1 κρεισσων ψωμος μεθ' ηδονης εν ειρηνη η οικος πληρης πολλων αγαθων και αδικων θυματων μετα μαχης | 1 - Meglio un tozzo di pan secco in buona allegria, che una casa piena d'imbandigioni con discordia. |
2 οικετης νοημων κρατησει δεσποτων αφρονων εν δε αδελφοις διελειται μερη | 2 Il servo saggio dominerà sui figli stoltie dividerà l'eredità con i fratelli. |
3 ωσπερ δοκιμαζεται εν καμινω αργυρος και χρυσος ουτως εκλεκται καρδιαι παρα κυριω | 3 Come l'argento si prova al fuoco e l'oro al fornello, così il Signore prova i cuori. |
4 κακος υπακουει γλωσσης παρανομων δικαιος δε ου προσεχει χειλεσιν ψευδεσιν | 4 Il malvagio ubbidisce alla lingua iniqua, e l'impostore dà retta alle labbra bugiarde. |
5 ο καταγελων πτωχου παροξυνει τον ποιησαντα αυτον ο δε επιχαιρων απολλυμενω ουκ αθωωθησεται ο δε επισπλαγχνιζομενος ελεηθησεται | 5 Chi disprezza il povero, oltraggia il suo fattore, e chi gode della rovina altrui, non andrà impunito. |
6 στεφανος γεροντων τεκνα τεκνων καυχημα δε τεκνων πατερες αυτων [6α] του πιστου ολος ο κοσμος των χρηματων του δε απιστου ουδε οβολος | 6 Corona dei vecchi, i figli dei figli, e gloria dei figli, i loro padri. |
7 ουχ αρμοσει αφρονι χειλη πιστα ουδε δικαιω χειλη ψευδη | 7 Non s'addice all'ignorante un linguaggio ricercato, nè al principe, un labbro mendace. |
8 μισθος χαριτων η παιδεια τοις χρωμενοις ου δ' αν επιστρεψη ευοδωθησεται | 8 Gemma preziosissima è l'attesa di chi sta in aspettazione, dovunque si volge, si regola con attenzione. |
9 ος κρυπτει αδικηματα ζητει φιλιαν ος δε μισει κρυπτειν διιστησιν φιλους και οικειους | 9 Chi cela il fallo procaccia amicizie e chi lo ridice, separa gli amici. |
10 συντριβει απειλη καρδιαν φρονιμου αφρων δε μαστιγωθεις ουκ αισθανεται | 10 Più giova una correzione al prudente, che cento legnate allo stolto. |
11 αντιλογιας εγειρει πας κακος ο δε κυριος αγγελον ανελεημονα εκπεμψει αυτω | 11 Il malvagio cerca sempre sedizioni, ma un angelo crudele gli sarà inviato contro. |
12 εμπεσειται μεριμνα ανδρι νοημονι οι δε αφρονες διαλογιουνται κακα | 12 Meglio imbattersi in un'orsa derubata de' suoi nati, che nello stolto abbandonato alla sua stoltezza. |
13 ος αποδιδωσιν κακα αντι αγαθων ου κινηθησεται κακα εκ του οικου αυτου | 13 Chi rende male per bene, non vedrà mai la sventura uscire di casa sua. |
14 εξουσιαν διδωσιν λογοις αρχη δικαιοσυνης προηγειται δε της ενδειας στασις και μαχη | 14 Quei che dà la stura all'acqua gli è quei che dà principio alla rissa e poi si ritira, prima di soffrire oltraggio. |
15 ος δικαιον κρινει τον αδικον αδικον δε τον δικαιον ακαθαρτος και βδελυκτος παρα θεω | 15 Chi assolve l'empio e chi condanna il giustosono entrambi in abominio a Dio. |
16 ινα τι υπηρξεν χρηματα αφρονι κτησασθαι γαρ σοφιαν ακαρδιος ου δυνησεται [16α] ος υψηλον ποιει τον εαυτου οικον ζητει συντριβην ο δε σκολιαζων του μαθειν εμπεσειται εις κακα | 16 Che giova allo stolto aver ricchezze, se non può comperare la saggezza? Chi innalza la propria casa cerca rovina, e chi ricusa d'imparare cadrà nel male. |
17 εις παντα καιρον φιλος υπαρχετω σοι αδελφοι δε εν αναγκαις χρησιμοι εστωσαν τουτου γαρ χαριν γεννωνται | 17 Chi è amico, ama sempre: e il fratello si esperimenta nelle avversità. |
18 ανηρ αφρων επικροτει και επιχαιρει εαυτω ως και ο εγγυωμενος εγγυη τον εαυτου φιλον | 18 Lo stolto si frega le mani, quando entra mallevadore per l'amico. |
19 φιλαμαρτημων χαιρει μαχαις | 19 Chi medita discordie, ama le risse, e chi alza la porta, cerca rovina. |
20 ο δε σκληροκαρδιος ου συναντα αγαθοις ανηρ ευμεταβολος γλωσση εμπεσειται εις κακα | 20 Chi è di cuor perverso, non troverà bene e chi ha lingua raggiratrice cadrà nei guai. |
21 καρδια δε αφρονος οδυνη τω κεκτημενω αυτην ουκ ευφραινεται πατηρ επι υιω απαιδευτω υιος δε φρονιμος ευφραινει μητερα αυτου | 21 Nato è lo stolto a sua confusione, e neanche il padre si rallegrerà dello scemo. |
22 καρδια ευφραινομενη ευεκτειν ποιει ανδρος δε λυπηρου ξηραινεται τα οστα | 22 L'animo allegro fa buon sangue e lo spirito triste secca le ossa. |
23 λαμβανοντος δωρα εν κολπω αδικως ου κατευοδουνται οδοι ασεβης δε εκκλινει οδους δικαιοσυνης | 23 L'empio riceve doni di sotto mano, per sovvertire le vie della giustizia. |
24 προσωπον συνετον ανδρος σοφου οι δε οφθαλμοι του αφρονος επ' ακρα γης | 24 Sul volto del prudente riluce la sapienza; gli occhi degli stolti errano all'estremità della terra. |
25 οργη πατρι υιος αφρων και οδυνη τη τεκουση αυτου | 25 Figlio stolto cruccio del padre, e dolore della madre che lo generò. |
26 ζημιουν ανδρα δικαιον ου καλον ουδε οσιον επιβουλευειν δυνασταις δικαιοις | 26 Non è bene danneggiare il giusto, nè colpire un principe che rettamente giudica. |
27 ος φειδεται ρημα προεσθαι σκληρον επιγνωμων μακροθυμος δε ανηρ φρονιμος | 27 Chi modera i suoi discorsi è saggio ed accorto, e l'uomo che sa è di spirito riserbato. |
28 ανοητω επερωτησαντι σοφιαν σοφια λογισθησεται ενεον δε τις εαυτον ποιησας δοξει φρονιμος ειναι | 28 Anche lo stolto se tacerà sarà creduto saggio, e intelligente, se chiuderà le labbra. |