1 πλην του επιδιδοντος την ψυχην αυτου και διανοουμενου εν νομω υψιστου σοφιαν παντων αρχαιων εκζητησει και εν προφητειαις ασχοληθησεται | 1 No pasa lo mismo con el que consagra su vida a reflexionar sobre la Ley del Altísimo. El busca la sabiduría de todos los antiguos y dedica su tiempo a estudiar las profecías; |
2 διηγησιν ανδρων ονομαστων συντηρησει και εν στροφαις παραβολων συνεισελευσεται | 2 conserva los dichos de los hombres famosos y penetra en las sutilezas de las parábolas; |
3 αποκρυφα παροιμιων εκζητησει και εν αινιγμασι παραβολων αναστραφησεται | 3 indaga el sentido oculto de los proverbios y estudia sin cesar las sentencias enigmáticas. |
4 ανα μεσον μεγιστανων υπηρετησει και εναντι ηγουμενων οφθησεται εν γη αλλοτριων εθνων διελευσεται αγαθα γαρ και κακα εν ανθρωποις επειρασεν | 4 Presta servicio entre los grandes y se lo ve en la presencia de los jefes; viaja por países extranjero, porque conoce por experiencia lo bueno y lo malo de los hombres. |
5 την καρδιαν αυτου επιδωσει ορθρισαι προς κυριον τον ποιησαντα αυτον και εναντι υψιστου δεηθησεται και ανοιξει στομα αυτου εν προσευχη και περι των αμαρτιων αυτου δεηθησεται | 5 De todo corazón, muy de madrugada, se dirige al Señor, su Creador, y suplica en la presencia del Altísimo; abre sus labios para orar y pide perdón por sus pecados. |
6 εαν κυριος ο μεγας θεληση πνευματι συνεσεως εμπλησθησεται αυτος ανομβρησει ρηματα σοφιας αυτου και εν προσευχη εξομολογησεται κυριω | 6 Si el gran Señor así lo desea, será colmado del espíritu de inteligencia: derramará como lluvia sus sabias palabras y celebrará al Señor con su plegaria; |
7 αυτος κατευθυνει βουλην αυτου και επιστημην και εν τοις αποκρυφοις αυτου διανοηθησεται | 7 dirigirá rectamente su conejo y su ciencia y reflexionará sobre los secretos de Dios; |
8 αυτος εκφανει παιδειαν διδασκαλιας αυτου και εν νομω διαθηκης κυριου καυχησεται | 8 con su enseñanza hará brillar la doctrina y se gloriará en la Ley de Alianza del Señor. |
9 αινεσουσιν την συνεσιν αυτου πολλοι και εως του αιωνος ουκ εξαλειφθησεται ουκ αποστησεται το μνημοσυνον αυτου και το ονομα αυτου ζησεται εις γενεας γενεων | 9 Muchos alabarán su inteligencia, que nunca caerá en el olvido; su recuerdo no se borrará jamás y su nombre vivirá para siempre. |
10 την σοφιαν αυτου διηγησονται εθνη και τον επαινον αυτου εξαγγελει εκκλησια | 10 Las naciones hablarán de su sabiduría y la asamblea proclamará su alabanza. |
11 εαν εμμεινη ονομα καταλειψει η χιλιοι και εαν αναπαυσηται εκποιει αυτω | 11 Si vive largo tiempo, tendrá más renombre que otros mil; si entra en el reposo, eso le bastará. |
12 ετι διανοηθεις εκδιηγησομαι και ως διχομηνια επληρωθην | 12 Voy a seguir exponiendo mis reflexiones, porque estoy colmado como la luna llena. |
13 εισακουσατε μου υιοι οσιοι και βλαστησατε ως ροδον φυομενον επι ρευματος υγρου | 13 Escúchenme, hijos santos, y crezcan como rosal que brota junto a la corriente de agua. |
14 και ως λιβανος ευωδιασατε οσμην και ανθησατε ανθος ως κρινον διαδοτε οσμην και αινεσατε ασμα ευλογησατε κυριον επι πασιν τοις εργοις | 14 Exhalen suave fragancia como el incienso y florezcan como el lirio; derramen aroma y entonen un canto, bendigan al Señor por todas sus obras. |
15 δοτε τω ονοματι αυτου μεγαλωσυνην και εξομολογησασθε εν αινεσει αυτου εν ωδαις χειλεων και εν κινυραις και ουτως ερειτε εν εξομολογησει | 15 Reconozcan que su Nombre es grande, denle gracias, proclamando su alabanza, con cantos en los labios y con arpas, y digan en la acción de gracias: |
16 τα εργα κυριου παντα οτι καλα σφοδρα και παν προσταγμα εν καιρω αυτου εσται ουκ εστιν ειπειν τι τουτο εις τι τουτο παντα γαρ εν καιρω αυτου ζητηθησεται | 16 ¡Qué hermosas son todas las obras del Señor, y todo lo que él ordena se cumple a su tiempo! No hay por qué decir: «¿Qué es esto? ¿Para qué está?». Porque todo será comprendido en su momento. |
17 εν λογω αυτου εστη ως θιμωνια υδωρ και εν ρηματι στοματος αυτου αποδοχεια υδατων | 17 Por su palabra, las aguas se detuvieron como una masa; por una de sus órdenes, se formaron los depósitos de agua. |
18 εν προσταγματι αυτου πασα η ευδοκια και ουκ εστιν ος ελαττωσει το σωτηριον αυτου | 18 El lo ordena, y se cumple su voluntad, y nadie puede menoscabar su obra salvadora. |
19 εργα πασης σαρκος ενωπιον αυτου και ουκ εστιν κρυβηναι απο των οφθαλμων αυτου | 19 Las obras de todo ser viviente están ante él y nada puede ocultarse a sus ojos. |
20 απο του αιωνος εις τον αιωνα επεβλεψεν και ουθεν εστιν θαυμασιον εναντιον αυτου | 20 El abarca con la mira los límites del tiempo y no hay nada extraordinario para él. |
21 ουκ εστιν ειπειν τι τουτο εις τι τουτο παντα γαρ εις χρειας αυτων εκτισται | 21 No hay por qué decir: «¿Qué es esto? ¿Para qué está?». Porque todo ha sido creado con un fin. |
22 η ευλογια αυτου ως ποταμος επεκαλυψεν και ως κατακλυσμος ξηραν εμεθυσεν | 22 Su bendición desborda como un río y como un diluvio, empapa la tierra. |
23 ουτως οργην αυτου εθνη κληρονομησει ως μετεστρεψεν υδατα εις αλμην | 23 Pero su ira será la herencia de las naciones, igual que cuando él cambió las aguas en sal. |
24 αι οδοι αυτου τοις οσιοις ευθειαι ουτως τοις ανομοις προσκομματα | 24 Sus caminos son rectos para los santos, pero están llenos de obstáculos para los impíos. |
25 αγαθα τοις αγαθοις εκτισται απ' αρχης ουτως τοις αμαρτωλοις κακα | 25 Los bienes fueron creados desde el principio para los buenos, así como los males para los pecadores. |
26 αρχη πασης χρειας εις ζωην ανθρωπου υδωρ και πυρ και σιδηρος και αλας και σεμιδαλις πυρου και γαλα και μελι αιμα σταφυλης και ελαιον και ιματιον | 26 Lo más indispensable para la vida del hombre es el agua y el fuego, el hierro y la sal, la harina de trigo, la leche y la miel, la sangre de la vid, el aceite y la ropa: |
27 ταυτα παντα τοις ευσεβεσιν εις αγαθα ουτως τοις αμαρτωλοις τραπησεται εις κακα | 27 todo esto es beneficioso para los buenos, y se vuelve perjudicial para los pecadores. |
28 εστιν πνευματα α εις εκδικησιν εκτισται και εν θυμω αυτου εστερεωσεν μαστιγας αυτων εν καιρω συντελειας ισχυν εκχεουσιν και τον θυμον του ποιησαντος αυτους κοπασουσιν | 28 Hay vientos que fueron creados para el castigo, y en su furor, él los hace más impetuosos: en el momento de la destrucción, desencadenan su violencia y apaciguan el furor de aquel que los hizo. |
29 πυρ και χαλαζα και λιμος και θανατος παντα ταυτα εις εκδικησιν εκτισται | 29 Fuego, granizo, hambre y peste: todo esto fue creado para el castigo. |
30 θηριων οδοντες και σκορπιοι και εχεις και ρομφαια εκδικουσα εις ολεθρον ασεβεις | 30 Los dientes de las fieras, los escorpiones y las víboras, y la espada vengadora que destruye al impío, |
31 εν τη εντολη αυτου ευφρανθησονται και επι της γης εις χρειας ετοιμασθησονται και εν καιροις αυτων ου παραβησονται λογον | 31 todos ellos se alegran de sus órdenes y están sobre la tierra dispuestos a servirlo: llegado el momento, no transgredirán su palabra. |
32 δια τουτο εξ αρχης εστηριχθην και διενοηθην και εν γραφη αφηκα | 32 Por eso, desde el principio, convencí de esto, reflexioné, y lo puse por escrito: |
33 τα εργα κυριου παντα αγαθα και πασαν χρειαν εν ωρα αυτης χορηγησει | 33 Las obras del Señor son todas buenas, y a su debido tiempo, él provee a toda necesidad. |
34 και ουκ εστιν ειπειν τουτο τουτου πονηροτερον παντα γαρ εν καιρω ευδοκιμηθησεται | 34 No hay por qué decir: «Esto es peor que aquello», porque a su tiempo todo será reconocido como bueno. |
35 και νυν εν παση καρδια και στοματι υμνησατε και ευλογησατε το ονομα κυριου | 35 Y ahora, de todo corazón y en alta voz, canten himnos y bendigan el nombre del Señor». |