Scrutatio

Mercoledi, 15 maggio 2024 - Sant'Isidoro agricoltore ( Letture di oggi)

Atti degli Apostoli 7


font
DIODATINOVA VULGATA
1 E il sommo sacerdote gli disse: Stanno queste cose in questa maniera?1 Dixit autem princeps sacerdo tum: “ Si haec ita se habent? ”.
2 Ed egli disse: Uomini fratelli, e padri, ascoltate: L’Iddio della gloria apparve ad Abrahamo, nostro padre, mentre egli era in Mesopotamia, innanzi che abitasse in Carran;2 Quiait: “ Viri fratres et patres, audite. Deus gloriae apparuit patri nostroAbraham, cum esset in Mesopotamia, priusquam moraretur in Charran,
3 e gli disse: Esci dal tuo paese, e dal tuo parentado, e vieni in un paese il quale io ti mostrerò.3 et dixit adillum: “Exi de terra tua et de cognatione tua et veni in terram, quam tibimonstravero”.
4 Allora egli uscì dal paese de’ Caldei, ed abitò in Carran; e di là, dopo che suo padre fu morto, Iddio gli fece mutare stanza, e venire in questo paese, nel quale ora voi abitate.4 Tunc egressus de terra Chaldaeorum habitavit in Charran. Etinde, postquam mortuus est pater eius, transtulit illum in terram istam, in quanunc vos habitatis;
5 E non gli diede alcuna eredità in esso, non pure un piè di terra. Or gli avea promesso di darlo in possessione a lui, ed alla sua progenie dopo lui, allora ch’egli non avea ancora alcun figliuolo.5 et non dedit illi hereditatem in ea nec passum pedis etrepromisit dare illi eam in possessionem et semini eius post ipsum, cum nonhaberet filium.
6 Ma Iddio parlò così, che la sua progenie dimorerebbe come forestiera in paese strano; e che quivi sarebbe tenuta in servitù, e maltrattata quattrocent’anni.6 Locutus est autem sic Deus: “Erit semen eius accola in terraaliena, et servituti eos subicient et male tractabunt annis quadringentis;
7 Ma, disse Iddio, io farò giudicio della nazione alla quale avranno servito; e poi appresso usciranno, e mi serviranno in questo luogo.7 etgentem, cui servierint, iudicabo ego, dixit Deus; et post haec exibunt etdeservient mihi in loco isto”.
8 E gli diede il patto della circoncisione; e così Abrahamo generò Isacco; e lo circoncise nell’ottavo giorno; ed Isacco generò Giacobbe, e Giacobbe i dodici patriarchi.8 Et dedit illi testamentum circumcisionis; etsic genuit Isaac et circumcidit eum die octava, et Isaac Iacob, et Iacobduodecim patriarchas.
9 E i patriarchi, portando invidia a Giuseppe, lo venderono per esser menato in Egitto; e Iddio era con lui.9 Et patriarchae aemulantes Ioseph vendiderunt inAegyptum; et erat Deus cum eo
10 E lo liberò di tutte le sue afflizioni, e gli diede grazia, e sapienza davanti a Faraone, re di Egitto, il qual lo costituì governatore sopra l’Egitto, e sopra tutta la sua casa.10 et eripuit eum ex omnibus tribulationibus eiuset dedit ei gratiam et sapientiam in conspectu pharaonis regis Aegypti; etconstituit eum praepositum super Aegyptum et super omnem domum suam.
11 Or soppravvenne una fame, e gran distretta a tutto il paese d’Egitto, e di Canaan; e i nostri padri non trovavano vittuaglia.11 Venitautem fames in universam Aegyptum et Chanaan et tribulatio magna, et noninveniebant cibos patres nostri.
12 E Giacobbe, avendo udito che in Egitto v’era del grano, vi mandò la prima volta i nostri padri.12 Cum audisset autem Iacob esse frumentum inAegypto, misit patres nostros primum;
13 E nella seconda, Giuseppe fu riconosciuto da’ suoi fratelli, e il legnaggio di Giuseppe fu fatto manifesto a Faraone.13 et in secundo cognitus est Ioseph afratribus suis, et manifestatum est pharaoni genus Ioseph.
14 E Giuseppe mandò a chiamar Giacobbe, suo padre, e tutto il suo parentado, ch’era di settantacinque anime.14 Mittens autemIoseph accersivit Iacob patrem suum et omnem cognationem in animabus septuagintaquinque;
15 E Giacobbe scese in Egitto, e morì egli, e i padri nostri.15 et descendit Iacob in Aegyptum. Et defunctus est ipse et patresnostri;
16 E furono trasportati in Sichem, e posti nel sepolcro, il quale Abrahamo avea per prezzo di danari comperato da’ figliuoli d’Emmor, padre di Sichem16 et translati sunt in Sichem et positi sunt in sepulcro, quod emitAbraham pretio argenti a filiis Hemmor in Sichem.
17 Ora, come si avvicinava il tempo della promessa, la quale Iddio avea giurata ad Abrahamo, il popolo crebbe, e moltiplicò in Egitto.17 Cum appropinquaret autem tempus repromissionis, quam confessus erat DeusAbrahae, crevit populus et multiplicatus est in Aegypto,
18 Finchè sorse un altro re in Egitto, il qual non avea conosciuto Giuseppe.18 quoadusque surrexitrex alius super Aegypto, qui non sciebat Ioseph.
19 Costui, procedendo cautamente contro al nostro legnaggio, trattò male i nostri padri, facendo loro esporre i lor piccoli fanciulli, acciocchè non allignassero.19 Hic circumveniens genusnostrum, afflixit patres, ut exponerent infantes suos, ne vivi servarentur.
20 In quel tempo nacque Mosè ed era divinamente bello; e fu nudrito tre mesi in casa di suo padre.20 Eodem tempore natus est Moyses et erat formosus coram Deo; qui nutritus esttribus mensibus in domo patris.
21 Poi appresso, essendo stato esposto, la figliuola di Faraone lo raccolse, e se l’allevò per figliuolo.21 Exposito autem illo, sustulit eum filiapharaonis et enutrivit eum sibi in filium;
22 E Mosè fu ammaestrato in tutta la sapienza degli Egizi; ed era potente ne’ suoi detti e fatti.22 et eruditus est Moyses in omnisapientia Aegyptiorum; et erat potens in verbis et in operibus suis.
23 E, quando egli fu pervenuto all’età di quarant’anni, gli montò nel cuore d’andare a visitare i suoi fratelli, i figliuoli d’Israele.23 Cumautem impleretur ei quadraginta annorum tempus, ascendit in cor eius, utvisitaret fratres suos filios Israel.
24 E, vedutone uno a cui era fatto torto, egli lo soccorse; e fece la vendetta dell’oppressato, uccidendo l’Egizio.24 Et cum vidisset quendam iniuriampatientem, vindicavit et fecit ultionem ei, qui opprimebatur, percusso Aegyptio.
25 Or egli stimava che i suoi fratelli intendessero che Iddio era per dar loro salute per man sua; ma essi non l’intesero.25 Existimabat autem intellegere fratres, quoniam Deus per manum ipsius daretsalutem illis; at illi non intellexerunt.
26 E il giorno seguente egli comparve fra loro, mentre contendevano; ed egli li incitò a pace, dicendo: O uomini, voi siete fratelli, perchè fate torto gli uni agli altri?26 Atque sequenti die apparuit illislitigantibus et reconciliabat eos in pacem dicens: “Viri, fratres estis; utquid nocetis alterutrum?”.
27 Ma colui che faceva torto al suo prossimo lo ributtò, dicendo: Chi ti ha costituito principe, e giudice sopra noi?27 Qui autem iniuriam faciebat proximo, reppuliteum dicens: “Quis te constituit principem et iudicem super nos?
28 Vuoi uccidere me, come ieri uccidesti l’Egizio?28 Numquidinterficere me tu vis, quemadmodum interfecisti heri Aegyptium?”.
29 E a questa parola Mosè fuggì, e dimorò come forestiere nel paese di Madian, ove generò due figliuoli29 Fugitautem Moyses propter verbum istud; et factus est advena in terra Madian, ubigeneravit filios duos.
30 E in capo a quarant’anni, l’angelo del Signore gli apparve nel deserto del monte Sina in una fiamma di fuoco d’un pruno.30 Et expletis annis quadraginta, apparuit illi in deserto montis Sinai angelusin ignis flamma rubi.
31 E Mosè, avendola veduta, si maravigliò di quella visione; e come egli si accostava per considerar che cosa fosse, la voce del Signore gli fu indirizzata, dicendo:31 Moyses autem videns admirabatur visum; accedente autemillo, ut consideraret, facta est vox Domini:
32 Io son l’Iddio de’ tuoi padri, l’Iddio d’Abrahamo, e l’Iddio d’Isacco, e l’Iddio di Giacobbe. E Mosè, divenuto tutto tremante, non ardiva por mente che cosa fosse.32 “Ego Deus patrum tuorum, DeusAbraham et Isaac et Iacob”. Tremefactus autem Moyses non audebat considerare.
33 E il Signore gli disse: Sciogli il calzamento de’ tuoi piedi, perciocchè il luogo nel qual tu stai è terra santa.33 Dixit autem illi Dominus: “Solve calceamentum pedum tuorum; locus enim, inquo stas, terra sancta est.
34 Certo, io ho veduta l’afflizion del mio popolo ch’è in Egitto, ed ho uditi i lor sospiri, e son disceso per liberarli; or dunque, vieni, io ti manderò in Egitto.34 Videns vidi afflictionem populi mei, qui est inAegypto, et gemitum eorum audivi et descendi liberare eos; et nunc veni, mittamte in Aegyptum”.
35 Quel Mosè, il quale aveano rinnegato, dicendo: Chi ti ha costituito principe, e giudice? esso mandò loro Iddio per rettore, e liberatore, per la man dell’angelo, che gli era apparito nel pruno.35 Hunc Moysen, quem negaverunt dicentes: “Quis te constituit principem etiudicem?”, hunc Deus et principem et redemptorem misit cum manu angeli, quiapparuit illi in rubo.
36 Esso li condusse fuori, avendo fatti segni, e prodigi nel paese di Egitto, e nel mar Rosso, e nel deserto, lo spazio di quarant’anni.36 Hic eduxit illos faciens prodigia et signa in terraAegypti et in Rubro mari et in deserto annis quadraginta.
37 Quel Mosè, il qual disse a’ figliuoli d’Israele: Il Signore Iddio vostro vi susciterà un Profeta d’infra i vostri fratelli, come me; ascoltatelo;37 Hic est Moyses, quidixit filiis Israel: “Prophetam vobis suscitabit Deus de fratribus vestristamquam me”.
38 esso è quel che nella raunanza nel deserto, fu con l’angelo che parlava a lui nel monte Sina, e co’ padri nostri; e ricevette le parole viventi, per darcele.38 Hic est qui fuit in ecclesia in solitudine cum angelo, quiloquebatur ei in monte Sinai, et cum patribus nostris; qui accepit verba vivadare nobis;
39 Al quale i padri nostri non vollero essere ubbidienti; anzi lo ributtarono, e si rivoltarono co’ lor cuori all’Egitto;39 cui noluerunt oboedire patres nostri, sed reppulerunt et aversisunt in cordibus suis in Aegyptum
40 dicendo ad Aaronne: Facci degl’iddii, che vadano davanti a noi; perciocchè quant’è a questo Mosè, che ci ha condotti fuor del paese di Egitto, noi non sappiamo quel che gli sia avvenuto.40 dicentes ad Aaron: “Fac nobis deos, quipraecedant nos; Moyses enim hic, qui eduxit nos de terra Aegypti, nescimus quidfactum sit ei”.
41 E in que’ giorni fecero un vitello, ed offersero sacrificio all’idolo, e si rallegrarono nelle opere delle lor mani41 Et vitulum fecerunt in illis diebus et obtulerunt hostiamsimulacro et laetabantur in operibus manuum suarum.
42 E Iddio si rivoltò indietro, e li diede a servire all’esercito del cielo; come egli è scritto nel libro de’ profeti: Casa d’Israele, mi offeriste voi sacrificii, ed offerte, lo spazio di quarant’anni nel deserto?42 Convertit autem Deus ettradidit eos servire militiae caeli, sicut scriptum est in libro Prophetarum:
“Numquid victimas et hostias obtulistis mihi
annis quadraginta in deserto, domus Israel?
43 Anzi, voi portaste il tabernacolo di Moloc, e la stella del vostro dio Refan; le figure, le quali voi avevate fatte per adorarle; perciò, io vi trasporterò di là da Babilonia.43 Et suscepistis tabernaculum Moloch
et sidus dei vestri Rhaephan,
figuras, quas fecistis ad adorandum eas.
Et transferam vos trans Babylonem”.
44 Il tabernacolo della testimonianza fu appresso i nostri padri nel deserto, come avea comandato colui che avea detto a Mosè, che lo facesse secondo la forma ch’egli avea veduta.44 Tabernaculum testimonii erat patribus nostris in deserto, sicut disposuit,qui loquebatur ad Moysen, ut faceret illud secundum formam, quam viderat;
45 Il quale ancora i padri nostri ricevettero, e lo portarono con Giosuè, nel paese ch’era stato posseduto da’ Gentili, i quali Iddio scacciò d’innanzi a’ padri nostri; e quivi dimorò fino a’ giorni di Davide.45 quod et induxerunt suscipientes patres nostri cum Iesu in possessionem gentium,quas expulit Deus a facie patrum nostrorum, usque in diebus David,
46 Il qual trovò grazia nel cospetto di Dio, e chiese di trovare una stanza all’Iddio di Giacobbe.46 quiinvenit gratiam ante Deum et petiit, ut inveniret tabernaculum domui Iacob.
47 Ma Salomone fu quello che gli edificò una casa.47 Salomon autem aedificavit illi domum.
48 Ma l’Altissimo non abita in templi fatti per opera di mani; siccome dice il profeta:48 Sed non Altissimus in manufactishabitat, sicut propheta dicit:
49 Il cielo è il mio trono, e la terra lo scannello de’ miei piedi; qual casa mi edifichereste voi? dice il Signore; o qual sarebbe il luogo del mio riposo?49 “Caelum mihi thronus est,
terra autem scabellum pedum meorum.
Quam domum aedificabitis mihi, dicit Dominus,
aut quis locus requietionis meae?
50 Non ha la mia mano fatte tutte queste cose?50 Nonne manus mea fecit haec omnia?”.
51 Uomini di collo duro, ed incirconcisi di cuore e di orecchi, voi contrastate sempre allo Spirito Santo; come fecero i padri vostri, così fate ancora voi.51 Duri cervice et incircumcisi cordibus et auribus, vos semper Spiritui Sanctoresistitis; sicut patres vestri, et vos.
52 Qual de’ profeti non perseguitarono i padri vostri? Uccisero eziandio coloro che innanzi annunziavano la venuta del Giusto, del qual voi al presente siete stati traditori, ed ucciditori.52 Quem prophetarum non sunt persecutipatres vestri? Et occiderunt eos, qui praenuntiabant de adventu Iusti, cuius vosnunc proditores et homicidae fuistis,
53 Voi, che avete ricevuta la legge, facendone gli angeli le pubblicazioni, e non l’avete osservata53 qui accepistis legem in dispositionibusangelorum et non custodistis ”.
54 Or essi, udendo queste cose, scoppiavano ne’ lor cuori, e digrignavano i denti contro a lui.54 Audientes autem haec, dissecabantur cordibus suis et stridebant dentibus ineum.
55 Ma egli, essendo pieno dello Spirito Santo, affissati gli occhi al cielo, vide la gloria di Dio, e Gesù che stava alla destra di Dio.55 Cum autem esset plenus Spiritu Sancto, intendens in caelum vidit gloriamDei et Iesum stantem a dextris Dei
56 E disse: Ecco, io veggo i cieli aperti, ed il Figliuol dell’uomo che sta alla destra di Dio.56 et ait: “ Ecce video caelos apertos etFilium hominis a dextris stantem Dei ”.
57 Ma essi, gettando di gran gridi, si turarono gli orecchi, e tutti insieme di pari consentimento si avventarono sopra lui.57 Exclamantes autem voce magnacontinuerunt aures suas et impetum fecerunt unanimiter in eum
58 E cacciatolo fuor della città, lo lapidavano; ed i testimoni miser giù le lor veste a’ piedi d’un giovane, chiamato Saulo.58 et eicientesextra civitatem lapidabant. Et testes deposuerunt vestimenta sua secus pedesadulescentis, qui vocabatur Saulus.
59 E lapidavano Stefano, che invocava Gesù, e diceva: Signore Gesù, ricevi il mio spirito.59 Et lapidabant Stephanum invocantem etdicentem: “ Domine Iesu, suscipe spiritum meum ”.
60 Poi, postosi in ginocchioni, gridò ad alta voce: Signore, non imputar loro questo peccato. E detto questo, si addormentò60 Positis autem genibusclamavit voce magna: “ Domine, ne statuas illis hoc peccatum ”; et cum hocdixisset, obdormivit.