1 και εγενετο μετα το παταξαι αλεξανδρον τον φιλιππου μακεδονα ος εξηλθεν εκ γης χεττιιμ και επαταξεν τον δαρειον βασιλεα περσων και μηδων και εβασιλευσεν αντ' αυτου προτερον επι την ελλαδα | 1 Après qu'Alexandre, fils de Philippe, Macédonien sorti du pays de Chettiim, eut battu Darius, roi des Perseset des Mèdes, et fut devenu roi à sa place en commençant par l'Hellade, |
2 και συνεστησατο πολεμους πολλους και εκρατησεν οχυρωματων και εσφαξεν βασιλεις της γης | 2 il entreprit de nombreuses guerres, s'empara de mainte place forte et mit à mort les rois de lacontrée. |
3 και διηλθεν εως ακρων της γης και ελαβεν σκυλα πληθους εθνων και ησυχασεν η γη ενωπιον αυτου και υψωθη και επηρθη η καρδια αυτου | 3 Il poussa jusqu'aux extrémités du monde en amassant les dépouilles d'une quantité de nations,et la terre se tut devant lui. Son coeur s'exalta et s'enfla d'orgueil; |
4 και συνηξεν δυναμιν ισχυραν σφοδρα και ηρξεν χωρων εθνων και τυραννων και εγενοντο αυτω εις φορον | 4 il rassembla une armée très puissante, soumit provinces, nations, dynastes et en fit sestributaires. |
5 και μετα ταυτα επεσεν επι την κοιτην και εγνω οτι αποθνησκει | 5 Après cela, il dut s'aliter et connut qu'il allait mourir. |
6 και εκαλεσεν τους παιδας αυτου τους ενδοξους τους συνεκτροφους αυτου εκ νεοτητος και διειλεν αυτοις την βασιλειαν αυτου ετι αυτου ζωντος | 6 Il fit venir ses officiers, les nobles qui avaient été élevés avec lui depuis le jeune âge, etpartagea entre eux son royaume pendant qu'il était encore en vie. |
7 και εβασιλευσεν αλεξανδρος ετη δωδεκα και απεθανεν | 7 Alexandre avait régné douze ans quand il mourut. |
8 και επεκρατησαν οι παιδες αυτου εκαστος εν τω τοπω αυτου | 8 Ses officiers prirent le pouvoir chacun dans son gouvernement. |
9 και επεθεντο παντες διαδηματα μετα το αποθανειν αυτον και οι υιοι αυτων οπισω αυτων ετη πολλα και επληθυναν κακα εν τη γη | 9 Tous ceignirent le diadème après sa mort, et leurs fils après eux durant de longues années: surla terre, ils firent foisonner le malheur. |
10 και εξηλθεν εξ αυτων ριζα αμαρτωλος αντιοχος επιφανης υιος αντιοχου του βασιλεως ος ην ομηρα εν ρωμη και εβασιλευσεν εν ετει εκατοστω και τριακοστω και εβδομω βασιλειας ελληνων | 10 Il sortit d'eux un rejeton impie, Antiochus Epiphane, fils du roi Antiochus, qui, d'abordotage à Rome, devint roi l'an 137 de la royauté des Grecs. |
11 εν ταις ημεραις εκειναις εξηλθον εξ ισραηλ υιοι παρανομοι και ανεπεισαν πολλους λεγοντες πορευθωμεν και διαθωμεθα διαθηκην μετα των εθνων των κυκλω ημων οτι αφ' ης εχωρισθημεν απ' αυτων ευρεν ημας κακα πολλα | 11 En ces jours-là surgit d'Israël une génération de vauriens qui séduisirent beaucoup depersonnes en disant: "Allons, faisons alliance avec les nations qui nous entourent, car depuis que nous noussommes séparés d'elles, bien des maux nous sont advenus." |
12 και ηγαθυνθη ο λογος εν οφθαλμοις αυτων | 12 Ce discours leur parut bon. |
13 και προεθυμηθησαν τινες απο του λαου και επορευθησαν προς τον βασιλεα και εδωκεν αυτοις εξουσιαν ποιησαι τα δικαιωματα των εθνων | 13 Plusieurs parmi le peuple s'empressèrent d'aller trouver le roi, qui leur donna l'autorisationd'observer les coutumes païennes. |
14 και ωκοδομησαν γυμνασιον εν ιεροσολυμοις κατα τα νομιμα των εθνων | 14 Ils construisirent donc un gymnase à Jérusalem, selon les usages des nations, |
15 και εποιησαν εαυτοις ακροβυστιας και απεστησαν απο διαθηκης αγιας και εζευγισθησαν τοις εθνεσιν και επραθησαν του ποιησαι το πονηρον | 15 se refirent des prépuces et renièrent l'alliance sainte pour s'associer aux nations. Ils sevendirent pour faire le mal. |
16 και ητοιμασθη η βασιλεια ενωπιον αντιοχου και υπελαβεν βασιλευσαι γης αιγυπτου οπως βασιλευση επι τας δυο βασιλειας | 16 Quand il vit son règne affermi, Antiochus voulut devenir roi du pays d'Egypte, afin derégner sur les deux royaumes. |
17 και εισηλθεν εις αιγυπτον εν οχλω βαρει εν αρμασιν και ελεφασιν και εν ιππευσιν και εν στολω μεγαλω | 17 Entré en Egypte avec une armée imposante, des chars, des éléphants (et des cavaliers) et unegrande flotte, |
18 και συνεστησατο πολεμον προς πτολεμαιον βασιλεα αιγυπτου και ενετραπη πτολεμαιος απο προσωπου αυτου και εφυγεν και επεσον τραυματιαι πολλοι | 18 il attaqua le roi d'Egypte, Ptolémée, qui recula devant lui et s'enfuit; beaucoup d'hommesrestèrent sur le terrain. |
19 και κατελαβοντο τας πολεις τας οχυρας εν γη αιγυπτω και ελαβεν τα σκυλα γης αιγυπτου | 19 Les villes fortes égyptiennes furent prises et Antiochus s'empara des dépouilles du pays. |
20 και επεστρεψεν αντιοχος μετα το παταξαι αιγυπτον εν τω εκατοστω και τεσσαρακοστω και τριτω ετει και ανεβη επι ισραηλ και ανεβη εις ιεροσολυμα εν οχλω βαρει | 20 Ayant ainsi vaincu l'Egypte et pris le chemin du retour en l'année 143, il marcha contreIsraël et sur Jérusalem avec une armée imposante. |
21 και εισηλθεν εις το αγιασμα εν υπερηφανια και ελαβεν το θυσιαστηριον το χρυσουν και την λυχνιαν του φωτος και παντα τα σκευη αυτης | 21 Entré dans le sanctuaire avec arrogance, Antiochus enleva l'autel d'or, le candélabre delumière avec tous ses accessoires, |
22 και την τραπεζαν της προθεσεως και τα σπονδεια και τας φιαλας και τας θυισκας τας χρυσας και το καταπετασμα και τους στεφανους και τον κοσμον τον χρυσουν τον κατα προσωπον του ναου και ελεπισεν παντα | 22 la table d'oblation, les vases à libation, les coupes, les cassolettes d'or, le voile, lescouronnes, la décoration d'or sur la façade du Temple, dont il détacha tout le placage. |
23 και ελαβεν το αργυριον και το χρυσιον και τα σκευη τα επιθυμητα και ελαβεν τους θησαυρους τους αποκρυφους ους ευρεν | 23 Il prit l'argent et l'or ainsi que les ustensiles précieux et fit main basse sur les trésors cachésqu'il trouva. |
24 και λαβων παντα απηλθεν εις την γην αυτου και εποιησεν φονοκτονιαν και ελαλησεν υπερηφανιαν μεγαλην | 24 Emportant le tout, il s'en alla dans son pays; il versa beaucoup de sang et proféra des parolesd'une extrême insolence. |
25 και εγενετο πενθος μεγα επι ισραηλ εν παντι τοπω αυτων | 25 Israël fut l'objet d'un grand deuil dans tout le pays: |
26 και εστεναξαν αρχοντες και πρεσβυτεροι παρθενοι και νεανισκοι ησθενησαν και το καλλος των γυναικων ηλλοιωθη | 26 Chefs et anciens gémirent, jeunes filles et jeunes gens dépérirent, et la beauté des femmess'altéra. |
27 πας νυμφιος ανελαβεν θρηνον και καθημενη εν παστω επενθει | 27 Le nouveau marié entonna un thrène; assise dans la chambre, l'épouse fut en deuil. |
28 και εσεισθη η γη επι τους κατοικουντας αυτην και πας ο οικος ιακωβ ενεδυσατο αισχυνην | 28 La terre trembla à cause de ses habitants et la honte couvrit toute la maison de Jacob. |
29 μετα δυο ετη ημερων απεστειλεν ο βασιλευς αρχοντα φορολογιας εις τας πολεις ιουδα και ηλθεν εις ιερουσαλημ εν οχλω βαρει | 29 Deux ans après, le roi envoya dans les villes de Juda le Mysarque, qui vint à Jérusalem avecune armée imposante. |
30 και ελαλησεν αυτοις λογους ειρηνικους εν δολω και ενεπιστευσαν αυτω και επεπεσεν επι την πολιν εξαπινα και επαταξεν αυτην πληγην μεγαλην και απωλεσεν λαον πολυν εξ ισραηλ | 30 Il tint aux habitants des discours faussement pacifiques et gagna leur confiance, puis iltomba sur la ville à l'improviste, lui assénant un coup terrible, et fit périr beaucoup de gens d'Israël. |
31 και ελαβεν τα σκυλα της πολεως και ενεπρησεν αυτην πυρι και καθειλεν τους οικους αυτης και τα τειχη κυκλω | 31 Il pilla la ville, y mit le feu, détruisit ses maisons et son mur d'enceinte. |
32 και ηχμαλωτισαν τας γυναικας και τα τεκνα και τα κτηνη εκληρονομησαν | 32 Ses gens réduisirent en captivité les femmes et les enfants et s'approprièrent le bétail. |
33 και ωκοδομησαν την πολιν δαυιδ τειχει μεγαλω και οχυρω πυργοις οχυροις και εγενετο αυτοις εις ακραν | 33 Alors ils rebâtirent la Cité de David, avec un grand mur très fort, muni de tours puissantes etils s'en firent une citadelle. |
34 και εθηκαν εκει εθνος αμαρτωλον ανδρας παρανομους και ενισχυσαν εν αυτη | 34 Ils y installèrent une race de pécheurs, des vauriens, et ils s'y fortifièrent; |
35 και παρεθεντο οπλα και τροφην και συναγαγοντες τα σκυλα ιερουσαλημ απεθεντο εκει και εγενοντο εις μεγαλην παγιδα | 35 ils y emmagasinèrent armes et provisions, y déposèrent les dépouilles de Jérusalem qu'ilsavaient rassemblées, et cela devint un piège redoutable. |
36 και εγενετο εις ενεδρον τω αγιασματι και εις διαβολον πονηρον τω ισραηλ δια παντος | 36 Ce fut une embuscade pour le lieu saint, un adversaire maléfique en tout temps pour Israël. |
37 και εξεχεαν αιμα αθωον κυκλω του αγιασματος και εμολυναν το αγιασμα | 37 Ils répandirent le sang innocent autour du sanctuaire et souillèrent le lieu saint. |
38 και εφυγον οι κατοικοι ιερουσαλημ δι' αυτους και εγενετο κατοικια αλλοτριων και εγενετο αλλοτρια τοις γενημασιν αυτης και τα τεκνα αυτης εγκατελιπον αυτην | 38 A cause d'eux s'enfuirent les habitants de Jérusalem et celle-ci devint une colonied'étrangers; elle fut étrangère à sa progéniture et ses propres enfants l'abandonnèrent. |
39 το αγιασμα αυτης ηρημωθη ως ερημος αι εορται αυτης εστραφησαν εις πενθος τα σαββατα αυτης εις ονειδισμον η τιμη αυτης εις εξουδενωσιν | 39 Son sanctuaire désolé devint comme un désert, ses fêtes se changèrent en deuil, ses sabbatsen dérision et son honneur en mépris. |
40 κατα την δοξαν αυτης επληθυνθη η ατιμια αυτης και το υψος αυτης εστραφη εις πενθος | 40 A sa gloire se mesura son avilissement et sa grandeur fit place au deuil. |
41 και εγραψεν ο βασιλευς παση τη βασιλεια αυτου ειναι παντας εις λαον ενα | 41 Le roi publia ensuite dans tout son royaume l'ordre de n'avoir à former tous qu'un seulpeuple |
42 και εγκαταλιπειν εκαστον τα νομιμα αυτου και επεδεξαντο παντα τα εθνη κατα τον λογον του βασιλεως | 42 et de renoncer chacun à ses coutumes: toutes les nations se conformèrent aux prescriptionsroyales. |
43 και πολλοι απο ισραηλ ευδοκησαν τη λατρεια αυτου και εθυσαν τοις ειδωλοις και εβεβηλωσαν το σαββατον | 43 Beaucoup d'Israélites firent bon accueil à son culte, sacrifiant aux idoles et profanant lesabbat. |
44 και απεστειλεν ο βασιλευς βιβλια εν χειρι αγγελων εις ιερουσαλημ και τας πολεις ιουδα πορευθηναι οπισω νομιμων αλλοτριων της γης | 44 Le roi envoya aussi, par messagers, à Jérusalem et aux villes de Juda, des édits leurenjoignant de suivre des coutumes étrangères à leur pays, |
45 και κωλυσαι ολοκαυτωματα και θυσιαν και σπονδην εκ του αγιασματος και βεβηλωσαι σαββατα και εορτας | 45 de bannir du sanctuaire holocaustes, sacrifice et libation, de profaner sabbats et fêtes, |
46 και μιαναι αγιασμα και αγιους | 46 de souiller le sanctuaire et tout ce qui est saint, |
47 οικοδομησαι βωμους και τεμενη και ειδωλια και θυειν υεια και κτηνη κοινα | 47 d'élever autels, lieux de culte et temples d'idoles, d'immoler des porcs et des animauximpurs, |
48 και αφιεναι τους υιους αυτων απεριτμητους βδελυξαι τας ψυχας αυτων εν παντι ακαθαρτω και βεβηλωσει | 48 de laisser leurs fils incirconcis, de se rendre abominables par toute sorte d'impuretés et deprofanations, |
49 ωστε επιλαθεσθαι του νομου και αλλαξαι παντα τα δικαιωματα | 49 oubliant ainsi la Loi et altérant toutes les observances. |
50 και ος αν μη ποιηση κατα τον λογον του βασιλεως αποθανειται | 50 Quiconque n'agirait pas selon l'ordre du roi serait puni de mort. |
51 κατα παντας τους λογους τουτους εγραψεν παση τη βασιλεια αυτου και εποιησεν επισκοπους επι παντα τον λαον και ενετειλατο ταις πολεσιν ιουδα θυσιαζειν κατα πολιν και πολιν | 51 Conformément à toutes ces prescriptions, le roi écrivit à tout son royaume, créa desinspecteurs pour tout le peuple et enjoignit aux villes de Juda de sacrifier dans chaque ville. |
52 και συνηθροισθησαν απο του λαου πολλοι προς αυτους πας ο εγκαταλειπων τον νομον και εποιησαν κακα εν τη γη | 52 Beaucoup de gens du peuple se rallièrent à eux, quiconque en somme abandonnait la Loi. Ilsfirent du mal dans le pays. |
53 και εθεντο τον ισραηλ εν κρυφοις εν παντι φυγαδευτηριω αυτων | 53 Ils réduisirent Israël à se cacher dans tous ses lieux de refuge. |
54 και τη πεντεκαιδεκατη ημερα χασελευ τω πεμπτω και τεσσαρακοστω και εκατοστω ετει ωκοδομησεν βδελυγμα ερημωσεως επι το θυσιαστηριον και εν πολεσιν ιουδα κυκλω ωκοδομησαν βωμους | 54 Le quinzième jour de Kisleu en l'an 145, le roi construisit l'Abomination de la désolation surl'autel des holocaustes et, dans les villes de Juda circonvoisines, on éleva des autels. |
55 και επι των θυρων των οικιων και εν ταις πλατειαις εθυμιων | 55 Aux portes des maisons et sur les places, on brûlait de l'encens. |
56 και τα βιβλια του νομου α ευρον ενεπυρισαν εν πυρι κατασχισαντες | 56 Quant aux livres de la Loi, ceux qu'on trouvait étaient jetés au feu après avoir été lacérés. |
57 και οπου ευρισκετο παρα τινι βιβλιον διαθηκης και ει τις συνευδοκει τω νομω το συγκριμα του βασιλεως εθανατου αυτον | 57 Découvrait-on chez quelqu'un un exemplaire de l'Alliance, ou quelque autre se conformait-ilà la Loi, la décision du roi le mettait à mort. |
58 εν ισχυι αυτων εποιουν τω ισραηλ τοις ευρισκομενοις εν παντι μηνι και μηνι εν ταις πολεσιν | 58 Ils sévissaient chaque mois dans les villes contre les Israélites pris en contravention; |
59 και τη πεμπτη και εικαδι του μηνος θυσιαζοντες επι τον βωμον ος ην επι του θυσιαστηριου | 59 le 25 de chaque mois, on sacrifiait sur l'autel dressé sur l'autel des holocaustes. |
60 και τας γυναικας τας περιτετμηκυιας τα τεκνα αυτων εθανατωσαν κατα το προσταγμα | 60 Les femmes qui avaient fait circoncire leurs enfants, ils les mettaient à mort, suivant l'édit, |
61 και εκρεμασαν τα βρεφη εκ των τραχηλων αυτων και τους οικους αυτων και τους περιτετμηκοτας αυτους | 61 avec leurs nourrissons pendus à leur cou, exécutant aussi leurs proches et ceux qui avaientopéré la circoncision. |
62 και πολλοι εν ισραηλ εκραταιωθησαν και ωχυρωθησαν εν αυτοις του μη φαγειν κοινα | 62 Cependant plusieurs en Israël se montrèrent fermes et furent assez forts pour ne pas mangerde mets impurs. |
63 και επεδεξαντο αποθανειν ινα μη μιανθωσιν τοις βρωμασιν και μη βεβηλωσωσιν διαθηκην αγιαν και απεθανον | 63 Ils acceptèrent de mourir plutôt que de se contaminer par la nourriture et de profaner lasainte alliance et, en effet, ils moururent. |
64 και εγενετο οργη μεγαλη επι ισραηλ σφοδρα | 64 Une grande colère plana sur Israël. |