ΠΑΡΑΛΕΙΠΟΜΕΝΩΝ Β´ - 2 Cronache - Chronicles II 34

LXX	NEW JERUSALEM
1 ων οκτω ετων ιωσιας εν τω βασιλευσαι αυτον και τριακοντα εν ετος εβασιλευσεν εν ιερουσαλημ	1 Josiah was eight years old when he came to the throne, and he reigned for thirty-one years inJerusalem.
2 και εποιησεν το ευθες εναντιον κυριου και επορευθη εν οδοις δαυιδ του πατρος αυτου και ουκ εξεκλινεν δεξια και αριστερα	2 He did what is pleasing to Yahweh, and fol owed the example of his ancestor David, not deviatingfrom it to right or to left.
3 και εν τω ογδοω ετει της βασιλειας αυτου και αυτος ετι παιδαριον ηρξατο του ζητησαι κυριον τον θεον δαυιδ του πατρος αυτου και εν τω δωδεκατω ετει της βασιλειας αυτου ηρξατο του καθαρισαι τον ιουδαν και την ιερουσαλημ απο των υψηλων και των αλσεων και απο των χωνευτων	3 In the eighth year of his reign, when he was still a youth, he began to seek the God of his ancestorDavid. In the twelfth year he began to purge Judah and Jerusalem of the high places, the sacred poles and thesculpted and cast images.
4 και κατεσπασεν κατα προσωπον αυτου τα θυσιαστηρια των βααλιμ και τα υψηλα τα επ' αυτων και εκοψεν τα αλση και τα γλυπτα και τα χωνευτα συνετριψεν και ελεπτυνεν και ερριψεν επι προσωπον των μνηματων των θυσιαζοντων αυτοις	4 He superintended the smashing of the altars of Baal, he broke up the incense altars standing abovethem, he shattered the sacred poles and the sculpted and cast images and reduced them to powder, scatteringthe powder on the graves of those who had sacrificed to them.
5 και οστα ιερεων κατεκαυσεν επι τα θυσιαστηρια και εκαθαρισεν τον ιουδαν και την ιερουσαλημ	5 He burned the bones of their priests on their altars and so purified Judah and Jerusalem.
6 και εν πολεσιν εφραιμ και μανασση και συμεων και νεφθαλι και τοις τοποις αυτων κυκλω	6 In the towns of Manasseh, Ephraim and Simeon, as far as Naphtali, and round their open spaces,
7 και κατεσπασεν τα αλση και τα θυσιαστηρια και τα ειδωλα κατεκοψεν λεπτα και παντα τα υψηλα εκοψεν απο πασης της γης ισραηλ και απεστρεψεν εις ιερουσαλημ	7 he smashed the altars and sacred poles, reduced the sculpted images to powder and broke up al theincense altars throughout the territory of Israel. Then he returned to Jerusalem.
8 και εν τω οκτωκαιδεκατω ετει της βασιλειας αυτου του καθαρισαι την γην και τον οικον απεστειλεν τον σαφαν υιον εσελια και τον μαασιαν αρχοντα της πολεως και τον ιουαχ υιον ιωαχαζ τον υπομνηματογραφον αυτου κραταιωσαι τον οικον κυριου του θεου αυτου	8 In the eighteenth year of his reign, after purging the country and the Temple, he commissionedShaphan son of Azaliah, Maaseiah governor of the city and the herald Joah son of Joahaz, to repair the Templeof Yahweh his God.
9 και ηλθον προς χελκιαν τον ιερεα τον μεγαν και εδωκαν το αργυριον το εισενεχθεν εις οικον θεου ο συνηγαγον οι λευιται φυλασσοντες την πυλην εκ χειρος μανασση και εφραιμ και των αρχοντων και απο παντος καταλοιπου εν ισραηλ και υιων ιουδα και βενιαμιν και οικουντων εν ιερουσαλημ	9 When they came to the high priest Hilkiah, they handed over the money contributed to the Temple ofGod and col ected by the levitical guardians of the threshold from Manasseh and Ephraim, from all the rest of Israel, from al Judah and Benjamin, and from the inhabitants of Jerusalem.
10 και εδωκαν αυτο επι χειρα ποιουντων τα εργα οι καθεσταμενοι εν οικω κυριου και εδωκαν αυτο ποιουσι τα εργα οι εποιουν εν οικω κυριου επισκευασαι κατισχυσαι τον οικον	10 They handed it over to the masters of works attached to the Temple of Yahweh, and these gave it tothe men working on the Temple of Yahweh to repair and restore the Temple;
11 και εδωκαν τοις τεκτοσι και τοις οικοδομοις αγορασαι λιθους τετραπεδους και ξυλα εις δοκους στεγασαι τους οικους ους εξωλεθρευσαν βασιλεις ιουδα	11 they gave it to the craftsmen and builders for buying dressed stone and timber for beams, tounderpin the buildings which the kings of Judah had al owed to fall into decay.
12 και οι ανδρες εν πιστει επι των εργων και επ' αυτων επισκοποι ιεθ και αβδιας οι λευιται εξ υιων μεραρι και ζαχαριας και μοσολλαμ εκ των υιων κααθ επισκοπειν και πας λευιτης πας συνιων εν οργανοις ωδων	12 The men were conscientious in doing their work; their foremen were Jahath and Obadiah, Levitesdescended from Merari, and Zechariah and Meshul am, descended from Kohath, who supervised. The Levites --al of whom were skilled instrumentalists-
13 και επι των νωτοφορων και επι παντων των ποιουντων τα εργα εργασια και εργασια και απο των λευιτων γραμματεις και κριται και πυλωροι	13 were in charge of the carriers and supervised al the workmen at their various jobs, while some of theLevites acted as secretaries, book-keepers and gatekeepers.
14 και εν τω εκφερειν αυτους το αργυριον το εισοδιασθεν εις οικον κυριου ευρεν χελκιας ο ιερευς βιβλιον νομου κυριου δια χειρος μωυση	14 While bringing out the money contributed to the Temple of Yahweh, the priest Hilkiah found the bookof the Law of Yahweh given through Moses.
15 και απεκριθη χελκιας και ειπεν προς σαφαν τον γραμματεα βιβλιον νομου ευρον εν οικω κυριου και εδωκεν χελκιας το βιβλιον τω σαφαν	15 Hilkiah then said to Shaphan the secretary, 'I have found the Book of the Law in the Temple ofYahweh.' And Hilkiah gave the book to Shaphan.
16 και εισηνεγκεν σαφαν το βιβλιον προς τον βασιλεα και απεδωκεν ετι τω βασιλει λογον παν το δοθεν αργυριον εν χειρι των παιδων σου των ποιουντων το εργον	16 Shaphan took the book to the king, reporting furthermore to him as fol ows, 'Your servants have doneeverything entrusted to them.
17 και εχωνευσαν το αργυριον το ευρεθεν εν οικω κυριου και εδωκαν επι χειρα των επισκοπων και επι χειρα των ποιουντων εργασιαν	17 They have melted down the silver which was in the Temple of Yahweh and have handed it over tothe supervisors and the masters of works.'
18 και απηγγειλεν σαφαν ο γραμματευς τω βασιλει λεγων βιβλιον εδωκεν μοι χελκιας ο ιερευς και ανεγνω αυτο σαφαν εναντιον του βασιλεως	18 Shaphan the secretary also informed the king, 'The priest Hilkiah has given me a book'; andShaphan read extracts from it in the king's presence.
19 και εγενετο ως ηκουσεν ο βασιλευς τους λογους του νομου και διερρηξεν τα ιματια αυτου	19 On hearing the words of the Law, the king tore his clothes.
20 και ενετειλατο ο βασιλευς τω χελκια και τω αχικαμ υιω σαφαν και τω αβδων υιω μιχαια και τω σαφαν τω γραμματει και τω ασαια παιδι του βασιλεως λεγων	20 Then the king gave the fol owing order to Hilkiah, Ahikam son of Shaphan, Abdon son of Micah,Shaphan the secretary and Asaiah the king's minister,
21 πορευθητε ζητησατε τον κυριον περι εμου και περι παντος του καταλειφθεντος εν ισραηλ και ιουδα περι των λογων του βιβλιου του ευρεθεντος οτι μεγας ο θυμος κυριου εκκεκαυται εν ημιν διοτι ουκ εισηκουσαν οι πατερες ημων των λογων κυριου του ποιησαι κατα παντα τα γεγραμμενα εν τω βιβλιω τουτω	21 'Go and consult Yahweh on behalf of me and of those left in Israel and Judah about the words of thebook that has been discovered: for Yahweh's furious wrath has been pouring down on us because our ancestorsdid not obey the word of Yahweh by doing what this book says they ought to have done.'
22 και επορευθη χελκιας και οις ειπεν ο βασιλευς προς ολδαν την προφητιν γυναικα σελλημ υιου θακουαθ υιου χελλης φυλασσουσαν τας στολας και αυτη κατωκει εν ιερουσαλημ εν μασανα και ελαλησαν αυτη κατα ταυτα	22 Hilkiah and those whom the king had designated went to the prophetess Huldah wife of Shallum, sonof Tokhath, son of Hasrah, the keeper of the wardrobe; she lived in Jerusalem in the new town. They spoke toher about this,
23 και ειπεν αυτοις ουτως ειπεν κυριος ο θεος ισραηλ ειπατε τω ανδρι τω αποστειλαντι υμας προς με	23 and she replied, 'Yahweh, God of Israel, says this, "To the man who sent you to me reply:
24 ουτως λεγει κυριος ιδου εγω επαγω κακα επι τον τοπον τουτον τους παντας λογους τους γεγραμμενους εν τω βιβλιω τω ανεγνωσμενω εναντιον του βασιλεως ιουδα	24 Yahweh says this: I am going to bring disaster on this place and the people who live in it -- all thecurses set down in the book read in the king of Judah's presence.
25 ανθ' ων εγκατελιπον με και εθυμιασαν θεοις αλλοτριοις ινα παροργισωσιν με εν πασιν τοις εργοις των χειρων αυτων και εξεκαυθη ο θυμος μου εν τω τοπω τουτω και ου σβεσθησεται	25 Because they have abandoned me and burnt incense to other gods, so as to provoke my anger bytheir every action, my wrath is about to be poured down on this place, and nothing can stop it.
26 και επι βασιλεα ιουδα τον αποστειλαντα υμας του ζητησαι τον κυριον ουτως ερειτε αυτω ουτως λεγει κυριος ο θεος ισραηλ τους λογους ους ηκουσας	26 As for the king of Judah who sent you to consult Yahweh, say this to him: Yahweh, God of Israel,says this: The words you have heard . . .
27 και ενετραπη η καρδια σου και εταπεινωθης απο προσωπου μου εν τω ακουσαι σε τους λογους μου επι τον τοπον τουτον και επι τους κατοικουντας αυτον και εταπεινωθης εναντιον μου και διερρηξας τα ιματια σου και εκλαυσας κατεναντιον μου και εγω ηκουσα φησιν κυριος	27 But since your heart has been touched and you have humbled yourself before God on hearing whathe has decreed against this place and the people who live in it, have torn your clothes and wept before me, I toohave heard"-Yahweh says this.
28 ιδου προστιθημι σε προς τους πατερας σου και προστεθηση προς τα μνηματα σου εν ειρηνη και ουκ οψονται οι οφθαλμοι σου εν πασιν τοις κακοις οις εγω επαγω επι τον τοπον τουτον και επι τους κατοικουντας αυτον και απεδωκαν τω βασιλει λογον	28 "Look, when I gather you to your ancestors, you wil be gathered into your grave in peace; you wilnot live to see the great disaster that I am going to bring on this place and on the people who live in it." ' Theytook this answer to the king.
29 και απεστειλεν ο βασιλευς και συνηγαγεν τους πρεσβυτερους ιουδα και ιερουσαλημ	29 The king then had al the elders of Judah and of Jerusalem summoned,
30 και ανεβη ο βασιλευς εις οικον κυριου και πας ιουδα και οι κατοικουντες ιερουσαλημ και οι ιερεις και οι λευιται και πας ο λαος απο μεγαλου εως μικρου και ανεγνω εν ωσιν αυτων τους παντας λογους βιβλιου της διαθηκης του ευρεθεντος εν οικω κυριου	30 and the king went up to the temple of Yahweh, with al the men of Judah and al the inhabitants ofJerusalem, priests, Levites and al the people, high and low. In their hearing he read out the entire contents ofthe Book of the Covenant discovered in the Temple of Yahweh.
31 και εστη ο βασιλευς επι τον στυλον και διεθετο διαθηκην εναντιον κυριου του πορευθηναι ενωπιον κυριου του φυλασσειν τας εντολας αυτου και μαρτυρια αυτου και προσταγματα αυτου εν ολη καρδια και εν ολη ψυχη τους λογους της διαθηκης τους γεγραμμενους επι τω βιβλιω τουτω	31 The king then, standing on the dais, bound himself by the covenant before Yahweh, to followYahweh, to keep his commandments, decrees and laws with al his heart and soul and to carry out the terms ofthe covenant as written in this book.
32 και εστησεν παντας τους ευρεθεντας εν ιερουσαλημ και βενιαμιν και εποιησαν οι κατοικουντες ιερουσαλημ διαθηκην εν οικω κυριου θεου πατερων αυτων	32 He made al those present in Jerusalem and Benjamin pledge their al egiance to it. The citizens ofJerusalem took action in keeping with the covenant of God, the God of their ancestors,
33 και περιειλεν ιωσιας τα παντα βδελυγματα εκ πασης της γης η ην υιων ισραηλ και εποιησεν παντας τους ευρεθεντας εν ιερουσαλημ και εν ισραηλ του δουλευειν κυριω θεω αυτων πασας τας ημερας αυτου ουκ εξεκλινεν απο οπισθεν κυριου θεου πατερων αυτου	33 while Josiah removed al the abominations throughout the territories belonging to the Israelites andrequired all inhabitants of Israel to serve Yahweh their God; throughout his lifetime they did not deviate fromfol owing Yahweh, God of their ancestors.