Primo libro dei Maccabei 1
Confronta con un'altra Bibbia
Cambia Bibbia
NOVA VULGATA | BIBBIA CEI 2008 |
---|---|
1 Et factum est, postquam per cussit Alexander Philippi Mace do, qui priusregnavit in Graecia, egressus de terra Cetthim, Darium regem Persarum etMedorum, | 1 Queste cose avvennero dopo che Alessandro il Macèdone, figlio di Filippo, uscito dalla regione dei Chittìm sconfisse Dario, re dei Persiani e dei Medi, e regnò al suo posto cominciando dalla Grecia. |
2 constituit proelia multa et obtinuit munitiones et interfecit regesterrae; | 2 Egli intraprese molte guerre, si impadronì di fortezze e uccise i re della terra; |
3 et pertransiit usque ad fines terrae et accepit spolia multitudinisgentium, et siluit terra in conspectu eius, et exaltatum est et elevatum est coreius. | 3 arrivò sino ai confini della terra e raccolse le spoglie di molti popoli. La terra ammutolì davanti a lui; ma egli si esaltò e il suo cuore montò in superbia. |
4 Et congregavit virtutem fortem nimis et obtinuit regiones gentium ettyrannos, et facti sunt illi in tributum. | 4 Radunò forze ingenti e conquistò regioni, popoli e prìncipi, che divennero suoi tributari. |
5 Et post haec decidit in lectum etcognovit quia moreretur; | 5 Dopo questo cadde ammalato e comprese che stava per morire. |
6 et vocavit pueros suos nobiles, qui secum erantnutriti a iuventute, et divisit illis regnum suum, cum adhuc viveret. | 6 Allora chiamò i suoi ufficiali più illustri, che erano stati educati con lui fin dalla giovinezza, e divise tra loro il suo regno mentre era ancora vivo. |
7 Etregnavit Alexander annis duodecim et mortuus est. | 7 Alessandro dunque aveva regnato dodici anni quando morì. |
8 Et obtinuerunt pueri eiusregnum, unusquisque in loco suo; | 8 I suoi ufficiali assunsero il potere, ognuno nella sua regione; |
9 et imposuerunt omnes sibi diademata postmortem eius, et filii eorum post eos annis multis. Et multiplicata sunt mala interra. | 9 dopo la sua morte cinsero tutti il diadema e, dopo di loro, i loro figli per molti anni, moltiplicando i mali sulla terra. |
10 Et exiit ex eis radix peccatrix, Antiochus Epiphanes filius Antiochi regis,qui fuerat Romae obses, et regnavit in anno centesimo tricesimo septimo regniGraecorum. | 10 Uscì da loro una radice perversa, Antioco Epìfane, figlio del re Antioco, che era stato ostaggio a Roma, e cominciò a regnare nell’anno centotrentasette del regno dei Greci. |
11 In diebus illis exierunt ex Israel filii iniqui et suaseruntmultis dicentes: “ Eamus et disponamus testamentum cum gentibus, quae circanos sunt, quia, ex quo recessimus ab eis, invenerunt nos multa mala ”. | 11 In quei giorni uscirono da Israele uomini scellerati, che persuasero molti dicendo: «Andiamo e facciamo alleanza con le nazioni che ci stanno attorno, perché, da quando ci siamo separati da loro, ci sono capitati molti mali». |
12 Etbonus visus est sermo in oculis eorum; | 12 Parve buono ai loro occhi questo ragionamento. |
13 et destinaverunt aliqui de populo etabierunt ad regem, et dedit illis potestatem, ut facerent iustitias gentium. | 13 Quindi alcuni del popolo presero l’iniziativa e andarono dal re, che diede loro facoltà d’introdurre le istituzioni delle nazioni. |
14 Et aedificaverunt gymnasium in Hierosolymis secundum leges nationum; | 14 Costruirono un ginnasio a Gerusalemme secondo le usanze delle nazioni, |
15 etfecerunt sibi praeputia et recesserunt a testamento sancto et iuncti suntnationibus et venumdati sunt, ut facerent malum. | 15 cancellarono i segni della circoncisione e si allontanarono dalla santa alleanza. Si unirono alle nazioni e si vendettero per fare il male. |
16 Et paratum est regnum in conspectu Antiochi, et coepit regnare in terraAegypti, ut regnaret super duo regna. | 16 Quando il regno fu consolidato, Antioco volle conquistare l’Egitto per regnare sui due regni: |
17 Et intravit in Aegyptum in multitudinegravi, in curribus et elephantis et equitibus et navium multitudine; | 17 entrò in Egitto con un esercito imponente, con carri ed elefanti, con la cavalleria e una grande flotta, |
18 etconstituit bellum adversus Ptolemaeum regem Aegypti, et veritus est Ptolemaeus afacie eius et fugit, et ceciderunt vulnerati multi. | 18 e venne a battaglia con Tolomeo, re d’Egitto. Tolomeo fu travolto davanti a lui e dovette fuggire, e molti caddero colpiti a morte. |
19 Et comprehenderuntcivitates munitas in terra Aegypti, et accepit spolia terrae Aegypti. | 19 Così espugnò le città fortificate dell’Egitto e fece bottino della terra d’Egitto. |
20 Etreversus est Antiochus, postquam percussit Aegyptum in centesimo et quadragesimotertio anno, et ascendit ad Israel et ad Hierosolyma in multitudine gravi | 20 Antioco ritornò dopo aver sconfitto l’Egitto nell’anno centoquarantatré, mosse contro Israele e salì a Gerusalemme con un grande esercito. |
21 etintravit in sanctificationem cum superbia et accepit altare aureum etcandelabrum luminis et universa vasa eius | 21 Entrò con arroganza nel santuario e ne asportò l’altare d’oro e il candelabro dei lumi con tutti i suoi arredi, |
22 et mensam propositionis etlibatoria et phialas et pateras aureas et velum et coronas et ornamentum aureum,quod in facie templi erat; et comminuit omnia. | 22 la tavola dell’offerta e i vasi per le libagioni, le coppe e gli incensieri d’oro, il velo, le corone e i fregi d’oro della facciata del tempio e lo spogliò tutto; |
23 Et accepit argentum et aurumet vasa concupiscibilia et accepit thesauros occultos, quos invenit; | 23 s’impadronì dell’argento e dell’oro e d’ogni oggetto pregiato e asportò i tesori nascosti che riuscì a trovare. |
24 et,sublatis omnibus, abiit in terram suam et fecit caedem hominum et locutus estsuperbia magna. | 24 Poi, raccolta ogni cosa, fece ritorno nella sua terra, dopo aver fatto una strage e aver parlato con grande arroganza. |
25 Et factus est planctus magnus in Israel et in omni loco eorum; | 25 Allora vi fu lutto grande per gli Israeliti in ogni loro regione. |
26 etingemuerunt principes et seniores, virgines et iuvenes infirmati sunt, etspeciositas mulierum immutata est, | 26 Gemettero i capi e gli anziani, le vergini e i giovani persero vigore e la bellezza delle donne svanì. |
27 omnis maritus sumpsit lamentum, et, quaesedebat in toro maritali, lugebat; | 27 Ogni sposo levò il suo lamento e la sposa nel talamo fu in lutto. |
28 et commota est terra super habitantes inea, et universa domus Iacob induit confusionem. | 28 Tremò la terra per i suoi abitanti e tutta la casa di Giacobbe si vestì di vergogna. |
29 Et post duos annos dierum misit rex principem tributorum in civitates Iudaeet venit Ierusalem cum turba magna; | 29 Due anni dopo, il re mandò alle città di Giuda un sovrintendente ai tributi. Egli venne a Gerusalemme con un grande esercito |
30 et locutus est ad eos verba pacifica indolo, et crediderunt ei. Et irruit super civitatem repente et percussit eamplaga magna et perdidit populum multum ex Israel. | 30 e rivolse loro con perfidia parole di pace ed essi gli prestarono fede. Ma all’improvviso piombò sulla città, le inflisse colpi crudeli e mise a morte molta gente in Israele. |
31 Et accepit spolia civitatiset succendit eam igne et destruxit domos eius et muros eius in circuitu; | 31 Mise a sacco la città, la diede alle fiamme e distrusse le sue abitazioni e le mura di cinta. |
32 etcaptivas duxerunt mulieres et natos et pecora possederunt. | 32 Trassero in schiavitù le donne e i bambini e s’impossessarono del bestiame. |
33 Et aedificaveruntcivitatem David muro magno et firmo et turribus firmis; et facta est illis inarcem. | 33 Poi costruirono attorno alla Città di Davide un muro grande e massiccio, con torri solidissime, e divenne per loro una cittadella. |
34 Et posuerunt illic gentem peccatricem, viros iniquos, et convalueruntin ea; | 34 Vi stabilirono una razza perversa, uomini scellerati, che vi si fortificarono, |
35 et posuerunt arma et escas et, congregatis spoliis Ierusalem,reposuerunt illic; et facti sunt in laqueum magnum. | 35 vi collocarono armi e vettovaglie e, radunato il bottino di Gerusalemme, ve lo depositarono e divennero un grande tranello. |
36 Et factum est hoc adinsidias sanctificationi et in diabolum malum in Israel semper; | 36 Fu un’insidia per il santuario e un avversario maligno per Israele in ogni momento. |
37 et effuderuntsanguinem innocentem per circuitum sanctificationis et contaminaveruntsanctificationem. | 37 Versarono sangue innocente intorno al santuario e profanarono il luogo santo. |
38 Et fugerunt habitatores Ierusalem propter eos, et facta esthabitatio exterorum, et facta est extera semini suo; et nati eius reliquerunteam. | 38 Fuggirono gli abitanti di Gerusalemme a causa loro e la città divenne abitazione di stranieri; divenne straniera alla sua gente e i suoi figli l’abbandonarono. |
39 Sanctificatio eius desolata est sicut solitudo, dies festi eius conversisunt in luctum, sabbata eius in opprobrium, honor eius in nihilum. | 39 Il suo santuario fu desolato come il deserto, le sue feste si mutarono in lutto, i suoi sabati in vergogna, il suo onore in disprezzo. |
40 Secundumgloriam eius multiplicata est ignominia eius, et sublimitas eius conversa est inluctum. | 40 Pari alla sua gloria fu il suo disonore e il suo splendore si cambiò in lutto. |
41 Et scripsit rex Antiochus omni regno suo, ut essent universi populus unus, | 41 Poi il re prescrisse in tutto il suo regno che tutti formassero un solo popolo |
42 et relinqueret unusquisque legem suam. Et receperunt omnes gentes secundumverbum regis Antiochi; | 42 e ciascuno abbandonasse le proprie usanze. Tutti i popoli si adeguarono agli ordini del re. |
43 et multi ex Israel consenserunt cultui eius etsacrificaverunt idolis et coinquinaverunt sabbatum. | 43 Anche molti Israeliti accettarono il suo culto, sacrificarono agli idoli e profanarono il sabato. |
44 Et misit rex libros permanus nuntiorum in Ierusalem et in civitates Iudae, ut sequerentur leges gentiumterrae, | 44 Il re spedì ancora decreti per mezzo di messaggeri a Gerusalemme e alle città di Giuda, ordinando di seguire usanze straniere al loro paese, |
45 et prohibere holocausta et sacrificia et placationes fieri in temploDei et contaminare sabbata et dies sollemnes | 45 di far cessare nel tempio olocausti, sacrifici e libagioni, di profanare sabati e feste |
46 et polluere sancta et sanctos, | 46 e di contaminare il santuario e quanto è sacro, |
47 instruere aras et templa et idola et immolare porcina et pecora communia | 47 di costruire altari, recinti sacri ed edicole e sacrificare carni suine e animali immondi, |
48 et relinquere filios suos incircumcisos et polluere animas eorum in omni immundoet abominatione, | 48 di lasciare che i propri figli, non circoncisi, si contaminassero con ogni impurità e profanazione, |
49 ita ut obliviscerentur legem et immutarent omnesiustificationes; | 49 così da dimenticare la legge e mutare ogni istituzione, |
50 et, quicumque non fecerit secundum verbum regis Antiochi,morietur. | 50 pena la morte a chiunque non avesse agito secondo gli ordini del re. |
51 Secundum omnia verba haec scripsit omni regno suo et praeposuitconsideratores super omnem populum et mandavit civitatibus Iudae immolare percivitatem et civitatem. | 51 In questi termini scrisse a tutto il regno, stabilì ispettori su tutto il popolo e intimò alle città di Giuda di sacrificare città per città. |
52 Et congregati sunt multi de populo ad eos, omnes, quidereliquerant legem Domini, et fecerunt mala in terra; | 52 Molti del popolo si unirono a loro, quanti avevano abbandonato la legge, commisero il male nel paese |
53 et posuerunt Israel inabditis et in absconditis fugitivorum locis. | 53 e costrinsero Israele a nascondersi in ogni possibile rifugio. |
54 Die quinta decima mensis Casleu, quinto et quadragesimo et centesimo anno,aedificavit abominationem desolationis super altare; et per civitates Iudae incircuitu aedificaverunt aras | 54 Nell’anno centoquarantacinque, il quindici di Chisleu, il re innalzò sull’altare un abominio di devastazione. Anche nelle vicine città di Giuda eressero altari |
55 et ante ianuas domorum et in plateissacrificabant. | 55 e bruciarono incenso sulle porte delle case e nelle piazze. |
56 Et libros legis, quos invenerunt, combusserunt igne scindenteseos; | 56 Stracciavano i libri della legge che riuscivano a trovare e li gettavano nel fuoco. |
57 et ubicumque inveniebatur apud aliquem liber testamenti, et si quisconsentiebat legi, constitutio regis interficiebat eum. | 57 Se presso qualcuno veniva trovato il libro dell’alleanza e se qualcuno obbediva alla legge, la sentenza del re lo condannava a morte. |
58 In virtute suafaciebant haec Israeli, omnibus, qui inveniebantur in omni mense et mense incivitatibus. | 58 Trattavano con prepotenza quegli Israeliti che ogni mese venivano scoperti nella città, |
59 Et quinta et vicesima die mensis sacrificabant super aram, quaeerat super altare; | 59 e specialmente al venticinque del mese, quando sacrificavano sull’ara che era sopra l’altare dei sacrifici. |
60 et mulieres, quae circumciderant filios suos,interficiebant secundum iussum | 60 Mettevano a morte, secondo gli ordini, le donne che avevano fatto circoncidere i loro figli, |
61 — et suspendebant infantes a cervicibuseorum — et domos eorum et eos, qui circumciderant illos. | 61 con i bambini appesi al collo e con i familiari e quelli che li avevano circoncisi. |
62 Et multi in Israelobtinuerunt et confortati sunt apud se, ut non manducarent immunda, | 62 Tuttavia molti in Israele si fecero forza e animo a vicenda per non mangiare cibi impuri |
63 etelegerunt mori, ut non polluerentur escis et non profanarent testamentumsanctum, et moriebantur. | 63 e preferirono morire pur di non contaminarsi con quei cibi e non disonorare la santa alleanza, e per questo appunto morirono. |
64 Et facta est ira magna super Israel valde. | 64 Grandissima fu l’ira sopra Israele. |