ΛΕΥΙΤΙΚΟΝ - Levitico - Leviticus 25

GREEK BIBLE	NEW AMERICAN BIBLE
1 Και ελαλησε Κυριος προς τον Μωυσην εν τω ορει Σινα, λεγων,	1 The LORD said to Moses on Mount Sinai,
2 Λαλησον προς τους υιους Ισραηλ και ειπε προς αυτους, Οταν εισελθητε εις την γην, την οποιαν εγω διδω εις εσας, τοτε η γη θελει φυλαξει σαββατον εις τον Κυριον.	2 "Speak to the Israelites and tell them: When you enter the land that I am giving you, let the land, too, keep a sabbath for the LORD.
3 Εξ ετη θελεις σπειρει τον αγρον σου και εξ ετη θελεις κλαδευει την αμπελον σου και θελεις συναγει τον καρπον αυτης?	3 For six years you may sow your field, and for six years prune your vineyard, gathering in their produce.
4 το δε εβδομον ετος θελει εισθαι σαββατον αναπαυσεως εις την γην, σαββατον δια τον Κυριον? τον αγρον σου δεν θελεις σπειρει και την αμπελον σου δεν θελεις κλαδευσει.	4 But during the seventh year the land shall have a complete rest, a sabbath for the LORD, when you may neither sow your field nor prune your vineyard.
5 Δεν θελεις θερισει τον βλαστανοντα αφ' εαυτου θερισμον σου και τα σταφυλια της ακλαδευτου αμπελου σου δεν θελεις τρυγησει ενιαυτος αναπαυσεως θελει εισθαι εις την γην?	5 The aftergrowth of your harvest you shall not reap, nor shall you pick the grapes of your untrimmed vines in this year of sabbath rest for the land.
6 και το σαββατον της γης θελει εισθαι τροφη εις εσας? εις σε, και εις τον δουλον σου, και εις την δουλην σου, και εις τον μισθωτον σου, και εις τον ξενον τον παροικουντα μετα σου.	6 While the land has its sabbath, all its produce will be food equally for you yourself and for your male and female slaves, for your hired help and the tenants who live with you,
7 Και εις τα κτηνη σου, και εις τα ζωα τα εν τη γη σου, θελει εισθαι ολον το προιον αυτου εις τροφην.	7 and likewise for your livestock and for the wild animals on your land.
8 Και θελεις αριθμησει εις σεαυτον επτα εβδομαδας ετων, επτακις επτα ετη? και αι ημεραι των επτα εβδομαδων των ετων θελουσιν εισθαι εις σε τεσσαρακοντα εννεα ετη.	8 "Seven weeks of years shall you count--seven times seven years--so that the seven cycles amount to forty-nine years.
9 Τοτε θελεις καμει να ηχηση ο αλαλαγμος της σαλπιγγος την δεκατην του εβδομου μηνος? την ημεραν του εξιλασμου θελετε καμει να ηχηση η σαλπιγξ καθ' ολην την γην σας.	9 Then, on the tenth day of the seventh month let the trumpet resound; on this, the Day of Atonement, the trumpet blast shall re-echo throughout your land.
10 Και θελετε αγιασει το πεντηκοστον ετος και θελετε διακηρυξει αφεσιν εις την γην προς παντας τους κατοικους αυτης? ουτος θελει εισθαι ενιαυτος αφεσεως εις εσας? και θελετε επιστρεψει εκαστος εις το κτημα αυτου και θελετε επιστρεψει εκαστος εις την οικογενειαν αυτου.	10 This fiftieth year you shall make sacred by proclaiming liberty in the land for all its inhabitants. It shall be a jubilee for you, when every one of you shall return to his own property, every one to his own family estate.
11 Ενιαυτος αφεσεως θελει εισθαι εις εσας το πεντηκοστον ετος? δεν θελετε σπειρει ουδε θελετε θερισει το βλαστανον αφ' εαυτου εν αυτω και δεν θελετε τρυγησει την ακλαδευτον αμπελον αυτου?	11 In this fiftieth year, your year of jubilee, you shall not sow, nor shall you reap the aftergrowth or pick the grapes from the untrimmed vines.
12 διοτι ενιαυτος αφεσεως ειναι αγιος θελει εισθαι εις εσας? απο της πεδιαδος θελετε τρωγει το προιον αυτης.	12 Since this is the jubilee, which shall be sacred for you, you may not eat of its produce, except as taken directly from the field.
13 Εις το ετος τουτο της αφεσεως θελετε επιστρεψει εκαστος εις το κτημα αυτου.	13 "In this year of jubilee, then, every one of you shall return to his own property.
14 Και εαν πωλησης τι εις τον πλησιον σου η αγορασης παρα του πλησιον σου, ουδεις εξ υμων θελει δυναστευσει τον αδελφον αυτου.	14 Therefore, when you sell any land to your neighbor or buy any from him, do not deal unfairly.
15 Κατα τον αριθμον των ετων μετα την αφεσιν θελεις αγορασει παρα του πλησιον σου, και κατα τον αριθμον των ετων των γεννηματων θελει πωλησει εις σε.	15 On the basis of the number of years since the last jubilee shall you purchase the land from him; and so also, on the basis of the number of years for crops, shall he sell it to you.
16 Κατα το πληθος των ετων θελεις αυξησει την τιμην αυτου και κατα την ολιγοτητα των ετων θελεις ελαττωσει την τιμην αυτου? διοτι κατα τον αριθμον των ετων των γεννηματων θελει πωλησει εις σε.	16 When the years are many, the price shall be so much the more; when the years are few, the price shall be so much the less. For it is really the number of crops that he sells you.
17 Και δεν θελετε δυναστευσει εκαστος τον πλησιον αυτου αλλα θελεις φοβηθη τον Θεον σου? διοτι εγω ειμαι Κυριος ο Θεος σας.	17 Do not deal unfairly, then; but stand in fear of your God. I, the LORD, am your God.
18 Και θελετε καμνει τα προσταγματα μου και τας κρισεις μου θελετε φυλαττει και θελετε εκτελει αυτα? και θελετε κατοικει ασφαλως επι της γης.	18 "Observe my precepts and be careful to keep my regulations, for then you will dwell securely in the land.
19 Και η γη θελει διδει τους καρπους αυτης και θελετε τρωγει εις χορτασμον, και θελετε κατοικει ασφαλως επ' αυτης.	19 The land will yield its fruit and you will have food in abundance, so that you may live there without worry.
20 Εαν δε ειπητε, Τι θελομεν φαγει το εβδομον ετος, αν ημεις δεν σπειρωμεν μητε συναξωμεν τα γεννηματα ημων;	20 Therefore, do not say, 'What shall we eat in the seventh year, if we do not then sow or reap our crop?'
21 τοτε θελω προσταξει την ευλογιαν μου να ελθη εφ' υμας το εκτον ετος, και θελει καμει τα γεννηματα αυτης δια τρια ετη.	21 I will bestow such blessings on you in the sixth year that there will then be crop enough for three years.
22 Και θελετε σπειρει το ογδοον ετος, και θελετε τρωγει απο των παλαιων γεννηματων μεχρι του εννατου ετους? εωσου ελθωσι τα γεννηματα αυτης θελετε τρωγει παλαια.	22 When you sow in the eighth year, you will continue to eat from the old crop; and even into the ninth year, when the crop comes in, you will still have the old to eat from.
23 Και η γη δεν θελει πωλεισθαι εις απαλλοτριωσιν? διοτι ιδικη μου ειναι η γη? διοτι σεις εισθε ξενοι και παροικοι εμπροσθεν μου.	23 "The land shall not be sold in perpetuity; for the land is mine, and you are but aliens who have become my tenants.
24 Δια τουτο καθ' ολην την γην της ιδιοκτησιας σας θελετε συγχωρει εξαγορασιν της γης.	24 Therefore, in every part of the country that you occupy, you must permit the land to be redeemed.
25 Εαν ο αδελφος σου πτωχευση και πωληση εκ των κτηματων αυτου και ελθη ο πλησιεστερος αυτου συγγενης δια να εξαγοραση αυτα, τοτε θελει εξαγορασει ο, τι επωλησεν ο αδελφος αυτου.	25 When one of your countrymen is reduced to poverty and has to sell some of his property, his closest relative, who has the right to redeem it, may go and buy back what his kinsman has sold.
26 Εαν δε ο ανθρωπος δεν εχη συγγενη δια να εξαγοραση αυτα, και ευπορησε και ευρηκεν ικανα δια να εξαγοραση αυτα,	26 If, however, the man has no relative to redeem his land, but later on acquires sufficient means to buy it back in his own name,
27 τοτε ας αριθμηση τα ετη της πωλησεως αυτου και ας αποδωση το περιπλεον εις τον ανθρωπον, εις τον οποιον επωλησεν αυτα, και ας επιστρεψη εις τα κτηματα αυτου.	27 he shall make a deduction from the price in proportion to the number of years since the sale, and then pay back the balance to the one to whom he sold it, so that he may thus regain his own property.
28 Αλλ' εαν δεν ηναι ικανος ωστε να δωση την τιμην εις αυτον, τοτε το πωληθεν θελει μενει εν τη χειρι του αγορασαντος αυτο μεχρι του ετους της αφεσεως? και θελει απελευθερωθη εν τη αφεσει και θελει επιστρεψει εις τα κτηματα αυτου.	28 But if he does not acquire sufficient means to buy back his land, what he has sold shall remain in the possession of the purchaser until the jubilee, when it must be released and returned to its original owner.
29 Και εαν τις πωληση οικον οικησιμον εν πολει περιτετειχισμενη, τοτε δυναται να εξαγοραση αυτον εντος ενος ετους απο της πωλησεως αυτου? εντος ενος ολοκληρου ετους δυναται να εξαγοραση αυτον.	29 "When someone sells a dwelling in a walled town, he has the right to buy it back during the time of one full year from its sale.
30 Αλλ' εαν δεν εξαγορασθη εωσου συμπληρωθη εις αυτον ολοκληρον το ετος, τοτε ο οικος ο εν τη περιτετειχισμενη πολει θελει κυρωθη διαπαντος εις τον αγορασαντα, εις τας γενεας αυτου? δεν θελει απελευθερωθη εν τη αφεσει.	30 But if such a house in a walled town has not been redeemed at the end of a full year, it shall belong in perpetuity to the purchaser and his descendants; nor shall it be released in the jubilee.
31 Αι οικιαι ομως των χωριων, τα οποια δεν ειναι περιτετειχισμενα, θελουσι λογιζεσθαι ως οι αγροι της γης? δυνανται να εξαγοραζωνται και θελουσιν απελευθερουσθαι εν τη αφεσει.	31 However, houses in villages that are not encircled by walls shall be considered as belonging to the surrounding farm land; they may be redeemed at any time, and in the jubilee they must be released.
32 Περι δε των πολεων των Λευιτων, αι οικιαι των πολεων της ιδιοκτησιας αυτων δυνανται να εξαγορασθωσιν υπο των Λευιτων εν παντι καιρω.	32 "In levitical cities the Levites shall always have the right to redeem the town houses that are their property.
33 Και εαν τις αγοραση παρα τινος των Λευιτων, τοτε η εν τη πολει της ιδιοκτησιας αυτου πωληθεισα οικια θελει απελευθερωθη εν τη αφεσει? διοτι αι οικιαι των πολεων των Λευιτων ειναι η ιδιοκτησια αυτων μεταξυ των υιων Ισραηλ.	33 Any town house of the Levites in their cities that had been sold and not redeemed, shall be released in the jubilee; for the town houses of the Levites are their hereditary property in the midst of the Israelites.
34 Αλλ' ο αγρος των προαστειων των πολεων αυτων δεν θελει πωλεισθαι? διοτι ειναι παντοτεινη ιδιοκτησια αυτων.	34 Moreover, the pasture land belonging to their cities shall not be sold at all; it must always remain their hereditary property.
35 Και εαν πτωχευση ο αδελφος σου και δυστυχηση, τοτε θελεις βοηθησει αυτον ως ξενον η παροικον, δια να ζηση μετα σου.	35 "When one of your fellow countrymen is reduced to poverty and is unable to hold out beside you, extend to him the privileges of an alien or a tenant, so that he may continue to live with you.
36 Μη λαβης παρ' αυτου τοκον η πλεονασμον? αλλα φοβου τον Θεον σου? δια να ζη ο αδελφος σου μετα σου.	36 Do not exact interest from your countryman either in money or in kind, but out of fear of God let him live with you.
37 Το αργυριον σου δεν θελεις δωσει εις αυτον επι τοκω, και επι πλεονασμω, δεν θελεις δωσει τας τροφας σου.	37 You are to lend him neither money at interest nor food at a profit.
38 Εγω ειμαι Κυριος ο Θεος σας, οστις εξηγαγον σας εκ γης Αιγυπτου, δια να δωσω εις εσας την γην Χανααν, ωστε να ημαι Θεος σας.	38 I, the LORD, am your God, who brought you out of the land of Egypt to give you the land of Canaan and to be your God.
39 Και εαν πτωχευση ο αδελφος σου πλησιον σου και πωληθη εις σε, δεν θελεις επιβαλει εις αυτον δουλειαν δουλου.	39 "When, then, your countryman becomes so impoverished beside you that he sells you his services, do not make him work as a slave.
40 Ως μισθωτος η παροικος θελει εισθαι πλησιον σου? μεχρι του ετους της αφεσεως θελει δουλευει εις σε.	40 Rather, let him be like a hired servant or like your tenant, working with you until the jubilee year,
41 Τοτε θελει εξελθει απο σου αυτος και τα τεκνα αυτου μετ' αυτου και θελει επιστρεψει εις την συγγενειαν αυτου και εις την ιδιοκτησιαν την πατρικην αυτου θελει επιστρεψει.	41 when he, together with his children, shall be released from your service and return to his kindred and to the property of his ancestors.
42 Διοτι δουλοι μου ειναι ουτοι, τους το οποιους εξηγαγον εκ γης Αιγυπτου? δεν θελουσι πωλεισθαι, καθως πωλειται δουλος.	42 Since those whom I brought out of the land of Egypt are servants of mine, they shall not be sold as slaves to any man.
43 Δεν θελεις δεσποζει επ' αυτον μετα αυστηροτητος αλλα θελεις φοβηθη τον Θεον σου.	43 Do not lord it over them harshly, but stand in fear of your God.
44 Ο δε δουλος σου και η δουλη σου, οσους αν εχης, απο των εθνων των περιξ υμων, εκ τουτων θελετε αγοραζει δουλον και δουλην.	44 "Slaves, male and female, you may indeed possess, provided you buy them from among the neighboring nations.
45 Και εκ των υιων ετι των ξενων των παροικουντων μεταξυ σας, εκ τουτων θελετε αγοραζει και εκ των συγγενειων αυτων αιτινες ειναι μεταξυ σας, οσοι εγεννηθησαν εν τη γη υμων? και θελουσιν εισθαι εις εσας εις ιδιοκτησιαν.	45 You may also buy them from among the aliens who reside with you and from their children who are born and reared in your land. Such slaves you may own as chattels,
46 Και θελετε εχει αυτους κληρονομιαν δια τα τεκνα σας υστερον απο σας, δια να κληρονομησωσιν αυτους ως ιδιοκτησιαν? δουλοι σας θελουσιν εισθαι διαπαντος? πλην επι τους αδελφους σας, τους υιους Ισραηλ, δεν θελετε εξουσιαζει ο εις επι τον αλλον μετα αυστηροτητος.	46 and leave to your sons as their hereditary property, making them perpetual slaves. But you shall not lord it harshly over any of the Israelites, your kinsmen.
47 Και οταν ο ξενος και ο παροικων μετα σου πλουτηση, ο δε αδελφος σου ο μετ' αυτου πτωχευση και πωληθη εις τον ξενον, τον παροικουντα μετα σου, η εις την γενεαν της συγγενειας του ξενου?	47 "When one of your countrymen is reduced to such poverty that he sells himself to a wealthy alien who has a permanent or a temporary residence among you, or to one of the descendants of an immigrant family,
48 αφου πωληθη, θελει εξαγορασθη παλιν? εις εκ των αδελφων αυτου θελει εξαγορασει αυτον?	48 even after he has thus sold his services he still has the right of redemption; he may be redeemed by one of his own brothers,
49 η ο θειος αυτου η ο υιος του θειου αυτου θελει εξαγορασει αυτον, η εξ αιματος αυτου συγγενης εκ της συγγενειας αυτου θελει εξαγορασει αυτον? η εαν αυτος ευπορησε, θελει εξαγορασει αυτος εαυτον.	49 or by his uncle or cousin, or by some other relative or fellow clansman; or, if he acquires the means, he may redeem himself.
50 Και θελει λογαριασει μετα του αγοραστου αυτου απο του ετους, καθ' ο επωληθη εις αυτον, μεχρι του ετους της αφεσεως? και η τιμη της πωλησεως αυτου θελει εισθαι κατα τον αριθμον των ετων? αναλογως του χρονου ενος μισθωτου θελει λογαριασθη εις αυτον.	50 With his purchaser he shall compute the years from the sale to the jubilee, distributing the sale price over these years as though he had been hired as a day laborer.
51 Εαν δε μενωσι πολλα ετη, αναλογως τουτων θελει αποδωσει την τιμην της εξαγορας αυτου εκ του αργυριου δι' ου ηγορασθη.	51 The more such years there are, the more of the sale price he shall pay back as ransom;
52 Και εαν υπολειπωνται ολιγα ετη μεχρι του ετους της αφεσεως, θελει καμει λογαριασμον μετ' αυτου και κατα τα ετη αυτου θελει αποδωσει την τιμην της εξαγορας αυτου.	52 the fewer years there are left before the jubilee year, the more he has to his credit; in proportion to his years of service shall he pay his ransom.
53 Ως ετησιος μισθωτος θελει εισθαι μετ' αυτου? δεν θελει δεσποζει επ' αυτον μετα αυστηροτητος ενωπιον σου.	53 The alien shall treat him as a servant hired on an annual basis, and he shall not lord it over him harshly under your very eyes.
54 Και εαν δεν εξαγορασθη κατα τα ετη ταυτα, τοτε θελει απελευθερωθη εις το ετος της αφεσεως, αυτος και τα τεκνα αυτου μετ' αυτου.	54 If he is not thus redeemed, he shall nevertheless be released, together with his children, in the jubilee year.
55 Διοτι εις εμε οι υιοι του Ισραηλ ειναι δουλοι? δουλοι μου ειναι, τους οποιους εξηγαγον εκ γης Αιγυπτου. Εγω ειμαι Κυριος ο Θεος σας.	55 For to me the Israelites belong as servants; they are servants of mine, because I brought them out of the land of Egypt, I, the LORD, your God.