Isaiah 36

NEW AMERICAN BIBLE	GREEK BIBLE
1 In the fourteenth year of King Hezekiah, Sennacherib, king of Assyria, went on an expedition against all the fortified cities of Judah and captured them.	1 Εν τω δεκατω τεταρτω ετει του βασιλεως Εζεκιου ανεβη Σενναχειρειμ ο βασιλευς της Ασσυριας επι πασας τας οχυρας πολεις του Ιουδα και εκυριευσεν αυτας.
2 From Lachish the king of Assyria sent his commander with a great army to King Hezekiah in Jerusalem. When he stopped at the conduit of the upper pool, on the highway of the fuller's field,	2 Και απεστειλεν ο βασιλευς της Ασσυριας τον Ραβ-σακην απο Λαχεις εις Ιερουσαλημ, προς τον βασιλεα Εζεκιαν, μετα δυναμεως μεγαλης. Και εσταθη εν τω υδραγωγω, της ανω κολυμβηθρας εν τη μεγαλη οδω του αγρου του γναφεως.
3 there came out to him the master of the palace, Eliakim, son of Hilkiah, and Shebna the scribe, and the herald Joah, son of Asaph.	3 Τοτε εξηλθον προς αυτον Ελιακειμ, ο υιος του Χελκιου, ο οικονομος, και Σομνας ο γραμματευς και Ιωαχ, ο υιος του Ασαφ, ο υπομνηματογραφος.
4 The commander said to them, "Tell King Hezekiah: Thus says the great king, the king of Assyria, 'On what do you base this confidence of yours?	4 Και ειπε προς αυτους ο Ραβ-σακης, Ειπατε τωρα προς τον Εζεκιαν, Ουτω λεγει ο βασιλευς ο μεγας, ο βασιλευς της Ασσυριας? Ποιον ειναι το θαρρος, επι το οποιον θαρρεις;
5 Do you think mere words substitute for strategy and might in war? On whom, then, do you rely, that you rebel against me?	5 Λεγεις, πλην ειναι λογοι χειλεων, Εχω βουλην και δυναμιν δια πολεμον. Αλλ' επι τινα θαρρεις ωστε απεστατησας εναντιον μου;
6 This Egypt, the staff on which you rely, is in fact a broken reed which pierces the hand of anyone who leans on it. That is what Pharaoh, king of Egypt, is to all who rely on him.	6 Ιδου, θαρρεις επι την ραβδον του συντετριμμενου εκεινου καλαμου, επι την Αιγυπτον? επι του οποιου εαν τις επιστηριχθη, θελει εμπηχθη εις την χειρα αυτου και τρυπησει αυτην? τοιουτος ειναι ο Φαραω ο βασιλευς της Αιγυπτου προς παντας τους θαρρουντας επ' αυτον.
7 But if you say to me: "We rely on the LORD, our God," is not he the one whose high places and altars Hezekiah removed, commanding Judah and Jerusalem to worship before this altar?'	7 Αλλ' εαν ειπης προς εμε, Επι Κυριον τον Θεον ημων θαρρουμεν, δεν ειναι αυτος, του οποιου τους υψηλους τοπους και τα θυσιαστηρια αφηρεσεν ο Εζεκιας και ειπε προς τον Ιουδαν και προς την Ιερουσαλημ, Εμπροσθεν τουτου του θυσιαστηριου θελετε προσκυνησει;
8 "Now, make a wager with my lord the king of Assyria: 'I will give you two thousand horses, if you can put riders on them.'	8 Τωρα λοιπον δος ενεχυρα εις τον κυριον μου τον βασιλεα της Ασσυριας, και εγω θελω σοι δωσει δισχιλιους ιππους, αν δυνασαι απο μερους σου να δωσης επιβατας επ' αυτους.
9 How then can you repulse even one of the least servants of my lord? And yet you rely on Egypt for chariots and horsemen!	9 Πως λοιπον θελεις τρεψει οπισω το προσωπον ενος τοπαρχου εκ των ελαχιστων δουλων του κυριου μου, και ηλπισας επι την Αιγυπτον δια αμαξας και δια ιππεις;
10 'Was it without the LORD'S will that I have come up to destroy this land? The LORD said to me, "Go up and destroy that land!"'"	10 Και τωρα, ανευ του Κυριου ανεβην εγω επι τον τοπον τουτον, δια να καταστρεψω αυτον; ο Κυριος ειπε προς εμε, Αναβα επι την γην ταυτην και καταστρεψον αυτην.
11 Then Eliakim and Shebna and Joah said to the commander, "Please speak to your servants in Aramaic; we understand it. Do not speak to us in Judean within earshot of the people who are on the wall."	11 Τοτε ειπεν ο Ελιακειμ και ο Σομνας και ο Ιωαχ προς τον Ραβ-σακην, Λαλησον, παρακαλω, προς τους δουλους σου εις την Συριακην γλωσσαν? διοτι καταλαμβανομεν αυτην? και μη λαλει προς ημας Ιουδαιστι εις επηκοον του λαου του επι του τειχους.
12 But the commander replied, "Was it to you and your master that my lord sent me to speak these words? Was it not rather to the men sitting on the wall, who, with you, will have to eat their own excrement and drink their own urine?"	12 Αλλ' ο Ραβ-σακης ειπε, Μηπως ο κυριος μου απεστειλεν εμε προς τον κυριον σου και προς σε, δια να λαλησω τους λογους τουτους; δεν με απεστειλε προς τους ανδρας τους καθημενους επι του τειχους δια να φαγωσι την κοπρον αυτων και να πιωσι το ουρον αυτων με σας;
13 Then the commander stepped forward and cried out in a loud voice in Judean, "Listen to the words of the great king, the king of Assyria.	13 Τοτε ο Ραβ-σακης εσταθη και εφωνησεν Ιουδαιστι μετα φωνης μεγαλης και ειπεν, Ακουσατε τους λογους του βασιλεως του μεγαλου, του βασιλεως της Ασσυριας?
14 Thus says the king: 'Do not let Hezekiah deceive you, since he cannot deliver you.	14 ουτω λεγει ο βασιλευς? Μη σας απατα ο Εζεκιας? διοτι δεν θελει δυνηθη να σας λυτρωση.
15 Let not Hezekiah induce you to rely on the LORD, saying, "The LORD will surely save us; this city will not be handed over to the king of Assyria."'	15 Και μη σας καμνη ο Εζεκιας να θαρρητε επι τον Κυριον, λεγων, Ο Κυριος βεβαιως θελει μας λυτρωσει? η πολις αυτη δεν θελει παραδοθη εις την χειρα του βασιλεως της Ασσυριας.
16 Do not listen to Hezekiah, for the king of Assyria says: 'Make peace with me and surrender! Then each of you will eat of his own vine and of his own fig tree, and drink the water of his own cistern,	16 Μη ακουετε του Εζεκιου? διοτι ουτω λεγει ο βασιλευς της Ασσυριας? Καμετε συμβιβασμον μετ' εμου και εξελθετε προς εμε? και φαγετε εκαστος απο της αμπελου αυτου και εκαστος απο της συκης αυτου και πιετε εκαστος απο των υδατων της δεξαμενης αυτου?
17 until I come to take you to a land like your own, a land of grain and wine, of bread and vineyards.	17 εωσου ελθω και σας λαβω εις γην ομοιαν με την γην σας, γην σιτου και οινου, γην αρτου και αμπελωνων.
18 Do not let Hezekiah seduce you by saying, "The LORD will save us." Has any of the gods of the nations ever rescued his land from the hand of the king of Assyria?	18 Μη σας απατα ο Εζεκιας, λεγων, Ο Κυριος θελει μας λυτρωσει. Ελυτρωσε τις εκ των θεων των εθνων την γην αυτου εκ της χειρος του βασιλεως της Ασσυριας;
19 Where are the gods of Hamath and Arpad? Where are the gods of Sepharvaim? Where are the gods of Samaria? Have they saved Samaria from my hand?	19 Που οι θεοι της Αιμαθ και Αρφαδ; που οι θεοι της Σεφαρουιμ; μηπως ελυτρωσαν εκ της χειρος μου την Σαμαρειαν;
20 Which of all the gods of these lands ever rescued his land from my hand? Will the LORD then save Jerusalem from my hand?'"	20 Τινες μεταξυ παντων των θεων των τοπων τουτων ελυτρωσαν την γην αυτων εκ της χειρος μου, ωστε και ο Κυριος να λυτρωση την Ιερουσαλημ εκ της χειρος μου;
21 But they remained silent and did not answer him one word, for the king had ordered them not to answer him.	21 Εκεινοι δε εσιωπων και δεν απεκριθησαν λογον προς αυτον? διοτι ο βασιλευς ειχε προσταξει, λεγων, Μη αποκριθητε προς αυτον.
22 Then the master of the palace, Eliakim, son of Hilkiah, Shebna the scribe, and the herald Joah, son of Asaph, came to Hezekiah with their garments torn, and reported to him what the commander had said.	22 Τοτε Ελιακειμ ο υιος του Χελκιου, ο οικονομος, και Σομνας ο γραμματευς, και Ιωαχ ο υιος του Ασαφ, ο υπομνηματογραφος, ηλθον προς τον Εζεκιαν με διεσχισμενα ιματια και απηγγειλαν προς αυτον τους λογους του Ραβ-σακη.