1 וְיֵשׁוּעַ הָלַךְ אֶל־הַר הַזֵּיתִים | 1 Jesus autem perrexit in montem Oliveti : |
2 וַיְהִי בַבֹּקֶר וַיָּבֹא עוֹד אֶל־הַמִּקְדָּשׁ וְכָל־הָעָם בָּאוּ אֵלָיו וַיֵּשֶׁב וַיְלַמְּדֵם | 2 et diluculo iterum venit in templum, et omnis populus venit ad eum, et sedens docebat eos. |
3 וַיָּבִיאוּ הַסּוֹפְרִים וְהַפְּרוּשִׁים אִשָּׁה לְפָנָיו אֲשֶׁר נִתְפְּשָׂה בִּשְׂטוֹתָהּ וַיַּעֲמִידוּהָ בַּתָּוֶךְ | 3 Adducunt autem scribæ et pharisæi mulierem in adulterio deprehensam : et statuerunt eam in medio, |
4 וַיֹּאמְרוּ אֵלָיו רַבִּי הָאִשָּׁה הַזֹּאת נִתְפְּשָׂה כְּשֶׁנִּטְמֵאת בְּנִאוּפֶיהָ | 4 et dixerunt ei : Magister, hæc mulier modo deprehensa est in adulterio. |
5 וּמשֶׁה צִוָּנוּ בַתּוֹרָה לִסְקֹל נָשִׁים כָּאֵלֶּה וְאַתָּה מַה־תֹּאמֵר | 5 In lege autem Moyses mandavit nobis hujusmodi lapidare. Tu ergo quid dicis ? |
6 וְאַךְ לְנַסּוֹת אֹתוֹ דִּבְּרוּ־זֹאת לִמְצֹא עָלָיו שִׂטְנָה וַיִּכַּף יֵשׁוּעַ לְמַטָּה וַיְתָו בְּאֶצְבָּעוֹ עַל־הַקַּרְקַע כְּאֵינוֹ שֹׁמֵעַ | 6 Hoc autem dicebant tentantes eum, ut possent accusare eum. Jesus autem inclinans se deorsum, digito scribebat in terra. |
7 וַיְהִי כַּאֲשֶׁר הוֹסִיפוּ לִשְׁאֹל אֹתוֹ וַיִּשָׂא אֶת־עֵינָיו וַיֹּאמֶר אֲלֵיהֶם מִי בָכֶם זַךְ בְּלִי־פֶשַׁע הוּא רִאשׁוֹנָה יַדֶּה־בָּהּ אָבֶן | 7 Cum ergo perseverarent interrogantes eum, erexit se, et dixit eis : Qui sine peccato est vestrum, primus in illam lapidem mittat. |
8 וַיִּכַּף שֵׁנִית לְמַטָּה וַיְתָו עַל־הַקַּרְקַע | 8 Et iterum se inclinans, scribebat in terra. |
9 וַיְהִי כְשָׁמְעָם וַיַּךְ לִבָּם אֹתָם וַיֵּצְאוּ אֶחָד אֶחָד הַחוּצָה הָחֵל מִן־הַזְּקֵנִים וְעַד הָאַחֲרוֹנִים וַיִּוָּתֵר יֵשׁוּעַ לְבַדּוֹ וְהָאִשָּׁה נִצֶּבֶת בַּתָּוֶךְ | 9 Audientes autem unus post unum exibant, incipientes a senioribus : et remansit solus Jesus, et mulier in medio stans. |
10 וַיִּשָּׂא יֵשׁוּעַ אֶת־עֵינָיו וַיַּרְא כִּי־אֵין אִישׁ בִּלְתִּי הָאִשָּׁה לְבַדָּהּ וַיֹּאמֶר אֵלֶיהָ אִשָּׁה אֵיפֹה שׂטְנַיִךְ הֲכִי הִרְשִׁיעָךְ אִישׁ | 10 Erigens autem se Jesus, dixit ei : Mulier, ubi sunt qui te accusabant ? nemo te condemnavit ? |
11 וַתֹּאמֶר לֹא אֲדֹנִי וַיֹּאמֶר אֵלֶיהָ יֵשׁוּעַ לָכֵן גַּם־אֲנִי לֹא אַרְשִׁיעֵךְ לְכִי לְדַרְכֵּךְ וְאַל־תֶּחֶטְאִי עוֹד | 11 Quæ dixit : Nemo, Domine. Dixit autem Jesus : Nec ego te condemnabo : vade, et jam amplius noli peccare.
|
12 וַיֹּסֶף יֵשׁוּעַ וַיְדַבֵּר אֲלֵיהֶם לֵאמֹר אֲנִי אוֹר הָעוֹלָם כָּל־הַהֹלֵךְ אַחֲרַי לֹא יִתְהַלֵּךְ בַּחֲשֵׁכָה כִּי־אוֹר הַחַיִּים יִהְיֶה־לּוֹ | 12 Iterum ergo locutus est eis Jesus, dicens : Ego sum lux mundi : qui sequitur me, non ambulat in tenebris, sed habebit lumen vitæ. |
13 וַיֹּאמְרוּ הַפְּרוּשִׁים עַל־נַפְשְׁךָ מֵעִיד אָתָּה עֵדוּתְךָ אֵינֶנָּה נֶאֱמָנָה | 13 Dixerunt ergo ei pharisæi : Tu de teipso testimonium perhibes ; testimonium tuum non est verum. |
14 וַיַּעַן יֵשׁוּעַ וַיֹּאמֶר אֲלֵיהֶם אַף אִם־אָעִיד עַל־נַפְשִׁי עֵדוּתִי נֶאֱמָנָה יַעַן כִּי־יָדַעְתִּי מֵאַיִן בָּאתִי וְאָנָה אֲנִי הֹלֵךְ וְאַתֶּם לֹא יְדַעְתֶּם מֵאַיִן בָּאתִי וְאָנָה אֵלֵךְ | 14 Respondit Jesus, et dixit eis : Et si ego testimonium perhibeo de meipso, verum est testimonium meum : quia scio unde veni et quo vado ; vos autem nescitis unde venio aut quo vado. |
15 אַתֶּם לְפִי הַבָּשָׂר תִּשְׁפֹּטוּ וַאֲנִי לֹא אֶשְׁפֹּט אִישׁ | 15 Vos secundum carnem judicatis : ego non judico quemquam ; |
16 וְאִם־אָנֹכִי אֶשְׁפֹּט מִשְׁפָּטִי אֱמֶת כִּי לֹא לְבַדִּי הִנֵּנִי כִּי אִם־אֲנִי וְהָאָב אֲשֶׁר שְׁלָחָנִי | 16 et si judico ego, judicium meum verum est, quia solus non sum : sed ego et qui misit me, Pater. |
17 וְגַם בְּתוֹרַתְכֶם כָּתוּב כִּי עֵדוּת שְׁנֵי אֲנָשִׁים נֶאֱמָנָה הִיא | 17 Et in lege vestra scriptum est, quia duorum hominum testimonium verum est. |
18 אֲנִי הוּא הַמֵּעִיד עָלָי וְגַם־הָאָב אֲשֶׁר שְׁלָחַנִי יְעִידֵנִי | 18 Ego sum qui testimonium perhibeo de meipso, et testimonium perhibet de me qui misit me, Pater. |
19 וַיֹּאמְרוּ אֵלָיו אַיּוֹ אָבִיךָ וַיַּעַן יֵשׁוּעַ גַּם־אֹתִי גַּם אֶת־אָבִי לֹא יְדַעְתֶּם אִלּוּ אֹתִי יְדַעְתֶּם כִּי עַתָּה גַּם אֶת־אָבִי יְדַעְתֶּם | 19 Dicebant ergo ei : Ubi est Pater tuus ? Respondit Jesus : Neque me scitis, neque Patrem meum : si me sciretis, forsitan et Patrem meum sciretis. |
20 כַּדְּבָרִים הָאֵלֶּה דִּבֶּר יֵשׁוּעַ בְּבֵית הָאוֹצָר בְּלַמְּדוֹ בַּמִּקְדָּשׁ וְלֹא־תְפָשֹוֹ אִישׁ כִּי לֹא־בָא עִתּוֹ | 20 Hæc verba locutus est Jesus in gazophylacio, docens in templo : et nemo apprehendit eum, quia necdum venerat hora ejus.
|
21 וַיּוֹסֶף יֵשׁוּעַ וַיֹּאמֶר אֲלֵיהֶם אֲנִי הֹלֵךְ מִזֶּה וּתְבַקְשׁוּנִי וּבְחַטַּאתְכֶם תָּמוּתוּ אֶל־אֲשֶׁר אֲנִי הֹלֵךְ שָׁמָּה אַתֶּם לֹא־תוּכְלוּ לָבוֹא | 21 Dixit ergo iterum eis Jesus : Ego vado, et quæretis me, et in peccato vestro moriemini. Quo ego vado, vos non potestis venire. |
22 וַיֹּאמְרוּ הַיְּהוּדִים הֶהָמֵת יָמִית אֶת־נַפְשׁוֹ כִּי אָמַר אֶל־אֲשֶׁר אֲנִי הוֹלֵךְ שָׁמָּה אַתֶּם לֹא־תוּכְלוּ לָבוֹא | 22 Dicebant ergo Judæi : Numquid interficiet semetipsum, quia dixit : Quo ego vado, vos non potestis venire ? |
23 וַיֹּאמֶר אֲלֵיהֶם אַתֶּם הִנְּכֶם מֵאֲשֶׁר לְמַטָּה וַאֲנִי מֵאֲשֶׁר לְמָעְלָה אַתֶּם מִן־הָעוֹלָם הַזֶּה וַאֲנִי אֵינֶנִּי מִן־הָעוֹלָם הַזֶּה | 23 Et dicebat eis : Vos de deorsum estis, ego de supernis sum. Vos de mundo hoc estis, ego non sum de hoc mundo. |
24 לָכֵן אָמַרְתִּי אֲלֵיכֶם כִּי תָמוּתוּ בַּחֲטָאֵיכֶם כִּי אִם־לֹא תַאֲמִינוּ כִּי־אֲנִי הוּא בַּחֲטָאֵיכֶם תָּמוּתוּ | 24 Dixi ergo vobis quia moriemini in peccatis vestris : si enim non credideritis quia ego sum, moriemini in peccato vestro. |
25 וַיֹּאמְרוּ אֵלָיו מִי־זֶה אָתָּה וַיֹּאמֶר אֲלֵיהֶם יֵשׁוּעַ מַה־שֶּׁגַּם מֵרֹאשׁ דִּבַּרְתִּי אֲלֵיכֶם | 25 Dicebant ergo ei : Tu quis es ? Dixit eis Jesus : Principium, qui et loquor vobis. |
26 רַבּוֹת עִמִּי לְדַבֵּר וְלִשְׁפֹּט עֲלֵיכֶם אָכֵן שֹׁלְחִי נֶאֱמָן הוּא וַאֲשֶׁר שָׁמַעְתִּי מִמֶּנּוּ אֹתוֹ אֲנִי מְדַבֵּר אֶל־הָעוֹלָם | 26 Multa habeo de vobis loqui, et judicare ; sed qui me misit, verax est ; et ego quæ audivi ab eo, hæc loquor in mundo. |
27 וְהֵם לֹא הֵבִינוּ כִּי עַל־הָאָב אָמַר אֲלֵיהֶם | 27 Et non cognoverunt quia Patrem ejus dicebat Deum. |
28 אָז אָמַר לָהֶם יֵשׁוּעַ בְּעֵת תְּנַשְּׂאוּ אֶת־בֶּן־הָאָדָם וִידַעְתֶּם כִּי־אֲנִי הוּא וְכִי אֵינֶנִּי עֹשֶׂה דָבָר מִנַּפְשִׁי כִּי אִם־כַּאֲשֶׁר לִמְּדַנִי אָבִי אֵלֶּה אֲדַבֵּר | 28 Dixit ergo eis Jesus : Cum exaltaveritis Filium hominis, tunc cognoscetis quia ego sum, et a meipso facio nihil, sed sicut docuit me Pater, hæc loquor : |
29 וַאֲשֶׁר שָׁלַח אֹתִי הוּא עִמָּדִי הָאָב לֹא עֲזָבַנִי לְבָדָד כִּי אֶת־הַטּוֹב בְּעֵינָיו אֲנִי עֹשֶׂה תָּמִיד | 29 et qui me misit, mecum est, et non reliquit me solum : quia ego quæ placita sunt ei, facio semper. |
30 וַיְהִי בְּדַבְּרוֹ זֹאת וַיַּאֲמִינוּ בוֹ רַבִּים | 30 Hæc illo loquente, multi crediderunt in eum. |
31 וַיֹּאמֶר יֵשׁוּעַ אֶל־הַיְּהוּדִים הַמַּאֲמִינִים בּוֹ אִם־תַּעַמְדוּ בִּדְבָרִי בֶּאֱמֶת תַּלְמִידַי אַתֶּם | 31 Dicebat ergo Jesus ad eos, qui crediderunt ei, Judæos : Si vos manseritis in sermone meo, vere discipuli mei eritis, |
32 וִידַעְתֶּם אֶת־הָאֱמֶת וְהָאֱמֶת תְּשִׂימְכֶם לִבְנֵי חוֹרִין | 32 et cognoscetis veritatem, et veritas liberabit vos. |
33 וַיַּעֲנוּ אֹתוֹ זֶרַע אַבְרָהָם אֲנַחְנוּ וּמֵעוֹלָם לֹא־הָיִינוּ לְאִישׁ לַעֲבָדִים אֵיכָה תֹאמַר בְּנֵי חוֹרִין תִּהְיוּ | 33 Responderunt ei : Semen Abrahæ sumus, et nemini servivimus umquam : quomodo tu dicis : Liberi eritis ? |
34 וַיַּעַן אֹתָם יֵשׁוּעַ אָמֵן אָמֵן אֲנִי אֹמֵר לָכֶם כָּל־עֹשֶׂה חֵטְא עֶבֶד הַחֵטְא הוּא | 34 Respondit eis Jesus : Amen, amen dico vobis : quia omnis qui facit peccatum, servus est peccati. |
35 וְהָעֶבֶד לֹא־יִשְׁכֹּן בַּבַּיִת לְעוֹלָם הַבֵּן יִשְׁכֹּן לְעוֹלָם | 35 Servus autem non manet in domo in æternum : filius autem manet in æternum. |
36 לָכֵן אִם־הַבֵּן יַעֲשֶׂה אֶתְכֶם בְּנֵי חוֹרִין חָפְשִׁים בֶּאֱמֶת תִּהְיוּ | 36 Si ergo vos filius liberaverit, vere liberi eritis. |
37 יָדַעְתִּי כִּי־זֶרַע אַבְרָהָם אַתֶּם אֲבָל אַתֶּם מְבַקְשִׁים לַהֲמִיתֵנִי כִּי דְבָרִי לֹא־יִכֹּן בְּתוֹכְכֶם | 37 Scio quia filii Abrahæ estis : sed quæritis me interficere, quia sermo meus non capit in vobis. |
38 אֲנִי מְדַבֵּר אֵת אֲשֶׁר רָאִיתִי אֵצֶל אָבִי וְאַתֶּם עֹשִׂים אֵת אֲשֶׁר רְאִיתֶם אֵצֶל אֲבִיכֶם | 38 Ego quod vidi apud Patrem meum, loquor : et vos quæ vidistis apud patrem vestrum, facitis. |
39 וַיַּעֲנוּ וַיֹּאמְרוּ אֵלָיו אָבִינוּ הוּא אַבְרָהָם וַיֹּאמֶר אֲלֵיהֶם יֵשׁוּעַ אִלּוּ הֱיִיתֶם בְּנֵי אַבְרָהָם כְּמַעֲשֵׂי אַבְרָהָם עֲשִׂיתֶם | 39 Responderunt, et dixerunt ei : Pater noster Abraham est. Dicit eis Jesus : Si filii Abrahæ estis, opera Abrahæ facite. |
40 וְעַתָּה אַתֶּם מְבַקְשִׁים לַהֲמִיתֵנִי אִישׁ דֹּבֵר אֲלֵיכֶם הָאֱמֶת אֲשֶׁר שָׁמַעְתִּי מֵעִם הָאֱלֹהִים אַבְרָהָם לֹא עָשָׂה כָּזֹאת | 40 Nunc autem quæritis me interficere, hominem, qui veritatem vobis locutus sum, quam audivi a Deo : hoc Abraham non fecit. |
41 אֶת־מַעֲשֵׂי אֲבִיכֶם אַתֶּם עֹשִׂים וַיֹּאמְרוּ אֵלָיו לֹא יַלְדֵי זְנוּנִים אֲנַחְנוּ יֵשׁ־לָנוּ אָב אֶחָד הוּא הָאֱלֹהִים | 41 Vos facitis opera patris vestri. Dixerunt itaque ei : Nos ex fornicatione non sumus nati : unum patrem habemus Deum. |
42 וַיֹּאמֶר אֲלֵיהֶם יֵשׁוּעַ אִלּוּ אֱלֹהִים הוּא אֲבִיכֶם כִּי־עַתָּה אֲהַבְתֶּם אֹתִי כִּי אָנֹכִי יָצָאתִי וּבָאתִי מֵאֵת הָאֱלֹהִים הֵן לֹא־מִמֶּנִּי בָאתִי אַךְ־הוּא שְׁלָחָנִי | 42 Dixit ergo eis Jesus : Si Deus pater vester esset, diligeretis utique et me ; ego enim ex Deo processi, et veni : neque enim a meipso veni, sed ille me misit. |
43 מַדּוּעַ לֹא תָבִינוּ לְשׁוֹנִי יַעַן לֹא־תוּכְלוּ לִשְׁמֹעַ אֶת־דְּבָרִי | 43 Quare loquelam meam non cognoscitis ? Quia non potestis audire sermonem meum. |
44 אַתֶּם מִן־אֲבִיכֶם הַשָּׂטָן וְלַעֲשֹוֹת אֶת־תַּאֲוֹת אֲבִיכֶם חֲפַצְתֶּם הוּא רוֹצֵחַ־נֶפֶשׁ הָיָה מֵרֹאשׁ וּבָאֱמֶת לֹא עָמָד כִּי אֱמֶת אֵין־בּוֹ מִדֵּי דַבְּרוֹ כָזָב מִשֶּׁלּוֹ יְדַבֵּר כִּי־כֹזֵב הוּא וַאֲבִי הַכָּזָב | 44 Vos ex patre diabolo estis : et desideria patris vestri vultis facere. Ille homicida erat ab initio, et in veritate non stetit : quia non est veritas in eo : cum loquitur mendacium, ex propriis loquitur, quia mendax est, et pater ejus. |
45 וַאֲנִי יַעַן דַּבְּרִי הָאֱמֶת לֹא תַאֲמִינוּ לִי | 45 Ego autem si veritatem dico, non creditis mihi. |
46 מִי בָכֶם עַל־עָוֺן יוֹכִיחֵנִי וְאִם־אֱמֶת דִּבַּרְתִּי מַדּוּעַ לֹא־תַאֲמִינוּ לִי | 46 Quis ex vobis arguet me de peccato ? si veritatem dico vobis, quare non creditis mihi ? |
47 אֲשֶׁר מֵאֵת הָאֱלֹהִים הוּא יִשְׁמַע אֶת־דִּבְרֵי הָאֱלֹהִים עַל־כֵּן אַתֶּם לֹא שְׁמַעְתֶּם כִּי אֵינְכֶם מֵאֵת הָאֱלֹהִים | 47 Qui ex Deo est, verba Dei audit. Propterea vos non auditis, quia ex Deo non estis.
|
48 אָז יַעֲנוּ הַיְּהוּדִים וַיֹּאמְרוּ אֵלָיו הֲלֹא הֵטַבְנוּ אֲשֶׁר דִּבַּרְנוּ כִּי שֹׁמְרוֹנִי אַתָּה וְשֵׁד בָּךְ | 48 Responderunt ergo Judæi, et dixerunt ei : Nonne bene dicimus nos quia Samaritanus es tu, et dæmonium habes ? |
49 וַיַּעַן יֵשׁוּעַ שֵׁד אֵין־בִּי רַק אֶת־אָבִי אֲנִי מְכַבֵּד וְאַתֶּם תִּבְזוּנִי | 49 Respondit Jesus : Ego dæmonium non habeo : sed honorifico Patrem meum, et vos inhonorastis me. |
50 אָכֵן לֹא אֲבַקֵּשׁ אֶת־כְּבוֹדִי יֵשׁ אֶחָד אֲשֶׁר יְבַקֵּשׁ וְיִשְׁפֹּט | 50 Ego autem non quæro gloriam meam : est qui quærat, et judicet. |
51 אָמֵן אָמֵן אֲנִי אֹמֵר לָכֶם אִם־יִשְׁמֹר אִישׁ אֶת־דְּבָרִי לֹא יִרְאֶה־מָּוֶת לָנֶצַח | 51 Amen, amen dico vobis : si quis sermonem meum servaverit, mortem non videbit in æternum. |
52 וַיֹּאמְרוּ אֵלָיו הַיְּהוּדִים עַתָּה יָדַעְנוּ כִּי־שֵׁד בָּךְ הֵן אַבְרָהָם וְהַנְּבִיאִים מֵתוּ וְאַתָּה אָמַרְתָּ אִם־יִשְׁמֹר אִישׁ אֶת־דְּבָרִי לֹא יִטְעַם־מָוֶת לָנֶצַח | 52 Dixerunt ergo Judæi : Nunc cognovimus quia dæmonium habes. Abraham mortuus est, et prophetæ ; et tu dicis : Si quis sermonem meum servaverit, non gustabit mortem in æternum. |
53 הַאַתָּה גָדוֹל מֵאַבְרָהָם אָבִינוּ אֲשֶׁר מֵת גַּם־הַנְּבִיאִים מֵתוּ מַה־תַּעֲשֶׂה אֶת־עַצְמֶךָ | 53 Numquid tu major es patre nostro Abraham, qui mortuus est ? et prophetæ mortui sunt. Quem teipsum facis ? |
54 וַיַּעַן יֵשׁוּעַ אִם־אֲנִי מְכַבֵּד אֶת־נַפְשִׁי כְּבוֹדִי מֵאָיִן אָבִי הוּא הַמְכַבֵּד אֹתִי אֲשֶׁר תֹּאמְרוּ עָלָיו כִּי הוּא אֱלֹהֵיכֶם | 54 Respondit Jesus : Si ego glorifico meipsum, gloria mea nihil est : est Pater meus, qui glorificat me, quem vos dicitis quia Deus vester est, |
55 וְלֹא יְדַעְתֶּם אֹתוֹ וַאֲנִי יְדַעְתִּיו וְאִם־אֹמַר לֹא יָדַעְתִּי אֹתוֹ אֶהְיֶה כֹזֵב כְּמוֹכֶם אֲבָל יְדַעְתִּיו וְאֶת־דְּבָרוֹ שָׁמָרְתִּי | 55 et non cognovistis eum : ego autem novi eum. Et si dixero quia non scio eum, ero similis vobis, mendax. Sed scio eum, et sermonem ejus servo. |
56 אַבְרָהָם אֲבִיכֶם שָׂשׂ לִרְאוֹת אֶת־יוֹמִי וַיַּרְא וַיִּשְׂמָח | 56 Abraham pater vester exsultavit ut videret diem meum : vidit, et gavisus est. |
57 וַיֹּאמְרוּ אֵלָיו הַיְּהוּדִים הִנֵּה אֵינְךָ בֶּן־חֲמִשִּׁים שָׁנָה וְאֶת־אַבְרָהָם רָאִיתָ | 57 Dixerunt ergo Judæi ad eum : Quinquaginta annos nondum habes, et Abraham vidisti ? |
58 וַיֹּאמֶר אֲלֵיהֶם יֵשׁוּעַ אָמֵן אָמֵן אֲנִי אֹמֵר לָכֶם בְּטֶרֶם הֱיוֹת אַבְרָהָם אֲנִי הוּא | 58 Dixit eis Jesus : Amen, amen dico vobis, antequam Abraham fieret, ego sum. |
59 אָז יָרִימוּ אֲבָנִים לִרְגֹּם אֹתוֹ וְיֵשׁוּעַ הִסְתַּתֵּר מִפְּנֵיהֶם וַיֵּצֵא מִן־הַמִּקְדָּשׁ וַיַּעֲבֹר בְּתוֹכָם עָבוֹר וְחָלוֹף | 59 Tulerunt ergo lapides, ut jacerent in eum : Jesus autem abscondit se, et exivit de templo. |