Księga Przysłów 28

Biblia Tysiąclecia	EINHEITSUBERSETZUNG BIBEL
1 Ucieka występny, choć go nikt nie goni, lecz prawy jest ufny jak młody lew.	1 Der Frevler flieht, auch wenn ihn keiner verfolgt, der Gerechte fühlt sich sicher wie ein Löwe.
2 Przez zbrodnie kraju wielu jest władców, lecz ktoś mądry i roztropny trwały ład zapewni.	2 Durch seine Frevel bekommt ein Land viele Herrscher, durch einen verständigen, einsichtsvollen Mann erhält die Ordnung Bestand.
3 Występny, co biednych uciska, jest jak ulewa, co chleba nie daje.	3 Ein Vornehmer, der die Armen unterdrückt, ist wie Regen, der alles wegschwemmt und kein Brot bringt.
4 Kto gardzi Prawem, chwali grzesznika, kto strzeże Prawa, jemu przeciwny.	4 Wer die Lehre preisgibt, rühmt den Frevler, wer die Lehre beachtet, bekämpft ihn.
5 źli ludzie nie rozumieją prawości, a którzy szukają Pana, pojmą ją całą.	5 Böse Menschen verstehen nicht, was recht ist, die aber, die den Herrn suchen, verstehen alles.
6 Więcej wart biedak, co żyje uczciwie, niż bogacz o drogach krętych.	6 Besser ein Armer, der schuldlos seinen Weg geht, als ein Reicher, der krumme Wege geht.
7 Kto Prawa się trzyma, ten mądrym jest synem, przyjaciel rozwiązłych hańbi swego ojca.	7 Wer sich an die Lehre hält, ist ein verständiger Sohn, wer mit Verschwendern umgeht, macht seinem Vater Schande.
8 Odsetką i lichwą powiększać majątek - to zbierać dla tych, co miłosierni dla biednych.	8 Wer sein Vermögen durch Zins und Aufschlag vermehrt, sammelt für den, der Erbarmen hat mit den Armen.
9 Kto ucho odwraca, by Prawa nie słyszeć, tego nawet modlitwa jest wstrętna.	9 Wendet einer sein Ohr ab, um die Lehre nicht zu hören, dann ist sogar sein Gebet ein Gräuel.
10 Kto prawych sprowadza na drogę występku, i sam też we własny dół wpadnie; dziedzictwem zaś czystych będzie dobro.	10 Wer Rechtschaffene irreführt auf einen bösen Weg, der fällt in seine eigene Grube; die Schuldlosen aber erlangen Gutes.
11 Mądry jest bogacz w swych oczach, lecz przejrzał go biedak rozumny.	11 Der Reiche hält sich selbst für klug, doch ein verständiger Armer durchschaut ihn.
12 Wielka jest radość, gdy prawi zwyciężą; gdy górą przewrotni, każdy się chowa.	12 Haben Gerechte die Oberhand, gibt es glanzvolle Zeiten, erheben sich die Frevler, verstecken sich die Menschen.
13 Nie zazna szczęścia, kto błędy swe ukrywa; kto je wyznaje, porzuca - ten miłosierdzia dostąpi.	13 Wer seine Sünden verheimlicht, hat kein Glück, wer sie bekennt und meidet, findet Erbarmen.
14 Szczęśliwy mąż, gdy stale trwa w bojaźni; kto serce zatwardza - wpadnie w nieszczęście.	14 Wohl dem Menschen, der stets Gott fürchtet; wer aber sein Herz verhärtet, fällt ins Unglück.
15 Lwem ryczącym, zgłodniałym niedźwiedziem jest władca występny nad biednym ludem.	15 Ein grollender Löwe, ein gieriger Bär - ein frevelhafter Herrscher über ein schwaches Volk.
16 Książę ubogi w rozsądek bogaty jest w zdzierstwo, kto zysków nieprawych nie znosi, dni swe przedłuża.	16 Mancher Fürst ist klein an Verstand und groß als Unterdrücker; wer Ausbeutung hasst, hat ein langes Leben.
17 Gdy człowiek zmazany krwią ludzką ucieka aż do grobu - niech go nie wstrzymują!	17 Ein Mensch, auf dem Blutschuld lastet, ist flüchtig bis zum Grab; man halte ihn nicht.
18 Kto żyje uczciwie - będzie ocalony; kto przewrotnie chodzi dwiema drogami, zapewne na jednej z nich zginie.	18 Wer schuldlos seinen Weg geht, dem wird geholfen, wer krumme Wege geht, fällt in die Grube.
19 Kto ziemią uprawia, nasyci się chlebem; kto ściga ułudę, nasyci się nędzą.	19 Wer sein Feld bestellt, wird satt von Brot, wer nichtigen Dingen nachjagt, wird satt von Armut.
20 Uczciwy cieszy się błogosławieństwem, kto się chce szybko wzbogacić, nie ujdzie kary.	20 Ein ehrlicher Mensch erntet vielfachen Segen, wer aber hastet, um sich zu bereichern, bleibt nicht ungestraft.
21 źle gdy kto się kieruje względami na osobę; człek za kęs chleba popełni przestępstwo.	21 Auf die Person sehen ist nicht recht, für einen Bissen Brot wird mancher zum Verbrecher.
22 Człowiek o złym oku jest chciwy bogactwa, a nie wie, że bieda przyjdzie na niego.	22 Nach Reichtum giert ein neidischer Mensch und bedenkt nicht, dass Mangel über ihn kommen wird.
23 Kto kogoś strofuje, w końcu łaski znajdzie bardziej niż język, co schlebia.	23 Wer einen andern zurechtweist, findet schließlich Dank, mehr als der Schmeichler.
24 Kto ojca lub matkę ograbia mówiąc: To nie grzech, jest wspólnikiem zbójcy.	24 Wer Vater oder Mutter beraubt und meint, er tue kein Unrecht, macht sich zum Genossen des Mörders.
25 Chciwiec spory wywołuje, kto ufa Panu - będzie nasycony.	25 Der Habgierige erregt Streit, wer auf den Herrn vertraut, wird reichlich gelabt.
26 Kto swemu sercu ufa - ten głupi; kto żyje w mądrości - znajdzie ocalenie.	26 Wer auf seinen eigenen Verstand vertraut, ist ein Tor, wer in Weisheit seinen Weg geht, wird gerettet.
27 Kto daje ubogim - nie zazna biedy; kto [na nich] zamyka oczy, zbierze wiele przekleństw.	27 Wer dem Armen gibt, hat keinen Mangel, wer seine Augen verschließt, wird viel verflucht.
28 Gdy górą przewrotni - ukrywa się każdy; gdy giną - mnożą się prawi.	28 Erheben sich die Frevler, dann verbergen sich die Menschen, gehen sie zugrunde, dann kommen die Gerechten an die Macht.