle paix entre le riche et le pauvre?
19 κυνηγια λεοντων οναγροι εν ερημω ουτως νομαι πλουσιων πτωχοι	19 Les ânes sauvages sont la proie des lions du désert: ainsi les pauvres sont une proie pour le riche.
20 βδελυγμα υπερηφανω ταπεινοτης ουτως βδελυγμα πλουσιω πτωχος	20 Un orgueilleux déteste l’humilité, un pauvre est pour le riche un objet d’horreur.
21 πλουσιος σαλευομενος στηριζεται υπο φιλων ταπεινος δε πεσων προσαπωθειται υπο φιλων	21 Quand le riche chancelle, ses amis lui prêtent main-forte; quand le pauvre tombe, ses amis l’abandonnent.
22 πλουσιου σφαλεντος πολλοι αντιλημπτορες ελαλησεν απορρητα και εδικαιωσαν αυτον ταπεινος εσφαλεν και προσεπετιμησαν αυτω εφθεγξατο συνεσιν και ουκ εδοθη αυτω τοπος	22 Quand le riche a des problèmes, beaucoup viennent à son secours; il peut dire des sottises, on lui donne raison. Quand le pauvre commet une erreur, on lui fait des reproches, s’il dit des choses sensées on n’en tient pas compte.
23 πλουσιος ελαλησεν και παντες εσιγησαν και τον λογον αυτου ανυψωσαν εως των νεφελων πτωχος ελαλησεν και ειπαν τις ουτος καν προσκοψη προσανατρεψουσιν αυτον	23 Quand le riche parle tout le monde se tait, et l’on porte aux nues ses paroles; quand le pauvre a parlé on demande: “Qui est celui-là?” Et s’il trébuche on le pousse par terre.
24 αγαθος ο πλουτος ω μη εστιν αμαρτια και πονηρα η πτωχεια εν στοματι ασεβους	24 La richesse est bonne quand elle est sans péché; la pauvreté n’est un mal que chez un impie qui l’a méritée.
25 καρδια ανθρωπου αλλοιοι το προσωπον αυτου εαν τε εις αγαθα εαν τε εις κακα	25 Le cœur de l’homme se reflète sur son visage, soit en bien, soit en mal.
26 ιχνος καρδιας εν αγαθοις προσωπον ιλαρον και ευρεσις παραβολων διαλογισμοι μετα κοπων	26 A-t-il le visage rayonnant? C’est que tout va bien pour lui. A-t-il trouvé des paroles de sagesse? C’est qu’il a réfléchi sur la souffrance..