Livre de l'Exode 21

JERUSALEM	Biblia Tysiąclecia
1 "Voici les lois que tu leur donneras.	1 Te są prawa, które im przedstawisz.
2 Lorsque tu acquerras un esclave hébreu, son service durera six ans, la septième année il s'en ira,libre, sans rien payer.	2 Jeśli kupisz niewolnika - Hebrajczyka, będzie ci służył sześć lat, w siódmym roku zwolnisz go bez wykupu.
3 S'il est venu seul, il s'en ira seul, et s'il était marié, sa femme s'en ira avec lui.	3 Jeśli przyszedł sam, odejdzie sam, a jeśli miał żonę, odejdzie z żoną.
4 Si son maître le marie et que sa femme lui donne des fils ou des filles, la femme et ses enfantsresteront la propriété du maître et lui s'en ira seul.	4 Lecz jeśli jego pan dał mu żonę, która zrodziła mu synów i córki, żona jak i dzieci będą należeć do pana, a on odejdzie sam.
5 Mais si l'esclave dit: J'aime mon maître, ma femme et mes enfants, je ne veux pas être libéré,	5 A jeśliby niewolnik oświadczył wyraźnie: Miłuję mojego pana, moją żonę i moje dzieci i nie chcę odejść wolny,
6 son maître le fera s'approcher de Dieu, il le fera s'approcher du vantail ou du montant de la porte; illui percera l'oreille avec un poinçon et l'esclave sera pour toujours à son service.	6 wówczas zaprowadzi go pan przed Boga i zawiedzie do drzwi albo do bramy, i przekłuje mu pan jego ucho szydłem, i będzie niewolnikiem jego na zawsze.
7 Si quelqu'un vend sa fille comme servante, elle ne s'en ira pas comme s'en vont les esclaves.	7 Jeśliby ktoś sprzedał swą córkę w niewolę jako niewolnicę, nie odejdzie ona, jak odchodzą niewolnicy.
8 Si elle déplaît à son maître qui se l'était destinée, il la fera racheter; il ne pourra la vendre à unpeuple étranger, usant ainsi de fraude envers elle.	8 A jeśliby nie spodobała się panu, który przeznaczył ją dla siebie, niech pozwoli ją wykupić. Ale nie może jej sprzedać obcemu narodowi, gdyż byłoby to oszustwem wobec niej.
9 S'il la destine à son fils, il la traitera selon la coutume en vigueur pour les filles.	9 Jeśli zaś przeznaczył ją dla syna, to niech uczyni z nią, jak prawo nakazuje obejść się z córkami.
10 S'il prend pour lui-même une autre femme, il ne diminuera pas la nourriture, le vêtement ni lesdroits conjugaux de la première.	10 Jeśli zaś weźmie sobie inną, nie może tamtej odmawiać pożywienia, odzieży i wspólnego mieszkania.
11 S'il la frustre de ces trois choses, elle s'en ira sans rien payer, sans verser d'argent.	11 Jeśli nie spełni wobec niej tych trzech warunków, wówczas odejdzie ona wolna bez wykupu.
12 "Quiconque frappe quelqu'un et cause sa mort sera mis à mort.	12 Jeśli kto tak uderzy kogoś, że uderzony umrze, winien sam być śmiercią ukarany.
13 S'il ne l'a pas traqué mais que Dieu l'a mis à portée de sa main, je te fixerai un lieu où il pourra seréfugier.	13 W tym jednak wypadku, gdy nie czyhał na niego, a tylko Bóg dopuścił, że sam wpadł w ręce, wyznaczę ci miejsce, do którego będzie mógł uciekać zabójca.
14 Mais si un homme va jusqu'à en tuer un autre par ruse, tu l'arracheras même de mon autel pourqu'il soit mis à mort.	14 Jeśli zaś ktoś posunąłby się do tego, że bliźniego zabiłby podstępnie, oderwiesz go nawet od mego ołtarza, aby ukarać śmiercią.
15 Qui frappe son père ou sa mère sera mis à mort.	15 Kto by uderzył swego ojca albo matkę, winien być ukarany śmiercią.
16 Qui enlève un homme -- qu'il l'ait vendu ou qu'on le trouve en sa possession -- sera mis à mort.	16 Kto by porwał człowieka i sprzedał go, albo znaleziono by go jeszcze w jego ręku, winien być ukarany śmiercią.
17 Qui maudit son père ou sa mère sera mis à mort.	17 Kto by złorzeczył ojcu albo matce, winien być ukarany śmiercią.
18 "Si des hommes se querellent et que l'un frappe l'autre avec une pierre ou avec le poing de tellesorte qu'il n'en meure pas mais doive garder le lit, s'il se relève et peut circuler dehors, fût-ce appuyé sur unbâton,	18 Kto by w kłótni uderzył bliźniego kamieniem albo pięścią, ale go nie zabił, tylko zmusił do pozostania w łóżku,
19 celui qui a frappé sera quitte, mais il devra le dédommager pour son immobilisation et le soignerjusqu'à sa guérison.	19 to gdy ten wstanie i będzie o lasce chodził na dworze, ten, który go uderzył, będzie wolny i tylko mu wynagrodzi przerwę w pracy, i dołoży starań, żeby go wyleczyć.
20 Si quelqu'un frappe son esclave ou sa servante avec un bâton et que celui-ci meure sous sa main, ilsubira la vengeance.	20 Kto by pobił kijem swego niewolnika lub niewolnicę, tak iżby zmarli pod jego ręką, winien być surowo ukarany.
21 Mais s'il survit un jour ou deux il ne sera pas vengé, car il a été acquis à prix d'argent.	21 A jeśliby pozostali przy życiu jeden czy dwa dni, to nie będzie podlegał karze, gdyż są jego własnością.
22 Si des hommes, en se battant, bousculent une femme enceinte et que celle-ci avorte mais sans autreaccident, le coupable paiera l'indemnité imposée par le maître de la femme, il paiera selon la décision desarbitres.	22 Gdyby mężczyźni bijąc się uderzyli kobietę brzemienną powodując poronienie, ale bez jakiejkolwiek szkody, to winny zostanie ukarany grzywną, jaką na nich nałoży mąż tej kobiety, i wypłaci ją za pośrednictwem sędziów polubownych.
23 Mais s'il y a accident, tu donneras vie pour vie,	23 Jeżeli zaś ona poniesie jakąś szkodę, wówczas on odda życie za życie,
24 oeil pour oeil, dent pour dent, pied pour pied,	24 oko za oko, ząb za ząb, rękę za rękę, nogę za nogę,
25 brûlure pour brûlure, meurtrissure pour meurtrissure, plaie pour plaie.	25 oparzenie za oparzenie, ranę za ranę, siniec za siniec.
26 Si un homme frappe l'oeil de son esclave ou l'oeil de sa servante et l'éborgne, il lui rendra la libertéen compensation de son oeil.	26 Jeśliby ktoś uderzył niewolnika lub niewolnicę w oko i spowodował jego utratę, winien za oko obdarzyć ich wolnością.
27 Et s'il fait tomber une dent de son esclave ou une dent de sa servante, il lui rendra la liberté encompensation de sa dent.	27 Również gdyby wybił ząb niewolnikowi swemu lub niewolnicy, winien za ząb uczynić ich wolnymi.
28 Si un boeuf encorne un homme ou une femme et cause sa mort, le boeuf sera lapidé et l'on n'enmangera pas la viande, mais le propriétaire du boeuf sera quitte.	28 Jeśliby wół pobódł mężczyznę lub kobietę tak, iż ponieśliby śmierć, wówczas wół musi być ukamienowany, lecz nie wolno spożyć jego mięsa, właściciel zaś wołu będzie wolny od kary.
29 Mais si le boeuf donnait déjà de la corne auparavant, et que le propriétaire, averti de cela, ne l'a passurveillé, s'il cause la mort d'un homme ou d'une femme, ce boeuf sera lapidé et son propriétaire sera mis à mort.	29 Gdy jednak wół bódł i dawniej, i zwracano uwagę na to właścicielowi, a on go nie pilnował, tak iż wół zabiłby mężczyznę lub kobietę, to nie tylko wół winien być ukamienowany, ale też i właściciel jego winien ponieść śmierć.
30 Si on lui impose une rançon, il devra donner pour le rachat de sa vie tout ce qui lui est imposé.	30 Gdyby zaś nałożono mu zapłatę, to winien za swoje życie dać taki okup, jaki mu nałożą.
31 Si c'est un garçon ou une fille qu'il encorne, on le traitera selon cette coutume.	31 Jeśliby zaś wół pobódł chłopca lub dziewczynę, to też winno się postąpić według takiego samego przepisu.
32 Si c'est un esclave ou une servante que le boeuf encorne, son propriétaire versera le prix -- 30sicles -- à leur maître, et le boeuf sera lapidé.	32 Gdyby zaś wół zabódł niewolnika lub niewolnicę, jego właściciel winien wypłacić ich panu trzydzieści syklów srebrnych, wół zaś będzie ukamienowany.
33 Si quelqu'un laisse une citerne ouverte, ou si quelqu'un creuse une citerne sans la couvrir et qu'unboeuf ou un âne y tombe,	33 Jeśliby ktoś zostawił cysternę odkrytą albo jeśliby ktoś wykopał cysternę, a nie przykrył jej, i wpadł tam wół lub osioł,
34 le propriétaire de la citerne indemnisera, il dédommagera en argent son propriétaire, et la bêtemorte sera pour lui.	34 właściciel cysterny winien dać właścicielowi bydlęcia odszkodowanie w pieniądzach, a zwierzę będzie należało do niego.
35 Si le boeuf de quelqu'un frappe le boeuf d'autrui et cause sa mort, les propriétaires vendront leboeuf vivant et s'en partageront le prix, ils se partageront aussi la bête morte.	35 Gdyby wół jednego właściciela uderzył wołu innego właściciela i zabiłby go, wówczas sprzedadzą żywego wołu i podzielą się zapłatą za niego, podzielą się też zabitym wołem.
36 Mais s'il est notoire que le boeuf donnait de la corne auparavant, et que son propriétaire ne l'a passurveillé, il donnera un boeuf vivant en compensation du boeuf mort, et la bête morte sera pour lui.	36 Lecz gdyby było wiadomo, że wół ten bódł od dawna, a jego właściciel go nie pilnował, wówczas odda on wołu za wołu, zabity zaś wół będzie należał do niego.
37 "Si quelqu'un vole un boeuf ou un agneau puis l'abat et le vend, il rendra cinq têtes de gros bétailpour le boeuf et quatre têtes de petit bétail pour l'agneau.	37 Jeśliby ktoś ukradł wołu lub owcę i zabiłby je lub sprzedał, wówczas zwróci pięć wołów za jednego wołu i cztery jagnięta za jedną owcę.