1 Ο οινος ειναι χλευαστης, και τα σικερα στασιαστικα? και οστις δελεαζεται υπο τουτων, δεν ειναι φρονιμος. | 1 El vino es excitante y la bebida turbulenta: el que se embriaga no se hará sabio. |
2 Απειλη βασιλεως ειναι βρυχηθμος λεοντος? οστις παροξυνει αυτον, αμαρτανει εις την ιδιαν αυτου ζωην. | 2 Como rugido de león es la furia del rey: el que lo pone fuera de si se juega la vida. |
3 Τιμη ειναι εις τον ανθρωπον να παυη απο της εριδος? πας δε αφρων εμπλεκεται εις ταυτην. | 3 Es un honor para el hombre evitar las disputas, pero el necio provoca su estallido. |
4 Ο οκνηρος δεν θελει να αροτρια εξ αιτιας του χειμωνος? δια τουτο θελει ζητει εν τω θερει και δεν θελει λαμβανει. | 4 El perezoso no ara en otoño, en la cosecha busca, y no hay nada. |
5 Η βουλη εν τη καρδια του ανθρωπου ειναι ως υδατα βαθεα? αλλ' ο συνετος ανθρωπος θελει ανασυρει αυτην. | 5 Aguas profundas son los designios del corazón humano: el hombre inteligente sabe extraerlas. |
6 Πολλοι ανθρωποι κηρυττουσιν εκαστος την καλοκαγαθιαν αυτου? αλλα τις θελει ευρη ανθρωπον πιστον; | 6 Muchos se precian de su fidelidad, pero ¿quién encontrará a un hombre sincero? |
7 Ο δικαιος περιπατει εν τη ακεραιοτητι αυτου? και τα τεκνα αυτου ειναι μακαρια μετ' αυτον. | 7 El justo camina con integridad, ¡felices sus hijos después de él! |
8 Βασιλευς, καθημενος επι θρονου κρισεως, διασκεδαζει παν κακον δια των οφθαλμων αυτου. | 8 Un rey sentado en el tribunal discierne con su mirada toda maldad. |
9 Τις δυναται να ειπη, Εκαθαρισα την καρδιαν μου, ειμαι καθαρος απο των αμαρτιων μου; | 9 ¿Quién puede decir: «Purifiqué mi corazón, estoy limpio de mi pecado»? |
10 Ζυγια διαφορα, μετρα διαφορα, ειναι αμφοτερα βδελυγμα εις τον Κυριον. | 10 Usar dos pesas y dos medidas, ambas cosas las hizo el Señor. |
11 Γνωριζεται και αυτο το παιδιον εκ των πραξεων αυτου, αν τα εργα αυτου ειναι καθαρα, και αν ευθεα. | 11 Por su manera de obrar, el niño ya da a conocer si su conducta será pura y recta. |
12 Το ωτιον ακουει και ο οφθαλμος βλεπει? αλλ' ο Κυριος εκαμεν αμφοτερα. | 12 El oído que oye y el ojo que ve: ambas cosas las hizo el Señor. |
13 Μη αγαπα τον υπνον, δια να μη ελθης εις πτωχειαν? ανοιξον τους οφθαλμους σου και θελεις χορτασθη αρτου. | 13 No ames el sueño, para no empobrecerte, abre bien los ojos y te saciarás de pan. |
14 Κακον, κακον, λεγει ο αγοραστης? αλλ' αφου αναχωρηση, τοτε καυχαται. | 14 ¡»Malo, malo!», dice el comprador, pero apenas sale, se felicita. |
15 Υπαρχει χρυσιον και πληθος μαργαριτων? τα χειλη ομως της γνωσεως ειναι το πολυτιμου κειμηλιον. | 15 Hay oro y muchas perlas, pero nada más precioso que una boca sabia. |
16 Λαβε το ιματιον του εγγυωμενου δια ξενον? και λαβε ενεχυρον απ' αυτου, εγγυωμενου περι ξενων πραγματων. | 16 Toma su ropa, porque salió fiador de otro, tómalo a él como prenda, porque dio su aval a gente extraña. |
17 Ο αρτος του ψευδους ειναι γλυκυς εις τον ανθρωπον? μετα ταυτα ομως το στομα αυτου θελει γεμισθη χαλικων. | 17 Es agradable al hombre el pan de la mentira, pero después la boca se le llena de guijarros. |
18 Οι σκοποι στερεονονται δια της συμβουλης? και μετα καλην σκεψιν καμνε πολεμον. | 18 Los proyectos se afianzan con el consejo y la guerra se hace con estrategia. |
19 Ο σπερμολογος περιερχομενος αποκαλυπτει τα μυστικα? δια τουτο μη σμιγου μετα του πλατυνοντος τα χειλη αυτου. | 19 El calumniador descubre los secretos, no tengas nada que ver con un charlatán. |
20 Ο λυχνος του κακολογουντος τον πατερα αυτου η την μητερα αυτου θελει σβεσθη εν βαθει σκοτει. | 20 Al que maldice a su padre y a su madre se le apagará la lámpara en plena oscuridad. |
21 Κληρονομια αποκτηθεισα ταχεως την αρχην, εις το τελος δεν ευλογειται. | 21 Fortuna adquirida rápidamente al comienzo no será bendecida al final. |
22 Μη ειπης, Θελω ανταποδωσει κακον? αναμενε τον Κυριον και θελει σε σωσει. | 22 No digas: «Voy a pagar mal con mal», espera en el Señor y él te salvará. |
23 Ζυγια διαφορα ειναι βδελυγμα εις τον Κυριον? και η δολια πλαστιγξ δεν ειναι καλον. | 23 El Señor abomina el uso de dos pesas, las balanzas falseadas no son nada bueno. |
24 Τα διαβηματα του ανθρωπου διευθυνονται υπο του Κυριου? πως λοιπον ο ανθρωπος ηθελε γνωρισει την εαυτου οδον; | 24 Del Señor dependen los pasos del hombre: ¿cómo puede el hombre comprender su camino? |
25 Παγις ειναι εις τον ανθρωπον, προπετως να λαλη? περι ιερων και μετα τας ευχας να σκεπτηται. | 25 Es una trampa para el hombre consagrar algo a la ligera y recapacitar después de hacer un voto. |
26 Ο σοφος βασιλευς λικμιζει τους ασεβεις και στρεφει τον τροχον επ' αυτους. | 26 Un rey sabio discierne a los malvados y hace girar la rueda sobre ellos. |
27 Λυχνος του Κυριου ειναι το πνευμα του ανθρωπου, το οποιον διερευνα παντα τα ενδομυχα της καρδιας. | 27 El espíritu del hombre es una lámpara del Señor, que sondea hasta el fondo de sus entrañas. |
28 Ελεος και αληθεια διαφυλαττουσι τον βασιλεα? και ο θρονος αυτου υποστηριζεται υπο του ελεους. | 28 La bondad y la fidelidad custodian al rey, y él sostiene su trono por la justicia. |
29 Καυχημα των νεων ειναι η δυναμις αυτων? και δοξα των γεροντων η πολια. | 29 La gloria de los jóvenes es su vigor, y el esplendor de los ancianos, los cabellos blancos. |
30 Τα μελανισματα των πληγων λευκαινουσι τον κακον? και τα κτυπηματα τα ενδομυχα της καρδιας. | 30 Las llagas de una herida son un remedio para el mal y los golpes curan hasta el fondo de las entrañas. |