1 Προτιμοτερον ονομα καλον παρα πλουτη μεγαλα, χαρις αγαθη παρα αργυριον και χρυσιον. | 1 Доброе имя лучше большого богатства, и добрая слава лучше серебра и золота. |
2 Πλουσιος και πτωχος συναπαντωνται? ο Κυριος ειναι ο Ποιητης αμφοτερων τουτων. | 2 Богатый и бедный встречаются друг с другом: того и другого создал Господь. |
3 Ο φρονιμος προβλεπει το κακον και κρυπτεται? οι αφρονες ομως προχωρουσι και τιμωρουνται. | 3 Благоразумный видит беду, и укрывается; а неопытные идут вперед, и наказываются. |
4 Η αμοιβη της ταπεινωσεως και του φοβου του Κυριου ειναι πλουτος και δοξα και ζωη. | 4 За смирением следует страх Господень, богатство и слава и жизнь. |
5 Τριβολοι και παγιδες ειναι εν τη οδω του σκολιου? οστις φυλαττει την ψυχην αυτου, θελει εισθαι μακραν απ' αυτων. | 5 Терны и сети на пути коварного; кто бережет душу свою, удались от них. |
6 Διδαξον το παιδιον εν αρχη της οδου αυτου? και δεν θελει απομακρυνθη απ' αυτης ουδε οταν γηραση. | 6 Наставь юношу при начале пути его: он не уклонится от него, когда и состарится. |
7 Ο πλουσιος εξουσιαζει τους πτωχους? και ο δανειζομενος ειναι δουλος του δανειζοντος. | 7 Богатый господствует над бедным, и должник [делается] рабом заимодавца. |
8 Ο σπειρων ανομιαν θελει θερισει συμφορας? και η ραβδος της υβρεως αυτου θελει εκλειψει. | 8 Сеющий неправду пожнет беду, и трости гнева его не станет. |
9 Ο εχων ομμα αγαθον θελει ευλογηθη? διοτι διδει εκ του αρτου αυτου εις τον πτωχον. | 9 Милосердый будет благословляем, потому что дает бедному от хлеба своего. |
10 Εκδιωξον τον χλευαστην και θελει συνεξελθει η φιλονεικια, και η ερις και η υβρις θελουσι παυσει. | 10 Прогони кощунника, и удалится раздор, и прекратятся ссора и брань. |
11 Οστις αγαπα την καθαροτητα της καρδιας, δια την χαριν των χειλεων αυτου ο βασιλευς θελει εισθαι φιλος αυτου. | 11 Кто любит чистоту сердца, у того приятность на устах, тому царь--друг. |
12 Οι οφθαλμοι του Κυριου περιφρουρουσι την γνωσιν? ανατρεπει δε τας υποθεσεις του παρανομου. | 12 Очи Господа охраняют знание, а слова законопреступника Он ниспровергает. |
13 Ο οκνηρος λεγει, Λεων ειναι εξω? εν τω μεσω των πλατειων θελω φονευθη. | 13 Ленивец говорит: 'лев на улице! посреди площади убьют меня!' |
14 Στομα γυναικος αλλοτριας ειναι λακκος βαθυς? ο μισουμενος υπο Κυριου θελει εμπεσει εις αυτον. | 14 Глубокая пропасть--уста блудниц: на кого прогневается Господь, тот упадет туда. |
15 Η ανοησια ειναι συνδεδεμενη μετα της καρδιας του παιδιου? η ραβδος της παιδειας θελει αποχωρισει αυτην απ' αυτου. | 15 Глупость привязалась к сердцу юноши, но исправительная розга удалит ее от него. |
16 Οστις καταθλιβει τον πτωχον δια να αυξηση τα πλουτη αυτου, και οστις διδει εις τον πλουσιον, θελει ελθει βεβαιως εις ενδειαν. | 16 Кто обижает бедного, чтобы умножить свое богатство, и кто дает богатому, тот обеднеет. |
17 Κλινον το ωτιον σου και ακουε τους λογους των σοφων, και προσκολλησον την καρδιαν σου εις την γνωσιν μου? | 17 Приклони ухо твое, и слушай слова мудрых, и сердце твое обрати к моему знанию; |
18 διοτι ειναι τερπνοι, εαν φυλαττη αυτους εν τη καρδια σου? και θελουσι συναρμοζεσθαι ομου επι των χειλεων σου. | 18 потому что утешительно будет, если ты будешь хранить их в сердце твоем, и они будут также в устах твоих. |
19 Δια να ηναι το θαρρος σου επι τον Κυριον, εδιδαξα ταυτα εις σε την ημεραν ταυτην, μαλιστα εις σε. | 19 Чтобы упование твое было на Господа, я учу тебя и сегодня, и ты [помни]. |
20 Δεν εγραψα εις σε πολλακις δια συμβουλων και γνωσεων, | 20 Не писал ли я тебе трижды в советах и наставлении, |
21 δια να σε καμω να γνωρισης την βεβαιοτητα των λογων της αληθειας, ωστε να αποκρινησαι λογους αληθειας προς τους εξαποστελλοντας σε; | 21 чтобы научить тебя точным словам истины, дабы ты мог передавать слова истины посылающим тебя? |
22 Μη γυμνονης τον πτωχον, διοτι ειναι πτωχος? μηδε καταθλιβε εις την πυλην τον δυστυχουντα? | 22 Не будь грабителем бедного, потому что он беден, и не притесняй несчастного у ворот, |
23 διοτι ο Κυριος θελει εκδικασει την δικην αυτων? και θελει γυμνωσει την ψυχην των γυμνωσαντων αυτους. | 23 потому что Господь вступится в дело их и исхитит душу у грабителей их. |
24 Μη καμνε φιλιαν μετα ανθρωπου θυμωδους? και μετα ανθρωπου οργιλου μη συμπεριπατει? | 24 Не дружись с гневливым и не сообщайся с человеком вспыльчивым, |
25 μηποτε μαθης τας οδους αυτου, και λαβης παγιδα εις την ψυχην σου. | 25 чтобы не научиться путям его и не навлечь петли на душу твою. |
26 Μη εσο εκ των διδοντων χειρα, εκ των εγγυωμενων δια χρεη. | 26 Не будь из тех, которые дают руки и поручаются за долги: |
27 Εαν δεν εχης ποθεν να πληρωσης, δια τι να παρωσι την κλινην σου υποκατωθεν σου; | 27 если тебе нечем заплатить, то для чего доводить себя, чтобы взяли постель твою из-под тебя? |
28 Μη μετακινει ορια αρχαια, τα οποια εθεσαν οι πατερες σου. | 28 Не передвигай межи давней, которую провели отцы твои. |
29 Ειδες ανθρωπον επιτηδειον εις τα εργα αυτου; αυτος θελει παρασταθη ενωπιον βασιλεων? δεν θελει παρασταθη ενωπιον ουτιδανων. | 29 Видел ли ты человека проворного в своем деле? Он будет стоять перед царями, он не будет стоять перед простыми. |