Proverbs 3

NEW AMERICAN BIBLE	Biblia Tysiąclecia
1 My son, forget not my teaching, keep in mind my commands;	1 Synu mój, nie zapomnij mych nauk, twoje serce niech strzeże nakazów,
2 For many days, and years of life, and peace, will they bring you.	2 bo wiele dni i lat życia i pełnię ci szczęścia przyniosą:
3 Let not kindness and fidelity leave you; bind them around your neck;	3 Niech miłość i wierność cię strzeże; przymocuj je sobie do szyi, na tablicy serca je zapisz,
4 Then will you win favor and good esteem before God and man.	4 a znajdziesz życzliwość i łaskę w oczach Boga i ludzi.
5 Trust in the LORD with all your heart, on your own intelligence rely not;	5 Z całego serca Bogu zaufaj, nie polegaj na swoim rozsądku,
6 In all your ways be mindful of him, and he will make straight your paths.	6 myśl o Nim na każdej drodze, a On twe ścieżki wyrówna.
7 Be not wise in your own eyes, fear the LORD and turn away from evil;	7 Nie bądź mądrym we własnych oczach, Boga się bój, zła unikaj:
8 This will mean health for your flesh and vigor for your bones.	8 to ciału zapewni zdrowie, a pokrzepienie twym kościom.
9 Honor the LORD with your wealth, with first fruits of all your produce;	9 Czcij Pana ofiarą z twego mienia i pierwocinami całego dochodu,
10 Then will your barns be filled with grain, with new wine your vats will overflow.	10 a twoje spichrze napełnią się zbożem i tłocznie przeleją się moszczem.
11 The discipline of the LORD, my son, disdain not; spurn not his reproof;	11 Upomnieniem Pańskim nie gardź, mój synu, nie odrzucaj ze wstrętem strofowań.
12 For whom the LORD loves he reproves, and he chastises the son he favors.	12 Bowiem karci Pan, kogo miłuje, jak ojciec syna, którego lubi.
13 Happy the man who finds wisdom, the man who gains understanding!	13 Szczęśliwy, kto mądrość osiągnął, mąż, który nabył rozwagi:
14 For her profit is better than profit in silver, and better than gold is her revenue;	14 bo lepiej ją posiąść niż srebro, ją raczej nabyć niż złoto,
15 She is more precious than corals, and none of your choice possessions can compare with her.	15 zdobycie jej lepsze od pereł, nie równe jej żadne klejnoty.
16 Long life is in her right hand, in her left are riches and honor;	16 W prawicy swej trzyma ona dni długie, w lewicy - bogactwo, pomyślność;
17 Her ways are pleasant ways, and all her paths are peace;	17 jej drogi drogami miłymi, ku szczęściu wiodą wszystkie jej ścieżki.
18 She is a tree of life to those who grasp her, and he is happy who holds her fast.	18 Dla tego, co strzeże jej, drzewem jest życia, a kto się jej trzyma - szczęśliwy.
19 The LORD by wisdom founded the earth, established the heavens by understanding;	19 Pan umocnił ziemię mądrością, niebiosa utwierdził rozumem.
20 By his knowledge the depths break open, and the clouds drop down dew.	20 Przez Jego wiedzę wytrysły odmęty, a rosę spuszczają obłoki.
21 My son, let not these slip out of your sight: keep advice and counsel in view;	21 Przezorności, rozwagi, strzeż, mój synu, niech one ci z oczu nie schodzą,
22 So will they be life to your soul, and an adornment for your neck.	22 a życiem twej duszy się staną, wdzięczną ozdobą dla szyi.
23 Then you may securely go your way; your foot will never stumble;	23 I drogą swą pójdziesz bezpiecznie, bo noga się twoja nie potknie;
24 When you lie down, you need not be afraid, when you rest, your sleep will be sweet.	24 gdy spoczniesz, nie zaznasz trwogi, zaśniesz, a sen twój będzie przyjemny.
25 Be not afraid of sudden terror, of the ruin of the wicked when it comes;	25 Nagły strach cię nie przerazi ni klęska, gdy dotknie przewrotnych;
26 For the LORD will be your confidence, and will keep your foot from the snare.	26 bo z tobą jest Pan, przed sidłem twą nogę ochroni.
27 Refuse no one the good on which he has a claim when it is in your power to do it for him.	27 Pracownikom nie odmawiaj zapłaty, gdy masz możność działania.
28 Say not to your neighbor, "Go, and come again, tomorrow I will give," when you can give at once.	28 Nie mów bliźniemu: Idź sobie, przyjdź później, dam jutro - gdy możesz dać zaraz.
29 Plot no evil against your neighbor, against him who lives at peace with you.	29 Nie spiskuj przeciw bliźniemu, gdy mieszka przy tobie beztrosko.
30 Quarrel not with a man without cause, with one who has done you no harm.	30 Niesłusznie nie sprzeczaj się z nikim, o ile ci zła nie wyrządził.
31 Envy not the lawless man and choose none of his ways:	31 Nie zazdrość krzywdzicielowi, nie skłaniaj się ku jego drogom,
32 To the LORD the perverse man is an abomination, but with the upright is his friendship.	32 bo Pan się brzydzi przewrotnym, a z wiernymi obcuje przyjaźnie.
33 The curse of the LORD is on the house of the wicked, but the dwelling of the just he blesses;	33 Przekleństwo Pańskie na domu występnego, On błogosławi mieszkanie uczciwych;
34 When he is dealing with the arrogant, he is stern, but to the humble he shows kindness.	34 On się naśmiewa z szyderców, a pokornym udziela swej łaski.
35 Honor is the possession of wise men, but fools inherit shame.	35 Mądrzy dostąpią chwały, udziałem głupich jest hańba.