Scrutatio

Giovedi, 16 maggio 2024 - San Simone Stock ( Letture di oggi)

ΜΑΚΚΑΒΑΙΩΝ Α´ - 1 Maccabei - Maccabees I 9


font
LXXNEW AMERICAN BIBLE
1 και ηκουσεν δημητριος οτι επεσεν νικανωρ και η δυναμις αυτου εν πολεμω και προσεθετο τον βακχιδην και τον αλκιμον εκ δευτερου αποστειλαι εις γην ιουδα και το δεξιον κερας μετ' αυτων1 When Demetrius heard that Nicanor and his army had fallen in battle, he again sent Bacchides and Alcimus into the land of Judah, along with the right wing of his army.
2 και επορευθησαν οδον την εις γαλγαλα και παρενεβαλον επι μαισαλωθ την εν αρβηλοις και προκατελαβοντο αυτην και απωλεσαν ψυχας ανθρωπων πολλας2 They took the road to Galilee, and camping opposite the ascent at Arbela, they captured it and killed many people.
3 και του μηνος του πρωτου ετους του δευτερου και πεντηκοστου και εκατοστου παρενεβαλον επι ιερουσαλημ3 In the first month of the year one hundred and fifty-two, they encamped against Jerusalem.
4 και απηραν και επορευθησαν εις βερεαν εν εικοσι χιλιασιν ανδρων και δισχιλια ιππω4 Then they set out for Berea with twenty thousand men and two thousand cavalry.
5 και ιουδας ην παρεμβεβληκως εν ελασα και τρισχιλιοι ανδρες μετ' αυτου εκλεκτοι5 Judas, with three thousand picked men, had camped at Elasa.
6 και ειδον το πληθος των δυναμεων οτι πολλοι εισιν και εφοβηθησαν σφοδρα και εξερρυησαν πολλοι απο της παρεμβολης ου κατελειφθησαν εξ αυτων αλλ' η οκτακοσιοι ανδρες6 When his men saw the great number of the troops, they were very much afraid, and many slipped away from the camp, until only eight hundred men remained.
7 και ειδεν ιουδας οτι απερρυη η παρεμβολη αυτου και ο πολεμος εθλιβεν αυτον και συνετριβη τη καρδια οτι ουκ ειχεν καιρον συναγαγειν αυτους7 As Judas saw that his army was melting away just when the battle was imminent, he was panic-stricken, because he had no time to gather them together.
8 και εξελυθη και ειπεν τοις καταλειφθεισιν αναστωμεν και αναβωμεν επι τους υπεναντιους ημων εαν αρα δυνωμεθα πολεμησαι προς αυτους8 But in spite of his discouragement, he said to those who remained: "Let us go forward to meet our enemies; perhaps we can put up a good fight against them."
9 και απεστρεφον αυτον λεγοντες ου μη δυνωμεθα αλλ' η σωζωμεν τας εαυτων ψυχας το νυν επιστρεψωμεν και οι αδελφοι ημων και πολεμησωμεν προς αυτους ημεις δε ολιγοι9 They tried to dissuade him, saying: "We certainly cannot. Let us save our lives now, and come back with our kinsmen, and then fight against them. Now we are too few."
10 και ειπεν ιουδας μη γενοιτο ποιησαι το πραγμα τουτο φυγειν απ' αυτων και ει ηγγικεν ο καιρος ημων και αποθανωμεν εν ανδρεια χαριν των αδελφων ημων και μη καταλιπωμεν αιτιαν τη δοξη ημων10 But Judas said: "Far be it from me to do such a thing as to flee from them! If our time has come, let us die bravely for our kinsmen and not leave a stain upon our glory!"
11 και απηρεν η δυναμις απο της παρεμβολης και εστησαν εις συναντησιν αυτοις και εμερισθη η ιππος εις δυο μερη και οι σφενδονηται και οι τοξοται προεπορευοντο της δυναμεως και οι πρωταγωνισται παντες οι δυνατοι βακχιδης δε ην εν τω δεξιω κερατι11 Then the army of Bacchides moved out of camp and took its position for combat. The cavalry were divided into two squadrons, and the slingers and the archers came on ahead of the army, and all the valiant men were in the front line.
12 και ηγγισεν η φαλαγξ εκ των δυο μερων και εφωνουν ταις σαλπιγξιν και εσαλπισαν οι παρα ιουδου και αυτοι ταις σαλπιγξιν12 Bacchides was on the right wing. Flanked by the two squadrons, the phalanx attacked as they blew their trumpets. Those who were on Judas' side also blew their trumpets.
13 και εσαλευθη η γη απο της φωνης των παρεμβολων και εγενετο ο πολεμος συνημμενος απο πρωιθεν εως εσπερας13 The earth shook with the noise of the armies, and the battle raged from morning until evening.
14 και ειδεν ιουδας οτι βακχιδης και το στερεωμα της παρεμβολης εν τοις δεξιοις και συνηλθον αυτω παντες οι ευψυχοι τη καρδια14 Seeing that Bacchides was on the right, with the main force of his army, Judas, with all the most stouthearted rallying to him,
15 και συνετριβη το δεξιον μερος απ' αυτων και εδιωκεν οπισω αυτων εως αζωτου ορους15 drove back the right wing and pursued them as far as the mountain slopes.
16 και οι εις το αριστερον κερας ειδον οτι συνετριβη το δεξιον κερας και επεστρεψαν κατα ποδας ιουδου και των μετ' αυτου εκ των οπισθεν16 But when the men on the left wing saw that the right wing was driven back, they turned and followed Judas and his men, taking them in the rear.
17 και εβαρυνθη ο πολεμος και επεσον τραυματιαι πολλοι εκ τουτων και εκ τουτων17 The battle was fought desperately, and many on both sides fell wounded.
18 και ιουδας επεσεν και οι λοιποι εφυγον18 Then Judas fell, and the rest fled.
19 και ηρεν ιωναθαν και σιμων ιουδαν τον αδελφον αυτων και εθαψαν αυτον εν τω ταφω των πατερων αυτου εν μωδειν19 Jonathan and Simon took their brother Judas and buried him in the tomb of their fathers at Modein.
20 και εκλαυσαν αυτον και εκοψαντο αυτον πας ισραηλ κοπετον μεγαν και επενθουν ημερας πολλας και ειπον20 All Israel bewailed him in great grief. They mourned for him many days, and they said,
21 πως επεσεν δυνατος σωζων τον ισραηλ21 "How the mighty one has fallen, the savior of Israel!"
22 και τα περισσα των λογων ιουδου και των πολεμων και των ανδραγαθιων ων εποιησεν και της μεγαλωσυνης αυτου ου κατεγραφη πολλα γαρ ην σφοδρα22 The other acts of Judas, his battles, the brave deeds he performed, and his greatness have not been recorded; but they were very many.
23 και εγενετο μετα την τελευτην ιουδου εξεκυψαν οι ανομοι εν πασιν τοις οριοις ισραηλ και ανετειλαν παντες οι εργαζομενοι την αδικιαν23 After the death of Judas, the transgressors of the law raised their heads in every part of Israel, and all kinds of evildoers appeared.
24 εν ταις ημεραις εκειναις εγενηθη λιμος μεγας σφοδρα και αυτομολησεν η χωρα μετ' αυτων24 In those days there was a very great famine, and the country deserted to them.
25 και εξελεξεν βακχιδης τους ασεβεις ανδρας και κατεστησεν αυτους κυριους της χωρας25 Bacchides chose impious men and made them masters of the country.
26 και εξεζητουν και ηρευνων τους φιλους ιουδου και ηγον αυτους προς βακχιδην και εξεδικα αυτους και ενεπαιζεν αυτοις26 These sought out and hunted down the friends of Judas and brought them to Bacchides, who punished and derided them.
27 και εγενετο θλιψις μεγαλη εν τω ισραηλ ητις ουκ εγενετο αφ' ης ημερας ουκ ωφθη προφητης αυτοις27 There had not been such great distress in Israel since the time prophets ceased to appear among the people.
28 και ηθροισθησαν παντες οι φιλοι ιουδου και ειπον τω ιωναθαν28 Then all the friends of Judas came together and said to Jonathan:
29 αφ' ου ο αδελφος σου ιουδας τετελευτηκεν και ανηρ ομοιος αυτω ουκ εστιν εξελθειν και εισελθειν προς τους εχθρους και βακχιδην και εν τοις εχθραινουσιν του εθνους ημων29 "Since your brother Judas died, there has been no one like him to oppose our enemies, Bacchides and those who are hostile to our nation.
30 νυν ουν σε ηρετισαμεθα σημερον του ειναι αντ' αυτου ημιν εις αρχοντα και ηγουμενον του πολεμησαι τον πολεμον ημων30 Now therefore we have chosen you today to be our ruler and leader in his place, and to fight our battle."
31 και επεδεξατο ιωναθαν εν τω καιρω εκεινω την ηγησιν και ανεστη αντι ιουδου του αδελφου αυτου31 From that moment Jonathan accepted the leadership, and took the place of Judas his brother.
32 και εγνω βακχιδης και εζητει αυτον αποκτειναι32 When Bacchides learned of it, he sought to kill him.
33 και εγνω ιωναθαν και σιμων ο αδελφος αυτου και παντες οι μετ' αυτου και εφυγον εις την ερημον θεκωε και παρενεβαλον επι το υδωρ λακκου ασφαρ33 But Jonathan and his brother Simon and all the men with him discovered this, and they fled to the desert of Tekoa and camped by the waters of the pool of Asphar.
34 και εγνω βακχιδης τη ημερα των σαββατων και ηλθεν αυτος και παν το στρατευμα αυτου περαν του ιορδανου34
35 και απεστειλεν τον αδελφον αυτου ηγουμενον του οχλου και παρεκαλεσεν τους ναβαταιους φιλους αυτου του παραθεσθαι αυτοις την αποσκευην αυτων την πολλην35 Jonathan sent his brother as leader of the convoy to ask permission of his friends, the Nabateans, to deposit with them their great quantity of baggage.
36 και εξηλθον οι υιοι ιαμβρι οι εκ μηδαβα και συνελαβον ιωαννην και παντα οσα ειχεν και απηλθον εχοντες36 But the sons of Jambri from Medaba made a raid and seized and carried off John and everything he had.
37 μετα τους λογους τουτους απηγγειλαν ιωναθαν και σιμωνι τω αδελφω αυτου οτι υιοι ιαμβρι ποιουσιν γαμον μεγαν και αγουσιν την νυμφην απο ναδαβαθ θυγατερα ενος των μεγαλων μεγιστανων χανααν μετα παραπομπης μεγαλης37 After this, word was brought to Jonathan and his brother Simon: "The sons of Jambri are celebrating a great wedding, and with a large escort they are bringing the bride, the daughter of one of the great princes of Canaan, from Nadabath."
38 και εμνησθησαν του αιματος ιωαννου του αδελφου αυτων και ανεβησαν και εκρυβησαν υπο την σκεπην του ορους38 Remembering the blood of John their brother, they went up and hid themselves under cover of the mountain.
39 και ηραν τους οφθαλμους αυτων και ειδον και ιδου θρους και αποσκευη πολλη και ο νυμφιος εξηλθεν και οι φιλοι αυτου και οι αδελφοι αυτου εις συναντησιν αυτων μετα τυμπανων και μουσικων και οπλων πολλων39 They watched, and suddenly saw a noisy crowd with baggage; the bridegroom and his friends and kinsmen had come out to meet the bride's party with tambourines and musicians and much equipment.
40 και εξανεστησαν επ' αυτους απο του ενεδρου και απεκτειναν αυτους και επεσον τραυματιαι πολλοι και οι επιλοιποι εφυγον εις το ορος και ελαβον παντα τα σκυλα αυτων40 The Jews rose up against them from their ambush and killed them. Many fell wounded, and after the survivors fled toward the mountain, all their spoils were taken.
41 και μετεστραφη ο γαμος εις πενθος και φωνη μουσικων αυτων εις θρηνον41 Thus the wedding was turned into mourning, and the sound of music into lamentation.
42 και εξεδικησαν την εκδικησιν αιματος αδελφου αυτων και απεστρεψαν εις το ελος του ιορδανου42 Having taken their revenge for the blood of their brother, the Jews returned to the marshes of the Jordan.
43 και ηκουσεν βακχιδης και ηλθεν τη ημερα των σαββατων εως των κρηπιδων του ιορδανου εν δυναμει πολλη43 When Bacchides heard of it, he came on the sabbath to the banks of the Jordan with a large force.
44 και ειπεν ιωναθαν τοις παρ' αυτου αναστωμεν δη και πολεμησωμεν περι των ψυχων ημων ου γαρ εστιν σημερον ως εχθες και τριτην ημεραν44 Then Jonathan said to his companions, "Let us get up now and fight for our lives, for today is not like yesterday and the day before.
45 ιδου γαρ ο πολεμος εξ εναντιας και εξοπισθεν ημων το δε υδωρ του ιορδανου ενθεν και ενθεν και ελος και δρυμος ουκ εστιν τοπος του εκκλιναι45 The battle is before us, and behind us are the waters of the Jordan on one side, marsh and thickets on the other, and there is no way of escape.
46 νυν ουν κεκραξατε εις τον ουρανον οπως διασωθητε εκ χειρος των εχθρων ημων46 Cry out now to Heaven for deliverance from our enemies."
47 και συνηψεν ο πολεμος και εξετεινεν ιωναθαν την χειρα αυτου παταξαι τον βακχιδην και εξεκλινεν απ' αυτου εις τα οπισω47 When they joined battle, Jonathan raised his arm to strike Bacchides, but Bacchides backed away from him.
48 και ενεπηδησεν ιωναθαν και οι μετ' αυτου εις τον ιορδανην και διεκολυμβησαν εις το περαν και ου διεβησαν επ' αυτους τον ιορδανην48 Jonathan and his men jumped into the Jordan and swam across to the other side, but the enemy did not pursue them across the Jordan.
49 επεσον δε παρα βακχιδου τη ημερα εκεινη εις χιλιους ανδρας49 A thousand men on Bacchides' side fell that day.
50 και επεστρεψεν εις ιερουσαλημ και ωκοδομησαν πολεις οχυρας εν τη ιουδαια το οχυρωμα το εν ιεριχω και την αμμαους και την βαιθωρων και την βαιθηλ και την θαμναθα φαραθων και την τεφων εν τειχεσιν υψηλοις και πυλαις και μοχλοις50 On returning to Jerusalem, Bacchides built strongholds in Judea: the Jericho fortress, as well as Emmaus, Beth-horon, Bethel, Timnath, Pharathon, and Tephon, with high walls and gates and bars.
51 και εθετο φρουραν εν αυτοις του εχθραινειν τω ισραηλ51 In each he put a garrison to oppose Israel.
52 και ωχυρωσεν την πολιν την βαιθσουραν και γαζαρα και την ακραν και εθετο εν αυταις δυναμεις και παραθεσεις βρωματων52 He fortified the city of Beth-zur, Gazara and the citadel, and put soldiers in them and stores of provisions.
53 και ελαβεν τους υιους των ηγουμενων της χωρας ομηρα και εθετο αυτους εν τη ακρα εν ιερουσαλημ εν φυλακη53 He took as hostages the sons of the leaders of the country and put them in custody in the citadel at Jerusalem.
54 και εν ετει τριτω και πεντηκοστω και εκατοστω τω μηνι τω δευτερω επεταξεν αλκιμος καθαιρειν το τειχος της αυλης των αγιων της εσωτερας και καθειλεν τα εργα των προφητων και ενηρξατο του καθαιρειν54 In the year one hundred and fifty-three, in the second month, Alcimus ordered the wall of the inner court of the sanctuary to be torn down, thus destroying the work of the prophets. But he only began to tear it down.
55 εν τω καιρω εκεινω επληγη αλκιμος και ενεποδισθη τα εργα αυτου και απεφραγη το στομα αυτου και παρελυθη και ουκ ηδυνατο ετι λαλησαι λογον και εντειλασθαι περι του οικου αυτου55 Just at that time he had a stroke, and his work was interrupted; his mouth was closed and he was paralyzed, so that he could no longer utter a word to give orders concerning his house.
56 και απεθανεν αλκιμος εν τω καιρω εκεινω μετα βασανου μεγαλης56 Finally he died in great agony.
57 και ειδεν βακχιδης οτι απεθανεν αλκιμος και επεστρεψεν προς τον βασιλεα και ησυχασεν η γη ιουδα ετη δυο57 Seeing that Alcimus was dead, Bacchides returned to the king, and the land of Judah was quiet for two years. Bacchides and Jonathan
58 και εβουλευσαντο παντες οι ανομοι λεγοντες ιδου ιωναθαν και οι παρ' αυτου εν ησυχια κατοικουσιν πεποιθοτες νυν ουν αναξομεν τον βακχιδην και συλλημψεται αυτους παντας εν νυκτι μια58 Then all the transgressors of the law held a council and said: "Jonathan and his companions are living in peace and security. Now then, let us have Bacchides return, and he will capture all of them in a single night."
59 και πορευθεντες συνεβουλευσαντο αυτω59 So they went and took counsel with him.
60 και απηρεν του ελθειν μετα δυναμεως πολλης και απεστειλεν λαθρα επιστολας πασιν τοις συμμαχοις αυτου τοις εν τη ιουδαια οπως συλλαβωσιν τον ιωναθαν και τους μετ' αυτου και ουκ ηδυναντο οτι εγνωσθη η βουλη αυτων60 When Bacchides was setting out with a large force, he sent letters secretly to all his allies in Judea, telling them to seize Jonathan and his companions. They were not able to do this, however, because their plot became known.
61 και συνελαβον απο των ανδρων της χωρας των αρχηγων της κακιας εις πεντηκοντα ανδρας και απεκτειναν αυτους61 In fact, Jonathan's men seized about fifty of the men of the country who were ringleaders in the mischief and put them to death.
62 και εξεχωρησεν ιωναθαν και σιμων και οι μετ' αυτου εις βαιθβασι την εν τη ερημω και ωκοδομησεν τα καθηρημενα αυτης και εστερεωσαν αυτην62 Then Jonathan and Simon and their companions withdrew to Bethbasi in the desert; they rebuilt and strengthened its fortifications that had been demolished.
63 και εγνω βακχιδης και συνηγαγεν παν το πληθος αυτου και τοις εκ της ιουδαιας παρηγγειλεν63 When Bacchides learned of this, he gathered together his whole force and sent word to those who were in Judea.
64 και ελθων παρενεβαλεν επι βαιθβασι και επολεμησεν αυτην ημερας πολλας και εποιησεν μηχανας64 He came and pitched his camp before Bethbasi, and constructing siege-machines, he fought against it for many days.
65 και απελιπεν ιωναθαν σιμωνα τον αδελφον αυτου εν τη πολει και εξηλθεν εις την χωραν και ηλθεν εν αριθμω65 Leaving his brother Simon in the city, Jonathan, accompanied by a small group of men, went out into the field.
66 και επαταξεν οδομηρα και τους αδελφους αυτου και τους υιους φασιρων εν τω σκηνωματι αυτων και ηρξαντο τυπτειν και ανεβαινον εν ταις δυναμεσιν66 He struck down Odomera and his kinsmen and the sons of Phasiron in their encampment; these men had set out to go up to the siege with their forces.
67 και σιμων και οι μετ' αυτου εξηλθον εκ της πολεως και ενεπυρισαν τας μηχανας67 Simon and his men then sallied forth from the city and set fire to the machines.
68 και επολεμησαν προς τον βακχιδην και συνετριβη υπ' αυτων και εθλιβον αυτον σφοδρα οτι ην η βουλη αυτου και η εφοδος αυτου κενη68 They fought against Bacchides, and he was beaten. This caused him great distress. Because the enterprise he had planned came to nought,
69 και ωργισθη εν θυμω τοις ανδρασιν τοις ανομοις τοις συμβουλευσασιν αυτω ελθειν εις την χωραν και απεκτεινεν εξ αυτων πολλους και εβουλευσατο του απελθειν εις την γην αυτου69 he was angry with the lawless men who had advised him to invade the province. He killed many of them and resolved to return to his own country.
70 και επεγνω ιωναθαν και απεστειλεν προς αυτον πρεσβεις του συνθεσθαι προς αυτον ειρηνην και αποδουναι αυτοις την αιχμαλωσιαν70 Jonathan learned of this and sent ambassadors to make peace with him and to obtain the release of the prisoners.
71 και επεδεξατο και εποιησεν κατα τους λογους αυτου και ωμοσεν αυτω μη εκζητησαι αυτω κακον πασας τας ημερας της ζωης αυτου71 He agreed to do as Jonathan had asked. He swore an oath to him that he would never try to injure him for the rest of his life;
72 και απεδωκεν αυτω την αιχμαλωσιαν ην ηχμαλωτευσεν το προτερον εκ γης ιουδα και αποστρεψας απηλθεν εις την γην αυτου και ου προσεθετο ετι ελθειν εις τα ορια αυτων72 and he released the prisoners he had previously taken from the land of Judah. He returned to his own country and never came into their territory again.
73 και κατεπαυσεν ρομφαια εξ ισραηλ και ωκησεν ιωναθαν εν μαχμας και ηρξατο ιωναθαν κρινειν τον λαον και ηφανισεν τους ασεβεις εξ ισραηλ73 Then the sword ceased in Israel. Jonathan settled in Michmash; he began to judge the people and he destroyed the impious in Israel.