ΕΞΟΔΟΣ - Esodo - Exodus 14

LXX	NEW JERUSALEM
1 και ελαλησεν κυριος προς μωυσην λεγων	1 Yahweh spoke to Moses and said,
2 λαλησον τοις υιοις ισραηλ και αποστρεψαντες στρατοπεδευσατωσαν απεναντι της επαυλεως ανα μεσον μαγδωλου και ανα μεσον της θαλασσης εξ εναντιας βεελσεπφων ενωπιον αυτων στρατοπεδευσεις επι της θαλασσης	2 'Tel the Israelites to turn back and pitch camp in front of Pi-Hahiroth, between Migdol and the sea,facing Baal-Zephon. You must pitch your camp opposite this place, beside the sea,
3 και ερει φαραω τω λαω αυτου οι υιοι ισραηλ πλανωνται ουτοι εν τη γη συγκεκλεικεν γαρ αυτους η ερημος	3 and then Pharaoh wil think, "The Israelites are wandering to and fro in the countryside; the desert hasclosed in on them."
4 εγω δε σκληρυνω την καρδιαν φαραω και καταδιωξεται οπισω αυτων και ενδοξασθησομαι εν φαραω και εν παση τη στρατια αυτου και γνωσονται παντες οι αιγυπτιοι οτι εγω ειμι κυριος και εποιησαν ουτως	4 I shal then make Pharaoh stubborn and he wil set out in pursuit of them; and I shall win glory formyself at the expense of Pharaoh and his whole army, and then the Egyptians wil know that I am Yahweh.' Andthe Israelites did this.
5 και ανηγγελη τω βασιλει των αιγυπτιων οτι πεφευγεν ο λαος και μετεστραφη η καρδια φαραω και των θεραποντων αυτου επι τον λαον και ειπαν τι τουτο εποιησαμεν του εξαποστειλαι τους υιους ισραηλ του μη δουλευειν ημιν	5 When Pharaoh king of Egypt was told that the people had fled, he and his officials changed theirattitude towards the people. 'What have we done,' they said, 'allowing Israel to leave our service?'
6 εζευξεν ουν φαραω τα αρματα αυτου και παντα τον λαον αυτου συναπηγαγεν μεθ' εαυτου	6 So Pharaoh had his chariot harnessed and set out with his troops,
7 και λαβων εξακοσια αρματα εκλεκτα και πασαν την ιππον των αιγυπτιων και τριστατας επι παντων	7 taking six hundred of the best chariots and al the other chariots in Egypt, with officers in each.
8 και εσκληρυνεν κυριος την καρδιαν φαραω βασιλεως αιγυπτου και των θεραποντων αυτου και κατεδιωξεν οπισω των υιων ισραηλ οι δε υιοι ισραηλ εξεπορευοντο εν χειρι υψηλη	8 Yahweh made Pharaoh king of Egypt stubborn, and he gave chase to the Israelites. The Israelitesmarched confidently away,
9 και κατεδιωξαν οι αιγυπτιοι οπισω αυτων και ευροσαν αυτους παρεμβεβληκοτας παρα την θαλασσαν και πασα η ιππος και τα αρματα φαραω και οι ιππεις και η στρατια αυτου απεναντι της επαυλεως εξ εναντιας βεελσεπφων	9 but the Egyptians, al Pharaoh's horses, his chariots, his horsemen and his army, gave chase andcaught up with them where they lay encamped beside the sea near Pi-Hahiroth, facing Baal-Zephon.
10 και φαραω προσηγεν και αναβλεψαντες οι υιοι ισραηλ τοις οφθαλμοις ορωσιν και οι αιγυπτιοι εστρατοπεδευσαν οπισω αυτων και εφοβηθησαν σφοδρα ανεβοησαν δε οι υιοι ισραηλ προς κυριον	10 As Pharaoh approached, the Israelites looked up -- and there were the Egyptians in pursuit of them!The Israelites were terrified and cried out to Yahweh for help.
11 και ειπεν προς μωυσην παρα το μη υπαρχειν μνηματα εν γη αιγυπτω εξηγαγες ημας θανατωσαι εν τη ερημω τι τουτο εποιησας ημιν εξαγαγων εξ αιγυπτου	11 To Moses they said, 'Was it for lack of graves in Egypt, that you had to lead us out to die in thedesert? What was the point of bringing us out of Egypt?
12 ου τουτο ην το ρημα ο ελαλησαμεν προς σε εν αιγυπτω λεγοντες παρες ημας οπως δουλευσωμεν τοις αιγυπτιοις κρεισσον γαρ ημας δουλευειν τοις αιγυπτιοις η αποθανειν εν τη ερημω ταυτη	12 Did we not tell you as much in Egypt? Leave us alone, we said, we would rather work for theEgyptians! We prefer to work for the Egyptians than to die in the desert!'
13 ειπεν δε μωυσης προς τον λαον θαρσειτε στητε και ορατε την σωτηριαν την παρα του θεου ην ποιησει ημιν σημερον ον τροπον γαρ εωρακατε τους αιγυπτιους σημερον ου προσθησεσθε ετι ιδειν αυτους εις τον αιωνα χρονον	13 Moses said to the people, 'Do not be afraid! Stand firm, and you wil see what Yahweh wil do torescue you today: the Egyptians you see today you wil never see again.
14 κυριος πολεμησει περι υμων και υμεις σιγησετε	14 Yahweh will do the fighting for you; al you need to do is to keep calm.'
15 ειπεν δε κυριος προς μωυσην τι βοας προς με λαλησον τοις υιοις ισραηλ και αναζευξατωσαν	15 Yahweh then said to Moses, 'Why cry out to me? Tel the Israelites to march on.
16 και συ επαρον τη ραβδω σου και εκτεινον την χειρα σου επι την θαλασσαν και ρηξον αυτην και εισελθατωσαν οι υιοι ισραηλ εις μεσον της θαλασσης κατα το ξηρον	16 Your part is to raise your staff and stretch out your hand over the sea and divide it, so that theIsraelites can walk through the sea on dry ground,
17 και ιδου εγω σκληρυνω την καρδιαν φαραω και των αιγυπτιων παντων και εισελευσονται οπισω αυτων και ενδοξασθησομαι εν φαραω και εν παση τη στρατια αυτου και εν τοις αρμασιν και εν τοις ιπποις αυτου	17 while I, for my part, shal make the Egyptians so stubborn that they wil follow them, and I shall winglory for myself at the expense of Pharaoh and al his army, chariots and horsemen.
18 και γνωσονται παντες οι αιγυπτιοι οτι εγω ειμι κυριος ενδοξαζομενου μου εν φαραω και εν τοις αρμασιν και ιπποις αυτου	18 And when I have won glory for myself at the expense of Pharaoh and his chariots and horsemen, theEgyptians wil know that I am Yahweh.'
19 εξηρεν δε ο αγγελος του θεου ο προπορευομενος της παρεμβολης των υιων ισραηλ και επορευθη εκ των οπισθεν εξηρεν δε και ο στυλος της νεφελης απο προσωπου αυτων και εστη εκ των οπισω αυτων	19 Then the angel of God, who preceded the army of Israel, changed station and fol owed behind them.The pil ar of cloud moved from their front and took position behind them.
20 και εισηλθεν ανα μεσον της παρεμβολης των αιγυπτιων και ανα μεσον της παρεμβολης ισραηλ και εστη και εγενετο σκοτος και γνοφος και διηλθεν η νυξ και ου συνεμιξαν αλληλοις ολην την νυκτα	20 It came between the army of the Egyptians and the army of Israel. The cloud was dark, and the nightpassed without the one drawing any closer to the other the whole night long.
21 εξετεινεν δε μωυσης την χειρα επι την θαλασσαν και υπηγαγεν κυριος την θαλασσαν εν ανεμω νοτω βιαιω ολην την νυκτα και εποιησεν την θαλασσαν ξηραν και εσχισθη το υδωρ	21 Then Moses stretched out his hand over the sea, and Yahweh drove the sea back with a strongeasterly wind al night and made the sea into dry land. The waters were divided
22 και εισηλθον οι υιοι ισραηλ εις μεσον της θαλασσης κατα το ξηρον και το υδωρ αυτοις τειχος εκ δεξιων και τειχος εξ ευωνυμων	22 and the Israelites went on dry ground right through the sea, with wal s of water to right and left ofthem.
23 κατεδιωξαν δε οι αιγυπτιοι και εισηλθον οπισω αυτων πασα η ιππος φαραω και τα αρματα και οι αναβαται εις μεσον της θαλασσης	23 The Egyptians gave chase, and all Pharaoh's horses, chariots and horsemen went into the sea afterthem.
24 εγενηθη δε εν τη φυλακη τη εωθινη και επεβλεψεν κυριος επι την παρεμβολην των αιγυπτιων εν στυλω πυρος και νεφελης και συνεταραξεν την παρεμβολην των αιγυπτιων	24 In the morning watch, Yahweh looked down on the army of the Egyptians from the pil ar of fire andcloud and threw the Egyptian army into confusion.
25 και συνεδησεν τους αξονας των αρματων αυτων και ηγαγεν αυτους μετα βιας και ειπαν οι αιγυπτιοι φυγωμεν απο προσωπου ισραηλ ο γαρ κυριος πολεμει περι αυτων τους αιγυπτιους	25 He so clogged their chariot wheels that they drove on only with difficulty, which made the Egyptianssay, 'Let us flee from Israel, for Yahweh is fighting on their side against the Egyptians!'
26 ειπεν δε κυριος προς μωυσην εκτεινον την χειρα σου επι την θαλασσαν και αποκαταστητω το υδωρ και επικαλυψατω τους αιγυπτιους επι τε τα αρματα και τους αναβατας	26 Then Yahweh said to Moses, 'Stretch out your hand over the sea and let the waters flow back on theEgyptians and on their chariots and their horsemen.'
27 εξετεινεν δε μωυσης την χειρα επι την θαλασσαν και απεκατεστη το υδωρ προς ημεραν επι χωρας οι δε αιγυπτιοι εφυγον υπο το υδωρ και εξετιναξεν κυριος τους αιγυπτιους μεσον της θαλασσης	27 Moses stretched out his hand over the sea and, as day broke, the sea returned to its bed. The fleeingEgyptians ran straight into it, and Yahweh overthrew the Egyptians in the middle of the sea.
28 και επαναστραφεν το υδωρ εκαλυψεν τα αρματα και τους αναβατας και πασαν την δυναμιν φαραω τους εισπεπορευμενους οπισω αυτων εις την θαλασσαν και ου κατελειφθη εξ αυτων ουδε εις	28 The returning waters washed right over the chariots and horsemen of Pharaoh's entire army, whichhad fol owed the Israelites into the sea; not a single one of them was left.
29 οι δε υιοι ισραηλ επορευθησαν δια ξηρας εν μεσω της θαλασσης το δε υδωρ αυτοις τειχος εκ δεξιων και τειχος εξ ευωνυμων	29 The Israelites, however, had marched through the sea on dry ground, with wal s of water to right andleft of them.
30 και ερρυσατο κυριος τον ισραηλ εν τη ημερα εκεινη εκ χειρος των αιγυπτιων και ειδεν ισραηλ τους αιγυπτιους τεθνηκοτας παρα το χειλος της θαλασσης	30 That day, Yahweh rescued Israel from the clutches of the Egyptians, and Israel saw the Egyptianslying dead on the sea-shore.
31 ειδεν δε ισραηλ την χειρα την μεγαλην α εποιησεν κυριος τοις αιγυπτιοις εφοβηθη δε ο λαος τον κυριον και επιστευσαν τω θεω και μωυση τω θεραποντι αυτου	31 When Israel saw the mighty deed that Yahweh had performed against the Egyptians, the peoplerevered Yahweh and put their faith in Yahweh and in Moses, his servant.