Deutéronome 1

JERUSALEM	Biblia Tysiąclecia
1 Voici les paroles que Moïse adressa à tout Israël au-delà du Jourdain, dans le désert, dans laAraba, en face de Suph, entre Parân et Tophel, Labân, Haçérot et Di-Zahab. --	1 Tymi słowami przemawiał Mojżesz do całego Izraela za Jordanem na pustyni, w Arabie naprzeciw Suf, między Paran, Tofel, Laban, Chaserot i Di-Zahab.
2 Il y a onze jours de marche depuis l'Horeb, par le chemin de la montagne de Séïr, jusqu'àCadès-Barné. --	2 Jedenaście dni drogi jest przez góry Seir z Horebu do Kadesz-Barnea.
3 Ce fut la quarantième année, le premier jour du onzième mois, que Moïse parla aux Israélitesselon tout ce que Yahvé lui avait ordonné à leur sujet.	3 W czterdziestym roku, jedenastym miesiącu, pierwszym dniu miesiąca powiedział Mojżesz Izraelitom wszystko, co mu Pan dla nich zlecił.
4 Il avait battu Sihôn, roi des Amorites qui résidait à Heshbôn, et Og, roi du Bashân qui résidaità Ashtarot et à Edréï.	4 Po pokonaniu Sichona, króla Amorytów, mieszkającego w Cheszbonie, i Oga, króla Baszanu, mieszkającego w Asztarot w Edrei,
5 C'est au-delà du Jourdain, au pays de Moab, que Moïse se décida à graver cette Loi. Il dit:	5 za Jordanem, w kraju Moabu, począł Mojżesz wpajać to prawo, mówiąc:
6 Yahvé notre Dieu nous a parlé à l'Horeb: "Vous avez assez séjourné dans cette montagne.	6 Pan, nasz Bóg mówił do nas na Horebie: Już dość waszego pobytu na tej górze.
7 Allez-vous-en, partez, et allez à la montagne des Amorites, chez tous ceux qui habitent laAraba, la Montagne, le Bas-Pays, le Négeb et le bord de la mer, allez en terre de Canaan et au Liban jusqu'augrand fleuve, l'Euphrate.	7 Ruszajcie, idźcie, ciągnijcie ku górom Amorytów, do wszystkich pobliskich narodów [osiadłych] w Arabie, w górach, w Szefeli, w Negebie, nad brzegiem morskim, w ziemi Kananejczyków i w Libanie: aż po wielką rzekę Eufrat.
8 Voici le pays que je vous ai donné; allez donc prendre possession du pays que Yahvé a promispar serment à vos pères, Abraham, Isaac et Jacob, et à leur postérité après eux."	8 Patrzcie, wydaję wam ten kraj. Idźcie, posiądźcie tę ziemię, którą Pan poprzysiągł dać Abrahamowi, Izaakowi, Jakubowi, a po nich ich potomstwu.
9 Je vous ai dit alors: "Je ne puis à moi seul me charger de vous.	9 I rzekłem wam w owym czasie: Ja sam nie mogę już nosić ciężaru was wszystkich.
10 Yahvé votre Dieu vous a multipliés et vous voici nombreux comme les étoiles du ciel.	10 Pan, wasz Bóg, rozmnożył was: dziś jesteście liczni niby gwiazdy na niebie.
11 Yahvé le Dieu de vos pères vous multipliera mille fois autant et vous bénira comme il vousl'a dit!	11 A Pan, Bóg ojców naszych, niech was jeszcze tysiąckrotnie pomnoży i błogosławi wam, jak to obiecał.
12 Comment donc porterais-je seul vos aigreurs, accusations et contestations?	12 Jak zdołam sam udźwignąć wasz ciężar, wasze brzemię i wasze spory?
13 Prenez donc des hommes sages, perspicaces et d'expérience dans chacune de vos tribus, quej'en fasse vos chefs."	13 Wybierzcie sobie w waszych pokoleniach mężów rozumnych, mądrych i szanowanych, abym ich postawił wam na czele.
14 Vous m'avez répondu: "Ce que tu proposes est bon."	14 Odpowiedzieliście mi: Dobre jest, co zamierzasz uczynić.
15 Je pris donc vos chefs de tribus, hommes sages et d'expérience, et je vous les donnai pourchefs: chefs de milliers, de centaines, de cinquantaines et de dizaines, et scribes pour vos tribus.	15 Wtedy wybrałem "spośród głów waszych pokoleń" mężów mądrych, szanowanych i dałem wam ich za waszych przewodników: naczelników nad tysiącami i naczelników nad setkami, naczelników nad pięćdziesięcioma i naczelników nad dziesięcioma jako zwierzchników nad waszymi pokoleniami.
16 En ce même temps je prescrivis à vos juges: "Vous entendrez vos frères et vous rendrez lajustice entre un homme et son frère ou un étranger en résidence près de lui.	16 Wtedy to rozkazałem waszym sędziom: Przesłuchujcie braci waszych, rozstrzygajcie sprawiedliwie spór każdego ze swym bratem czy też obcym.
17 Vous ne ferez pas acception de personne en jugeant, mais vous écouterez le petit comme legrand. Vous ne craindrez pas l'homme, car la sentence est à Dieu. Si un cas est trop difficile pour vous, vous mel'enverrez pour que je l'entende."	17 W sądzeniu unikajcie stronniczości, wysłuchujcie małego i wielkiego, nie lękajcie się nikogo, gdyż jest to sąd Boży. Gdyby wam sprawa wydawała się za trudna, mnie ją przedstawcie, abym ją wysłuchał.
18 Je vous prescrivis alors tout ce que vous aviez à faire.	18 W owym czasie poleciłem wam wszystko, co macie czynić.
19 Nous partîmes de l'Horeb et entrâmes en ce désert grand et redoutable que vous avez vu surle chemin de la montagne des Amorites, comme Yahvé notre Dieu nous l'avait ordonné, et nous arrivâmes àCadès-Barné.	19 Potem opuściliśmy Horeb i szliśmy przez całą tę pustynię wielką i straszną, którą widzieliście, w kierunku gór Amorytów, jak nam polecił Pan, nasz Bóg, i doszliśmy do Kadesz-Barnea.
20 Je vous dis alors: "Vous voici arrivés à cette montagne des Amorites que Yahvé notre Dieunous a donnée.	20 Wtedy wam powiedziałem: Przyszliście aż do gór Amorytów, które nam daje Pan, nasz Bóg.
21 Vois: Yahvé ton Dieu t'a donné ce pays. Monte en prendre possession comme te l'a ditYahvé le Dieu de tes pères; ne crains pas et ne sois pas effrayé."	21 Patrz! Pan, twój Bóg, wydał tobie tę ziemię. Wejdź, weź ją w posiadanie, jak ci obiecał Pan, Bóg twoich ojców. Nie lękaj się, nie trać ducha!
22 Vous vîntes tous me trouver pour me dire: "Envoyons devant nous des gens pour explorer lepays; ils nous feront rapport sur la route à suivre et sur les villes où nous pourrons aller"	22 Wtedy przystąpiliście do mnie wszyscy i rzekliście: Wyślijmy mężów przed sobą dla zbadania kraju i poznania drogi, którą mamy iść, oraz miast, do których mamy wkroczyć.
23 L'avis me parut bon et je pris parmi vous douze hommes, un par tribu.	23 Rzecz wydała mi się dobra. I wziąłem spośród was dwunastu mężów, po jednym z każdego pokolenia.
24 Ils prirent la direction de la montagne, y montèrent et atteignirent le val d'Eshkol qu'ilsespionnèrent.	24 Oni wyruszyli, poszli w góry i dotarli aż do doliny Eszkol, którą zbadali.
25 Ils prirent avec eux des produits du pays, nous les apportèrent et nous dirent: "C'est unheureux pays que Yahvé notre Dieu nous a donné."	25 Wzięli w ręce trochę owocu tej ziemi, przynieśli wam i takie złożyli sprawozdanie: Kraj, który nam daje Pan, nasz Bóg, jest dobry.
26 Mais vous avez refusé d'y monter et vous avez été rebelles à la voix de Yahvé votre Dieu,	26 Lecz nie chcieliście iść i wzgardziliście nakazem Pan, waszego Boga.
27 et vous avez déblatéré dans vos tentes en disant: "C'est en haine de nous que Yahvé nous afait sortir du pays d'Egypte, pour nous livrer au pouvoir des Amorites et pour nous détruire.	27 Szemraliście w namiotach, mówiąc: Z nienawiści do nas wyprowadził nas Pan z ziemi egipskiej, by wydać nas w ręce Amorytów na zagładę.
28 Où nous fait-on monter? Nos frères nous ont découragés en disant: C'est un peuple plusgrand et de plus haute stature que nous, les villes sont grandes et leurs remparts montent jusqu'au ciel. Et mêmenous y avons vu des Anaqim"	28 Gdzież pójdziemy? Nasi bracia napełnili nam serce strachem, mówiąc: Lud to jest liczniejszy i wyższy wzrostem od nas, miasta ogromne, obwarowane aż do nieba. Widzieliśmy tam nawet synów Anaka.
29 Je vous dis: "Ne tremblez pas, n'ayez pas peur d'eux.	29 I rzekłem wam: Nie drżyjcie, nie lękajcie się ich.
30 Yahvé votre Dieu qui marche à votre tête combattra pour vous, tout comme vous l'avez vufaire en Egypte.	30 Pan, Bóg wasz, który idzie przed wami, będzie za was walczył, podobnie jak uczynił w Egipcie na waszych oczach.
31 Tu l'as vu aussi au désert: Yahvé ton Dieu te soutenait comme un homme soutient son fils,tout au long de la route que vous avez suivie jusqu'ici."	31 Widziałeś też i na pustyni: Pan niósł cię, jak niesie ojciec swego syna, całą drogę, którą szliście, aż dotarliście do tego miejsca.
32 Mais en cette circonstance aucun d'entre vous ne crut en Yahvé votre Dieu,	32 Jednak mimo to nie ufaliście Panu, Bogu waszemu,
33 lui qui vous précédait sur la route pour vous chercher un lieu de campement, dans le feupendant la nuit pour éclairer votre route, et dans la nuée pendant le jour.	33 idącemu przed wami w drodze, by wam szukać miejsca pod obóz - nocą w ogniu, by wam oświetlać drogę, a za dnia w obłoku.
34 Yahvé entendit le son de vos paroles et dans sa colère il fit ce serment:	34 Gdy usłyszał Pan głos mów waszych, rozgniewał się i przysiągł mówiąc:
35 "Pas un seul de ces hommes, de cette génération perverse, ne verra cet heureux pays que j'aijuré de donner à vos pères,	35 Ani jeden człowiek z tego przewrotnego pokolenia nie ujrzy pięknej krainy, którą poprzysiągłem dać przodkom waszym,
36 excepté Caleb, fils de Yephunné: lui le verra et à lui comme à ses fils je donnerai la terrequ'il a foulée, car il a parfaitement obéi à Yahvé."	36 z wyjątkiem Kaleba, syna Jefunnego. On ją zobaczy. Jemu i jego synom dam ten kraj, po którym on chodził, gdyż on okazał pełne posłuszeństwo wobec Pana.
37 A cause de vous Yahvé s'irrita même contre moi et me dit: "Toi non plus, tu n'y entreras pas.	37 Przez was i na mnie rozgniewał się Pan mówiąc: I ty tam nie wejdziesz.
38 C'est ton serviteur Josué, fils de Nûn, qui y entrera. Affermis-le, car c'est lui qui devra mettreIsraël en possession du pays.	38 Jozue, syn Nuna, który ci służy, on tam wejdzie. Jemu dodaj odwagi, gdyż on wprowadzi Izraela w posiadanie [tej ziemi].
39 Mais vos petits enfants dont vous avez prétendu qu'ils allaient être livrés en butin, vos filsqui ne savent pas encore discerner le bien et le mal, ce sont eux qui y entreront, c'est à eux que je le donnerai etce sont eux qui le posséderont.	39 Najmniejsze dzieci wasze, o których mówiliście, że staną się łupem, i synowie wasi, którzy dziś dobra od zła nie odróżniają, oni tam wejdą, dam ją im, i oni ją posiądą.
40 Quant à vous, faites demi-tour et repartez au désert, dans la direction de la mer de Suph."	40 A wy obróćcie się i idźcie przez pustynię w kierunku Morza Czerwonego.
41 Vous m'avez alors répondu: "Nous avons péché contre Yahvé notre Dieu. Nous allonsmonter et combattre, comme Yahvé notre Dieu nous l'a ordonné." Vous avez ceint chacun vos armes et vousvous êtes équipés pour gravir la montagne.	41 Odpowiedzieliście mi: Zgrzeszyliśmy przeciw Panu, pójdziemy i będziemy walczyć, jak nam rozkazał Pan, nasz Bóg. I każdy z was przypasał sobie broń, bo uznaliście za łatwe wejście na góry.
42 Mais Yahvé me dit: "Dis-leur: Ne montez pas et ne combattez pas, car je ne suis pas aumilieu de vous; ne vous faites pas battre par vos ennemis."	42 I rzekł Pan do mnie: Powiedz im: Nie chodźcie, nie walczcie, gdyż nie jestem wśród was, byście nie byli rozgromieni przez wrogów.
43 J'eus beau vous parler, vous ne m'avez pas écouté et vous vous êtes rebellés contre la voix deYahvé, vous êtes montés présomptueusement à la montagne.	43 Ostrzegałem was, lecz nie chcieliście słuchać, wzgardziliście nakazem Pana, ruszyliście, poszliście w góry.
44 Les Amorites habitant cette montagne sont sortis à votre rencontre, vous ont poursuiviscomme l'auraient fait des abeilles et vous ont battus en Séïr jusqu'à Horma.	44 Wyszli naprzeciw wam Amoryci, mieszkający w tych górach, gonili was, jak to czynią pszczoły, i pobili was w Seirze aż do Chorma.
45 A votre retour vous avez pleuré devant Yahvé; il n'écouta pas votre voix et ne fit pasattention à vous.	45 Wróciliście i płakaliście przed Panem, a nie wysłuchał Pan waszego wołania i nie zwrócił na was uwagi.
46 C'est pourquoi vous avez dû demeurer à Cadès aussi longtemps que vous y êtes demeurés.	46 Zatrzymaliście się w Kadesz na wiele dni - na cały czas waszego pobytu.