1 Και παλιν ηρχισε να διδασκη πλησιον της θαλασσης? και συνηχθη προς αυτον οχλος πολυς, ωστε εισελθων εις το πλοιον εκαθητο εις την θαλασσαν? και πας ο οχλος ητο επι της γης πλησιον της θαλασσης. | 1 Il se mit de nouveau à enseigner au bord de la mer et une foule très nombreuse s'assemble auprès delui, si bien qu'il monte dans une barque et s'y assied, en mer; et toute la foule était à terre, près de la mer. |
2 Και εδιδασκεν αυτους δια παραβολων πολλα, και ελεγε προς αυτους εν τη διδαχη αυτου? | 2 Il leur enseignait beaucoup de choses en paraboles et il leur disait dans son enseignement: |
3 Ακουετε? ιδου, εξηλθεν ο σπειρων δια να σπειρη. | 3 "Ecoutez! Voici que le semeur est sorti pour semer. |
4 Και ενω εσπειρεν, αλλο μεν επεσε παρα την οδον, και ηλθον τα πετεινα του ουρανου και κατεφαγον αυτο. | 4 Et il advint, comme il semait, qu'une partie du grain est tombée au bord du chemin, et les oiseaux sontvenus et ont tout mangé. |
5 Αλλο δε επεσεν επι το πετρωδες, οπου δεν ειχε γην πολλην, και ευθυς ανεφυη, διοτι δεν ειχε βαθος γης, | 5 Une autre est tombée sur le terrain rocheux où elle n'avait pas beaucoup de terre, et aussitôt elle a levé,parce qu'elle n'avait pas de profondeur de terre; |
6 και οτε ανετειλεν ο ηλιος εκαυματισθη, και επειδη δεν ειχε ριζαν εξηρανθη. | 6 et lorsque le soleil s'est levé, elle a été brûlée et, faute de racine, s'est desséchée. |
7 Και αλλο επεσεν εις τας ακανθας, και ανεβησαν αι ακανθαι και συνεπνιξαν αυτο, και καρπον δεν εδωκε? | 7 Une autre est tombée dans les épines, et les épines ont monté et l'ont étouffée, et elle n'a pas donné defruit. |
8 και αλλο επεσεν εις την γην την καλην και εδιδε καρπον αναβαινοντα και αυξανοντα, και εδωκεν εν τριακοντα και εν εξηκοντα και εν εκατον. | 8 D'autres sont tombés dans la bonne terre, et ils ont donné du fruit en montant et en se développant, etils ont produit l'un 30, l'autre 60, l'autre cent." |
9 Και ελεγε προς αυτους? Ο εχων ωτα δια να ακουη, ας ακουη. | 9 Et il disait: "Entende, qui a des oreilles pour entendre!" |
10 Οτε δε εμεινε καταμονας, ηρωτησαν αυτον οι περι αυτον μετα των δωδεκα περι της παραβολης. | 10 Quand il fut à l'écart, ceux de son entourage avec les Douze l'interrogeaient sur les paraboles. |
11 Και ελεγε προς αυτους? Εις εσας εδοθη να γνωρισητε το μυστηριον της βασιλειας του Θεου? εις εκεινους δε τους εξω δια παραβολων τα παντα γινονται, | 11 Et il leur disait: "A vous le mystère du Royaume de Dieu a été donné; mais à ceux-là qui sont dehorstout arrive en paraboles, |
12 δια να βλεπωσι βλεποντες και να μη ιδωσι, και να ακουωσιν ακουοντες και να μη νοησωσι, μηποτε επιστρεψωσι και συγχωρηθωσιν εις αυτους τα αμαρτηματα. | 12 afin qu'ils aient beau regarder et ils ne voient pas, qu'ils aient beau entendre et ils ne comprennentpas, de peur qu'ils ne se convertissent et qu'il ne leur soit pardonné." |
13 Και λεγει προς αυτους? Δεν εξευρετε την παραβολην ταυτην, και πως θελετε γνωρισει πασας τας παραβολας; | 13 Et il leur dit: "Vous ne saisissez pas cette parabole? Et comment comprendrez-vous toutes lesparaboles? |
14 Ο σπειρων τον λογον σπειρει. | 14 Le semeur, c'est la Parole qu'il sème. |
15 Οι δε παρα την οδον ειναι ουτοι, εις τους οποιους σπειρεται ο λογος, και οταν ακουσωσιν, ευθυς ερχεται ο Σατανας, και αφαιρει τον λογον τον εσπαρμενον εν ταις καρδιαις αυτων. | 15 Ceux qui sont au bord du chemin où la Parole est semée, sont ceux qui ne l'ont pas plus tôt entendueque Satan arrive et enlève la Parole semée en eux. |
16 Και ομοιως οι επι τα πετρωδη σπειρομενοι ειναι ουτοι, οιτινες οταν ακουσωσι τον λογον, ευθυς μετα χαρας δεχονται αυτον, | 16 Et de même ceux qui sont semés sur les endroits rocheux, sont ceux qui, quand ils ont entendu laParole, l'accueillent aussitôt avec joie, |
17 δεν εχουσιν ομως ριζαν εν εαυτοις, αλλ' ειναι προσκαιροι? επειτα οταν γεινη θλιψις η διωγμος δια τον λογον, ευθυς σκανδαλιζονται. | 17 mais ils n'ont pas de racine en eux-mêmes et sont les hommes d'un moment: survienne ensuite unetribulation ou une persécution à cause de la Parole, aussitôt ils succombent. |
18 Και οι εις τας ακανθας σπειρομενοι ειναι ουτοι, οιτινες ακουουσι τον λογον, | 18 Et il y en a d'autres qui sont semés dans les épines: ce sont ceux qui ont entendu la Parole, |
19 και αι μεριμναι του αιωνος τουτου και η απατη του πλουτου και αι επιθυμιαι των αλλων πραγματων εισερχομεναι συμπνιγουσι τον λογον, και γινεται ακαρπος. | 19 mais les soucis du monde, la séduction de la richesse et les autres convoitises les pénètrent etétouffent la Parole, qui demeure sans fruit. |
20 Και οι εις την γην την καλην σπαρεντες ειναι ουτοι, οιτινες ακουουσι τον λογον και παραδεχονται και καρποφορουσιν εν τριακοντα και εν εξηκοντα και εν εκατον. | 20 Et il y a ceux qui ont été semés dans la bonne terre: ceux-là écoutent la Parole, l'accueillent et portentdu fruit, l'un 30, l'autre 60, l'autre cent." |
21 Και ελεγε προς αυτους? Μηπως ο λυχνος ερχεται δια να τεθη υπο τον μοδιον η υπο την κλινην; ουχι δια να τεθη επι τον λυχνοστατην; | 21 Et il leur disait: "Est-ce que la lampe vient pour qu'on la mette sous le boisseau ou sous le lit? N'est-ce pas pour qu'on la mette sur le lampadaire? |
22 διοτι δεν ειναι τι κρυπτον, το οποιον δεν θελει φανερωθη, ουδ' εγεινε τι αποκρυφον, το οποιον δεν θελει ελθει εις το φανερον. | 22 Car il n'y a rien de caché qui ne doive être manifesté et rien n'est demeuré secret que pour venir augrand jour. |
23 Οστις εχει ωτα δια να ακουη, ας ακουη. | 23 Si quelqu'un a des oreilles pour entendre, qu'il entende!" |
24 Και ελεγε προς αυτους? Προσεχετε τι ακουετε. Με οποιον μετρον μετρειτε, θελει μετρηθη εις εσας, και θελει γεινει προσθηκη εις εσας τους ακουοντας. | 24 Et il leur disait: "Prenez garde à ce que vous entendez! De la mesure dont vous mesurez, on mesurerapour vous, et on vous donnera encore plus. |
25 Διοτι οστις εχει, θελει δοθη εις αυτον? και οστις δεν εχει, και εκεινο το οποιον εχει θελει αφαιρεθη απ' αυτου. | 25 Car celui qui a, on lui donnera, et celui qui n'a pas, même ce qu'il a lui sera enlevé." |
26 Και ελεγεν? Ουτως ειναι η βασιλεια του Θεου, ως εαν ανθρωπος ριψη τον σπορον επι της γης, | 26 Et il disait: "Il en est du Royaume de Dieu comme d'un homme qui aurait jeté du grain en terre: |
27 και κοιμαται και σηκονηται νυκτα και ημεραν, και ο σπορος βλαστανη και αυξανη καθως αυτος δεν εξευρει. | 27 qu'il dorme et qu'il se lève, nuit et jour, la semence germe et pousse, il ne sait comment. |
28 Διοτι αφ' εαυτης η γη καρποφορει, πρωτον χορτον, επειτα ασταχυον, επειτα πληρη σιτον εν τω ασταχυω. | 28 D'elle-même, la terre produit d'abord l'herbe, puis l'épi, puis plein de blé dans l'épi. |
29 Οταν δε ωριμαση ο καρπος, ευθυς αποστελλει το δρεπανον, διοτι ηλθεν ο θερισμος. | 29 Et quand le fruit s'y prête, aussitôt il y met la faucille, parce que la moisson est à point." |
30 Ετι ελεγε? Με τι να ομοιωσωμεν την βασιλειαν του Θεου; η με ποιαν παραβολην να παραβαλωμεν αυτην; | 30 Et il disait: "Comment allons-nous comparer le Royaume de Dieu? Ou par quelle parabole allons-nous le figurer? |
31 Ειναι ομοια με κοκκον σιναπεως, οστις, οταν σπαρη επι της γης, ειναι μικροτερος παντων των σπερματων των επι της γης? | 31 C'est comme un grain de sénevé qui, lorsqu'on le sème sur la terre, est la plus petite de toutes lesgraines qui sont sur la terre; |
32 αφου δε σπαρη, αναβαινει και γινεται μεγαλητερος παντων των λαχανων και καμνει κλαδους μεγαλους, ωστε υπο την σκιαν αυτου δυνανται τα πετεινα του ουρανου να κατασκηνωσι. | 32 mais une fois semé, il monte et devient la plus grande de toutes les plantes potagères, et il pousse degrandes branches, au point que les oiseaux du ciel peuvent s'abriter sous son ombre." |
33 Και δια τοιουτων πολλων παραβολων ελαλει προς αυτους τον λογον, καθως ηδυναντο να ακουωσι, | 33 C'est par un grand nombre de paraboles de ce genre qu'il leur annonçait la Parole selon qu'ilspouvaient l'entendre; |
34 χωρις δε παραβολης δεν ελαλει προς αυτους? κατ ιδιαν ομως εξηγει παντα εις τους μαθητας αυτου. | 34 et il ne leur parlait pas sans parabole, mais, en particulier, il expliquait tout à ses disciples. |
35 Και λεγει προς αυτους εν εκεινη τη ημερα, οτε εγεινεν εσπερα? Ας διελθωμεν εις το περαν. | 35 Ce jour-là, le soir venu, il leur dit: "Passons sur l'autre rive." |
36 Και αφησαντες τον οχλον, παραλαμβανουσιν αυτον ως ητο εν τω πλοιω και αλλα δε πλοιαρια ησαν μετ' αυτου. | 36 Et laissant la foule, ils l'emmènent, comme il était, dans la barque; et il y avait d'autres barques aveclui. |
37 Και γινεται μεγας ανεμοστροβιλος και τα κυματα εισεβαλλον εις το πλοιον, ωστε αυτο ηδη εγεμιζετο. | 37 Survient alors une forte bourrasque, et les vagues se jetaient dans la barque, de sorte que déjà elle seremplissait. |
38 Και αυτος ητο επι της πρυμνης κοιμωμενος επι το προσκεφαλαιον? και εξυπνουσιν αυτον και λεγουσι προς αυτον? Διδασκαλε, δεν σε μελει οτι χανομεθα; | 38 Et lui était à la poupe, dormant sur le coussin. Ils le réveillent et lui disent: "Maître, tu ne te souciespas de ce que nous périssons?" |
39 Και σηκωθεις επετιμησε τον ανεμον και ειπε προς την θαλασσαν? Σιωπα, ησυχασον. Και επαυσεν ο ανεμος, και εγεινε γαληνη μεγαλη. | 39 S'étant réveillé, il menaça le vent et dit à la mer: "Silence! Tais-toi!" Et le vent tomba et il se fit ungrand calme. |
40 Και ειπε προς αυτους? Δια τι εισθε ουτω δειλοι; πως δεν εχετε πιστιν; | 40 Puis il leur dit: "Pourquoi avez-vous peur ainsi? Comment n'avez-vous pas de foi?" |
41 Και εφοβηθησαν φοβον μεγαν και ελεγον προς αλληλους? Τις λοιπον ειναι ουτος, οτι και ο ανεμος και η θαλασσα υπακουουσιν εις αυτον; | 41 Alors ils furent saisis d'une grande crainte et ils se disaient les uns aux autres: "Qui est-il donc celui-là, que même le vent et la mer lui obéissent?" |