Évangile selon Luc 22

BIBLES DES PEUPLES	Biblia Tysiąclecia
1 La fête des Pains sans Levain, qu’on appelle la Pâque, était proche;	1 Nadchodziła uroczystość Przaśników, tak zwana Pascha.
2 aussi les grands prêtres se demandaient-ils avec les maîtres de la Loi, comment faire pour le supprimer, car ils avaient peur du peuple.	2 Arcykapłani i uczeni w Piśmie szukali sposobu, jak by Go zabić, gdyż bali się ludu.
3 C’est alors que Satan entra en Judas, surnommé Iscariote, qui était du groupe des Douze:	3 Wtedy szatan wszedł w Judasza, zwanego Iskariotą, który był jednym z Dwunastu.
4 il alla s’entretenir avec les grands prêtres et la police du Temple sur les moyens de le leur livrer.	4 Poszedł więc i umówił się z arcykapłanami i dowódcami straży, jak ma im Go wydać.
5 Ils en furent tout heureux et lui offrirent une somme d’argent.	5 Ucieszyli się i ułożyli się z nim, że dadzą mu pieniądze.
6 Judas accepta, et dès lors il chercha une occasion de le livrer en l’absence de la foule.	6 On zgodził się i szukał sposobności, żeby im Go wydać bez wiedzy tłumu.
7 Arriva le jour des Pains sans Levain où l’on doit sacrifier la Pâque.	7 Tak nadszedł dzień Przaśników, w którym należało ofiarować Paschę.
8 Jésus envoya Pierre et Jean et leur dit: "Allez nous faire les préparatifs pour que nous mangions la Pâque.”	8 Jezus posłał Piotra i Jana z poleceniem: Idźcie i przygotujcie nam Paschę, byśmy mogli ją spożyć.
9 Ils lui demandèrent: "Où veux-tu que nous la préparions?”	9 Oni Go zapytali: Gdzie chcesz, abyśmy ją przygotowali?
10 Jésus alors leur dit: "Lorsque vous entrerez en ville, un homme portant une cruche d’eau viendra à votre rencontre; suivez-le jusqu’à la maison où il entrera.	10 Odpowiedział im: Oto gdy wejdziecie do miasta, spotka się z wami człowiek niosący dzban wody. Idźcie za nim do domu, do którego wejdzie,
11 Vous direz au propriétaire de cette maison: Le Maître te fait dire: ‘Où est la salle où je mangerai la Pâque avec mes disciples?’	11 i powiecie gospodarzowi: Nauczyciel pyta cię: Gdzie jest izba, w której mógłbym spożyć Paschę z moimi uczniami?
12 Il vous montrera à l’étage une grande pièce aménagée et vous y ferez les préparatifs.”	12 On wskaże wam salę dużą, usłaną; tam przygotujecie.
13 Ils partirent donc et trouvèrent comme Jésus leur avait dit; ils firent là les préparatifs de la Pâque.	13 Oni poszli, znaleźli tak, jak im powiedział, i przygotowali Paschę.
14 L’heure venue, Jésus s’installe pour le repas ainsi que les apôtres.	14 A gdy nadeszła pora, zajął miejsce u stołu i Apostołowie z Nim.
15 Il leur dit: "Je désirais beaucoup manger cette Pâque avec vous avant de souffrir.	15 Wtedy rzekł do nich: Gorąco pragnąłem spożyć Paschę z wami, zanim będę cierpiał.
16 Car, je vous le dis, je ne la mangerai plus avant qu’elle ne soit accomplie dans le Royaume de Dieu.”	16 Albowiem powiadam wam: Już jej spożywać nie będę, aż się spełni w królestwie Bożym.
17 On lui passe une coupe; il rend grâces et dit: "Prenez-la et faites-la passer entre vous.	17 Potem wziął kielich i odmówiwszy dziękczynienie rzekł: Weźcie go i podzielcie między siebie;
18 Je vous le dis: je ne boirai plus désormais du produit de la vigne jusqu’à la venue du Royaume de Dieu.”	18 albowiem powiadam wam: odtąd nie będę już pił z owocu winnego krzewu, aż przyjdzie królestwo Boże.
19 Il prend un pain, il rend grâces, le partage et le leur donne en disant: "Ceci est mon corps, livré pour vous: faites cela en mémoire de moi.”	19 Następnie wziął chleb, odmówiwszy dziękczynienie połamał go i podał mówiąc: To jest Ciało moje, które za was będzie wydane: to czyńcie na moją pamiątkę!
20 Il fait de même pour la coupe après le dîner; il dit: "Cette coupe, c’est la nouvelle alliance grâce à mon sang répandu pour vous.	20 Tak samo i kielich po wieczerzy, mówiąc: Ten kielich to Nowe Przymierze we Krwi mojej, która za was będzie wylana.
21 “Sachez-le, celui qui va me livrer est à cette table avec moi.	21 Lecz oto ręka mojego zdrajcy jest ze Mną na stole.
22 Pour le Fils de l’Homme, c’est le chemin qui déjà lui était assigné; mais quel malheur pour cet homme par qui il est livré!”	22 Wprawdzie Syn Człowieczy odchodzi według tego, jak jest postanowione, lecz biada temu człowiekowi, przez którego będzie wydany.
23 Alors ils commencèrent à se demander les uns aux autres lequel d’entre eux pourrait faire une telle chose.	23 A oni zaczęli wypytywać jeden drugiego, kto by mógł spośród nich to uczynić.
24 Une discussion surgit entre eux: lequel d’entre eux était le premier?	24 Powstał również spór między nimi o to, który z nich zdaje się być największy.
25 Jésus leur dit: "Les rois des nations païennes se comportent avec elles en maîtres, et quand ils les écrasent, ils se font appeler bienfaiteurs.	25 Lecz On rzekł do nich: Królowie narodów panują nad nimi, a ich władcy przyjmują nazwę dobroczyńców.
26 Ce ne sera pas pareil chez vous: le plus grand sera comme le dernier arrivé, et celui qui est à la tête, comme celui qui sert.	26 Wy zaś nie tak [macie postępować]. Lecz największy między wami niech będzie jak najmłodszy, a przełożony jak sługa!
27 “Qui donc est le plus grand: celui qui est à table, ou celui qui sert? Celui qui est à table, bien sûr; pourtant je suis au milieu de vous comme celui qui sert.	27 Któż bowiem jest większy? Czy ten, kto siedzi za stołem, czy ten, kto służy? Czyż nie ten, kto siedzi za stołem? Otóż Ja jestem pośród was jak ten, kto służy.
28 “Vous êtes ceux qui ne m’ont pas abandonné dans mes épreuves.	28 Wyście wytrwali przy Mnie w moich przeciwnościach.
29 Aussi je fais pour vous comme mon Père a fait pour moi en me donnant la royauté:	29 Dlatego i Ja przekazuję wam królestwo, jak Mnie przekazał je mój Ojciec:
30 vous mangerez et vous boirez à ma table dans mon Royaume, et vous siégerez sur des trônes pour gouverner les douze tribus d’Israël.	30 abyście w królestwie moim jedli i pili przy moim stole oraz żebyście zasiadali na tronach, sądząc dwanaście pokoleń Izraela.
31 “Simon, Simon! Satan vous a réclamés pour vous secouer comme on fait pour le blé au tamis,	31 Szymonie, Szymonie, oto szatan domagał się, żeby was przesiać jak pszenicę;
32 mais j’ai prié pour toi, pour que tu ne perdes pas la foi; et toi, lorsque tu seras revenu, affermis tes frères.”	32 ale Ja prosiłem za tobą, żeby nie ustała twoja wiara. Ty ze swej strony utwierdzaj twoich braci.
33 Pierre lui dit: "Seigneur, je suis prêt à te suivre en prison et jusqu’à la mort.”	33 On zaś rzekł: Panie, z Tobą gotów jestem iść nawet do więzienia i na śmierć.
34 Jésus lui répond: "Je te le dis, Pierre: le coq ne chantera pas cette nuit avant que tu n’aies affirmé par trois fois que tu ne me connais pas.”	34 Lecz Jezus odrzekł: Powiadam ci, Piotrze, nie zapieje dziś kogut, a ty trzy razy wyprzesz się tego, że Mnie znasz.
35 Jésus leur dit: "Lorsque je vous ai envoyés sans bourse, ni sac, ni chaussures, quelque chose vous a-t-il manqué?” Ils répondent: "Non.”	35 I rzekł do nich: Czy brak wam było czego, kiedy was posyłałem bez trzosa, bez torby i bez sandałów? Oni odpowiedzieli: Niczego.
36 Alors il reprend: "Mais maintenant, si quelqu’un a une bourse, qu’il la prenne, et de même celui qui a un sac, et que celui qui n’a pas d’épée vende son manteau pour en acheter une.	36 Lecz teraz - mówił dalej - kto ma trzos, niech go weźmie; tak samo torbę; a kto nie ma, niech sprzeda swój płaszcz i kupi miecz!
37 Car, je vous le dis, il faut que s’accomplisse en ma personne cette Écriture: on l’a mis au rang des malfaiteurs. De fait, ce qui me concerne touche à sa fin.”	37 Albowiem powiadam wam: to, co jest napisane, musi się spełnić na Mnie: Zaliczony został do złoczyńców. To bowiem, co się do Mnie odnosi, dochodzi kresu.
38 Ils lui disent: "Seigneur, il y a ici deux épées.” Et lui répond: "C’est assez!”	38 Oni rzekli: Panie, tu są dwa miecze. Odpowiedział im: Wystarczy.
39 Sortant de là, il se dirige selon son habitude vers le Mont des Oliviers et ses disciples le suivent.	39 Potem wyszedł i udał się, według zwyczaju, na Górę Oliwną: towarzyszyli Mu także uczniowie.
40 Arrivé en ce lieu il leur dit: "Priez, pour ne pas être pris par la tentation.”	40 Gdy przyszedł na miejsce, rzekł do nich: Módlcie się, abyście nie ulegli pokusie.
41 Puis il s’éloigne d’eux, à la distance d’un jet de pierre,	41 A sam oddalił się od nich na odległość jakby rzutu kamieniem, upadł na kolana i modlił się
42 et fléchissant les genoux il fait cette prière: "Père, si tu le veux, fais passer cette coupe loin de moi. Cependant, que ce ne soit pas ma volonté mais la tienne qui s’accomplisse.”	42 tymi słowami: Ojcze, jeśli chcesz, zabierz ode Mnie ten kielich! Jednak nie moja wola, lecz Twoja niech się stanie!
43 C’est alors que du ciel un ange lui apparaît, qui le réconforte.	43 Wtedy ukazał Mu się anioł z nieba i umacniał Go.
44 Jésus est entré en agonie et il prie plus intensément; sa sueur se change en gouttes de sang qui tombent à terre.	44 Pogrążony w udręce jeszcze usilniej się modlił, a Jego pot był jak gęste krople krwi, sączące się na ziemię.
45 Quand il se relève de sa prière et revient vers les disciples, il les trouve endormis, accablés de tristesse.	45 Gdy wstał od modlitwy i przyszedł do uczniów, zastał ich śpiących ze smutku.
46 Alors il leur dit: "Vous dormez? Levez-vous donc et priez pour ne pas être pris par la tentation.”	46 Rzekł do nich: Czemu śpicie? Wstańcie i módlcie się, abyście nie ulegli pokusie.
47 Il parlait encore lorsque arriva une troupe avec, en tête, le dénommé Judas, l’un des Douze. Comme il s’approchait de Jésus pour l’embrasser,	47 Gdy On jeszcze mówił, oto zjawił się tłum. A jeden z Dwunastu, imieniem Judasz, szedł na ich czele i zbliżył się do Jezusa, aby Go pocałować.
48 Jésus lui dit: "Judas, c’est donc par un baiser que tu livres le Fils de l’Homme?”	48 Jezus mu rzekł: Judaszu, pocałunkiem wydajesz Syna Człowieczego?
49 Ceux qui entouraient Jésus devinèrent ce qui allait se passer; ils dirent: "Seigneur, allons-nous frapper de l’épée?”	49 Towarzysze Jezusa widząc, na co się zanosi, zapytali: Panie, czy mamy uderzyć mieczem?
50 L’un d’eux frappa le serviteur du Grand Prêtre et lui trancha l’oreille droite.	50 I któryś z nich uderzył sługę najwyższego kapłana i odciął mu prawe ucho.
51 Mais Jésus intervint avec ces mots: "Restez-en là.” Puis il toucha l’oreille de cet homme et le guérit.	51 Lecz Jezus odpowiedział: Przestańcie, dosyć! I dotknąwszy ucha, uzdrowił go.
52 Jésus dit alors à ceux qui étaient venus le surprendre, grands prêtres, gardes du Temple et Anciens: "Vous êtes partis en expédition avec épées et gourdins, comme pour prendre un bandit;	52 Do arcykapłanów zaś, dówódcy straży świątynnej i starszych, którzy wyszli przeciw Niemu, Jezus rzekł: Wyszliście z mieczami i kijami jak na zbójcę?
53 pourquoi ne m’avez-vous pas arrêté lorsque, jour après jour, j’étais avec vous dans le Temple? Mais c’est votre heure lorsque règnent les ténèbres.”	53 Gdy codziennie bywałem u was w świątyni, nie podnieśliście rąk na Mnie, lecz to jest wasza godzina i panowanie ciemności.
54 Après s’être emparés de Jésus, ils l’emmenèrent et le firent entrer dans la maison du Grand Prêtre; Pierre les suivait à distance.	54 Schwycili Go więc, poprowadzili i zawiedli do domu najwyższego kapłana. A Piotr szedł z daleka.
55 Au milieu de la cour ils avaient allumé un feu autour duquel ils étaient assis, et Pierre vint s’asseoir au milieu d’eux.	55 Gdy rozniecili ogień na środku dziedzińca i zasiedli wkoło, Piotr usiadł także między nimi.
56 Comme il était là assis, à la clarté du feu, une jeune servante le dévisage et dit: "Celui-ci était aussi avec lui!”	56 A jakaś służąca, zobaczywszy go siedzącego przy ogniu, przyjrzała mu się uważnie i rzekła: I ten był razem z Nim.
57 Pierre le nie: "Femme, je ne le connais pas.”	57 Lecz on zaprzeczył temu, mówiąc: Nie znam Go, kobieto.
58 Peu de temps après un autre le voit et dit: "Toi aussi tu es du groupe.” Et Pierre de dire: "Non, je n’en suis pas.”	58 Po chwili zobaczył go ktoś inny i rzekł: I ty jesteś jednym z nich. Piotr odrzekł: Człowieku, nie jestem.
59 Une heure à peu près s’écoule, et un autre revient à la charge: "C’est exact, celui-ci aussi était avec lui. D’ailleurs, c’est un Galiléen!”	59 Po upływie prawie godziny jeszcze ktoś inny począł zawzięcie twierdzić: Na pewno i ten był razem z Nim; jest przecież Galilejczykiem.
60 Et Pierre répond: "Je ne sais pas ce que tu veux dire!” Il n’avait pas fini de parler que le coq chanta.	60 Piotr zaś rzekł: Człowieku, nie wiem, co mówisz. I w tej chwili, gdy on jeszcze mówił, kogut zapiał.
61 Le Seigneur se retourna et regarda Pierre; Pierre alors se rappela la parole du Seigneur qui lui avait dit: “Aujourd’hui même, avant que le coq ne chante, tu m’auras renié trois fois.”	61 A Pan obrócił się i spojrzał na Piotra. Wspomniał Piotr na słowo Pana, jak mu powiedział: Dziś, zanim kogut zapieje, trzy razy się Mnie wyprzesz.
62 Il sortit au-dehors et pleura amèrement.	62 Wyszedł na zewnątrz i gorzko zapłakał.
63 Au même moment les hommes qui détenaient Jésus commencèrent à le tourner en ridicule et à le frapper.	63 Tymczasem ludzie, którzy pilnowali Jezusa, naigrawali się z Niego i bili Go.
64 Ils lui avaient couvert le visage et ils lui demandaient: "Fais le prophète: qui t’a frappé?”	64 Zasłaniali Mu oczy i pytali: Prorokuj, kto Cię uderzył.
65 Ils lui lançaient encore bien d’autres insultes.	65 Wiele też innych obelg miotali przeciw Niemu.
66 Au lever du jour se réunirent les Anciens du peuple, les grands prêtres et les maîtres de la Loi, et l’on amena Jésus devant leur Conseil, ou Sanhédrin.	66 Skoro dzień nastał, zebrała się starszyzna ludu, arcykapłani i uczeni w Piśmie i kazali przyprowadzić Go przed swoją Radę.
67 Là ils lui dirent: "Es-tu le Messie? Réponds-nous!” Jésus leur répondit: "Si je vous le dis vous ne croirez pas,	67 Rzekli: Jeśli Ty jesteś Mesjasz, powiedz nam! On im odrzekł: Jeśli wam powiem, nie uwierzycie Mi,
68 et si je vous interroge, vous ne répondrez pas.	68 i jeśli was zapytam, nie dacie Mi odpowiedzi.
69 Mais désormais le Fils de l’Homme siégera à la droite de la Puissance divine.”	69 Lecz odtąd Syn Człowieczy siedzieć będzie po prawej stronie Wszechmocy Bożej.
70 Ils lui dirent: "Tu es donc le Fils de Dieu?” Il répondit: "Vous venez de le dire: je le suis.”	70 Zawołali wszyscy: Więc Ty jesteś Synem Bożym? Odpowiedział im: Tak. Jestem Nim.
71 Et eux de dire: "Qu’avons-nous encore besoin de témoignages? Nous l’avons entendu nous-mêmes de sa bouche!”	71 A oni zawołali: Na co nam jeszcze potrzeba świadectwa? Sami przecież słyszeliśmy z ust Jego.