1 ויהי ככלות ישוע לדבר את כל הדברים האלה ויאמר אל תלמידיו | 1 Et factum est, cum consum masset Iesus sermones hos omnes, dixitdiscipulis suis: |
2 אתם ידעתם כי אחרי יומים יהיה הפסח ובן האדם ימסר להצלב | 2 “ Scitis quia post biduum Pascha fiet, et Filius hoministraditur, ut crucifigatur ”.
|
3 ויקהלו הכהנים הגדולים והסופרים וזקני העם אל חצר הכהן הגדול הנקרא קיפא | 3 Tunc congregati sunt principes sacerdotum et seniores populi in aulamprincipis sacerdotum, qui dicebatur Caiphas, |
4 ויועצו יחדו לתפש את ישוע בערמה ולהמיתו | 4 et consilium fecerunt, ut Iesumdolo tenerent et occiderent; |
5 ויאמרו אך לא בחג פן תהיה מהומה בעם | 5 dicebant autem: “ Non in die festo, ne tumultusfiat in populo ”.
|
6 ויהי בהיות ישוע בית היני בבית שמעון המצרע | 6 Cum autem esset Iesus in Bethania, in domo Simonis leprosi, |
7 ותקרב אליו אשה ובידה פך שמן יקר מאד ותצק על ראשו בהסבו על השלחן | 7 accessit ad eummulier habens alabastrum unguenti pretiosi et effudit super caput ipsiusrecumbentis. |
8 ויראו התלמידים ויתרעמו לאמר על מה האבוד הזה | 8 Videntes autem discipuli, indignati sunt dicentes: “ Ut quidperditio haec? |
9 כי השמן הזה היה ראוי להמכר במחיר רב ולתתו לעניים | 9 Potuit enim istud venumdari multo et dari pauperibus ”. |
10 וידע ישוע ויאמר אליהם למה תוגו את האשה הלא מעשה טוב עשתה עמדי | 10 Sciens autem Iesus ait illis: “ Quid molesti estis mulieri? Opus enim bonumoperata est in me; |
11 כי עניים תמיד עמכם ואנכי אינני אתכם תמיד | 11 nam semper pauperes habetis vobiscum, me autem non semperhabetis. |
12 כי אשר שפכה את השמן הזה על גופי לחנט אותי עשתה זאת | 12 Mittens enim haec unguentum hoc supra corpus meum, ad sepeliendum mefecit. |
13 אמן אמר אני לכם באשר תקרא הבשורה הזאת בכל העולם גם את אשר היא עשתה יספר לזכרון לה | 13 Amen dico vobis: Ubicumque praedicatum fuerit hoc evangelium in totomundo, dicetur et quod haec fecit in memoriam eius ”.
|
14 וילך אחד משנים העשר הנקרא יהודה איש קריות אל ראשי הכהנים | 14 Tunc abiit unus de Duodecim, qui dicebatur Iudas Iscariotes, ad principessacerdotum |
15 ויאמר מה תתנו לי ואמסרנו בידכם וישקלו לו שלשים כסף | 15 et ait: “ Quid vultis mihi dare, et ego vobis eum tradam? ”.At illi constituerunt ei triginta argenteos. |
16 ומן העת ההיא בקש תאנה למסר אותו | 16 Et exinde quaerebatopportunitatem, ut eum traderet.
|
17 ויהי בראשון לחג המצות ויגשו התלמידים אל ישוע לאמר באי זה מקום תחפץ כי נכין לך לאכל את הפסח | 17 Prima autem Azymorum accesserunt discipuli ad Iesum dicentes: “ Ubi visparemus tibi comedere Pascha? ”. |
18 ויאמר לכו העירה אל פלני אלמני ואמרתם אליו כה אמר הרב עתי קרובה היא ובביתך אעשה את הפסח עם תלמידי | 18 Ille autem dixit: “ Ite in civitatem adquendam et dicite ei: “Magister dicit: Tempus meum prope est; apud te facioPascha cum discipulis meis” ”. |
19 ויעשו התלמידים כאשר צום ישוע ויכינו את הפסח | 19 Et fecerunt discipuli, sicut constituitillis Iesus, et paraverunt Pascha.
|
20 ויהי בערב ויסב עם שנים העשר | 20 Vespere autem facto, discumbebat cum Duodecim. |
21 ובאכלם ויאמר אמן אמר אני לכם כי אחד מכם ימסרני | 21 Et edentibus illis, dixit:“ Amen dico vobis: Unus vestrum me traditurus est ”. |
22 ויתעצבו מאד ויחלו איש ואיש לאמר לו האנכי הוא אדני | 22 Et contristativalde, coeperunt singuli dicere ei: “ Numquid ego sum, Domine? ”. |
23 ויען ויאמר האיש אשר טבל עמי את ידו בקערה הוא ימסרני | 23 At ipserespondens ait: “ Qui intingit mecum manum in paropside, hic me tradet. |
24 הן בן האדם הלוך ילך לו ככתוב עליו אבל אוי לאיש ההוא אשר על ידו ימסר בן האדם טוב לאיש ההוא אם לא נולד | 24 Filius quidem hominis vadit, sicut scriptum est de illo; vae autem homini illi,per quem Filius hominis traditur! Bonum erat ei, si natus non fuisset homo ille”. |
25 ויען יהודה המסר אותו ויאמר רבי האני הוא ויאמר אליו אתה אמרת | 25 Respondens autem Iudas, qui tradidit eum, dixit: “ Numquid ego sum,Rabbi? ”. Ait illi: “ Tu dixisti ”.
|
26 ובאכלם ויקח ישוע את הלחם ויברך ויבצע ויתן לתלמידים ויאמר קחו ואכלו זה הוא גופי | 26 Cenantibus autem eis, accepit Iesus panem et benedixit ac fregit deditquediscipulis et ait: “ Accipite, comedite: hoc est corpus meum ”. |
27 ויקח את הכוס ויברך ויתן להם לאמר שתו ממנה כלכם | 27 Etaccipiens calicem, gratias egit et dedit illis dicens: “ Bibite ex hoc omnes: |
28 כי זה הוא דמי דם הברית החדשה הנשפך בעד רבים לסליחת חטאים | 28 hic est enim sanguis meus novi testamenti, qui pro multis effunditur inremissionem peccatorum. |
29 ואני אמר לכם כי מעתה שתה לא אשתה מתנובת הגפן הזאת עד היום ההוא אשר אשתה אתה עמכם חדשה במלכות אבי | 29 Dico autem vobis: Non bibam amodo de hoc geniminevitis usque in diem illum, cum illud bibam vobiscum novum in regno Patris mei”.
|
30 ויהי אחרי גמרם את ההלל ויצאו אל הר הזיתים | 30 Et hymno dicto, exierunt in montem Oliveti. |
31 אז אמר אליהם ישוע אתם כלכם תכשלו בי בלילה הזה כי כתוב אכה את הרעה ותפוצין הצאן | 31 Tunc dicit illis Iesus: “Omnes vos scandalum patiemini in me in ista nocte. Scriptum est enim:"Percutiam pastorem, et dispergentur oves gregis". |
32 ואחרי קומי אלך לפניכם הגלילה | 32 Postquam autemresurrexero, praecedam vos in Galilaeam ”. |
33 ויען פטרוס ויאמר לו גם כי יכשלו בך כלם אני לעולם לא אכשל | 33 Respondens autem Petrus aitilli: “ Et si omnes scandalizati fuerint in te, ego numquam scandalizabor ”. |
34 ויאמר אליו ישוע אמן אמר אני לך כי בלילה הזה בטרם יקרא התרנגול תכחש בי שלש פעמים | 34 Ait illi Iesus: “ Amen dico tibi: In hac nocte, antequam gallus cantet, terme negabis ”. |
35 ויאמר אליו פטרוס גם כי יהיה עלי למות אתך כחש לא אכחש בך וכן אמרו גם כל התלמידים | 35 Ait illi Petrus: “ Etiam si oportuerit me mori tecum, nonte negabo ”. Similiter et omnes discipuli dixerunt.
|
36 אחרי כן בא אתם ישוע אל חצר הנקרא גת שמני ויאמר אל התלמידים שבו לכם פה עד אשר אלך שמה והתפללתי | 36 Tunc venit Iesus cum illis in praedium, quod dicitur Gethsemani. Et dicitdiscipulis: “ Sedete hic, donec vadam illuc et orem ”. |
37 ויקח אתו את פטרוס ואת שני בני זבדי ויחל להעצב ולמוג | 37 Et assumpto Petroet duobus filiis Zebedaei, coepit contristari et maestus esse. |
38 ויאמר להם נפשי מרה לי עד מות עמדו פה ושקדו עמי | 38 Tunc aitillis: “ Tristis est anima mea usque ad mortem; sustinete hic et vigilatemecum ”. |
39 וילך מעט האלה ויפל על פניו ויתפלל לאמר אבי אם יוכל להיות תעבר נא מעלי הכוס הזאת אך לא כרצוני כי אם כרצונך | 39 Et progressus pusillum, procidit in faciem suam orans et dicens:“ Pater mi, si possibile est, transeat a me calix iste; verumtamen non sicutego volo, sed sicut tu ”. |
40 ויבא אל התלמידים וימצאם ישנים ויאמר אל פטרוס הנה לא היה ביכלתכם לשקד עמי שעה אחת | 40 Et venit ad discipulos et invenit eos dormientes;et dicit Petro: “ Sic non potuistis una hora vigilare mecum? |
41 שקדו והתפללו פן תבאו לידי נסיון הן הרוח היא חפצה והבשר הוא רפה | 41 Vigilate etorate, ut non intretis in tentationem; spiritus quidem promptus est, caro auteminfirma ”. |
42 ויוסף ללכת לו שנית ויתפלל לאמר אבי אם לא תוכל הכוס הזאת לעבר ממני מבלי שתותי אתה יהי כרצונך | 42 Iterum secundo abiit et oravit dicens: “ Pater mi, si nonpotest hoc transire, nisi bibam illud, fiat voluntas tua ”. |
43 ויבא וימצאם גם בפעם הזאת ישנים כי עיניהם היו כבדות | 43 Et venit iterumet invenit eos dormientes: erant enim oculi eorum gravati. |
44 ויניחם ויוסף ללכת ויתפלל שלישית באמרו עוד הפעם כדבר הזה | 44 Et relictis illis,iterum abiit et oravit tertio, eundem sermonem iterum dicens. |
45 ויבא אל התלמידים ויאמר אליהם נומו מעתה ונוחו הנה השעה קרובה ובן האדם נמסר לידי חטאים | 45 Tunc venit addiscipulos et dicit illis: “ Dormite iam et requiescite; ecce appropinquavithora, et Filius hominis traditur in manus peccatorum. |
46 קומו ונלכה הנה הלך וקרב המסר אותי | 46 Surgite, eamus; ecceappropinquavit, qui me tradit ”.
|
47 עודנו מדבר והנה בא יהודה אחד משנים העשר ועמו המון רב ברחבות ובמקלות מאת ראשי הכהנים וזקני העם | 47 Et adhuc ipso loquente, ecce Iudas, unus de Duodecim, venit, et cum eo turbamulta cum gladiis et fustibus, missi a principibus sacerdotum et senioribuspopuli. |
48 והמסר אתו נתן להם אות לאמר האיש אשר אשקהו זה הוא תפשוהו | 48 Qui autem tradidit eum, dedit illis signum dicens: “ Quemcumqueosculatus fuero, ipse est; tenete eum! ”. |
49 ומיד נגש אל ישוע ויאמר שלום לך רבי וינשק לו | 49 Et confestim accedens ad Iesumdixit: “ Ave, Rabbi! ” et osculatus est eum. |
50 ויאמר אליו ישוע רעי על מה באת ויגשו וישלחו את ידיהם בישוע ויתפשו אתו | 50 Iesus autem dixit illi: “Amice, ad quod venisti! ”. Tunc accesserunt et manus iniecerunt in Iesum ettenuerunt eum. |
51 והנה אחד מן האנשים אשר עם ישוע שלח ידו וישלף חרבו ויך את עבד הכהן הגדול ויקצץ את אזנו | 51 Et ecce unus ex his, qui erant cum Iesu, extendens manumexemit gladium suum et percutiens servum principis sacerdotum amputavitauriculam eius.
|
52 ויאמר אליו ישוע השב את חרבך אל תערה כי כל אחזי חרב בחרב יאבדו | 52 Tunc ait illi Iesus: “ Converte gladium tuum in locum suum. Omnes enim, quiacceperint gladium, gladio peribunt. |
53 או היחשב לבך כי לא יכלתי לשאל עתה מאת אבי והוא יצוה לי יותר משנים עשר לגיונות של מלאכים | 53 An putas quia non possum rogare Patremmeum, et exhibebit mihi modo plus quam duodecim legiones angelorum? |
54 ואיככה אפוא ימלאו הכתובים כי כן היה תהיה | 54 Quomodoergo implebuntur Scripturae quia sic oportet fieri? ”. |
55 בשעה ההיא אמר ישוע אל המון העם כעל פריץ יצאתם בחרבות ובמקלות לתפשני ויום יום הייתי ישב ומלמד אצלכם במקדש ולא החזקתם בי | 55 In illa hora dixitIesus turbis: “ Tamquam ad latronem existis cum gladiis et fustibuscomprehendere me? Cotidie sedebam docens in templo, et non me tenuistis ”. |
56 וכל זאת היתה למלאת כתבי הנביאים אז עזבוהו התלמידים כלם וינוסו | 56 Hoc autem totum factum est, ut implerentur scripturae Prophetarum. Tuncdiscipuli omnes, relicto eo, fugerunt.
|
57 והאנשים אשר תפשו את ישוע הוליכהו אל קיפא הכהן הגדול אשר נקהלו שם הסופרים והזקנים | 57 Illi autem tenentes Iesum duxerunt ad Caipham principem sacerdotum, ubiscribae et seniores convenerant. |
58 ופטרוס הלך אחריו מרחוק עד לחצר הכהן הגדול ויבא פנימה וישב לו אצל המשרתים לראות את אחרית הדבר | 58 Petrus autem sequebatur eum a longe usque inaulam principis sacerdotum; et ingressus intro sede bat cum ministris, utvideret finem. |
59 והכהנים הגדולים והסופרים וכל הסנהדרין בקשו עדות שקר בישוע להמיתו ולא מצאו | 59 Principes autem sacerdotum et omne concilium quaerebant falsumtestimonium contra Iesum, ut eum morti traderent, |
60 ואף בעמד שם עדי שקר רבים לא מצאו ובאחרונה נגשו שני עדי שקר | 60 et non invenerunt, cummulti falsi testes accessissent. Novissime autem venientes duo |
61 ויאמרו זה אמר יש ביכלתי להרס את היכל האלהים ולשוב לבנותו בשלשת ימים | 61 dixerunt: “Hic dixit: “Possum destruere templum Dei et post triduum aedificare illud””. |
62 ויקם הכהן הגדול ויאמר אליו האינך משיב דבר על אשר ענו בך אלה | 62 Et surgens princeps sacerdotum ait illi: “ Nihil respondes? Quid istiadversum te testificantur? ”. |
63 וישוע החריש ויען הכהן הגדול ויאמר לו משביעך אני באלהים חיים שתאמר לנו אם אתה הוא המשיח בן האלהים | 63 Iesus autem tacebat. Et princeps sacerdotumait illi: “ Adiuro te per Deum vivum, ut dicas nobis, si tu es Christus FiliusDei ”. |
64 ויאמר אליו ישוע אתה אמרת אבל אני אמר לכם כי מעתה תראו את בן האדם ישב לימין הגבורה ובא עם ענני השמים | 64 Dicit illi Iesus: “ Tu dixisti. Verumtamen dico vobis: Amodovidebitis Filium hominis sedentem a dextris Virtutis et venientem in nubibuscaeli ”.
|
65 ויקרע הכהן הגדול את בגדיו ויאמר הוא גדף ומה לנו עוד לבקש עדים הנה עתה שמעתם את גדופו | 65 Tunc princeps sacerdotum scidit vestimenta sua dicens: “ Blasphemavit! Quidadhuc egemus testibus? Ecce nunc audistis blasphemiam. |
66 מה דעתכם ויענו ויאמרו איש מות הוא | 66 Quid vobis videtur?”. Illi autem respondentes dixerunt: “ Reus est mortis! ”. |
67 וירקו בפניו ויכהו באגרוף ואחרים הכהו על הלחי | 67 Tuncexspuerunt in faciem eius et colaphis eum ceciderunt; alii autem palmas infaciem ei dederunt |
68 ויאמרו הנבא לנו המשיח מי הוא המכה אותך | 68 dicentes: “ Prophetiza nobis, Christe: Quis est, qui tepercussit? ”.
|
69 ופטרוס ישב מחוץ לבית בחצר ותגש אליו שפחה לאמר גם אתה היית עם ישוע הגלילי | 69 Petrus vero sedebat foris in atrio; et accessit ad eum una ancilla dicens:“ Et tu cum Iesu Galilaeo eras! ”. |
70 ויכחש בפני כלם לאמר לא ידעתי מה את אמרת | 70 At ille negavit coram omnibus dicens:“ Nescio quid dicis! ”. |
71 ויצא אל פתח השער ותרא אותו אחרת ותאמר לאנשים אשר שם גם זה היה עם ישוע הנצרי | 71 Exeunte autem illo ad ianuam, vidit eum alia etait his, qui erant ibi: “ Hic erat cum Iesu Nazareno! ”. |
72 ויוסף לכחש וישבע לאמר לא ידעתי את האיש | 72 Et iterumnegavit cum iuramento: “ Non novi hominem! ”. |
73 וכמעט אחרי כן ויגשו העמדים שם ויאמרו אל פטרוס אמת כי גם אתה מהם כי גם לשונך מגלה אותך | 73 Post pusillum autemaccesserunt, qui stabant, et dixerunt Petro: “ Vere et tu ex illis es, nam etloquela tua manifestum te facit ”. |
74 ויחל להחרים את נפשו ולהשבע לאמר לא ידעתי את האיש ומיד קרא התרנגול | 74 Tunc coepit detestari et iurare: “ Nonnovi hominem! ”. Et continuo gallus cantavit; |
75 ויזכר פטרוס את דבר ישוע אשר אמר אליו לאמר בטרם יקרא התרנגול תכחש בי שלש פעמים ויצא החוצה וימרר בבכי | 75 et recordatus est Petrusverbi Iesu, quod dixerat: “ Priusquam gallus cantet, ter me negabis ”. Etegressus foras ploravit amare.
|