1 Cuando Jesús se enteró de que los fariseos habían oído decir que él tenía más discípulos y bautizaba más que Juan | 1 Ut ergo cognovit Jesus quia audierunt pharisæi quod Jesus plures discipulos facit, et baptizat, quam Joannes |
2 –en realidad él no bautizaba, sino sus discípulos– | 2 (quamquam Jesus non baptizaret, sed discipuli ejus), |
3 dejó la Judea y volvió a Galilea. | 3 reliquit Judæam, et abiit iterum in Galilæam. |
4 Para eso tenía que atravesar Samaría. | 4 Oportebat autem eum transire per Samariam.
|
5 Llegó a una ciudad de Samaría llamada Sicar, cerca de las tierras que Jacob había dado a su hijo José. | 5 Venit ergo in civitatem Samariæ, quæ dicitur Sichar, juxta prædium quod dedit Jacob Joseph filio suo. |
6 Allí se encuentra el pozo de Jacob. Jesús, fatigado del camino, se había sentado junto al pozo. Era la hora del mediodía. | 6 Erat autem ibi fons Jacob. Jesus ergo fatigatus ex itinere, sedebat sic supra fontem. Hora erat quasi sexta. |
7 Una mujer de Samaría fue a sacar agua, y Jesús le dijo: «Dame de beber». | 7 Venit mulier de Samaria haurire aquam. Dicit ei Jesus : Da mihi bibere. |
8 Sus discípulos habían ido a la ciudad a comprar alimentos. | 8 (Discipuli enim ejus abierant in civitatem ut cibos emerent.) |
9 La samaritana le respondió: «¡Cómo! ¿Tú, que eres judío, me pides de beber a mí, que soy samaritana?». Los judíos, en efecto, no se trataban con los samaritanos. | 9 Dicit ergo ei mulier illa Samaritana : Quomodo tu, Judæus cum sis, bibere a me poscis, quæ sum mulier Samaritana ? non enim coutuntur Judæi Samaritanis. |
10 Jesús le respondió: «Si conocieras el don de Dios y quién es el que te dice: «Dame de beber», tú misma se lo hubieras pedido, y él te habría dado agua viva». | 10 Respondit Jesus, et dixit ei : Si scires donum Dei, et quis est qui dicit tibi : Da mihi bibere, tu forsitan petisses ab eo, et dedisset tibi aquam vivam. |
11 «Señor, le dijo ella, no tienes nada para sacar el agua y el pozo es profundo. ¿De dónde sacas esa agua viva? | 11 Dicit ei mulier : Domine, neque in quo haurias habes, et puteus altus est : unde ergo habes aquam vivam ? |
12 ¿Eres acaso más grande que nuestro padre Jacob, que nos ha dado este pozo, donde él bebió, lo mismo que sus hijos y sus animales?». | 12 Numquid tu major es patre nostro Jacob, qui dedit nobis puteum, et ipse ex eo bibit, et filii ejus, et pecora ejus ? |
13 Jesús le respondió: «El que beba de esta agua tendrá nuevamente sed, | 13 Respondit Jesus, et dixit ei : Omnis qui bibit ex aqua hac, sitiet iterum ; qui autem biberit ex aqua quam ego dabo ei, non sitiet in æternum : |
14 pero el que beba del agua que yo le daré, nunca más volverá a tener sed. El agua que yo le daré se convertirá en él en manantial que brotará hasta la Vida eterna». | 14 sed aqua quam ego dabo ei, fiet in eo fons aquæ salientis in vitam æternam. |
15 «Señor, le dijo la mujer, dame de esa agua para que no tenga más sed y no necesite venir hasta aquí a sacarla». | 15 Dicit ad eum mulier : Domine, da mihi hanc aquam, ut non sitiam, neque veniam huc haurire. |
16 Jesús le respondió: «Ve, llama a tu marido y vuelve aquí». | 16 Dicit ei Jesus : Vade, voca virum tuum, et veni huc. |
17 La mujer respondió: «No tengo marido». Jesús continuó: «Tienes razón al decir que no tienes marido, | 17 Respondit mulier, et dixit : Non habeo virum. Dicit ei Jesus : Bene dixisti, quia non habeo virum ; |
18 porque has tenido cinco y el que ahora tienes no es tu marido; en eso has dicho la verdad». | 18 quinque enim viros habuisti, et nunc, quem habes, non est tuus vir : hoc vere dixisti. |
19 La mujer le dijo: «Señor, veo que eres un profeta. | 19 Dicit ei mulier : Domine, video quia propheta es tu. |
20 Nuestros padres adoraron en esta montaña, y ustedes dicen que es en Jerusalén donde se debe adorar». | 20 Patres nostri in monte hoc adoraverunt, et vos dicitis, quia Jerosolymis est locus ubi adorare oportet. |
21 Jesús le respondió: «Créeme, mujer, llega la hora en que ni en esta montaña ni en Jerusalén se adorará al Padre. | 21 Dicit ei Jesus : Mulier, crede mihi, quia venit hora, quando neque in monte hoc, neque in Jerosolymis adorabitis Patrem. |
22 Ustedes adoran lo que no conocen; nosotros adoramos lo que conocemos, porque la salvación viene de los judíos. | 22 Vos adoratis quod nescitis : nos adoramus quod scimus, quia salus ex Judæis est. |
23 Pero la hora se acerca, y ya ha llegado, en que los verdaderos adoradores adorarán al Padre en espíritu y en verdad, porque esos son los adoradores que quiere el Padre. | 23 Sed venit hora, et nunc est, quando veri adoratores adorabunt Patrem in spiritu et veritate. Nam et Pater tales quærit, qui adorent eum. |
24 Dios es espíritu, y los que lo adoran deben hacerlo en espíritu y en verdad». | 24 Spiritus est Deus : et eos qui adorant eum, in spiritu et veritate oportet adorare. |
25 La mujer le dijo: «Yo sé que el Mesías, llamado Cristo, debe venir. Cuando él venga, nos anunciará todo». | 25 Dicit ei mulier : Scio quia Messias venit (qui dicitur Christus) : cum ergo venerit ille, nobis annuntiabit omnia. |
26 Jesús le respondió: «Soy yo, el que habla contigo». | 26 Dicit ei Jesus : Ego sum, qui loquor tecum. |
27 En ese momento llegaron sus discípulos y quedaron sorprendidos al verlo hablar con una mujer. Sin embargo, ninguno le preguntó: «¿Qué quieres de ella?» o «¿Por qué hablas con ella?». | 27 Et continuo venerunt discipuli ejus, et mirabantur quia cum muliere loquebatur. Nemo tamen dixit : Quid quæris ? aut, Quid loqueris cum ea ? |
28 La mujer, dejando allí su cántaro, corrió a la ciudad y dijo a la gente: | 28 Reliquit ergo hydriam suam mulier, et abiit in civitatem, et dicit illis hominibus : |
29 «Vengan a ver a un hombre que me ha dicho todo lo que hice. ¿No será el Mesías?». | 29 Venite, et videte hominem qui dixit mihi omnia quæcumque feci : numquid ipse est Christus ? |
30 Salieron entonces de la ciudad y fueron a su encuentro. | 30 Exierunt ergo de civitate et veniebant ad eum. |
31 Mientras tanto, los discípulos le insistían a Jesús, diciendo: «Come, Maestro». | 31 Interea rogabant eum discipuli, dicentes : Rabbi, manduca. |
32 Pero él les dijo: «Yo tengo para comer un alimento que ustedes no conocen». | 32 Ille autem dicit eis : Ego cibum habeo manducare, quem vos nescitis. |
33 Los discípulos se preguntaban entre sí: «¿Alguien le habrá traído de comer?». | 33 Dicebant ergo discipuli ad invicem : Numquid aliquis attulit ei manducare ? |
34 Jesús les respondió: «Mi comida es hacer la voluntad de aquel que me envió y llevar a cabo su obra. | 34 Dicit eis Jesus : Meus cibus est ut faciam voluntatem ejus qui misit me, ut perficiam opus ejus. |
35 Ustedes dicen que aún faltan cuatro meses para la cosecha. Pero yo les digo: Levanten los ojos y miren los campos: ya están madurando para la siega. | 35 Nonne vos dicitis quod adhuc quatuor menses sunt, et messis venit ? Ecce dico vobis : levate oculos vestros, et videte regiones, quia albæ sunt jam ad messem. |
36 Ya el segador recibe su salario y recoge el grano para la Vida eterna; así el que siembra y el que cosecha comparten una misma alegría. | 36 Et qui metit, mercedem accipit, et congregat fructum in vitam æternam : ut et qui seminat, simul gaudeat, et qui metit. |
37 Porque en esto se cumple el proverbio: «Uno siembra y otro cosecha». | 37 In hoc enim est verbum verum : quia alius est qui seminat, et alius est qui metit. |
38 Y o los envié a cosechar adonde ustedes no han trabajado; otros han trabajado, y ustedes recogen el fruto de sus esfuerzos». | 38 Ego misi vos metere quod vos non laborastis : alii laboraverunt, et vos in labores eorum introistis. |
39 Muchos samaritanos de esta ciudad habían creído en él por la palabra de la mujer, que atestiguaba: «Me ha dicho todo lo que hice». | 39 Ex civitate autem illa multi crediderunt in eum Samaritanorum, propter verbum mulieris testimonium perhibentis : Quia dixit mihi omnia quæcumque feci. |
40 Por eso, cuando los samaritanos se acercaron a Jesús, le rogaban que se quedara con ellos, y él permaneció allí dos días. | 40 Cum venissent ergo ad illum Samaritani, rogaverunt eum ut ibi maneret. Et mansit ibi duos dies. |
41 Muchos más creyeron en él, a causa de su palabra. | 41 Et multo plures crediderunt in eum propter sermonem ejus. |
42 Y decían a la mujer: «Ya no creemos por lo que tú has dicho; nosotros mismos lo hemos oído y sabemos que él es verdaderamente el Salvador del mundo». | 42 Et mulieri dicebant : Quia jam non propter tuam loquelam credimus : ipsi enim audivimus, et scimus quia hic est vere Salvator mundi.
|
43 Transcurridos los dos días, Jesús partió hacia Galilea. | 43 Post duos autem dies exiit inde, et abiit in Galilæam. |
44 El mismo había declarado que un profeta no goza de prestigio en su propio pueblo. | 44 Ipse enim Jesus testimonium perhibuit, quia propheta in sua patria honorem non habet. |
45 Pero cuando llegó, los galileos lo recibieron bien, porque habían visto todo lo que había hecho en Jerusalén durante la Pascua; ellos también, en efecto, habían ido a la fiesta. | 45 Cum ergo venisset in Galilæam, exceperunt eum Galilæi, cum omnia vidissent quæ fecerat Jerosolymis in die festo : et ipsi enim venerant ad diem festum. |
46 Y fue otra vez a Caná de Galilea, donde había convertido el agua en vino. Había allí un funcionario real, que tenía su hijo enfermo en Cafarnaúm. | 46 Venit ergo iterum in Cana Galilææ, ubi fecit aquam vinum. Et erat quidam regulus, cujus filius infirmabatur Capharnaum. |
47 Cuando supo que Jesús había llegado de Judea y se encontraba en Galilea, fue a verlo y le suplicó que bajara a curar a su hijo moribundo. | 47 Hic cum audisset quia Jesus adveniret a Judæa in Galilæam, abiit ad eum, et rogabat eum ut descenderet, et sanaret filium ejus : incipiebat enim mori. |
48 Jesús le dijo: «Si no ven signos y prodigios, ustedes no creen». | 48 Dixit ergo Jesus ad eum : Nisi signa et prodigia videritis, non creditis. |
49 El funcionario le respondió: «Señor, baja antes que mi hijo se muera». | 49 Dicit ad eum regulus : Domine, descende priusquam moriatur filius meus. |
50 «Vuelve a tu casa, tu hijo vive», le dijo Jesús. El hombre creyó en la palabra que Jesús le había dicho y se puso en camino. | 50 Dicit ei Jesus : Vade, filius tuus vivit. Credidit homo sermoni quem dixit ei Jesus, et ibat. |
51 Mientras descendía, le salieron al encuentro sus servidores y la anunciaron que su hijo vivía. | 51 Jam autem eo descendente, servi occurrerunt ei, et nuntiaverunt dicentes, quia filius ejus viveret. |
52 El les preguntó a qué hora se había sentido mejor. «Ayer, a la una de la tarde, se le fue la fiebre», le respondieron. | 52 Interrogabat ergo horam ab eis in qua melius habuerit. Et dixerunt ei : Quia heri hora septima reliquit eum febris. |
53 El padre recordó que era la misma hora en que Jesús le había dicho: «Tu hijo vive». Y entonces creyó él y toda su familia. | 53 Cognovit ergo pater, quia illa hora erat in qua dixit ei Jesus : Filius tuus vivit ; et credidit ipse et domus ejus tota. |
54 Este fue el segundo signo que hizo Jesús cuando volvió de Judea a Galilea. | 54 Hoc iterum secundum signum fecit Jesus, cum venisset a Judæa in Galilæam. |