2 Księga Królewska 18

Biblia Tysiąclecia	JERUSALEM
1 W trzecim roku [panowania] Ozeasza, syna Eli, króla izraelskiego, Ezechiasz, syn Achaza, został królem judzkim.	1 En la troisième année d'Osée fils d'Ela, roi d'Israël, Ezéchias fils d'Achaz devint roi de Juda.
2 W chwili objęcia rządów miał dwadzieścia pięć lat i panował dwadzieścia dziewięć lat w Jerozolimie. Jego matce było na imię Abijja - córka Zachariasza.	2 Il avait 25 ans à son avènement et il régna 29 ans à Jérusalem; sa mère s'appelait Abiyya, fille deZekarya.
3 Czynił on to, co jest słuszne w oczach Pańskich, zupełnie tak jak jego przodek, Dawid.	3 Il fit ce qui est agréable à Yahvé, imitant tout ce qu'avait fait David, son ancêtre.
4 On to usunął wyżyny, potrzaskał stele, wyciął aszery i potłukł węża miedzianego, którego sporządził Mojżesz, ponieważ aż do tego czasu Izraelici składali mu ofiary kadzielne - nazywając go Nechusztan.	4 C'est lui qui supprima les hauts lieux, brisa les stèles, coupa les pieux sacrés et mit en pièces leserpent d'airain que Moïse avait fabriqué. Jusqu'à ce temps-là, en effet, les Israélites lui offraient des sacrifices;on l'appelait Nehushtân.
5 W Panu, Bogu Izraela, pokładał nadzieję. I po nim nie było podobnego do niego między wszystkim królami Judy, jak i między tymi, co żyli przed nim.	5 C'est en Yahvé, Dieu d'Israël, qu'il mit sa confiance. Après lui, aucun roi de Juda ne lui futcomparable; et pas plus avant lui.
6 Przylgnął do Pana - nie zerwał z Nim i przestrzegał Jego przykazań, które Pan zlecił Mojżeszowi.	6 Il resta attaché à Yahvé, sans jamais se détourner de lui, et il observa les commandements queYahvé avait prescrits à Moïse.
7 Toteż Pan był z nim. We wszystkim, co przedsiębrał, miał powodzenie. Zbuntował się on przeciwko królowi Asyrii i nie był mu poddany.	7 Aussi Yahvé fut-il avec lui et il réussit dans toutes ses entreprises. Il se révolta contre le roid'Assyrie et ne lui fut plus soumis.
8 To on pokonał Filistynów aż do Gazy i jej okolic, od wieży strażniczej aż do miasta warownego.	8 C'est lui qui battit les Philistins jusqu'à Gaza, dévastant leur territoire, depuis les tours de gardejusqu'aux villes fortes.
9 W czwartym roku [panowania] króla Ezechiasza, który był siódmym rokiem Ozeasza, syna Eli, króla izraelskiego - wyruszył Salmanassar, król asyryjski, przeciw Samarii i oblegał ją.	9 En la quatrième année d'Ezéchias, qui était la septième année d'Osée fils d'Ela, roi d'Israël,Salmanasar, roi d'Assyrie, attaqua Samarie et y mit le siège.
10 Zdobyto ją po upływie trzech lat. W szóstym roku [panowania] Ezechiasza, który jest dziewiątym rokiem [panowania] Ozeasza, króla izraelskiego, zdobyta została Samaria.	10 On la prit au bout de trois ans. Ce fut en la sixième année d'Ezéchias, qui était la neuvième annéed'Osée, roi d'Israël, que Samarie tomba.
11 Król asyryjski przesiedlił Izraelitów w niewolę do Asyrii i osiedlił ich w Chalach, nad Chabor, rzeką Gozanu, i w miastach Medów.	11 Le roi d'Assyrie déporta les Israélites en Assyrie et les installa à Halah et sur le Habor, fleuve deGozân, et dans les villes des Mèdes.
12 [Stało się tak] dlatego, że nie słuchali głosu Pana, Boga swego, i przekroczyli Jego przymierze - wszystko, cokolwiek przykazał Mojżesz, sługa Pański. Nie słuchali tego ani nie spełniali.	12 C'était parce qu'ils n'avaient pas obéi à la parole de Yahvé, leur Dieu, et qu'ils avaient transgresséson alliance, tout ce qu'avait prescrit Moïse, le serviteur de Yahvé. Ils n'avaient rien écouté ni rien pratiqué.
13 W czternastym roku panowania króla Ezechiasza najechał Sennacheryb, król asyryjski, wszystkie warowne miasta judzkie i zdobył je.	13 En la quatorzième année du roi Ezéchias, Sennachérib, roi d'Assyrie, monta contre toutes les villesfortes de Juda et s'en empara.
14 Wtedy Ezechiasz, król judzki, wysłał poselstwo do króla asyryjskiego do Lakisz ze słowami: Zbłądziłem. Odstąp ode mnie! Cokolwiek [jako karę] mi nałożysz, to poniosę. Król asyryjski wymierzył Ezechiaszowi, królowi Judy, trzysta talentów srebra i trzydzieści talentów złota.	14 Alors Ezéchias, roi de Juda, envoya ce message au roi d'Assyrie, à Lakish: "J'ai mal agi! Détournede moi tes coups. Je me plierai à ce que tu m'imposeras." Le roi d'Assyrie exigea d'Ezéchias, roi de Juda, 300talents d'argent et 30 talents d'or,
15 I Ezechiasz dostarczył wszystkich pieniędzy, które znajdowały się w świątyni Pańskiej i w skarbcach pałacu królewskiego.	15 et Ezéchias livra tout l'argent qui se trouvait dans le Temple de Yahvé et dans les trésors du palaisroyal.
16 W tym samym czasie Ezechiasz kazał oderwać obicia drzwi i futryn świątyni Pańskiej, które król judzki Ozjasz kazał obić metalem - i dał je królowi asyryjskiemu.	16 C'est alors qu'Ezéchias fit sauter le revêtement des battants et des montants des portes dusanctuaire de Yahvé, que..., roi de Juda, avait plaqués de métal, et le livra au roi d'Assyrie.
17 Z Lakisz król asyryjski posłał naczelnego dowódcę, przełożonego dworzan i rabsaka z licznym wojskiem do Jerozolimy, przeciw królowi Ezechiaszowi. Wyruszyli i przyszli do Jerozolimy, zatrzymali się przy kanale wyższej sadzawki na drodze Pola Folusznika	17 De Lakish, le roi d'Assyrie envoya vers le roi Ezéchias à Jérusalem le grand échanson avec unimportant corps de troupes. Il monta donc à Jérusalem et, étant arrivé, il se posta près du canal de la piscinesupérieure, qui est sur le chemin du champ du Foulon.
18 i polecił zawołać króla. Wyszli do nich: zarządca pałacu Eliakim, syn Chilkiasza, pisarz Szebna i pełnomocnik Joach, syn Asafa.	18 Il appela le roi. Le maître du palais Elyaqim fils de Hilqiyyahu, le secrétaire Shebna et le hérautYoah fils d'Asaph sortirent à sa rencontre.
19 Wtedy rabsak odezwał się do nich: Powiedzcie Ezechiaszowi: Tak mówi wielki król, król asyryjski: Cóż to za bezpieczeństwo, któremu zaufałeś?	19 Le grand échanson leur dit: "Dites à Ezéchias: Ainsi parle le grand roi, le roi d'Assyrie. Quelle estcette confiance sur laquelle tu te reposes?
20 Myślisz może, iż próżne słowa zdołają zastąpić radę i siłę do walki? W kimże pokładasz ufność, że się przeciwko mnie zbuntowałeś?	20 Tu t'imagines que paroles en l'air valent conseil et vaillance pour faire la guerre. En qui donc mets-tu ta confiance, pour t'être révolté contre moi?
21 Oto ty się opierasz na Egipcie, na tej nadłamanej lasce trzcinowej, która gdy się kto oprze na niej, wchodzi w dłoń i przebija ją. Takim jest faraon, król egipski, dla wszystkich, którzy na nim polegają.	21 Voici que tu te fies au soutien de ce roseau brisé, l'Egypte, qui pénètre et perce la main de quis'appuie sur lui. Tel est Pharaon, roi d'Egypte, pour tous ceux qui se fient en lui.
22 Jeśli mi powiecie: W Panu, Bogu naszym, położyliśmy ufność, to czyż On nie jest tym, którego wyżyny i ołtarze poznosił Ezechiasz, nakazując Judzie i Jerozolimie: Przed tym tylko ołtarzem w Jerozolimie, będziecie pokłon oddawać [Bogu]?	22 Vous me direz peut-être: C'est en Yahvé, notre Dieu, que nous avons confiance, mais n'est-ce paslui dont Ezéchias a supprimé les hauts lieux et les autels en disant aux gens de Juda et de Jérusalem: C'est devantcet autel, à Jérusalem, que vous vous prosternerez?
23 Teraz więc, proszę, zrób zakład z panem moim, królem asyryjskim! Dam ci dwa tysiące koni, jeżeli zdołasz wystawić do nich jeźdźców.	23 Eh bien! fais un pari avec Monseigneur le roi d'Assyrie: je te donnerai 2.000 chevaux si tu peuxtrouver des cavaliers pour les monter!
24 Jak zmusisz do odwrotu namiestnika, jednego z najmniejszych sług pana mego? Lecz ty zaufałeś Egiptowi, ze względu na rydwany i jazdę.	24 Comment ferais-tu reculer un seul des moindres serviteurs de mon maître? Mais tu t'es fié àl'Egypte pour avoir chars et cavaliers!
25 A teraz czyż to ja wbrew woli Pańskiej wyruszyłem przeciwko temu miejscu, aby je pustoszyć? Pan powiedział do mnie: Wyrusz przeciwko temu krajowi spustosz go!	25 Et puis, est-ce sans la volonté de Yahvé que je suis monté contre ce lieu pour le dévaster? C'estYahvé qui m'a dit: Monte contre ce pays et dévaste-le!"
26 Eliakim, syn Chilkiasza, Szebna i Joach powiedzieli do rabsaka: Mów, prosimy, do sług twoich po aramejsku, gdyż rozumiemy [ten język]; nie mów do nas po hebrajsku wobec słuchającego ludu, który jest na murach.	26 Elyaqim, Shebna et Yoah dirent au grand échanson: "Je t'en prie, parle à tes serviteurs en araméen,car nous l'entendons, ne nous parle pas en judéen à portée des oreilles du peuple qui est sur le rempart."
27 Lecz rabsak im odrzekł: Czy do pana twego i do ciebie posłał mię pan mój, abym mówił te słowa? Czy raczej do ludzi, którzy siedzą na murach [skazani] na jedzenie swego kału i picie swego moczu razem z wami?	27 Mais le grand échanson leur dit: "Est-ce à ton maître ou à toi que Monseigneur m'a envoyé dire ceschoses, n'est-ce pas plutôt aux gens assis sur le rempart et condamnés à manger leurs excréments et à boire leururine avec vous?"
28 Stał więc rabsak i wołał donośnym głosem po hebrajsku tymi słowami: Słuchajcie słów wielkiego króla, króla asyryjskiego!	28 Alors le grand échanson se tint debout, il cria d'une voix forte, en langue judéenne, et prononça cesmots: "Ecoutez la parole du grand roi, le roi d'Assyrie.
29 Tak mówi król: Niech was nie zwodzi Ezechiasz, ponieważ nie potrafi was ocalić z mojej ręki,	29 Ainsi parle le roi: Qu'Ezéchias ne vous abuse pas, car il ne pourra pas vous délivrer de ma main.
30 i niech was Ezechiasz nie ożywia nadzieją w Panu, zapewniając: Pan wybawi nas na pewno i nie wyda miasta tego w ręce króla asyryjskiego.	30 Qu'Ezéchias n'entretienne pas votre confiance en Yahvé en disant: Sûrement Yahvé nous délivrera,cette ville ne tombera pas entre les mains du roi d'Assyrie.
31 Nie słuchajcie Ezechiasza, bo tak mówi król asyryjski: Zawrzyjcie ze mną pokój i mnie się poddajcie! A będziecie jedli owoce ze swej winorośli i ze swego drzewa figowego, i będziecie pili wodę każdy ze swej cysterny,	31 N'écoutez pas Ezéchias, car ainsi parle le roi d'Assyrie: Faites la paix avec moi, rendez-vous à moiet chacun de vous mangera le fruit de sa vigne et de son figuier, chacun boira l'eau de sa citerne,
32 aż przyjdę zabrać was do kraju, który jest podobny do waszego - kraju zboża i moszczu, kraju chleba i winnic, kraju oliwy i miodu, abyście żyli, a nie umarli. Nie słuchajcie Ezechiasza, ponieważ oszukuje was, mówiąc: Wybawi nas Pan!	32 jusqu'à ce que je vienne et que je vous emmène vers un pays comme le vôtre, un pays de fromentet de moût, un pays de pain et de vignobles, un pays d'huile et de miel, pour que vous viviez et ne mouriez pas.Mais n'écoutez pas Ezéchias, car il vous abuse en disant: Yahvé nous délivrera!
33 Czy naprawdę bogowie narodów zdołali wybawić każdy swój kraj z ręki króla asyryjskiego?	33 Les dieux des nations ont-ils vraiment délivré chacun leur pays des mains du roi d'Assyrie?
34 Gdzie są bogowie Chamatu i Arpadu, gdzie bogowie Sefarwaim, " Heny i Iwwy? Gdzie są bogowie Samarii? " Czy wybawili Samarię z mojej ręki?	34 Où sont les dieux de Hamat et d'Arpad, où sont les dieux de Sepharvayim, de Héna et de Ivva, oùsont les dieux du pays de Samarie? Ont-ils délivré Samarie de ma main?
35 Którzy spośród wszystkich bogów tych krajów wybawili swe kraje z mojej ręki, żeby miał Pan wybawić z mojej ręki Jerozolimę?	35 Parmi tous les dieux des pays, lesquels ont délivré leur pays de ma main, pour que Yahvé délivreJérusalem?"
36 Lud milczał i nie odpowiedział mu ani słowa, bo taki był rozkaz królewski: Nie odpowiadajcie mu!	36 Ils gardèrent le silence et ne lui répondirent pas un mot, car tel était l'ordre du roi: "Vous ne luirépondrez pas."
37 Z rozdartymi więc szatami przyszli do króla zarządca pałacu Eliakim, syn Chilkiasza, pisarz Szebna i syn Asafa, pełnomocnik Joach, i oznajmili mu wypowiedź rabsaka.	37 Le maître du palais Elyaqim fils de Hilqiyya, le secrétaire Shebna et le héraut Yoah fils d'Asaphvinrent auprès d'Ezéchias, les vêtements déchirés, et ils lui rapportèrent les paroles du grand échanson.