1 Corinthians 14

NEW AMERICAN BIBLE	Biblia Tysiąclecia
1 Pursue love, but strive eagerly for the spiritual gifts, above all that you may prophesy.	1 Starajcie się posiąść miłość, troszczcie się o dary duchowe, szczególnie zaś o dar proroctwa!
2 For one who speaks in a tongue does not speak to human beings but to God, for no one listens; he utters mysteries in spirit.	2 Ten bowiem, kto mówi językiem, nie ludziom mówi, lecz Bogu. Nikt go nie słyszy, a on pod wpływem Ducha mówi rzeczy tajemne.
3 On the other hand, one who prophesies does speak to human beings, for their building up, encouragement, and solace.	3 Ten zaś, kto prorokuje, mówi ku zbudowaniu ludzi, ku ich pokrzepieniu i pociesze.
4 Whoever speaks in a tongue builds himself up, but whoever prophesies builds up the church.	4 Ten, kto mówi językiem, buduje siebie samego, kto zaś prorokuje, buduje Kościół.
5 Now I should like all of you to speak in tongues, but even more to prophesy. One who prophesies is greater than one who speaks in tongues, unless he interprets, so that the church may be built up.	5 Chciałbym, żebyście wszyscy mówili językami, jeszcze bardziej jednak pragnąłbym, żebyście prorokowali. Większy jest bowiem ten, kto prorokuje, niż ten, kto mówi językami - chyba że jest ktoś, kto tłumaczy, aby to wyszło na zbudowanie Kościołowi.
6 Now, brothers, if I should come to you speaking in tongues, what good will I do you if I do not speak to you by way of revelation, or knowledge, or prophecy, or instruction?	6 Bo przypuśćmy, bracia, że przychodząc do was będę mówił językami: jakiż stąd pożytek dla was, jeżeli nie przemówię do was albo objawiając coś, albo przekazując jakąś wiedzę, albo prorokując, albo pouczając?
7 Likewise, if inanimate things that produce sound, such as flute or harp, do not give out the tones distinctly, how will what is being played on flute or harp be recognized?	7 Podobnie jest z instrumentami martwymi, które dźwięki wydają, czy to będzie flet czy cytra: jeżeli nie można odróżnić poszczególnych dźwięków, to któż zdoła rozpoznać, co się gra na flecie lub na cytrze?
8 And if the bugle gives an indistinct sound, who will get ready for battle?	8 Albo jeśli trąba brzmi niepewnie, któż będzie się przygotowywał do bitwy?
9 Similarly, if you, because of speaking in tongues, do not utter intelligible speech, how will anyone know what is being said? For you will be talking to the air.	9 Tak też i wy: jeśli pod wpływem daru języków nie wypowiadacie zrozumiałej mowy, któż pojmie to, co mówicie? Na wiatr będziecie mówili.
10 It happens that there are many different languages in the world, and none is meaningless;	10 Na świecie jest takie mnóstwo dźwięków, ale żaden dźwięk nie jest bez znaczenia.
11 but if I do not know the meaning of a language, I shall be a foreigner to one who speaks it, and one who speaks it a foreigner to me.	11 Jeżeli jednak nie będę rozumiał, co jakiś dźwięk znaczy, będę barbarzyńcą dla przemawiającego, a przemawiający barbarzyńcą dla mnie.
12 So with yourselves: since you strive eagerly for spirits, seek to have an abundance of them for building up the church.	12 Tak też i wy, skoro jesteście żądni darów duchowych, starajcie się posiąść w obfitości te z nich, które się przyczyniają do zbudowania Kościoła.
13 Therefore, one who speaks in a tongue should pray to be able to interpret.	13 Jeśli więc ktoś korzysta z daru języków, niech się modli, aby potrafił to wytłumaczyć.
14 (For) if I pray in a tongue, my spirit is at prayer but my mind is unproductive.	14 Jeśli bowiem modlę się pod wpływem daru języków, duch mój wprawdzie się modli, ale umysł nie odnosi żadnych korzyści.
15 So what is to be done? I will pray with the spirit, but I will also pray with the mind. I will sing praise with the spirit, but I will also sing praise with the mind.	15 Cóż przeto pozostaje? Będę się modlił duchem, ale będę się też modlił i umysłem, będę śpiewał duchem, będę też śpiewał i umysłem.
16 Otherwise, if you pronounce a blessing (with) the spirit, how shall one who holds the place of the uninstructed say the "Amen" to your thanksgiving, since he does not know what you are saying?	16 Bo jeśli będziesz błogosławił w duchu, jakże na twoje błogosławienie odpowie Amen ktoś nie wtajemniczony, skoro nie rozumie tego, co ty mówisz?
17 For you may be giving thanks very well, but the other is not built up.	17 Ty wprawdzie pięknie dzięki czynisz, lecz drugi tym się nie buduje.
18 I give thanks to God that I speak in tongues more than any of you,	18 Dziękuję Bogu, że mówię językami lepiej od was wszystkich.
19 but in the church I would rather speak five words with my mind, so as to instruct others also, than ten thousand words in a tongue.	19 Lecz w Kościele wolę powiedzieć pięć słów według mego rozeznania, by pouczyć innych, zamiast dziesięć tysięcy wyrazów według daru języków.
20 Brothers, stop being childish in your thinking. In respect to evil be like infants, but in your thinking be mature.	20 Bracia, nie bądźcie dziećmi w swoim myśleniu, lecz bądźcie jak niemowlęta, gdy chodzi o rzeczy złe. W myślach waszych bądźcie dojrzali!
21 It is written in the law: "By people speaking strange tongues and by the lips of foreigners I will speak to this people, and even so they will not listen to me, says the Lord."	21 Napisane jest bowiem w Prawie: Przez ludzi obcych języków i ust obcych będę przemawiał do tego ludu, ale i tak Mnie nie usłuchają - mówi Pan.
22 Thus, tongues are a sign not for those who believe but for unbelievers, whereas prophecy is not for unbelievers but for those who believe.	22 Tak więc dar języków jest znakiem nie dla wierzących, lecz dla pogan, proroctwo zaś nie dla pogan, lecz dla wierzących.
23 So if the whole church meets in one place and everyone speaks in tongues, and then uninstructed people or unbelievers should come in, will they not say that you are out of your minds?	23 Kiedy się przeto zgromadzi cały Kościół i wszyscy poczną korzystać z daru języków, a wejdą podczas tego ludzie prości oraz poganie, czyż nie powiedzą, że szalejecie?
24 But if everyone is prophesying, and an unbeliever or uninstructed person should come in, he will be convinced by everyone and judged by everyone,	24 Gdy zaś wszyscy prorokują, a wejdzie [podczas tego] jakiś poganin lub człowiek prosty, będzie przekonany przez wszystkich, osądzony
25 and the secrets of his heart will be disclosed, and so he will fall down and worship God, declaring, "God is really in your midst."	25 i jawne staną się tajniki jego serca; a tak, upadłszy na twarz, odda pokłon Bogu, oznajmiając, że prawdziwie Bóg jest między wami.
26 So what is to be done, brothers? When you assemble, one has a psalm, another an instruction, a revelation, a tongue, or an interpretation. Everything should be done for building up.	26 Cóż więc pozostaje, bracia? Kiedy się razem zbieracie, ma każdy z was już to dar śpiewania hymnów, już to łaskę nauczania albo objawiania rzeczy skrytych, lub dar języków, albo wyjaśniania: wszystko niech służy zbudowaniu.
27 If anyone speaks in a tongue, let it be two or at most three, and each in turn, and one should interpret.	27 Jeżeli korzysta ktoś z daru języków, to niech mówią kolejno dwaj, najwyżej trzej, a jeden niech tłumaczy!
28 But if there is no interpreter, the person should keep silent in the church and speak to himself and to God.	28 Gdyby nie było tłumacza, nie powinien mówić na zgromadzeniu; niech zaś mówi sobie samemu i Bogu!
29 Two or three prophets should speak, and the others discern.	29 Prorocy niech przemawiają po dwóch albo po trzech, a inni niech to roztrząsają!
30 But if a revelation is given to another person sitting there, the first one should be silent.	30 Gdy zaś komuś innemu z siedzących dane będzie objawienie, pierwszy niech zamilknie!
31 For you can all prophesy one by one, so that all may learn and all be encouraged.	31 Możecie bowiem w ten sposób prorokować wszyscy, jeden po drugim, aby wszyscy byli pouczeni i podniesieni na duchu.
32 Indeed, the spirits of prophets are under the prophets' control,	32 A dary duchowe proroków niechaj zależą od proroków!
33 since he is not the God of disorder but of peace. As in all the churches of the holy ones,	33 Bóg bowiem nie jest Bogiem zamieszania, lecz pokoju. Tak jak to jest we wszystkich zgromadzeniach świętych,
34 women should keep silent in the churches, for they are not allowed to speak, but should be subordinate, as even the law says.	34 kobiety mają na tych zgromadzeniach milczeć; nie dozwala się im bowiem mówić, lecz mają być poddane, jak to Prawo nakazuje.
35 But if they want to learn anything, they should ask their husbands at home. For it is improper for a woman to speak in the church.	35 A jeśli pragną się czego nauczyć, niech zapytają w domu swoich mężów! Nie wypada bowiem kobiecie przemawiać na zgromadzeniu.
36 Did the word of God go forth from you? Or has it come to you alone?	36 Czyż od was wyszło słowo Boże? Albo czy tylko do was przyszło?
37 If anyone thinks that he is a prophet or a spiritual person, he should recognize that what I am writing to you is a commandment of the Lord.	37 Jeżeli komuś wydaje się, że jest prorokiem albo że posiada duchowe dary, niech zrozumie, że to, co wam piszę, jest nakazem Pańskim.
38 If anyone does not acknowledge this, he is not acknowledged.	38 A gdyby ktoś tego nie uznał, sam nie będzie uznany.
39 So, (my) brothers, strive eagerly to prophesy, and do not forbid speaking in tongues,	39 Tak więc, bracia moi, troszczcie się o łaskę prorokowania i nie przeszkadzajcie w korzystaniu z daru języków!
40 but everything must be done properly and in order.	40 Lecz wszystko niech się odbywa godnie i w należytym porządku!