ΕΞΟΔΟΣ - Esodo - Exodus 18

LXX	BIBLES DES PEUPLES
1 ηκουσεν δε ιοθορ ο ιερευς μαδιαμ ο γαμβρος μωυση παντα οσα εποιησεν κυριος ισραηλ τω εαυτου λαω εξηγαγεν γαρ κυριος τον ισραηλ εξ αιγυπτου	1 Jéthro était prêtre de Madian et beau-père de Moïse. Il apprit tout ce que Dieu avait fait pour Moïse et pour Israël son peuple lorsque Yahvé avait fait sortir Israël d’Égypte.
2 ελαβεν δε ιοθορ ο γαμβρος μωυση σεπφωραν την γυναικα μωυση μετα την αφεσιν αυτης	2 Jéthro, beau-père de Moïse, avait recueilli Séfora, car Moïse l’avait renvoyée
3 και τους δυο υιους αυτου ονομα τω ενι αυτων γηρσαμ λεγων παροικος ημην εν γη αλλοτρια	3 avec ses deux fils. L’un s’appelait Guerchom, car Moïse avait dit: “Je suis un immigré sur une terre étrangère.”
4 και το ονομα του δευτερου ελιεζερ λεγων ο γαρ θεος του πατρος μου βοηθος μου και εξειλατο με εκ χειρος φαραω	4 Et l’autre s’appelait Éliézer, car il avait dit: “Le Dieu de mon père est venu à mon aide et il m’a délivré de l’épée du Pharaon.”
5 και εξηλθεν ιοθορ ο γαμβρος μωυση και οι υιοι και η γυνη προς μωυσην εις την ερημον ου παρενεβαλεν επ' ορους του θεου	5 Jéthro, le beau-père de Moïse, amena donc à Moïse sa femme et ses fils alors qu’il campait au désert, à la montagne de Dieu.
6 ανηγγελη δε μωυσει λεγοντες ιδου ο γαμβρος σου ιοθορ παραγινεται προς σε και η γυνη και οι δυο υιοι σου μετ' αυτου	6 Il fit dire à Moïse: “Moi, Jéthro, ton beau-père, je suis venu te trouver avec ta femme et tes deux fils.”
7 εξηλθεν δε μωυσης εις συναντησιν τω γαμβρω αυτου και προσεκυνησεν αυτω και εφιλησεν αυτον και ησπασαντο αλληλους και εισηγαγεν αυτον εις την σκηνην	7 Moïse sortit à la rencontre de son beau-père, il se prosterna et l’embrassa. Puis ils se demandèrent l’un à l’autre des nouvelles de leur santé et ils entrèrent sous la tente.
8 και διηγησατο μωυσης τω γαμβρω παντα οσα εποιησεν κυριος τω φαραω και τοις αιγυπτιοις ενεκεν του ισραηλ και παντα τον μοχθον τον γενομενον αυτοις εν τη οδω και οτι εξειλατο αυτους κυριος εκ χειρος φαραω και εκ χειρος των αιγυπτιων	8 Moïse raconta à son beau-père tout ce que Yahvé avait fait au Pharaon et à l’Égypte pour le bien d’Israël, et toutes les difficultés qu’ils avaient rencontrées sur la route, mais dont Yahvé les avait délivrés.
9 εξεστη δε ιοθορ επι πασι τοις αγαθοις οις εποιησεν αυτοις κυριος οτι εξειλατο αυτους εκ χειρος αιγυπτιων και εκ χειρος φαραω	9 Jéthro fut très heureux d’apprendre tout le bien que Yahvé avait fait à Israël et comment il l’avait délivré de la main des Égyptiens.
10 και ειπεν ιοθορ ευλογητος κυριος οτι εξειλατο τον λαον αυτου εκ χειρος αιγυπτιων και εκ χειρος φαραω	10 Alors Jéthro dit à Moïse: “Béni soit Yahvé qui vous a délivrés de l’Égypte et de la main du Pharaon: il a délivré son peuple de l’oppression des Égyptiens!
11 νυν εγνων οτι μεγας κυριος παρα παντας τους θεους ενεκεν τουτου οτι επεθεντο αυτοις	11 Maintenant je sais que Yahvé est plus grand que tous les autres dieux, il l’a bien montré lorsque l’on maltraitait son peuple.”
12 και ελαβεν ιοθορ ο γαμβρος μωυση ολοκαυτωματα και θυσιας τω θεω παρεγενετο δε ααρων και παντες οι πρεσβυτεροι ισραηλ συμφαγειν αρτον μετα του γαμβρου μωυση εναντιον του θεου	12 Jéthro, le beau-père de Moïse, offrit un sacrifice et présenta des offrandes à Dieu, puis Aaron et tous les anciens d’Israël vinrent prendre un repas avec le beau-père de Moïse en présence de Dieu.
13 και εγενετο μετα την επαυριον συνεκαθισεν μωυσης κρινειν τον λαον παρειστηκει δε πας ο λαος μωυσει απο πρωιθεν εως εσπερας	13 Le lendemain Moïse s’assit pour rendre justice au peuple, et il y eut des gens autour de Moïse du matin jusqu’au soir.
14 και ιδων ιοθορ παντα οσα εποιει τω λαω λεγει τι τουτο ο συ ποιεις τω λαω δια τι συ καθησαι μονος πας δε ο λαος παρεστηκεν σοι απο πρωιθεν εως δειλης	14 Le beau-père de Moïse vit tout ce qu’il faisait pour le peuple. Il lui dit: “Tu t’en donnes du mal pour ce peuple! Pourquoi sièges-tu seul, pendant que tout ce peuple reste là debout à tes côtés du matin jusqu’au soir?”
15 και λεγει μωυσης τω γαμβρω οτι παραγινεται προς με ο λαος εκζητησαι κρισιν παρα του θεου	15 Moïse répondit à son beau-père: “Le peuple vient vers moi pour consulter Dieu.
16 οταν γαρ γενηται αυτοις αντιλογια και ελθωσι προς με διακρινω εκαστον και συμβιβαζω αυτους τα προσταγματα του θεου και τον νομον αυτου	16 Lorsqu’il y a un problème, on vient vers moi et je décide entre les uns et les autres. Ensuite je fais connaître les règles de Dieu et ses enseignements.”
17 ειπεν δε ο γαμβρος μωυση προς αυτον ουκ ορθως συ ποιεις το ρημα τουτο	17 Le beau-père de Moïse lui dit: “Tu t’y prends mal!
18 φθορα καταφθαρηση ανυπομονητω και συ και πας ο λαος ουτος ος εστιν μετα σου βαρυ σοι το ρημα τουτο ου δυνηση ποιειν μονος	18 Tu vas t’épuiser, tout comme le peuple qui est avec toi! La charge est trop lourde pour toi, tu ne peux pas la porter seul.
19 νυν ουν ακουσον μου και συμβουλευσω σοι και εσται ο θεος μετα σου γινου συ τω λαω τα προς τον θεον και ανοισεις τους λογους αυτων προς τον θεον	19 Écoute-moi maintenant, je vais te donner un conseil et Dieu sera avec toi! Sois pour ton peuple le représentant de Dieu et présente-lui ses problèmes.
20 και διαμαρτυρη αυτοις τα προσταγματα του θεου και τον νομον αυτου και σημανεις αυτοις τας οδους εν αις πορευσονται εν αυταις και τα εργα α ποιησουσιν	20 Tu leur expliqueras les commandements et les lois, tu leur feras connaître le chemin sur lequel ils doivent marcher et la façon dont ils doivent agir.
21 και συ σεαυτω σκεψαι απο παντος του λαου ανδρας δυνατους θεοσεβεις ανδρας δικαιους μισουντας υπερηφανιαν και καταστησεις αυτους επ' αυτων χιλιαρχους και εκατονταρχους και πεντηκονταρχους και δεκαδαρχους	21 Mais aussi tu choisiras du milieu du peuple des hommes de valeur qui craignent Dieu, des hommes sincères qui refusent de se laisser corrompre, et tu les mettras à leur tête comme chefs de mille, chefs de cent, chefs de cinquante et chefs de dix.
22 και κρινουσιν τον λαον πασαν ωραν το δε ρημα το υπερογκον ανοισουσιν επι σε τα δε βραχεα των κριματων κρινουσιν αυτοι και κουφιουσιν απο σου και συναντιλημψονται σοι	22 “Ils rendront la justice dans ton peuple en tout temps et, s’il y a une affaire importante, ils te la présenteront. Mais ils jugeront les petites affaires, et ta charge sera moins lourde car ils la porteront avec toi.
23 εαν το ρημα τουτο ποιησης κατισχυσει σε ο θεος και δυνηση παραστηναι και πας ο λαος ουτος εις τον εαυτου τοπον μετ' ειρηνης ηξει	23 “Si tu fais cela, Dieu te conduira et tu pourras résister. Ainsi tout le peuple arrivera heureusement là où Dieu le conduit.”
24 ηκουσεν δε μωυσης της φωνης του γαμβρου και εποιησεν οσα αυτω ειπεν	24 Moïse écouta son beau-père et fit ce qu’il lui avait dit.
25 και επελεξεν μωυσης ανδρας δυνατους απο παντος ισραηλ και εποιησεν αυτους επ' αυτων χιλιαρχους και εκατονταρχους και πεντηκονταρχους και δεκαδαρχους	25 Il choisit donc des hommes de valeur du milieu d’Israël et il les plaça à la tête du peuple comme chefs de mille, chefs de cent, chefs de cinquante et chefs de dix.
26 και εκρινοσαν τον λαον πασαν ωραν παν δε ρημα υπερογκον ανεφεροσαν επι μωυσην παν δε ρημα ελαφρον εκρινοσαν αυτοι	26 Ils rendaient la justice au peuple en tout temps. Ils présentaient à Moïse les affaires importantes et rendaient la justice eux-mêmes pour toutes les petites affaires.
27 εξαπεστειλεν δε μωυσης τον εαυτου γαμβρον και απηλθεν εις την γην αυτου	27 Moïse reconduisit ensuite son beau-père, qui retourna dans son pays.