Deuxième livre des Rois 23

BIBLES DES PEUPLES	Biblia Tysiąclecia
1 Le roi envoya alors un message, et tous les anciens de Juda et de Jérusalem se rassemblèrent autour de lui.	1 Wtedy król polecił przez posłów, by zebrała się koło niego cała starszyzna Judy i Jerozolimy.
2 Il monta à la Maison de Yahvé accompagné de tous les hommes de Juda et de tous les habitants de Jérusalem, des prêtres et des prophètes, de tout le peuple, du plus petit jusqu’au plus grand. Devant eux il lut toutes les paroles du livre de l’Alliance qui avait été trouvé dans la Maison de Yahvé.	2 I wszedł król do świątyni Pańskiej, a wraz z nim wszyscy ludzie z Judy i wszyscy mieszkańcy Jerozolimy, kapłani i prorocy oraz cały lud, od najmniejszych aż do największych. Odczytał głośno całą treść księgi przymierza, znalezionej w świątyni Pańskiej.
3 Le roi se tenait debout sur l’estrade et, en présence de Yahvé, il conclut l’alliance. On s’engageait à suivre Yahvé, à observer ses commandements, ses ordres et ses préceptes, de tout son cœur et de toute son âme, afin de respecter les paroles de cette alliance comme elles sont écrites dans ce livre; tout le peuple s’engagea dans l’alliance.	3 Następnie król stanął przy kolumnie i zawarł przymierze przed obliczem Pańskim, że pójdą za Panem, że będą przestrzegali Jego poleceń, przykazań i praw całym sercem i całą duszą, że w czyn zamienią słowa tego przymierza, spisane w tejże księdze. I cały lud przystąpił do przymierza.
4 Le roi donna ordre au grand prêtre Hilkiyas, au prêtre en second et aux gardiens de la porte, de jeter hors de la Maison de Yahvé tous les objets qu’on avait faits pour Baal, pour Ashéra et pour toute l’Armée des cieux. Il les fit brûler en dehors de Jérusalem au bûcher du Cédron, et on porta leurs cendres à Béthel.	4 Następnie król wydał rozkaz arcykapłanowi Chilkiaszowi, kapłanom drugiego rzędu oraz strażnikom progów, aby usunęli ze świątyni Pańskiej wszystkie przedmioty sporządzone dla Baala Aszery i całego wojska niebieskiego. Kazał je spalić na zewnątrz Jerozolimy, na polach nad Cedronem, a popiół z nich zanieść do Betel.
5 Il supprima les faux prêtres que les rois de Juda avaient installés et qui offraient l’encens sur les Hauts-Lieux, dans les villes de Juda et les environs de Jérusalem. Il supprima aussi ceux qui offraient l’encens aux Baals, au soleil, à la lune, aux étoiles et à toute l’Armée des cieux.	5 Zniósł kapłanów pogańskich, których ustanowili królowie judzcy i którzy składali ofiary kadzielne na wyżynach, w miastach Judy i w okolicach Jerozolimy, oraz tych, którzy składali ofiary kadzielne Baalowi, słońcu, księżycowi, gwiazdozbiorom i całemu wojsku niebieskiemu.
6 Il sortit l’Ashéra de la Maison de Yahvé, la jeta hors de Jérusalem dans la vallée du Cédron, et là il la fit brûler et réduire en cendres, puis il en jeta les cendres à la fosse des gens du peuple.	6 Usunął Aszerę ze świątyni Pańskiej, na zewnątrz Jerozolimy do doliny Cedronu i spalił ją w dolinie Cedronu, starł na popiół i rzucił popiół jej na groby pospolitego ludu.
7 Il démolit les maisons des prostitués sacrés qui étaient dans la Maison de Yahvé, et où des femmes tissaient des voiles pour l’Ashéra.	7 Zburzył domy osób, uprawiających nierząd sakralny w świątyni Pańskiej, gdzie kobiety przędły zasłony dla Aszery.
8 Il rappela des villes de Juda tous les prêtres; il profana les Hauts-Lieux où ces prêtres offraient de l’encens, depuis Guéba jusqu’à Bersabée. Il démolit le Haut-Lieu des portes, qui était à l’entrée de la Porte-de-Josué, gouverneur de la ville, à gauche lorsqu’on pénétrait dans la ville.	8 Kazał zgromadzić się wszystkim kapłanom z miast Judy i splugawił wyżyny, gdzie ci kapłani składali ofiary - od Geba aż do Beer-Szeby. Zniszczył chram Kozłów, który znajdował się u wejścia do bramy Jozuego, zarządcy miasta, po lewej stronie, gdy wchodzi się do bramy miejskiej.
9 Ces prêtres des Hauts-Lieux n’eurent pas accès à l’autel de Yahvé à Jérusalem, ils se contentèrent de manger les pains sans levain au milieu de leurs frères.	9 Jednakże kapłanom wyżyn nie wolno było przystępować do ołtarza Pańskiego w Jerozolimie, wyjąwszy to, że mogli jeść chleby przaśne wśród swoich braci.
10 Josias détruisit le bûcher de la vallée de Ben-Hinnom, pour que plus personne ne puisse sacrifier par le feu son fils ou sa fille en l’honneur de Molek.	10 Następnie splugawił Palenisko-Zgrozę w Dolinie Synów Hinnoma, aby już nikt odtąd nie przeprowadzał swego syna lub swojej córki przez ogień na cześć Molocha.
11 Il élimina les chevaux que les rois de Juda avaient consacrés au soleil, à l’entrée de la Maison de Yahvé, près de la chambre de l’eunuque Nétan-Mélek (elle se trouvait dans les dépendances) et il jeta au feu le char du soleil.	11 Kazał usunąć konie, które królowie judzcy poświęcili Słońcu u wejścia do świątyni Pańskiej, blisko mieszkania eunucha Netanmeleka, które było w obrębie podwórca, i spalił w ogniu rydwan słoneczny.
12 Le roi démolit encore et réduisit en poudre les autels qui avaient été installés par les rois de Juda sur le toit de la chambre haute d’Akaz, et les autels que Manassé avait placés dans les deux cours de la Maison de Yahvé. Il en jeta la poussière dans le torrent du Cédron.	12 Ołtarze zaś na tarasie górnej izby Achaza, które zrobili królowie Judy, oraz ołtarze, które zrobił Manasses w obydwóch dziedzińcach świątyni Pańskiej - król zburzył i wyrwał stamtąd, a proch ich wrzucił do doliny Cedronu.
13 Le roi détruisit également les Hauts-Lieux qui se trouvaient face à Jérusalem, au sud du mont des Oliviers: Salomon, roi d’Israël, les avait construits en l’honneur d’Astarté, l’ordure des Sidoniens, de Kémoch, l’ordure des Moabites, et de Milkom, la honte des Ammonites.	13 Nadto król splugawił wyżyny, które stały naprzeciw Jerozolimy, na południe od Góry Oliwnej, i które Salomon, król izraelski, zbudował dla Asztarty - ohydy Sydończyków, dla Kemosza - ohydy Moabitów, i dla Milkoma - obrzydliwości Ammonitów.
14 Il brisa aussi les pierres dressées, fit couper les pieux sacrés, et on remblaya l’endroit avec des ossements humains.	14 Połamał stele i wyciął aszery, a miejsca ich zarzucił kośćmi ludzkimi.
15 Il démolit l’autel qui était à Béthel, le Haut-Lieu construit par Jéroboam, fils de Nabat, qui avait entraîné Israël dans le péché. Il démolit le Haut-Lieu, il en brisa les pierres et les réduisit en poussière, après quoi, il brûla le pieu sacré.	15 Nawet ołtarz będący w Betel - wyżynę utworzoną przez Jeroboama, syna Nebata, który doprowadził Izraela do grzechu - zburzył również ten ołtarz i wyżynę, potłukł jej kamienie, starł na proch, spalił też aszerę.
16 Josias, en se retournant, aperçut les tombeaux creusés dans la montagne. Il envoya prendre des ossements dans ces tombes et il les brûla sur l’autel pour le profaner; alors s’accomplit la parole de Yahvé qu’un homme de Dieu avait proclamée un jour de fête, lorsque Jéroboam officiait à l’autel. Se retournant de nouveau, Josias aperçut le tombeau de l’homme de Dieu qui avait proclamé ces paroles.	16 Jozjasz rozglądnął się i ujrzał grobowce, które były tam na górze. Polecił zabrać kości z grobowców i spalił na ołtarzu, aby go splugawić - zgodnie z wyrokiem Pańskim, obwieszczonym przez męża Bożego, który przepowiedział owe sprawy.
17 Il demanda: “Quel est ce monument que je vois là-bas?” Les gens de la ville répondirent: “C’est le tombeau de l’homme de Dieu qui est venu de Juda et qui a annoncé ce que tu viens de faire pour profaner l’autel de Béthel.”	17 Zapytał dalej: Co to za pomnik tu widzę? Odpowiedzieli mu ludzie z miasta: To grobowiec męża Bożego, co przyszedł z Judy i zapowiedział te sprawy, które ty wykonujesz nad grobowcem w Betel.
18 Le roi leur dit: “Laissez-le! Que personne ne touche à ses ossements.” On épargna donc ses ossements ainsi que ceux du prophète qui était venu de Samarie.	18 On zaś rzekł: Zostawcie go w spokoju! Niech nikt nie rozrzuca jego kości! Pozostawiono więc kości jego nietknięte, razem z kośćmi proroka, który przyszedł z Samarii.
19 Josias fit disparaître toutes les maisons des Hauts-Lieux que les rois d’Israël avaient installées dans les villes de Samarie et qui avaient provoqué la colère de Yahvé. Il les traita de la même manière qu’il avait traité Béthel.	19 Jozjasz usunął również wszystkie przybytki wyżyn, które zbudowali królowie Izraela we wszystkich miejscowościach Samarii, aby pobudzić Pana do gniewu. I postąpił z nimi zupełnie tak, jak z Betel.
20 Il fit massacrer sur leurs autels tous les prêtres des Hauts-Lieux qui se trouvaient là; il y fit brûler des ossements humains, puis il rentra à Jérusalem.	20 Wszystkich zaś kapłanów wyżyn, którzy tam byli, zabił nad ołtarzami i palił kości ludzkie na nich. Następnie wrócił do Jerozolimy.
21 Le roi donna ensuite cet ordre à tout le peuple: “Célébrez la Pâque en l’honneur de Yahvé votre Dieu, selon ce qui est écrit dans ce livre de l’Alliance.”	21 Król wydał całemu ludowi następujący rozkaz: świętujcie Paschę na cześć Pana, Boga waszego, jak jest napisane w tejże księdze przymierza.
22 Durant tout le temps des rois d’Israël et de Juda, depuis le temps des Juges qui avaient gouverné Israël, on n’avait jamais plus célébré une Pâque comme celle-là.	22 Naprawdę, nie obchodzono takiej Paschy, jak ta, od dni sędziów, którzy rządzili Izraelem, i podczas całego okresu rządów królów Izraela i królów Judy.
23 Il fallut attendre la dix-huitième année du roi Josias pour voir célébrer à Jérusalem une Pâque comme celle-là.	23 Dopiero w osiemnastym roku panowania króla Jozjasza obchodzono taką Paschę na cześć Pana w Jerozolimie.
24 Josias balaya les sorciers et les devins, les idoles et les ordures: en un mot, toutes les horreurs qu’on voyait dans le pays de Juda et à Jérusalem. Il mettait ainsi en pratique les paroles de la Loi écrites dans le livre que le prêtre Hilkiyas avait trouvé dans la Maison de Yahvé.	24 Co więcej, zaklinaczy, wieszczków, posążki domowe bóstw, bożki i wszystkie ohydy, które widziało się w kraju Judy i w Jerozolimie, Jozjasz usunął w tym celu, aby w czyn zamienić słowa Prawa, spisane w księdze, jaką znalazł kapłan Chilkiasz w świątyni Pańskiej.
25 Aucun roi avant lui ne s’était comme lui tourné vers Yahvé de tout son cœur, de toute son âme, de toutes ses forces, en total accord avec la Loi de Moïse, et pas un roi comme lui ne se leva après lui.	25 Nie było przed nim króla podobnego do niego, który by zwrócił się do Pana całym sercem, całą duszą i całą mocą - zgodnie z całym Prawem Mojżesza. I po nim już nie zjawił się taki jak on.
26 Cependant Yahvé ne revint pas de sa très grande colère contre Juda à cause de toutes les actions de Manassé qui l’avaient scandalisé.	26 Jednakże Pan nie poniechał żaru wielkiego gniewu. Gniew ten zapłonął przeciw Judzie za wszystkie zniewagi, które Mu wyrządził Manasses.
27 C’est pourquoi Yahvé déclara: “Juda aussi, je le rejetterai loin de moi comme j’ai rejeté Israël. Je rejetterai Jérusalem, cette ville que j’avais choisie, ainsi que la Maison dont j’avais dit: là sera mon Nom.”	27 I Pan powiedział: Nawet Judę odtrącę od oblicza mego, tak jak odtrąciłem Izraela. Odrzucę to miasto, które wybrałem, Jeruzalem, i świątynię, o której powiedziałem: Tam będzie moje Imię!
28 Le reste des actes de Josias, tout ce qu’il a fait, cela n’est-il pas écrit au Livre des Chroniques des rois de Juda?	28 A czyż pozostałe dzieje Jozjasza i wszystkie jego czyny nie są opisane w Księdze Kronik Królów Judy?
29 De son temps le Pharaon Nékao, roi d’Égypte, fit une expédition vers l’Euphrate pour combattre le roi d’Assyrie. Le roi Josias se porta à sa rencontre, mais Nékao le fit frapper dès qu’il le vit.	29 Za jego czasu faraon Neko, król egipski, wyruszył do króla asyryjskiego nad rzekę Eufrat. Gdy król Jozjasz wyszedł przeciw niemu, Neko spowodował jego śmierć w Megiddo, zaraz przy pierwszym spotkaniu.
30 De Méguiddo, ses serviteurs ramenèrent son corps en char et le firent entrer dans Jérusalem où on le déposa dans sa tombe; puis le peuple choisit Joakaz, fils de Josias, on le consacra et on l’établit comme roi à la place de son père.	30 Słudzy jego odwieźli na rydwanie jego zwłoki z Megiddo, sprowadzili je do Jerozolimy i pochowali w jego grobowcu. Lud kraju wziął Joachaza, syna Jozjasza, namaścił go i obrał królem w miejsce jego ojca.
31 Joakaz avait 23 ans lorsqu’il monta sur le trône et il régna trois mois à Jérusalem; sa mère était Hamital, fille de Yirméya, de Libna.	31 W chwili objęcia rządów Joachaz miał dwadzieścia trzy lata, a trzy miesiące panował w Jerozolimie. Matce jego było na imię Chamutal - córka Jeremiasza z Libny.
32 Il fit ce qui est mal au regard de Yahvé, tout comme avaient fait ses ancêtres.	32 Czynił on to, co jest złe w oczach Pańskich, zupełnie tak, jak jego przodkowie.
33 À Ribla, au pays de Hamat, le Pharaon Nékao le fit enchaîner, mettant fin à son règne à Jérusalem; puis il fixa au pays un tribut de 100 talents d’argent et de 10 talents d’or.	33 Faraon Neko zakuł go w kajdany w Ribla, w kraju Chamat, by nie panował w Jerozolimie, i nałożył na kraj daninę w wysokości stu talentów srebra i dziesięciu talentów złota.
34 Le Pharaon Nékao établit Élyakim fils de Josias comme roi, à la place de Josias son père, et il changea son nom en Joïaqim. Après quoi il emmena Joakaz en Égypte où il mourut.	34 Faraon Neko ustanowił królem Eliakima, syna Jozjasza, w miejsce Jozjasza, jego ojca, i zmienił mu imię na Jojakim. Joachaza zaś pojmał i zaprowadził do Egiptu, gdzie umarł.
35 Joïaqim livra bien au Pharaon l’argent et l’or, mais il dut imposer le pays pour livrer au Pharaon la somme exigée. Il préleva sur chacun, selon sa fortune, l’argent et l’or que l’on devait au Pharaon Nékao.	35 Jojakim dostarczał faraonowi srebra i złota. Jednakże musiał kraj opodatkować, aby dostarczyć pieniędzy według rozkazu faraona. Na każdym z ludu ziemi, stosownie do swego oszacowania, wymógł daninę srebra i złota, aby ją dać faraonowi Neko.
36 Joïaqim avait 25 ans lorsqu’il monta sur le trône, il régna 11 ans à Jérusalem; sa mère était Zébida, fille de Pédaya, de Rouma.	36 W chwili objęcia rządów Jojakim miał dwadzieścia pięć lat i panował jedenaście lat w Jerozolimie. Matce jego było na imię Zebidda - córka Pedajasza z Rumy.
37 Il fit ce qui est mal au regard de Yahvé, tout comme avaient fait ses ancêtres.	37 Czynił on to, co jest złe w oczach Pańskich, zupełnie tak, jak jego przodkowie.