| 1 Hijo mío, no prives al pobre de su sustento ni hagas languidecer los ojos del indigente. | 1 Synu, nie odmawiaj biedakowi rzeczy niezbędnych do życia i oczu potrzebującego nie męcz zwlekaniem! |
| 2 No hagas sufrir al que tiene hambre ni irrites al que está en la miseria. | 2 Nie dręcz duszy głodnego i nie pobudzaj do gniewu człowieka w jego niedostatku! |
| 3 No exasperes más aún al que está irritado ni hagas esperar tu don al que lo necesita. | 3 Serca rozgniewanego w większy zamęt nie wprowadzaj i nie zwlekaj z datkiem dla potrzebującego! |
| 4 No rechaces la súplica del afligido ni apartes tu rostro del pobre. | 4 Nie odpychaj żebrzącego w strapieniu, a od ubogiego nie odwracaj swej twarzy! |
| 5 No apartes tus ojos del indigente ni des lugar a que alguien te maldiga: | 5 Nie odwracaj oka od proszącego i nie dawaj człowiekowi sposobności, aby cię przeklinał. |
| 6 porque si te maldice con amargura en el alma, su Creador escuchará su plegaria. | 6 Gdy bowiem przeklnie cię w gorzkości duszy, Ten, co go stworzył, wysłucha jego życzenia. |
| 7 Procura hacerte amar de la asamblea y ante un poderoso, inclina la cabeza. | 7 Czyń siebie godnym kochania w zgromadzeniu, a przed władcą skłaniaj głowę! |
| 8 Vuelve tu oído hacia el pobre y devuélvele el saludo con dulzura. | 8 Nakłoń ucha swego biednemu i łagodnie odpowiedz mu spokojnymi słowami! |
| 9 Arranca al oprimido de las manos del opresor y no te acobardes al hacer justicia. | 9 Wyrwij krzywdzonego z ręki krzywdzącego, a gdy sądzić będziesz, nie bądź małodusznym! |
| 10 Sé un padre para los huérfanos y como un marido para su madre: así serás como un hijo del Altísimo y él te amará más que tu propia madre. | 10 Bądź ojcem dla sierot, jakby mężem dla ich matki, a staniesz się jakby synem Najwyższego, i miłować cię On będzie bardziej niż twoja matka. |
| 11 La sabiduría encumbra a sus hijos y cuida de aquellos que la buscan. | 11 Mądrość wywyższa swych synów i ma pieczę o tych, którzy jej szukają. |
| 12 El que la ama, ama la vida, y los que la buscan ardientemente serán colmados de gozo. | 12 Kto ją miłuje, miłuje życie, a kto dla niej rano wstaje, będzie napełniony weselem. |
| 13 El que la posee heredará la gloria, y dondequiera que vaya, el Señor lo bendecirá. | 13 Kto ją posiądzie, odziedziczy chwałę, a gdzie ona wejdzie, tam Pan błogosławi. |
| 14 Los que la sirven rinden culto al Santo y los que la aman son amados por el Señor. | 14 Którzy jej służą, oddają cześć Świętemu, a miłujących ją Pan będzie miłował. |
| 15 El que la escucha juzgará a las naciones y el que le presta atención habitará seguro. | 15 Kto jej słucha, sądzić będzie narody, a kto do niej się przykłada, mieszkać będzie spokojnie. |
| 16 El que confía en ella la recibirá en herencia y sus descendientes también la poseerán. | 16 Kto jej zaufa, ten ją odziedziczy i posiadać ją będą jego pokolenia. |
| 17 Al comienzo, ella lo conducirá por un camino sinuoso, le infundirá temor y estremecimiento y lo hará sufrir con su disciplina, hasta que tenga confianza en él y lo haya probado con sus exigencias. | 17 W początkach powiedzie go trudnymi drogami, bojaźnią i strachem go przejmie, dręczyć go będzie swoją nauką, aż nabierze zaufania do jego duszy i wypróbuje go przez swe nakazy; |
| 18 Después, volverá a él por el camino recto, lo alegrará y le revelará sus secretos. | 18 następnie powróci do niego po drodze gładkiej i rozraduje go, i odkryje mu swe tajemnice. |
| 19 Si él se desvía, ella lo abandonará y lo dejará librado a su propia caída. | 19 A jeśliby zszedł na bezdroża, opuści go i odda w moc jego upadku. |
| 20 Ten en cuenta el momento y cuídate del mal, y no te avergüences de ti mismo. | 20 Uważaj na okoliczności i strzeż się złego, a nie będziesz się wstydził samego siebie. |
| 21 Porque hay una vergüenza que lleva al pecado, y hay otra vergüenza que es gloria y gracia. | 21 Jest bowiem wstyd, co grzech sprowadza, i wstyd, który jest chwałą i łaską. |
| 22 No te perjudiques por tener en cuenta a los demás, y que la vergüenza no provoque tu caída. | 22 Nie miej względu na osobę ze szkodą dla swej duszy i nie wstydź się aż tak, by to było twoim upadkiem. |
| 23 No dejes de hablar cuando sea necesario, ni escondas tu sabiduría. | 23 Nie powstrzymuj mowy, gdy jej potrzeba, |
| 24 Porque la sabiduría se reconoce en las palabras, y la instrucción, en la manera de hablar. | 24 mądrość bowiem poznaje się z mowy, a naukę - ze słów języka. |
| 25 No digas nada contrario a la verdad y avergüénzate de tu falta de instrucción. | 25 Nie sprzeciwiaj się prawdzie, ale wstydź się swej nieumiejętności! |
| 26 No tengas vergüenza de confesar tus pecados ni pretendas oponerte a la corriente de un río. | 26 Nie wstydź się wyznać swych grzechów, a nie zmagaj się z prądem rzeki! |
| 27 No te rebajes ante un hombre necio ni seas parcial en favor del poderoso. | 27 Nie płaszcz się przed człowiekiem głupim i nie kieruj się względem na osobę władcy. |
| 28 Lucha hasta la muerte por la verdad, y el Señor Dios luchará por ti. | 28 Aż do śmierci stawaj do zapasów o prawdę, a Pan Bóg będzie walczył o ciebie. |
| 29 No seas atrevido con la lengua, ni perezoso y descuidado en tus acciones. | 29 Nie bądź odważny w języku, a gnuśny i leniwy w swych czynach. |
| 30 No seas como un león dentro de tu casa, y cobarde entre tus servidores. | 30 Nie bądź jak lew we własnym domu: nie podejrzewaj domowników z urojonych przyczyn. |
| 31 No tengas la mano abierta para recibir y cerrada cuando hay que dar. | 31 Nie miej ręki wydłużonej do brania, a do dawania - skróconej. |