1 Figlio, non defraudare il povero del necessario alla vita e non fare aspettare gli occhi che dicono bisogno. | 1 Synu, nie odmawiaj biedakowi rzeczy niezbędnych do życia i oczu potrzebującego nie męcz zwlekaniem! |
2 Non disprezzare chi ha fame e non esasperare chi è in difficoltà. | 2 Nie dręcz duszy głodnego i nie pobudzaj do gniewu człowieka w jego niedostatku! |
3 Non esacerbare il cuore esasperato e non rifiutare un dono a chi chiede. | 3 Serca rozgniewanego w większy zamęt nie wprowadzaj i nie zwlekaj z datkiem dla potrzebującego! |
4 Non respingere l'afflitto che ti supplica e non stornare la faccia dal povero. | 4 Nie odpychaj żebrzącego w strapieniu, a od ubogiego nie odwracaj swej twarzy! |
5 Non sviare l'occhio dal bisognoso, per non dargli motivo di maledirti: | 5 Nie odwracaj oka od proszącego i nie dawaj człowiekowi sposobności, aby cię przeklinał. |
6 se ti maledice nell'amarezza del suo cuore, Colui che l'ha fatto esaudirà la sua preghiera. | 6 Gdy bowiem przeklnie cię w gorzkości duszy, Ten, co go stworzył, wysłucha jego życzenia. |
7 Renditi amabile con l'assemblea, ma con le autorità umilia il tuo capo. | 7 Czyń siebie godnym kochania w zgromadzeniu, a przed władcą skłaniaj głowę! |
8 Piega verso il povero il tuo orecchio e rispondigli miti parole di pace. | 8 Nakłoń ucha swego biednemu i łagodnie odpowiedz mu spokojnymi słowami! |
9 Libera l'oppresso dalla mano dell'oppressore, senza essere timido nel dare il giudizio. | 9 Wyrwij krzywdzonego z ręki krzywdzącego, a gdy sądzić będziesz, nie bądź małodusznym! |
10 Sii un padre per gli orfani e come un marito per le loro madri: così sarai tu vero figlio dell'Altissimo, che ti amerà più di tua madre. | 10 Bądź ojcem dla sierot, jakby mężem dla ich matki, a staniesz się jakby synem Najwyższego, i miłować cię On będzie bardziej niż twoja matka. |
11 La sapienza fa crescere i suoi figli e ha cura di quanti la cercano. | 11 Mądrość wywyższa swych synów i ma pieczę o tych, którzy jej szukają. |
12 Chi l'ama, ama la vita, si rallegreranno quanti l'aspettano prima dell'aurora. | 12 Kto ją miłuje, miłuje życie, a kto dla niej rano wstaje, będzie napełniony weselem. |
13 Chi la possiede erediterà la gloria, dovunque vada, il Signore lo benedirà. | 13 Kto ją posiądzie, odziedziczy chwałę, a gdzie ona wejdzie, tam Pan błogosławi. |
14 Chi vi si consacra serve il Santo, il Signore ama quanti l'amano. | 14 Którzy jej służą, oddają cześć Świętemu, a miłujących ją Pan będzie miłował. |
15 Chi le è docile giudicherà le nazioni, e chi la coltiva avrà la casa tranquilla. | 15 Kto jej słucha, sądzić będzie narody, a kto do niej się przykłada, mieszkać będzie spokojnie. |
16 Se uno le s'affida, l'avrà in possesso, e ne saranno forniti i suoi discendenti. | 16 Kto jej zaufa, ten ją odziedziczy i posiadać ją będą jego pokolenia. |
17 Dapprima lo farà camminare per vie tortuose, mettendogli addosso paura e trepidazione, lo tormenterà con la sua disciplina; prima di affidarsi a lui lo metterà alla prova con i suoi decreti; | 17 W początkach powiedzie go trudnymi drogami, bojaźnią i strachem go przejmie, dręczyć go będzie swoją nauką, aż nabierze zaufania do jego duszy i wypróbuje go przez swe nakazy; |
18 ma dopo un poco a lui farà ritorno e lo rallegrerà, gli farà noti i suoi segreti. | 18 następnie powróci do niego po drodze gładkiej i rozraduje go, i odkryje mu swe tajemnice. |
19 Se poi lui si allontana, essa l'abbandona e lo consegna nelle mani della sua rovina. | 19 A jeśliby zszedł na bezdroża, opuści go i odda w moc jego upadku. |
20 Tenuto conto di quest'epoca, guardati dal male, senza vergognarti di te stesso: | 20 Uważaj na okoliczności i strzeż się złego, a nie będziesz się wstydził samego siebie. |
21 perché c'è una vergogna che conduce al peccato e c'è una vergogna che porta gloria e grazia. | 21 Jest bowiem wstyd, co grzech sprowadza, i wstyd, który jest chwałą i łaską. |
22 Non rinnegare te stesso per riguardo agli altri, non essere timido quando rischi la rovina. | 22 Nie miej względu na osobę ze szkodą dla swej duszy i nie wstydź się aż tak, by to było twoim upadkiem. |
23 Non evitare la parola quando è necessaria, e non nascondere la tua sapienza, | 23 Nie powstrzymuj mowy, gdy jej potrzeba, |
24 perché nella parola si riconosce la sapienza e l'istruzione nel detto della lingua. | 24 mądrość bowiem poznaje się z mowy, a naukę - ze słów języka. |
25 Non contrastare la verità, ma vergognati della tua ignoranza. | 25 Nie sprzeciwiaj się prawdzie, ale wstydź się swej nieumiejętności! |
26 Non vergognarti per ammettere i tuoi peccati e non opporti alla corrente del fiume. | 26 Nie wstydź się wyznać swych grzechów, a nie zmagaj się z prądem rzeki! |
27 Non sottometterti allo stolto e non aver soggezione del potente. | 27 Nie płaszcz się przed człowiekiem głupim i nie kieruj się względem na osobę władcy. |
28 Lotta per la verità sino alla morte e il Signore Dio combatterà al tuo fianco. | 28 Aż do śmierci stawaj do zapasów o prawdę, a Pan Bóg będzie walczył o ciebie. |
29 Non essere temerario con la lingua e poi pigro e inerte nelle opere. | 29 Nie bądź odważny w języku, a gnuśny i leniwy w swych czynach. |
30 Non essere come un leone nella tua casa e non fare l'eroe davanti ai tuoi servi. | 30 Nie bądź jak lew we własnym domu: nie podejrzewaj domowników z urojonych przyczyn. |
31 Non sia la tua mano tesa per prendere e chiusa nel rendere. | 31 Nie miej ręki wydłużonej do brania, a do dawania - skróconej. |