ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΗΣ - Qoelet - Ecclesiastes 2

LXX	NEW JERUSALEM
1 ειπον εγω εν καρδια μου δευρο δη πειρασω σε εν ευφροσυνη και ιδε εν αγαθω και ιδου και γε τουτο ματαιοτης	1 I thought to myself, 'Very wel , I wil try pleasure and see what enjoyment has to offer.' And this wasfutile too.
2 τω γελωτι ειπα περιφοραν και τη ευφροσυνη τι τουτο ποιεις	2 This laughter, I reflected, is a madness, this pleasure no use at al .
3 κατεσκεψαμην εν καρδια μου του ελκυσαι εις οινον την σαρκα μου και καρδια μου ωδηγησεν εν σοφια και του κρατησαι επ' αφροσυνη εως ου ιδω ποιον το αγαθον τοις υιοις του ανθρωπου ο ποιησουσιν υπο τον ηλιον αριθμον ημερων ζωης αυτων	3 I decided to hand my body over to drinking wine, my mind still guiding me in wisdom; I resolved toembrace folly, to discover the best way for people to spend their days under the sun.
4 εμεγαλυνα ποιημα μου ωκοδομησα μοι οικους εφυτευσα μοι αμπελωνας	4 I worked on a grand scale: built myself palaces, planted vineyards;
5 εποιησα μοι κηπους και παραδεισους και εφυτευσα εν αυτοις ξυλον παν καρπου	5 made myself gardens and orchards, planting every kind of fruit tree in them;
6 εποιησα μοι κολυμβηθρας υδατων του ποτισαι απ' αυτων δρυμον βλαστωντα ξυλα	6 had pools made for watering the young trees of my plantations.
7 εκτησαμην δουλους και παιδισκας και οικογενεις εγενοντο μοι και γε κτησις βουκολιου και ποιμνιου πολλη εγενετο μοι υπερ παντας τους γενομενους εμπροσθεν μου εν ιερουσαλημ	7 I bought slaves, male and female, had home-born slaves as wel ; herds and flocks I had too, more thananyone in Jerusalem before me.
8 συνηγαγον μοι και γε αργυριον και χρυσιον και περιουσιασμους βασιλεων και των χωρων εποιησα μοι αδοντας και αδουσας και εντρυφηματα υιων του ανθρωπου οινοχοον και οινοχοας	8 I amassed silver and gold, the treasures of kings and provinces; acquired singers, men and women,and every human luxury, chest upon chest of it.
9 και εμεγαλυνθην και προσεθηκα παρα παντας τους γενομενους εμπροσθεν μου εν ιερουσαλημ και γε σοφια μου εσταθη μοι	9 So I grew great, greater than anyone in Jerusalem before me; nor did my wisdom leave me.
10 και παν ο ητησαν οι οφθαλμοι μου ουχ υφειλον απ' αυτων ουκ απεκωλυσα την καρδιαν μου απο πασης ευφροσυνης οτι καρδια μου ευφρανθη εν παντι μοχθω μου και τουτο εγενετο μερις μου απο παντος μοχθου μου	10 I denied my eyes nothing that they desired, refused my heart no pleasure, for I found all my hard worka pleasure, such was the return for al my efforts.
11 και επεβλεψα εγω εν πασιν ποιημασιν μου οις εποιησαν αι χειρες μου και εν μοχθω ω εμοχθησα του ποιειν και ιδου τα παντα ματαιοτης και προαιρεσις πνευματος και ουκ εστιν περισσεια υπο τον ηλιον	11 I then reflected on al that my hands had achieved and all the effort I had put into its achieving. Whatfutility it al was, what chasing after the wind! There is nothing to be gained under the sun.
12 και επεβλεψα εγω του ιδειν σοφιαν και περιφοραν και αφροσυνην οτι τις ο ανθρωπος ος επελευσεται οπισω της βουλης τα οσα εποιησεν αυτην	12 My reflections then turned to wisdom, stupidity and fol y. For instance, what can the successor of aking do? What has been done already.
13 και ειδον εγω οτι εστιν περισσεια τη σοφια υπερ την αφροσυνην ως περισσεια του φωτος υπερ το σκοτος	13 More is to be gained from wisdom than from fol y, just as one gains more from light than fromdarkness; this, of course, I see:
14 του σοφου οι οφθαλμοι αυτου εν κεφαλη αυτου και ο αφρων εν σκοτει πορευεται και εγνων και γε εγω οτι συναντημα εν συναντησεται τοις πασιν αυτοις	14 The wise have their eyes open, the fool walks in the dark. No doubt! But I know, too, that one fateawaits them both.
15 και ειπα εγω εν καρδια μου ως συναντημα του αφρονος και γε εμοι συναντησεται μοι και ινα τι εσοφισαμην εγω τοτε περισσον ελαλησα εν καρδια μου διοτι αφρων εκ περισσευματος λαλει οτι και γε τουτο ματαιοτης	15 'Since the fool's fate', I thought to myself, 'will be my fate too, what is the point of my having beenwise?' I realised that this too is futile.
16 οτι ουκ εστιν μνημη του σοφου μετα του αφρονος εις αιωνα καθοτι ηδη αι ημεραι αι ερχομεναι τα παντα επελησθη και πως αποθανειται ο σοφος μετα του αφρονος	16 For there is no lasting memory for the wise or the fool, and in the days to come both will be forgotten;the wise, no less than the fool, must die.
17 και εμισησα συν την ζωην οτι πονηρον επ' εμε το ποιημα το πεποιημενον υπο τον ηλιον οτι τα παντα ματαιοτης και προαιρεσις πνευματος	17 Life I have come to hate, for what is done under the sun disgusts me, since al is futility and chasingafter the wind.
18 και εμισησα εγω συν παντα μοχθον μου ον εγω μοχθω υπο τον ηλιον οτι αφιω αυτον τω ανθρωπω τω γινομενω μετ' εμε	18 All I have toiled for under the sun and now bequeath to my successor I have come to hate;
19 και τις οιδεν ει σοφος εσται η αφρων και εξουσιαζεται εν παντι μοχθω μου ω εμοχθησα και ω εσοφισαμην υπο τον ηλιον και γε τουτο ματαιοτης	19 who knows whether he wil be wise or a fool? Yet he wil be master of al the work into which I have putmy efforts and wisdom under the sun. That is futile too.
20 και επεστρεψα εγω του αποταξασθαι τη καρδια μου επι παντι τω μοχθω ω εμοχθησα υπο τον ηλιον	20 I have come to despair of all the efforts I have expended under the sun.
21 οτι εστιν ανθρωπος ου μοχθος αυτου εν σοφια και εν γνωσει και εν ανδρεια και ανθρωπος ος ουκ εμοχθησεν εν αυτω δωσει αυτω μεριδα αυτου και γε τουτο ματαιοτης και πονηρια μεγαλη	21 For here is one who has laboured wisely, skilfully and successful y and must leave what is his own tosomeone who has not toiled for it at al . This is futile too, and grossly unjust;
22 οτι τι γινεται τω ανθρωπω εν παντι μοχθω αυτου και εν προαιρεσει καρδιας αυτου ω αυτος μοχθει υπο τον ηλιον	22 for what does he gain for al the toil and strain that he has undergone under the sun-
23 οτι πασαι αι ημεραι αυτου αλγηματων και θυμου περισπασμος αυτου και γε εν νυκτι ου κοιμαται η καρδια αυτου και γε τουτο ματαιοτης εστιν	23 since his days are ful of sorrow, his work is ful of stress and even at night he has no peace of mind?This is futile too.
24 ουκ εστιν αγαθον εν ανθρωπω ο φαγεται και ο πιεται και ο δειξει τη ψυχη αυτου αγαθον εν μοχθω αυτου και γε τουτο ειδον εγω οτι απο χειρος του θεου εστιν	24 There is no happiness except in eating and drinking, and in enjoying one's achievements; and I seethat this too comes from God's hand;
25 οτι τις φαγεται και τις φεισεται παρεξ αυτου	25 for who would get anything to eat or drink, unless al this came from him?
26 οτι τω ανθρωπω τω αγαθω προ προσωπου αυτου εδωκεν σοφιαν και γνωσιν και ευφροσυνην και τω αμαρτανοντι εδωκεν περισπασμον του προσθειναι και του συναγαγειν του δουναι τω αγαθω προ προσωπου του θεου οτι και γε τουτο ματαιοτης και προαιρεσις πνευματος	26 Wisdom, knowledge and joy, God gives to those who please him, but on the sinner he lays the task ofgathering and storing up for someone else who is pleasing to him. This too is futility and chasing after the wind.