1 ואחרי כן הבדיל האדון עוד שבעים אחרים וישלחם לפניו שנים שנים אל כל עיר ומקום אשר בקש לבוא שמה | 1 Post hæc autem designavit Dominus et alios septuaginta duos : et misit illos binos ante faciem suam in omnem civitatem et locum, quo erat ipse venturus. |
2 ויאמר להם הן הקציר רב והפעלים מעטים לכן התחננו אל אדון הקציר וישלח פעלים לקצירו | 2 Et dicebat illis : Messis quidem multa, operarii autem pauci. Rogate ergo dominum messis ut mittat operarios in messem suam. |
3 לכו נא הנני שלח אתכם ככבשים בין הזאבים | 3 Ite : ecce ego mitto vos sicut agnos inter lupos. |
4 אל תשאו כיס ולא תרמיל ולא נעלים ואל תשאלו לשלום איש בדרך | 4 Nolite portare sacculum, neque peram, neque calceamenta, et neminem per viam salutaveritis. |
5 ולכל בית אשר תבאו שם אמרו בראשונה שלום לבית הזה | 5 In quamcumque domum intraveritis, primum dicite : Pax huic domui : |
6 והיה כי יהיה שם בן שלום ונח עליו שלומכם ואם לא אליכם ישוב | 6 et si ibi fuerit filius pacis, requiescet super illum pax vestra : sin autem, ad vos revertetur. |
7 ובבית ההוא תשבו ותאכלו ותשתו משלהם כי שוה הפועל בשכרו אל תסעו מבית לבית | 7 In eadem autem domo manete, edentes et bibentes quæ apud illos sunt : dignus est enim operarius mercede sua. Nolite transire de domo in domum. |
8 וכל עיר אשר תבאו בה וקבלו אתכם אכלו שם את אשר ישימו לפניכם | 8 Et in quamcumque civitatem intraveritis, et susceperint vos, manducate quæ apponuntur vobis : |
9 ורפאו את החולים אשר בקרבה ואמרו להם קרבה אליכם מלכות האלהים | 9 et curate infirmos, qui in illa sunt, et dicite illis : Appropinquavit in vos regnum Dei. |
10 וכל עיר אשר תבאו בה ולא יקבלו אתכם צאו לכם אל רחובותיה ואמרו | 10 In quamcumque autem civitatem intraveritis, et non susceperint vos, exeuntes in plateas ejus, dicite : |
11 אף את עפר עירכם הנדבק ברגלינו ננערהו לכם אך ידע תדעו כי קרבה אליכם מלכות האלהים | 11 Etiam pulverem, qui adhæsit nobis de civitate vestra, extergimus in vos : tamen hoc scitote, quia appropinquavit regnum Dei. |
12 אני אמר אלכים כי לסדום יקל ביום ההוא מן העיר ההיא | 12 Dico vobis, quia Sodomis in die illa remissius erit, quam illi civitati.
|
13 אוי לך כורזין אוי לך בית צידה כי הגבורות אשר נעשו בקרבכן אלו נעשו בצור ובצידון הלא כבר ישבו בשק ואפר ושבו | 13 Væ tibi Corozain ! væ tibi Bethsaida ! quia si in Tyro et Sidone factæ fuissent virtutes quæ factæ sunt in vobis, olim in cilicio et cinere sedentes pœniterent. |
14 אכן לצור וצידון יקל בדין מכם | 14 Verumtamen Tyro et Sidoni remissius erit in judicio, quam vobis. |
15 ואת כפר נחום אשר עד השמים התרוממת אל שאול תורדי | 15 Et tu Capharnaum, usque ad cælum exaltata, usque ad infernum demergeris. |
16 השומע אליכם אלי הוא שומע והבוזה אתכם אותי הוא בוזה והבוזה אותי הוא בוזה את אשר שלחני | 16 Qui vos audit, me audit : et qui vos spernit, me spernit. Qui autem me spernit, spernit eum qui misit me.
|
17 וישובו השבעים בשמחה ויאמרו אדנינו גם השדים נכנעים לנו בשמך | 17 Reversi sunt autem septuaginta duo cum gaudio, dicentes : Domine, etiam dæmonia subjiciuntur nobis in nomine tuo. |
18 ויאמר אליהם ראיתי את השטן נפל כברק מן השמים | 18 Et ait illis : Videbam Satanam sicut fulgor de cælo cadentem. |
19 הנה השלטתי אתכם לדרך על נחשים ועקרבים ועל כל גבורת האיב וכל דבר לא יזיק לכם | 19 Ecce dedi vobis potestatem calcandi supra serpentes, et scorpiones, et super omnem virtutem inimici : et nihil vobis nocebit. |
20 אך בזאת אל תשמחו כי נכנעים לכם הרוחות כי אם שמחו על אשר נכתבו שמותיכם בשמים | 20 Verumtamen in hoc nolite gaudere quia spiritus vobis subjiciuntur : gaudete autem, quod nomina vestra scripta sunt in cælis.
|
21 בשעה ההיא עלץ ישוע ברוח ויאמר אודך האב אדון השמים והארץ כי הסתרת את אלה מן החכמים והנבונים וגליתם לעללים הן אבי כי כן היה רצון מלפניך | 21 In ipsa hora exsultavit Spiritu Sancto, et dixit : Confiteor tibi Pater, Domine cæli et terræ, quod abscondisti hæc a sapientibus et prudentibus, et revelasti ea parvulis. Etiam Pater : quoniam sic placuit ante te. |
22 הכל נמסר לי מאת אבי ואין יודע מי הוא הבן בלתי האב ומי הוא האב בלתי הבן ואשר יחפץ הבן לגלותו לו | 22 Omnia mihi tradita sunt a Patre meo. Et nemo scit quis sit Filius, nisi Pater : et quis sit Pater, nisi Filius, et cui voluerit Filius revelare. |
23 ויפן אל תלמידיו לבדם ויאמר אשרי העינים הראות את אשר אתם ראים | 23 Et conversus ad discipulos suos, dixit : Beati oculi qui vident quæ vos videtis. |
24 כי אני אמר לכם נביאים ומלכים רבים חפצו לראות את אשר אתם ראים ולא ראו ולשמע את אשר אתם שמעים ולא שמעו | 24 Dico enim vobis quod multi prophetæ et reges voluerunt videre quæ vos videtis, et non viderunt : et audire quæ auditis, et non audierunt.
|
25 והנה אחד מבעלי התורה קם לנסותו ויאמר מורה מה אעשה ואירש חיי עולם | 25 Et ecce quidam legisperitus surrexit tentans illum, et dicens : Magister, quid faciendo vitam æternam possidebo ? |
26 ויאמר אליו מה כתוב בתורה ואיך אתה קורא | 26 At ille dixit ad eum : In lege quid scriptum est ? quomodo legis ? |
27 ויען ויאמר ואהבת את יהוה אלהיך בכל לבבך ובכל נפשך ובכל מאדך ובכל מדעך ואת רעך כמוך | 27 Ille respondens dixit : Diliges Dominum Deum tuum ex toto corde tuo, et ex tota anima tua, et ex omnibus virtutibus tuis, et ex omni mente tua : et proximum tuum sicut teipsum. |
28 ויאמר אליו כן השיבות עשה זאת וחיה | 28 Dixitque illi : Recte respondisti : hoc fac, et vives.
|
29 והוא חפץ להצטדק ויאמר אל ישוע ומי הוא רעי | 29 Ille autem volens justificare seipsum, dixit ad Jesum : Et quis est meus proximus ? |
30 ויען ישוע ויאמר איש אחד ירד מירושלים ליריחו ונפל בידי שדדים והם הפשיטהו וגם פצעהו ויעזבו אותו בין חיים למות וילכו להם | 30 Suscipiens autem Jesus, dixit : Homo quidam descendebat ab Jerusalem in Jericho, et incidit in latrones, qui etiam despoliaverunt eum : et plagis impositis abierunt semivivo relicto. |
31 ויקר המקרה כי ירד כהן אחד בדרך ההוא וירא אתו ויעבר מעליו | 31 Accidit autem ut sacerdos quidam descenderet eadem via : et viso illo præterivit. |
32 וכן גם איש לוי פגע במקום ויגש וירא אתו ויעבר מעליו | 32 Similiter et Levita, cum esset secus locum, et videret eum, pertransiit. |
33 ואיש שמרוני הלך בדרך ויבא עליו וירא אתו ויהמו רחמיו | 33 Samaritanus autem quidam iter faciens, venit secus eum : et videns eum, misericordia motus est. |
34 ויגש אליו ויחבש את פצעיו ויסוכם בשמן ויין ויעלהו על בהמתו ויוליכהו אל המלון ויכלכלהו | 34 Et appropians alligavit vulnera ejus, infundens oleum et vinum : et imponens illum in jumentum suum, duxit in stabulum, et curam ejus egit. |
35 ולמחרת בנסעו הוציא שני דינרים ויתנם לבעל המלון ויאמר כלכל אותו ואת אשר תוסיף עוד להוציא עליו אני בשובי אשלמנו לך | 35 Et altera die protulit duos denarios, et dedit stabulario, et ait : Curam illius habe : et quodcumque supererogaveris, ego cum rediero reddam tibi. |
36 ועתה מי מאלה השלשה היה בעיניך הרע לנפל בידי השדדים | 36 Quis horum trium videtur tibi proximus fuisse illi, qui incidit in latrones ? |
37 ויאמר העשה עמו את החסד ויאמר אליו ישוע לך ועשה כן גם אתה | 37 At ille dixit : Qui fecit misericordiam in illum. Et ait illi Jesus : Vade, et tu fac similiter.
|
38 ויהי בנסעם ויבא אל כפר אחד ואשה אחת ושמה מרתא אספה אותו אל ביתה | 38 Factum est autem, dum irent, et ipse intravit in quoddam castellum : et mulier quædam, Martha nomine, excepit illum in domum suam, |
39 ולה היתה אחות ושמה מרים אשר ישבה לרגלי ישוע לשמע אל דברו | 39 et huic erat soror nomine Maria, quæ etiam sedens secus pedes Domini, audiebat verbum illius. |
40 ומרתא יגעה ברב שרותה ותגש ותאמר הלא תשים על לבך אדני אשר אחותי עזבתני לשרת לבדי אמר נא אליה ותעזר לי | 40 Martha autem satagebat circa frequens ministerium : quæ stetit, et ait : Domine, non est tibi curæ quod soror mea reliquit me solam ministrare ? dic ergo illi ut me adjuvet. |
41 ויען ישוע ויאמר לה מרתא מרתא את דאגת ומבהלת על הרבה | 41 Et respondens dixit illi Dominus : Martha, Martha, sollicita es, et turbaris erga plurima, |
42 אבל אחת היא מן הצרך ומרים בחרה לה החלק הטוב אשר לא יקח ממנה | 42 porro unum est necessarium. Maria optimam partem elegit, quæ non auferetur ab ea. |