Livre de l'Exode 22

BIBLES DES PEUPLES	Biblia Tysiąclecia
1 Si un voleur surpris la nuit en train de percer le mur est frappé à mort, son sang ne sera pas vengé.	1 Gdyby pochwycił ktoś złodzieja w czasie włamywania się w nocy i pobił go tak, iżby umarł, nie będzie winien krwi.
2 Mais si le soleil était déjà levé, son sang sera vengé. Celui qui a volé devra rembourser, et s’il n’a pas de quoi payer, il sera vendu en échange de ce qu’il a volé.	2 Ale gdyby to uczynił po wschodzie słońca, będzie winien krwi. Złodziej poniesie karę. Jeśli nic nie na, czym by zapłacił, to należy go sprzedać za taką samą sumę, jaką skradł.
3 Si l’on retrouve chez lui ce qu’il a volé, que ce soit un bœuf, un âne ou un agneau, il rendra le double.	3 Jeśli to, co ukradł, znajdzie się u niego żywe, czy to wół, czy osioł, czy owca, odda w podwójnej ilości.
4 Si un homme laisse ses bêtes brouter dans son champ ou dans sa vigne et qu’elles broutent dans le champ d’un autre, il devra le dédommager selon ce que rapportait ce champ ou cette vigne.	4 Jeśliby ktoś wypasł pole lub winnicę i wypuścił bydło, niszcząc cudze pole, wówczas wynagrodzi tym, co ma najlepszego na swoim polu i w swojej winnicy.
5 Si un feu éclate, gagne les broussailles, et qu’une meule ou des épis ou un champ soient brûlés, celui qui a allumé l’incendie devra dédommager.	5 Jeśli powstanie ogień i ogarnie ciernie ogrodzenia, i spali stertę zboża albo stojące na pniu zboże, albo pole, wówczas ten, co wzniecił pożar, winien wynagrodzić szkody.
6 Si un homme donne à son prochain de l’argent ou des objets à garder dans sa maison, et qu’un vol y soit commis, le voleur, s’il est trouvé, rendra le double.	6 Jeśliby ktoś dał drugiemu pieniądze lub przedmioty wartościowe na przechowanie i zostałoby to skradzione w domu tego człowieka, a złodziej zostanie wykryty, winien wypłacić dwukrotne odszkodowanie.
7 Mais si le voleur n’est pas retrouvé, le maître de la maison s’approchera de Dieu et jurera que ce n’est pas lui qui a volé le bien de son prochain.	7 Jeśliby nie wykryto złodzieja, to wówczas stawi się właściciel domu przed Bogiem i przysięgnie, że nie wyciągnął ręki po dobro drugiego.
8 Quelle que soit la chose volée, que ce soit un bœuf, un âne, un agneau, un vêtement ou toute autre chose, l’affaire sera portée devant Dieu et celui qui aura été condamné par Dieu rendra le double à son prochain.	8 We wszelkiej sprawie poszkodowania dotyczącego wołu, osła, owcy, odzieży, jakiejkolwiek zguby, o której ktoś powie, że to jego własność, sprawa obydwu winna być przedłożona Bogu, a którego Bóg uzna winnym, ten zwróci drugiemu w podwójnej ilości.
9 Si un homme a donné en garde à son prochain un âne, ou un bœuf, ou une brebis, ou toute autre bête, et que l’animal est mort, ou a été blessé ou volé sans témoin,	9 Jeśliby ktoś powierzył drugiemu pieczę nad osłem, wołem, owcą lub nad jakimkolwiek innym zwierzęciem, a ono padło lub okaleczyło się, lub zostało uprowadzone, a nie ma na to świadka,
10 l’affaire sera réglée par un serment devant Yahvé. Celui qui gardait l’animal jurera qu’il n’a pas volé le bien de son prochain et le maître de l’animal se contentera du serment: l’autre n’aura pas à payer.	10 to sprawę między obiema stronami rozstrzygnie przysięga na Pana, że przechowujący nie wyciągnął ręki po dobro drugiego, i właściciel przyjmie, co pozostało, a tamten nie będzie płacił odszkodowania.
11 Mais si l’animal est trouvé en sa possession, il en donnera le prix à son maître.	11 Jeśli zaś to zostało skradzione, zapłaci właścicielowi.
12 Si l’animal a été déchiré par des fauves, il en donnera les preuves et n’aura pas à payer pour l’animal mis en pièces.	12 Jeśli owo bydlę zostało rozszarpane przez jakieś dzikie zwierzę, to przyniesie je jako dowód i nie musi uiszczać odszkodowania za rozszarpane.
13 Si quelqu’un a emprunté à son prochain un animal, et que cet animal soit blessé ou meure en l’absence de son maître, celui qui l’a emprunté devra en payer le prix.	13 Gdyby ktoś wynajął od drugiego zwierzę, a ono się okaleczyło lub padło w nieobecności właściciela, winien uiścić odszkodowanie.
14 Mais si le propriétaire de l’animal était sur place, il n’aura rien à payer, l’autre se contentera de la location de la bête.	14 Gdy jednak stało się to w obecności właściciela, to nie będzie dawał odszkodowania w tym wypadku, gdy zwierzę było wynajęte, bo dał cenę wynajmu.
15 Si un homme tombe amoureux d’une vierge qui n’est pas encore fiancée et couche avec elle, il en paiera le prix et elle sera sa femme.	15 Jeśli ktoś uwiódł dziewicę jeszcze nie zaręczoną i obcował z nią, uiści rodzinie opłatę składaną przy zaślubinach i weźmie ją za żonę.
16 Mais si son père refuse de la donner en mariage, l’autre versera en argent l’équivalent d’une dot.	16 Jeśliby się ojciec nie zgodził mu jej oddać, wówczas winien zapłacić tyle, ile wynosi opłata składana przy zaślubinach dziewic.
17 Tu ne laisseras pas vivre une sorcière.	17 Nie pozwolisz żyć czarownicy.
18 Celui qui couche avec une bête sera mis à mort.	18 Ktokolwiek by obcował ze zwierzęciem, winien być ukarany śmiercią.
19 Celui qui offre des sacrifices en l’honneur de dieux autres que Yahvé, sera mis à mort.	19 Ktokolwiek by składał ofiary innym bogom poza samym Panem, podlega klątwie.
20 Vous ne maltraiterez pas l’étranger et vous ne l’opprimerez pas, car vous avez été des étrangers en Égypte.	20 Nie będziesz gnębił i nie będziesz uciskał cudzoziemców, bo wy sami byliście cudzoziemcami w ziemi egipskiej.
21 Vous ne maltraiterez pas la veuve ni l’orphelin.	21 Nie będziesz krzywdził żadnej wdowy i sieroty.
22 Si vous les maltraitez et qu’ils crient vers moi, j’entendrai leur cri.	22 Jeślibyś ich skrzywdził i będą Mi się skarżyli, usłyszę ich skargę,
23 Alors ma colère s’enflammera contre vous: je vous ferai périr par l’épée, vos femmes resteront veuves, et vos fils orphelins.	23 zapali się gniew mój, i wygubię was mieczem i żony wasze będą wdowami, a dzieci wasze sierotami.
24 Si tu prêtes de l’argent à quelqu’un de ton peuple, à un pauvre qui vit au milieu de vous, tu ne te conduiras pas envers lui comme un créancier, tu ne lui imposeras pas d’intérêts.	24 Jeśli pożyczysz pieniądze ubogiemu z mojego ludu, żyjącemu obok ciebie, to nie będziesz postępował wobec niego jak lichwiarz i nie karzesz mu płacić odsetek.
25 Si tu as pris en gage le manteau de ton prochain, tu le lui rendras au coucher du soleil,	25 Jeśli weźmiesz w zastaw płaszcz twego bliźniego, winieneś mu go oddać przed zachodem słońca,
26 car il n’a pas d’autre couverture, rien d’autre que ce manteau pour se couvrir: et comment dormira-t-il? Si jamais il crie vers moi, je l’entendrai, car moi j’ai pitié.	26 bo jest to jedyna jego szata i jedyne okrycie jego ciała podczas snu. I jeśliby się on żalił przede Mną, usłyszę go, bo jestem litościwy.
27 Tu ne blasphèmeras pas le Nom de Dieu et tu ne maudiras pas le chef de ton peuple.	27 Nie będziesz bluźnił Bogu i nie będziesz złorzeczył temu, który rządzi twoim ludem.
28 Tu m’offriras sans tarder la sève de ton champ et le jus de ton pressoir; tu me donneras le premier-né de tes fils.	28 Nie będziesz się ociągał z ofiarą z obfitości zbiorów i soku wyciskanego w tłoczni. I oddasz Mi twego pierworodnego syna.
29 Tu feras de même pour ton bœuf et pour ton petit bétail: durant sept jours ils resteront avec la mère, et le huitième jour tu me les offriras.	29 To samo uczynisz z pierworodnym z bydła i trzody. Przez siedem dni będzie przy matce swojej, a dnia ósmego oddasz je Mnie.
30 Vous serez pour moi un peuple saint. Vous ne mangerez pas la viande d’une bête mise en pièces dans les champs, mais vous la donnerez aux chiens.	30 Będziecie dla Mnie ludźmi świętymi. Nie będziecie spożywać mięsa zwierzęcia rozszarpanego przez dzikie zwierzęta, ale je rzucicie psom.