Scrutatio

Mercoledi, 15 maggio 2024 - Sant'Isidoro agricoltore ( Letture di oggi)

ΔΑΝΙΗΛ - Daniele - Daniel 11


font
LXXKÁLDI-NEOVULGÁTA
1 και εν τω ενιαυτω τω πρωτω κυρου του βασιλεως ειπεν μοι ενισχυσαι και ανδριζεσθαι1 A méd Dáriusz mellett álltam én első esztendejétől fogva, hogy megerősödjék és hatalmassá legyen.
2 και νυν ηλθον την αληθειαν υποδειξαι σοι ιδου τρεις βασιλεις ανθεστηκασιν εν τη περσιδι και ο τεταρτος πλουτησει πλουτον μεγαν παρα παντας και εν τω κατισχυσαι αυτον εν τω πλουτω αυτου επαναστησεται παντι βασιλει ελληνων2 Most pedig igazságot hirdetek neked. Íme, még három király támad Perzsiában, s a negyedik nagyobb gazdagságra jut valamennyinél. Amikor gazdagsága által hatalmassá lesz, mindenkit felingerel Görögország ellen.
3 και στησεται βασιλευς δυνατος και κυριευσει κυριειας πολλης και ποιησει καθως αν βουληται3 Aztán egy erős király támad: nagy hatalommal fog uralkodni, és megtesz mindent, amit csak akar.
4 και εν τω αναστηναι αυτον συντριβησεται η βασιλεια αυτου και μερισθησεται εις τους τεσσαρας ανεμους του ουρανου ου κατα την αλκην αυτου ουδε κατα την κυριειαν αυτου ην εδυναστευσε οτι αποσταθησεται η βασιλεια αυτου και ετερους διδαξει ταυτα4 Ám alighogy hatalomra jut, a birodalma összeomlik, és a négy égtáj szerint felosztják; nem az ő utódaira száll, és nem is lesz olyan hatalmas, mint az ő uralma alatt volt, mert birodalmát szétszaggatják, és másokra száll, nem azokra.
5 και ενισχυσει βασιλειαν αιγυπτου και εις εκ των δυναστων κατισχυσει αυτον και δυναστευσει δυναστεια μεγαλη η δυναστεια αυτου5 A déli király erős lesz, de az egyik fővezére fölékerekedik és uralomra jut, és birodalma nagy lesz.
6 και εις συντελειαν ενιαυτων αξει αυτους και εισελευσεται βασιλευς αιγυπτου εις την βασιλειαν την βορρα ποιησασθαι συνθηκας και ου μη κατισχυση οτι ο βραχιων αυτου ου στησει ισχυν και ο βραχιων αυτου ναρκησει και των συμπορευομενων μετ' αυτου και μενει εις ωρας6 Évek múlva aztán szövetségre lépnek: a déli király leánya elmegy az északi királyhoz, hogy békét szerezzen, de a kar erejét nem tudja fenntartani, és ivadéka meg nem marad. Kiszolgáltatják őt és kísérő apródjait, és azokat, akik őt ezekben az időkben támogatták.
7 και αναστησεται φυτον εκ της ριζης αυτου καθ' εαυτον και ηξει επι την δυναμιν αυτου εν ισχυι αυτου βασιλευς βορρα και ποιησει ταραχην και κατισχυσει7 Ám az ő gyökereinek hajtásából sarj támad, s az hadra kel, és bevonul az északi király tartományába. Kényére-kedvére hatalmaskodik velük,
8 και τους θεους αυτων καταστρεψει μετα των χωνευτων αυτων και τους οχλους αυτων μετα των σκευων των επιθυμηματων αυτων το αργυριον και το χρυσιον εν αιχμαλωσια αποισουσιν εις αιγυπτον και εσται ετος βασιλει βορρα8 sőt még isteneiket, szobraikat és drága ezüst- és aranyedényeiket is elviszi zsákmányként Egyiptomba, s diadalmaskodik az északi királyon.
9 και εισελευσεται εις βασιλειαν αιγυπτου ημερας και επιστρεψει επι την γην αυτου9 Az betör ugyan a déli király országába, de kénytelen visszatérni a maga földjére.
10 και ο υιος αυτου και ερεθισθησεται και συναξει συναγωγην οχλου πολλου και εισελευσεται κατ' αυτην κατασυρων παρελευσεται και επιστρεψει και παροξυνθησεται επι πολυ10 Fiai azonban felháborodva igen hatalmas hadsereget gyűjtenek, amely sietve felvonul és beözönlik, akkor aztán ő ismét bevonul és keményen megtámadja annak erősségét.
11 και οργισθησεται βασιλευς αιγυπτου και πολεμησει μετα βασιλεως βορρα και παραδοθησεται η συναγωγη εις τας χειρας αυτου11 Erre a déli király felháborodottan kivonul, és harcba száll az északi királlyal, aki igen nagy sereget állít fel, de a sereg a másiknak a kezébe kerül.
12 και ληψεται την συναγωγην και υψωθησεται η καρδια αυτου και ταραξει πολλους και ου μη φοβηθη12 Fogságba is ejti a sereget és a szíve felfuvalkodik. Bár sok ezret lever, mégsem diadalmaskodik,
13 και επιστρεψει βασιλευς βορρα και συναξει πολεως συναγωγην μειζονα παρα την πρωτην κατα συντελειαν καιρου ενιαυτου και εισελευσεται εις αυτην επ' αυτον εν οχλω πολλω και εν χρημασι πολλοις13 mert az északi király ismét sereget állít, sokkal nagyobbat, mint azelőtt, és idők és esztendők múltán hatalmas hadsereggel és nagy felszereléssel sebtében betör.
14 και εν τοις καιροις εκεινοις διανοιαι αναστησονται επι τον βασιλεα αιγυπτου και ανοικοδομησει τα πεπτωκοτα του εθνους σου και αναστησεται εις το αναστησαι την προφητειαν και προσκοψουσι14 Azokban az időkben sokan felkelnek a déli király ellen; a te néped hitszegő fiai is felkelnek, hogy teljesítsék a látomást és elessenek.
15 και επελευσεται βασιλευς βορρα και επιστρεψει τα δορατα αυτου και ληψεται την πολιν την οχυραν και οι βραχιονες βασιλεως αιγυπτου στησονται μετα των δυναστων αυτου και ουκ εσται αυτω ισχυς εις το αντιστηναι αυτω15 Akkor eljön az északi király, és töltést emel, elfoglalja a legjobban megerősített várakat is, s a déli király karja nem bír vele. Hiába kelnek ellenállásra válogatottjai, erejük nem lesz,
16 και ποιησει ο εισπορευομενος επ' αυτον κατα το θελημα αυτου και ουκ εσται ο ανθεστηκως εναντιον αυτου και στησεται εν τη χωρα και επιτελεσθησεται παντα εν ταις χερσιν αυτου16 a támadója azt tesz vele, amit akar, s nem lesz senki, aki ellenállhatna neki. Akkor megáll a dicsőséges földön, és a keze elpusztítja azt.
17 και δωσει το προσωπον αυτου επελθειν βια παν το εργον αυτου και συνθηκας μετ' αυτου ποιησεται και θυγατερα ανθρωπου δωσει αυτω εις το φθειραι αυτην και ου πεισεται και ουκ εσται17 Aztán arra törekszik, hogy egész birodalmát hatalmába kerítse, s ezért jól bánik vele. Egy asszonyt ad neki, hogy országát felforgassa, de nem ér célt és nem szerzi meg.
18 και δωσει το προσωπον αυτου επι την θαλασσαν και ληψεται πολλους και επιστρεψει οργην ονειδισμου αυτων εν ορκω κατα τον ονειδισμον αυτου18 Ezután a szigetek felé fordítja arcát, és sokat elfoglal; de egy vezér véget vet gyalázatosságának, és megfizet neki gyalázatosságáért.
19 επιστρεψει το προσωπον αυτου εις το κατισχυσαι την χωραν αυτου και προσκοψει και πεσειται και ουχ ευρεθησεται19 Végül saját országának földjére fordítja arcát, megbotlik és elesik, s meg sem találják.
20 και αναστησεται εκ της ριζης αυτου φυτον βασιλειας εις αναστασιν ανηρ τυπτων δοξαν βασιλεως και εν ημεραις εσχαταις συντριβησεται και ουκ εν οργη ουδε εν πολεμω20 Helyébe pedig hitvány és a királyi díszre méltatlan ember áll, de rövid idő múlva, nem haraggal és nem háborúban, elpusztítják.
21 και αναστησεται επι τον τοπον αυτου ευκαταφρονητος και ου δοθησεται επ' αυτον δοξα βασιλεως και ηξει εξαπινα κατισχυσει βασιλευς εν κληροδοσια αυτου21 A helyébe megvetésre méltó ember áll; a királyi méltóság meg nem illeti, alattomban jön, és csalárdsággal szerzi meg a királyságot.
22 και τους βραχιονας τους συντριβεντας συντριψει απο προσωπου αυτου22 Legyőzi és összezúzza az ellene hadakozó karokat, sőt a szövetség fejedelmét is.
23 και μετα της διαθηκης και δημου συνταγεντος μετ' αυτου ποιησει ψευδος και επι εθνος ισχυρον εν ολιγοστω εθνει23 Noha barátságot köt, csalárdul jár el vele, rátör és legyőzi kicsiny sereggel.
24 εξαπινα ερημωσει πολιν και ποιησει οσα ουκ εποιησαν οι πατερες αυτου ουδε οι πατερες των πατερων αυτου προνομην και σκυλα και χρηματα αυτοις δωσει και επι την πολιν την ισχυραν διανοηθησεται και οι λογισμοι αυτου εις ματην24 Bevonul a leggazdagabb és legvagyonosabb városokba, és azt tesz, amit nem tettek atyái és atyáinak atyái: rabol, zsákmányol, gazdagságukat eltékozolja, s terveket sző a legerősebb helyek ellen is, de csak egy ideig.
25 και εγερθησεται η ισχυς αυτου και η καρδια αυτου επι τον βασιλεα αιγυπτου εν οχλω πολλω και ο βασιλευς αιγυπτου ερεθισθησεται εις πολεμον εν οχλω ισχυρω σφοδρα λιαν και ου στησεται οτι διανοηθησεται επ' αυτον διανοια25 Aztán nagy sereggel, dühödt erővel és szívvel a déli király ellen vonul, s a déli király nagy és igen erős sereggel hadba száll, de helytállni nem tud, mert cselt szőnek ellene.
26 και καταναλωσουσιν αυτον μεριμναι αυτου και αποστρεψουσιν αυτον και παρελευσεται και κατασυριει και πεσουνται τραυματιαι πολλοι26 Romlásba döntik őt asztaltársai, a hadserege pedig vereséget szenved, sokan elpusztulnak és elesnek belőle.
27 και δυο βασιλεις μονοι δειπνησουσιν επι το αυτο και επι μιας τραπεζης φαγονται και ψευδολογησουσι και ουκ ευοδωθησονται ετι γαρ συντελεια εις καιρον27 Mindkét király szíve rosszat forral, és még egy asztalnál is hazugságot beszélnek. Célt azonban nem érnek, mert a vég még más időre marad.
28 και επιστρεψει εις την χωραν αυτου εν χρημασι πολλοις και η καρδια αυτου επι την διαθηκην του αγιου ποιησει και επιστρεψει επι την χωραν αυτου28 Azután nagy kincsekkel visszaindul országába, a szíve a szent szövetség ellen fordul és cselekszik, aztán visszatér földjére.
29 εις καιρον και εισελευσεται εις αιγυπτον και ουκ εσται ως η πρωτη και η εσχατη29 A meghatározott időben azonban ismét dél ellen vonul; de ez az útja nem lesz olyan, mint az előbbi.
30 και ηξουσι ρωμαιοι και εξωσουσιν αυτον και εμβριμησονται αυτω και επιστρεψει και οργισθησεται επι την διαθηκην του αγιου και ποιησει και επιστρεψει και διανοηθησεται επ' αυτους ανθ' ων εγκατελιπον την διαθηκην του αγιου30 Hajók és rómaiak jönnek ugyanis ellene, s ő megdöbben és visszafordul. Méltatlanságot tervez és tesz a szent szövetség ellen, hazatérve pedig azokra fordítja gondolatait, akik elhagyták a szent szövetséget.
31 και βραχιονες παρ' αυτου στησονται και μιανουσι το αγιον του φοβου και αποστησουσι την θυσιαν και δωσουσι βδελυγμα ερημωσεως31 Seregei felállnak, meggyalázzák a szent várat, megszüntetik a mindennapi áldozatot, és felállítják a vészthozó undokságot.
32 και εν αμαρτιαις διαθηκης μιανουσιν εν σκληρω λαω και ο δημος ο γινωσκων ταυτα κατισχυσουσι και ποιησουσι32 Az istentelenek csalárd hitszegést követnek el a szövetség ellen, a nép azonban, amely ismeri Istenét, kitart és cselekszik.
33 και εννοουμενοι του εθνους συνησουσιν εις πολλους και προσκοψουσι ρομφαια και παλαιωθησονται εν αυτη και εν αιχμαλωσια και εν προνομη ημερων κηλιδωθησονται33 A nép értelmesebbjei sokakat belátásra bírnak, egy ideig mégis hullanak a kard, a láng, a fogság és a rablás miatt.
34 και οταν συντριβωνται συναξουσιν ισχυν βραχειαν και επισυναχθησονται επ' αυτους πολλοι επι πολεως και πολλοι ως εν κληροδοσια34 De miközben hullanak, némi segítséget is nyernek, bár igen sokan álnokul csatlakoznak hozzájuk.
35 και εκ των συνιεντων διανοηθησονται εις το καθαρισαι εαυτους και εις το εκλεγηναι και εις το καθαρισθηναι εως καιρου συντελειας ετι γαρ καιρος εις ωρας35 Az értelmesek közül is elhullanak többen, hogy ők is próbatételt szenvedjenek, kiválogassák őket és megtisztuljanak az előre meghatározott ideig, mert még más idő is lesz.
36 και ποιησει κατα το θελημα αυτου ο βασιλευς και παροργισθησεται και υψωθησεται επι παντα θεον και επι τον θεον των θεων εξαλλα λαλησει και ευοδωθησεται εως αν συντελεσθη η οργη εις αυτον γαρ συντελεια γινεται36 Közben a király a maga kénye-kedve szerint cselekszik, felfuvalkodik és nagyzolni kezd minden isten ellen, és nagyokat mond az istenek Istene ellen, és sikert is arat, míg be nem telik a harag, és végzete be nem következik.
37 και επι τους θεους των πατερων αυτου ου μη προνοηθη και εν επιθυμια γυναικος ου μη προνοηθη οτι εν παντι υψωθησεται και υποταγησεται αυτω εθνη ισχυρα37 Atyáinak Istenére sem vet ügyet; az asszonyok kívánságának hódol, és más istennel sem törődik, mert valamennyi fölé helyezi magát.
38 επι τον τοπον αυτου κινησει και θεον ον ουκ εγνωσαν οι πατερες αυτου τιμησει εν χρυσιω και αργυριω και λιθω πολυτελει και εν επιθυμημασι38 De tiszteli a várak istenét a maga helyén, azt az istent tiszteli arannyal, ezüsttel, drágakővel, kincsekkel, akit atyái nem ismertek,
39 ποιησει πολεων και εις οχυρωμα ισχυρον ηξει μετα θεου αλλοτριου ου εαν επιγνω πληθυνει δοξαν και κατακυριευσει αυτου επι πολυ και χωραν απομεριει εις δωρεαν39 és azon lesz, hogy a várakat megerősítse az idegen istennel, és azoknak, akik tisztelik, sok méltóságot juttat, sokak felett való hatalmat ad és ingyenföldet osztogat.
40 και καθ' ωραν συντελειας συγκερατισθησεται αυτω ο βασιλευς αιγυπτου και εποργισθησεται αυτω βασιλευς βορρα εν αρμασι και εν ιπποις πολλοις και εν πλοιοις πολλοις και εισελευσεται εις χωραν αιγυπτου40 De a meghatározott időben hadba száll ellene a déli király; erre mint a fergeteg rátámad az északi király szekerekkel, lovasokkal és nagy hajóhaddal; betör az országukba, összetöri őket és keresztülvonul rajtuk.
41 και επελευσεται εις την χωραν μου41 Bevonul a dicsőséges országba is, sokan elesnek, s csak ezek menekülnek meg kezétől: Edom, Moáb, és Ammon fiainak legjava.
42 και εν χωρα αιγυπτου ουκ εσται εν αυτη διασωζομενος42 Kezét ráveti az országokra, és Egyiptom földje sem menekül meg.
43 και κρατησει του τοπου του χρυσιου και του τοπου του αργυριου και πασης της επιθυμιας αιγυπτου και λιβυες και αιθιοπες εσονται εν τω οχλω αυτου43 Hatalmába ejti Egyiptom arany- és ezüstkincseit s minden drágaságát; Líbián és Etiópián is keresztülvonul.
44 και ακοη ταραξει αυτον απο ανατολων και βορρα και εξελευσεται εν θυμω ισχυρω και ρομφαια αφανισαι και αποκτειναι πολλους44 De a keletről és északról jövő hírek zavarba ejtik, s ő elmegy nagy sereggel, hogy igen sokakat letiporjon és megöljön;
45 και στησει αυτου την σκηνην τοτε ανα μεσον των θαλασσων και του ορους της θελησεως του αγιου και ηξει ωρα της συντελειας αυτου και ουκ εσται ο βοηθων αυτω45 felüti sátorpalotáját a tengerek között a dicsőséges szent hegyen, de eléri a vég, és nem lesz, aki segíthetne rajta.