Proverbi 1

DIODATI	Biblia Tysiąclecia
1 I PROVERBI di Salomone, figliuolo di Davide, Re d’Israele;	1 Przysłowia Salomona, syna Dawida, króla izraelskiego, podane po to,
2 Per conoscere sapienza ed ammaestramento, Per intendere i detti di senno;	2 by mądrość osiągnąć i karność, pojąć słowa rozumne,
3 Per ricevere ammaestramento di buon senno, Di giustizia, di giudicio e di dirittura;	3 zdobyć staranne wychowanie: prawość, rzetelność, uczciwość;
4 Per dare avvedimento a’ semplici. E conoscenza, ed accorgimento a’ fanciulli.	4 prostaczkom udzielić rozwagi, a młodym - rozsądku i wiedzy.
5 Il savio li udirà, e ne accrescerà la sua scienza; E l’uomo intendente ne acquisterà buoni consigli, e governo;	5 Mądry, słuchając, pomnaża swą wiedzę, rozumny nabywa biegłości:
6 Per comprender le sentenze ed i bei motti, Le parole de’ savi ed i lor detti oscuri	6 jak pojąć przysłowie i zdanie, słowa i zagadki mędrców.
7 IL timor del Signore è il capo della scienza; Ma gli stolti sprezzano la sapienza e l’ammaestramento.	7 Podstawą wiedzy jest bojaźń Pańska, lecz głupcy odrzucają mądrość i karność.
8 Ascolta, figliuol mio l’ammaestramento di tuo padre; E non lasciar l’insegnamento di tua madre;	8 Synu mój, słuchaj napomnień ojca i nie odrzucaj nauk swej matki,
9 Perciocchè saranno un fregio grazioso al tuo capo, E collane al tuo collo	9 gdyż one ci są wieńcem powabnym dla głowy i naszyjnikiem cennym dla szyi.
10 Figliuol mio, se i peccatori ti vogliono sedurre, Non acconsentir loro.	10 Kiedy cię, synu, wabią grzesznicy, nie waż się iść,
11 Se dicono: Vieni con noi, poniamo agguati al sangue, Insidiamo di nascosto l’innocente impunitamente;	11 choćby rzekli: Pójdź z nami! Zasadźmy się na cichych! Bez powodu czyhajmy na czystych!
12 Tranghiottiamoli tutti vivi, come il sepolcro; E tutti intieri, a guisa di quelli che scendono nella fossa;	12 Jak Szeol wchłoniemy ich żywych i zdrowych tak jak schodzących do grobu.
13 Noi troveremo ogni sorte di preziosi beni, Noi empieremo le nostre case di spoglie;	13 Znajdziemy wszelkie kosztowności i napełnimy domy swe łupem.
14 Tu trarrai la tua sorte con noi; Fra noi non vi sarà che una sola borsa;	14 Przyłącz swój los do naszej wspólnoty, jedna sakwa niech łączy nas wszystkich!
15 Figliuol mio, non inviarti con loro; Rattieni il tuo piè dal lor sentiero.	15 Synu mój, nie chodź ich drogą, przed ścieżką ich strzeż swojej stopy,
16 Perciocchè i lor piedi corrono al male, E si affrettano a spandere il sangue.	16 gdyż nogi ich pędzą do zbrodni, śpieszno im: krew chcą wytoczyć.
17 Perciocchè invano si tende la rete Dinanzi agli occhi d’ogni uccello;	17 Lecz próżno ich sieć zarzucona, na oczach wszelkiego ptactwa.
18 Ma essi pongono agguati al lor proprio sangue, Ed insidiano nascosamente l’anima loro.	18 Na własną krew raczej czyhają, czatują na swoje życie,
19 Tali sono i sentieri d’ogni uomo dato all’avarizia; Ella coglie l’anima di coloro in cui ella si trova	19 bo taki jest los chciwych zysku: zabiera on własne ich życie.
20 LA somma Sapienza grida di fuori; Ella fa sentir la sua voce per le piazze;	20 Mądrość woła na ulicach, na placach głos swój podnosi;
21 Ella grida in capo de’ luoghi delle turbe; Ella pronunzia i suoi ragionamenti nell’entrate delle porte, nella città,	21 nawołuje na drogach zgiełkliwych, w bramach miejskich przemawia:
22 Dicendo: Infino a quando, o scempi, amerete la scempietà? Ed infino a quando gli schernitori prenderanno piacere in ischernire, Ed i pazzi avranno in odio la scienza?	22 Dokądże głupcy mają kochać głupotę, szydercy miłować szyderstwo, a nierozumni pogardzać nauką?
23 Convertitevi alla mia riprensione; Ecco, io vi sgorgherò lo spirito mio; Io vi farò assapere le mie parole.	23 Powróćcie do moich upomnień, udzielę wam ducha mojego, nauczę was moich zaleceń.
24 Perciocchè io ho gridato, e voi avete ricusato di ascoltare; Io ho distesa la mano, e niuno ha porto attenzione;	24 Ponieważ prosiłam, lecz wyście nie dbali, rękę podałam, a nikt nie zważał,
25 Ed avete lasciato ogni mio consiglio, E non avete gradita la mia correzione;	25 gardziliście każdą mą radą, nie chcieliście moich upomnień:
26 Io altresì riderò della vostra calamità; Io mi farò beffe, quando il vostro spavento sarà venuto;	26 więc i ja waszą klęskę wyszydzę, zadrwię sobie z waszej bojaźni,
27 Quando il vostro spavento sarà venuto, a guisa di ruina, E la vostra calamità sarà giunta, a guisa di turbo; Quando angoscia e distretta vi sarà sopraggiunta.	27 gdy bojaźń nadciągnie jak burza, a wasza zagłada jak wicher, gdy spotka was ucisk i boleść.
28 Allora essi grideranno a me, ma io non risponderò; Mi ricercheranno sollecitamente, ma non mi troveranno;	28 Wtedy będą mnie prosić - lecz ja nie odpowiem, i szukać - lecz mnie nie znajdą,
29 Perciocchè hanno odiata la scienza, E non hanno eletto il timor del Signore;	29 gdyż wiedzy nienawidzili, gardzili bojaźnią Pańską,
30 E non hanno gradito il mio consiglio, Ed hanno disdegnata ogni mia correzione.	30 nie poszli za mymi radami, zlekceważyli moje napomnienie;
31 Perciò mangeranno del frutto delle lor vie, E saranno saziati de’ lor consigli.	31 spożyją owoce swej drogi, nasycą się swymi radami;
32 Perciocchè lo sviamento degli scempi li uccide, E l’error degli stolti li fa perire.	32 odstępstwo prostaków uśmierci ich, bezmyślność niemądrych ich zgubi.
33 Ma chi mi ascolta abiterà in sicurtà, E viverà in riposo, fuor di spavento di male	33 Kto słucha mnie - osiągnie spokój, wytchnienie - bez obawy nieszczęścia.