Ewangelia wg św. Łukasza 14

Biblia Tysiąclecia	NEW AMERICAN BIBLE
1 Gdy Jezus przyszedł do domu pewnego przywódcy faryzeuszów, aby w szabat spożyć posiłek, oni Go śledzili.	1 On a sabbath he went to dine at the home of one of the leading Pharisees, and the people there were observing him carefully.
2 A oto zjawił się przed Nim pewien człowiek chory na wodną puchlinę.	2 In front of him there was a man suffering from dropsy.
3 Wtedy Jezus zapytał uczonych w Prawie i faryzeuszów: Czy wolno w szabat uzdrawiać, czy też nie?	3 Jesus spoke to the scholars of the law and Pharisees in reply, asking, "Is it lawful to cure on the sabbath or not?"
4 Lecz oni milczeli. On zaś dotknął go, uzdrowił i odprawił.	4 But they kept silent; so he took the man and, after he had healed him, dismissed him.
5 A do nich rzekł: Któż z was, jeśli jego syn albo wół wpadnie do studni, nie wyciągnie go zaraz, nawet w dzień szabatu?	5 Then he said to them, "Who among you, if your son or ox falls into a cistern, would not immediately pull him out on the sabbath day?"
6 I nie mogli mu na to odpowiedzieć.	6 But they were unable to answer his question.
7 Potem opowiedział zaproszonym przypowieść, gdy zauważył, jak sobie pierwsze miejsca wybierali. Tak mówił do nich:	7 He told a parable to those who had been invited, noticing how they were choosing the places of honor at the table.
8 Jeśli cię kto zaprosi na ucztę, nie zajmuj pierwszego miejsca, by czasem ktoś znakomitszy od ciebie nie był zaproszony przez niego.	8 "When you are invited by someone to a wedding banquet, do not recline at table in the place of honor. A more distinguished guest than you may have been invited by him,
9 Wówczas przyjdzie ten, kto was obu zaprosił, i powie ci: Ustąp temu miejsca; i musiałbyś ze wstydem zająć ostatnie miejsce.	9 and the host who invited both of you may approach you and say, 'Give your place to this man,' and then you would proceed with embarrassment to take the lowest place.
10 Lecz gdy będziesz zaproszony, idź i usiądź na ostatnim miejscu. Wtedy przyjdzie gospodarz i powie ci: Przyjacielu, przesiądź się wyżej; i spotka cię zaszczyt wobec wszystkich współbiesiadników.	10 Rather, when you are invited, go and take the lowest place so that when the host comes to you he may say, 'My friend, move up to a higher position.' Then you will enjoy the esteem of your companions at the table.
11 Każdy bowiem, kto się wywyższa, będzie poniżony, a kto się poniża, będzie wywyższony.	11 For everyone who exalts himself will be humbled, but the one who humbles himself will be exalted."
12 Do tego zaś, który Go zaprosił, rzekł: Gdy wydajesz obiad albo wieczerzę, nie zapraszaj swoich przyjaciół ani braci, ani krewnych, ani zamożnych sąsiadów, aby cię i oni nawzajem nie zaprosili, i miałbyś odpłatę.	12 Then he said to the host who invited him, "When you hold a lunch or a dinner, do not invite your friends or your brothers or your relatives or your wealthy neighbors, in case they may invite you back and you have repayment.
13 Lecz kiedy urządzasz przyjęcie, zaproś ubogich, ułomnych, chromych i niewidomych.	13 Rather, when you hold a banquet, invite the poor, the crippled, the lame, the blind;
14 A będziesz szczęśliwy, ponieważ nie mają czym tobie się odwdzięczyć; odpłatę bowiem otrzymasz przy zmartwychwstaniu sprawiedliwych.	14 blessed indeed will you be because of their inability to repay you. For you will be repaid at the resurrection of the righteous."
15 Słysząc to, jeden ze współbiesiadników rzekł do Niego: Szczęśliwy jest ten, kto będzie ucztował w królestwie Bożym.	15 One of his fellow guests on hearing this said to him, "Blessed is the one who will dine in the kingdom of God."
16 Jezus mu odpowiedział: Pewien człowiek wyprawił wielką ucztę i zaprosił wielu.	16 He replied to him, "A man gave a great dinner to which he invited many.
17 Kiedy nadszedł czas uczty, posłał swego sługę, aby powiedział zaproszonym: Przyjdźcie, bo już wszystko jest gotowe.	17 When the time for the dinner came, he dispatched his servant to say to those invited, 'Come, everything is now ready.'
18 Wtedy zaczęli się wszyscy jednomyślnie wymawiać. Pierwszy kazał mu powiedzieć: Kupiłem pole, muszę wyjść, aby je obejrzeć; proszę cię, uważaj mnie za usprawiedliwionego.	18 But one by one, they all began to excuse themselves. The first said to him, 'I have purchased a field and must go to examine it; I ask you, consider me excused.'
19 Drugi rzekł: Kupiłem pięć par wołów i idę je wypróbować; proszę cię, uważaj mnie za usprawiedliwionego.	19 And another said, 'I have purchased five yoke of oxen and am on my way to evaluate them; I ask you, consider me excused.'
20 Jeszcze inny rzekł: Poślubiłem żonę i dlatego nie mogę przyjść.	20 And another said, 'I have just married a woman, and therefore I cannot come.'
21 Sługa powrócił i oznajmił to swemu panu. Wtedy rozgniewany gospodarz nakazał słudze: Wyjdź co prędzej na ulice i zaułki miasta i wprowadź tu ubogich, ułomnych, niewidomych i chromych.	21 The servant went and reported this to his master. Then the master of the house in a rage commanded his servant, 'Go out quickly into the streets and alleys of the town and bring in here the poor and the crippled, the blind and the lame.'
22 Sługa oznajmił: Panie, stało się, jak rozkazałeś, a jeszcze jest miejsce.	22 The servant reported, 'Sir, your orders have been carried out and still there is room.'
23 Na to pan rzekł do sługi: Wyjdź na drogi i między opłotki i zmuszaj do wejścia, aby mój dom był zapełniony.	23 The master then ordered the servant, 'Go out to the highways and hedgerows and make people come in that my home may be filled.
24 Albowiem powiadam wam: żaden z owych ludzi, którzy byli zaproszeni, nie skosztuje mojej uczty.	24 For, I tell you, none of those men who were invited will taste my dinner.'"
25 A szły z Nim wielkie tłumy. On zwrócił się i rzekł do nich:	25 Great crowds were traveling with him, and he turned and addressed them,
26 Jeśli kto przychodzi do Mnie, a nie ma w nienawiści swego ojca i matki, żony i dzieci, braci i sióstr, nadto siebie samego, nie może być moim uczniem.	26 "If any one comes to me without hating his father and mother, wife and children, brothers and sisters, and even his own life, he cannot be my disciple.
27 Kto nie nosi swego krzyża, a idzie za Mną, ten nie może być moim uczniem.	27 Whoever does not carry his own cross and come after me cannot be my disciple.
28 Bo któż z was, chcąc zbudować wieżę, nie usiądzie wpierw i nie oblicza wydatków, czy ma na wykończenie?	28 Which of you wishing to construct a tower does not first sit down and calculate the cost to see if there is enough for its completion?
29 Inaczej, gdyby założył fundament, a nie zdołałby wykończyć, wszyscy, patrząc na to, zaczęliby drwić z niego:	29 Otherwise, after laying the foundation and finding himself unable to finish the work the onlookers should laugh at him
30 Ten człowiek zaczął budować, a nie zdołał wykończyć.	30 and say, 'This one began to build but did not have the resources to finish.'
31 Albo który król, mając wyruszyć, aby stoczyć bitwę z drugim królem, nie usiądzie wpierw i nie rozważy, czy w dziesięć tysięcy ludzi może stawić czoło temu, który z dwudziestoma tysiącami nadciąga przeciw niemu?	31 Or what king marching into battle would not first sit down and decide whether with ten thousand troops he can successfully oppose another king advancing upon him with twenty thousand troops?
32 Jeśli nie, wyprawia poselstwo, gdy tamten jest jeszcze daleko, i prosi o warunki pokoju.	32 But if not, while he is still far away, he will send a delegation to ask for peace terms.
33 Tak więc nikt z was, kto nie wyrzeka się wszystkiego, co posiada, nie może być moim uczniem.	33 In the same way, everyone of you who does not renounce all his possessions cannot be my disciple.
34 Dobra jest sól; lecz jeśli nawet sól smak swój utraci, to czymże ją zaprawić?	34 "Salt is good, but if salt itself loses its taste, with what can its flavor be restored?
35 Nie nadaje się ani do ziemi, ani do nawozu; precz się ją wyrzuca. Kto ma uszy do słuchania, niechaj słucha.	35 It is fit neither for the soil nor for the manure pile; it is thrown out. Whoever has ears to hear ought to hear."