1 וְגַם־מָשָׁל דִּבֶּר אֲלֵיהֶם לְהִתְפַּלֵּל תָּמִיד וְלֹא לְהִתְרַפּוֹת | 1 Powiedział im też przypowieść o tym, że zawsze powinni modlić się i nie ustawać: |
2 וַיֹּאמַר שׁוֹפֵט הָיָה בְּעִיר אֶחָת אֲשֶׁר לֹא יָרֵא אֶת־הָאֱלֹהִים וְלֹא־נָשָׂא פָנִים לְאָדָם | 2 W pewnym mieście żył sędzia, który Boga się nie bał i nie liczył się z ludźmi. |
3 וְאַלְמָנָה הָיְתָה בָּעִיר הַהִיא וַתָּבֹא אֵלָיו לֵאמֹר דִּינָה אֶת־דִּינִי מִמְּרִיבִי | 3 W tym samym mieście żyła wdowa, która przychodziła do niego z prośbą: Obroń mnie przed moim przeciwnikiem. |
4 וַיְמָאֵן מִיּוֹם אֶל־יוֹם וְאַחֲרֵי־כֵן אָמַר בְּנַפְשׁוֹ גַּם־כִּי אֶת־הָאֱלֹהִים אֵינֶנִּי יָרֵא וּלְאָדָם לֹא־אֶשָּׂא פָנִים | 4 Przez pewien czas nie chciał; lecz potem rzekł do siebie: Chociaż Boga się nie boję ani z ludźmi się nie liczę, |
5 אֶעֱשֶׂה אֶת־דִּין הָאַלְמָנָה הַזֹּאת עַל־הוֹגִיעָהּ אֹתִי פֶּן־תָּבוֹא תָמִיד וּתְדַכְּאֵנִי בְּמִלִּים | 5 to jednak, ponieważ naprzykrza mi się ta wdowa, wezmę ją w obronę, żeby nie przychodziła bez końca i nie zadręczała mnie. |
6 וַיֹּאמֶר הָאָדוֹן שִׁמְעוּ אֶת־אֲשֶׁר אֹמֵר דַּיַּן הָעַוְלָה | 6 I Pan dodał: Słuchajcie, co ten niesprawiedliwy sędzia mówi. |
7 וְהָאֱלֹהִים הֲלֹא־הוּא יַעֲשֶׂה דִּין בְּחִירָיו הַקֹּרְאִים אֵלָיו יוֹמָם וָלָיְלָה גַּם כִּי־יִתְמַהְמַהּ לְהוֹשִׁיעָם | 7 A Bóg, czyż nie weźmie w obronę swoich wybranych, którzy dniem i nocą wołają do Niego, i czy będzie zwlekał w ich sprawie? |
8 אֲנִי אֹמֵר לָכֶם כִּי־יַעֲשֶׂה אֶת דִּינָם בִּמְהֵרָה אַךְ בֶּן־הָאָדָם בְּבֹאוֹ הֲיִמְצָא אֱמוּנָה בָּאָרֶץ | 8 Powiadam wam, że prędko weźmie ich w obronę. Czy jednak Syn Człowieczy znajdzie wiarę na ziemi, gdy przyjdzie? |
9 וַיּוֹסֶף וַיִּשָּׂא מְשָׁלוֹ אֶל־אֲנָשִׁים בֹּטְחִים בְּנַפְשָׁם כִּי צַדִּיקִים הֵמָּה וַאֲחֵרִים נִבְזִים בְּעֵינֵיהֶם וַיֹּאמַר | 9 Powiedział też do niektórych, co ufali sobie, że są sprawiedliwi, a innymi gardzili, tę przypowieść: |
10 שְׁנֵי אֲנָשִׁים עָלוּ אֶל־הַמִּקְדָּשׁ לְהִתְפַּלֵּל הָאֶחָד פָּרוּשׁ וְהָאֶחָד מוֹכֵס | 10 Dwóch ludzi przyszło do świątyni, żeby się modlić, jeden faryzeusz a drugi celnik. |
11 וַיִּתְיַצֵּב הַפָּרוּשׁ לְבַדּוֹ וַיִּתְפַּלֵּל לֵאמֹר אֱלֹהִים אוֹדְךָ כִּי אֵינֶּנִי כִּשְׁאָר הָאָדָם הַגֹּזְלִים וְהָעשְׁקִים וְהַנֹּאֲפִים אוֹ גַם־כַּמֹּכֵס הַזֶּה | 11 Faryzeusz stanął i tak w duszy się modlił: Boże, dziękuję Ci, że nie jestem jak inni ludzie, zdziercy, oszuści, cudzołożnicy, albo jak i ten celnik. |
12 אֲנִי צָם פַּעֲמַיִם בַּשָּׁבוּעַ אֲנִי מְעַשֵּׂר אֵת כָּל־קִנְיָנָי | 12 Zachowuję post dwa razy w tygodniu, daję dziesięcinę ze wszystkiego, co nabywam. |
13 וְהַמּוֹכֵס הָיָה עֹמֵד מֵרָחוֹק וְלֹא אָבָה אַף־לָשֵׂאת אֶת־עֵינָיו לַשָּׁמָיִם כִּי אִם־תּוֹפֵף עַל־לִבּוֹ לֵאמֹר אֱלֹהִים סְלַח־לִי הַחוֹטֵא | 13 Natomiast celnik stał z daleka i nie śmiał nawet oczu wznieść ku niebu, lecz bił się w piersi i mówił: Boże, miej litość dla mnie, grzesznika. |
14 אֲנִי אֹמֵר לָכֶם כִּי־יָרַד זֶה לְבֵיתוֹ נִצְדָּק מִזֶּה כִּי כָּל־הַמֵּרִים אֶת־נַפְשׁוֹ יִשָּׁפֵל וַאֲשֶׁר יַשְׁפִּילָהּ יְרוֹמָם | 14 Powiadam wam: Ten odszedł do domu usprawiedliwiony, nie tamten. Każdy bowiem, kto się wywyższa, będzie poniżony, a kto się uniża, będzie wywyższony. |
15 וַיָּבִיאוּ אֵלָיו גַּם אֶת־הַיְלָדִים לְמַעַן יִגַּע בָּהֶם וַיִּרְאוּ הַתַּלְמִידִים וַיִּגְעֲרוּ בָּם | 15 Przynosili Mu również niemowlęta, żeby na nie ręce włożył, lecz uczniowie, widząc to, szorstko zabraniali im. |
16 וַיִּקְרָא אֹתָם יֵשׁוּעַ אֵלָיו וַיֹּאמַר הַנִּיחוּ לַיְלָדִים לָבוֹא אֵלַי וְאַל־תִּמְנָעוּם כִּי לָאֵלֶּה מַלְכוּת הָאֱלֹהִים | 16 Jezus zaś przywołał je do siebie i rzekł: Pozwólcie dzieciom przychodzić do Mnie i nie przeszkadzajcie im: do takich bowiem należy królestwo Boże. |
17 אָמֵן אֹמֵר אֲנִי לָכֶם כֹּל אֲשֶׁר לֹא יְקַבֵּל אֶת־מַלְכוּת הָאֱלֹהִים כַּיָּלֶד הוּא לֹא־יָבֹא בָהּ | 17 Zaprawdę, powiadam wam: Kto nie przyjmie królestwa Bożego jak dziecko, ten nie wejdzie do niego. |
18 וַיִּשְׁאָלֵהוּ קָצִין אֶחָד לֵאמֹר רַבִּי הַטּוֹב מַה־לִּי לַעֲשׂוֹת וְאִירַשׁ חַיֵּי עוֹלָמִים | 18 Zapytał Go pewien zwierzchnik: Nauczycielu dobry, co mam czynić, aby osiągnąć życie wieczne? |
19 וַיֹּאמֶר אֵלָיו יֵשׁוּעַ מַדּוּעַ קָרָאתָ לִּי טוֹב אֵין טוֹב בִּלְתִּי אֶחָד הָאֱלֹהִים | 19 Jezus mu odpowiedział: Czemu nazywasz Mnie dobrym? Nikt nie jest dobry, tylko sam Bóg. |
20 אֶת־הַמִּצְוֺת אַתָּה יוֹדֵעַ לֹא תִנְאָף לֹא תִרְצָח לֹא תִגְנֹב לֹא־תַעֲנֶה עֵד שָׁקֶר כַּבֵּד אֶת־אָבִיךָ וְאֶת־אִמֶּךָ | 20 Znasz przykazania: Nie cudzołóż, nie zabijaj, nie kradnij, nie zeznawaj fałszywie, czcij swego ojca i matkę. |
21 וַיֹּאמַר אֶת־כָּל־אֵלֶּה שָׁמַרְתִּי מִנְּעוּרָי | 21 On odrzekł: Od młodości przestrzegałem tego wszystkiego. |
22 וַיִּשְׁמַע יֵשׁוּעַ וַיֹּאמֶר עוֹד אַחַת חָסָרְתָּ מְכֹר אֶת־כֹּל אֲשֶׁר־לְךָ וְחַלֵּק לָעֲנִיִּים וִיהִי לְךָ אוֹצָר בַּשָּׁמָיִם וּבוֹא וְלֵךְ אַחֲרָי | 22 Jezus słysząc to, rzekł mu: Jednego ci jeszcze brak: sprzedaj wszystko, co masz, i rozdaj ubogim, a będziesz miał skarb w niebie; potem przyjdź i chodź ze Mną. |
23 וַיְהִי כְּשָׁמְעוֹ אֶת־זֹאת וַיֵּעָצֵב מְאֹד כִּי־עשֶׁר גָּדוֹל הָיָה לוֹ | 23 Gdy to usłyszał, mocno się zasmucił, gdyż był bardzo bogaty. |
24 וַיַּרְא יֵשׁוּעַ כִּי נֶעֱצַב וַיֹּאמַר כַּמָּה יִקְשֶׁה לְבַעֲלֵי נְכָסִים לָבוֹא אֶל־מַלְכוּת הָאֱלֹהִים | 24 Jezus zobaczywszy go /takim/ rzekł: Jak trudno bogatym wejść do królestwa Bożego. |
25 כִּי נָקֵל לַגָּמָל עֲבֹר בְּתוֹךְ־נֶקֶב הַמַּחַט מִבּוֹא עָשִׁיר אֶל־מַלְכוּת הָאֱלֹהִים | 25 Łatwiej jest wielbłądowi przejść przez ucho igielne, niż bogatemu wejść do królestwa Bożego. |
26 וַיֹּאמְרוּ הַשֹּׁמְעִים וּמִי יוּכַל לְהִוָּשֵׁעַ | 26 Zapytali ci, którzy to słyszeli: Któż więc może być zbawiony? |
27 וַיֹּאמֶר מַה־שֶּׁיִּפָּלֵא מִבְּנֵי אָדָם לֹא יִפָּלֵא מֵאֱלֹהִים | 27 Jezus odpowiedział: Co niemożliwe jest u ludzi, możliwe jest u Boga. |
28 וַיֹּאמֶר פֶּטְרוֹס הֵן אֲנַחְנוּ עָזַבְנוּ אֶת־הַכֹּל וַנֵּלֶךְ אַחֲרֶיךָ | 28 Wówczas Piotr rzekł: Oto my opuściliśmy swoją własność i poszliśmy za Tobą. |
29 וַיֹּאמֶר אֲלֵיהֶם אָמֵן אֹמֵר אֲנִי לָכֶם אֵין אִישׁ אֲשֶׁר עָזַב אֶת־בֵּיתוֹ אוֹ אֶת־אֲבוֹתָיו אוֹ אֶת־אֶחָיו אוֹ אֶת־אִשְׁתּוֹ אוֹ אֶת־בָּנָיו לְמַעַן מַלְכוּת הָאֱלֹהִים | 29 On im odpowiedział: Zaprawdę, powiadam wam: Nikt nie opuszcza domu albo żony, braci, rodziców albo dzieci dla królestwa Bożego, żeby |
30 וְלֹא־יִקַּח תַּחְתֵּיהֶם כִּפְלַיִם הַרְבֵּה בָּעוֹלָם הַזֶּה וּבָעוֹלָם הַבָּא חַיֵּי עוֹלָמִים | 30 nie otrzymał daleko więcej w tym czasie, a w wieku przyszłym - życia wiecznego. |
31 וַיִּקַּח אֵלָיו אֶת־שְׁנֵים הֶעָשָׂר וַיֹּאמֶר לָהֶם הִנְנוּ עֹלִים יְרוּשָׁלָיְמָה וְיִמָּלֵא כָל־הַכָּתוּב בִּידֵי הַנְּבִיאִים עַל בֶּן־הָאָדָם | 31 Potem wziął Dwunastu i powiedział do nich: Oto idziemy do Jerozolimy i spełni się wszystko, co napisali prorocy o Synu Człowieczym. |
32 כִּי יִמָּסֵר לַגּוֹיִם וִיהַתְּלוּ בוֹ וְיִתְעַלְּלוּ בוֹ וְיָרֹקּוּ בְּפָנָיו | 32 Zostanie wydany w ręce pogan, będzie wyszydzony, zelżony i opluty; |
33 וְאַחֲרֵי הַכּוֹתָם אֹתוֹ בַשּׁוֹטִים יְמִיתוּהוּ וּבַיּוֹם הַשְּׁלִישִׁי קוֹם יָקוּם | 33 ubiczują Go i zabiją, a trzeciego dnia zmartwychwstanie. |
34 וְהֵם לֹא הֵבִינוּ מְאוּמָה וַיְהִי הַדָּבָר הַזֶּה נֶעְלָם מֵהֶם וְלֹא יָדְעוּ אֶת־הַנֶּאֱמָר | 34 Oni jednak nic z tego nie zrozumieli. Rzecz ta była zakryta przed nimi i nie pojmowali tego, o czym była mowa. |
35 וַיְהִי בְּקָרְבוֹ אֶל־יְרִיחוֹ וְהִנֵּה־אִישׁ עִוֵּר ישֵׁב עַל־הַדֶּרֶךְ וְהוּא מְשָׁאֵל | 35 Kiedy zbliżał się do Jerycha, jakiś niewidomy siedział przy drodze i żebrał. |
36 וַיִּשְׁמַע אֶת־קוֹל הָעָם הָעֹבֵר וַיִּדְרשׁ לָדַעַת מַה־זֹּאת | 36 Gdy usłyszał, że tłum przeciąga, dowiadywał się, co się dzieje. |
37 וַיַּגִּידוּ לוֹ כִּי־יֵשׁוּעַ הַנָּצְרִי עוֹבֵר | 37 Powiedzieli mu, że Jezus z Nazaretu przechodzi. |
38 וַיִּצְעַק לֵאמֹר יֵשׁוּעַ בֶּן־דָּוִד חָנֵּנִי | 38 Wtedy zaczął wołać: Jezusie, Synu Dawida, ulituj się nade mną! |
39 וְהַהֹלְכִים בָּרִאשֹׁנָה גָּעֲרוּ־בוֹ לְהַחֲשֹׁתוֹ וְהוּא הִרְבָּה עוֹד לִצְעֹק יֵשׁוּעַ בֶּן־דָּוִד חָנֵּנִי | 39 Ci, co szli na przedzie, nastawali na niego, żeby umilkł. Lecz on jeszcze głośniej wołał: Jezusie, Synu Dawida, ulituj się nade mną! |
40 וַיַּעֲמֹד יֵשׁוּעַ וַיְצַו לַהֲבִיאוֹ אֵלָיו וַיְהִי כַּאֲשֶׁר קָרַב וַיִּשְׁאָלֵהוּ לֵאמֹר | 40 Jezus przystanął i kazał przyprowadzić go do siebie. A gdy się zbliżył, zapytał go: |
41 מַה־חֶפְצְךָ כִּי אֶעֱשֶׂה־לָּךְ וַיֹּאמֶר אֲדֹנִי כִּי אֶרְאֶה | 41 Co chcesz, abym ci uczynił? Odpowiedział: Panie, żebym przejrzał. |
42 וַיֹּאמֶר אֵלָיו רְאֵה אֱמוּנָתְךָ הוֹשִׁיעָה לָּךְ | 42 Jezus mu odrzekł: Przejrzyj, twoja wiara cię uzdrowiła. |
43 וּפִתְאֹם רָאָה וַיֵּלֶךְ אַחֲרָיו הָלֹךְ וְשַׁבֵּחַ אֶת־הָאֱלֹהִים וְכָל־הָעָם בִּרְאוֹתָם זֹאת נָתְנוּ תוֹדָה לֵאלֹהִים | 43 Natychmiast przejrzał i szedł za Nim, wielbiąc Boga. Także cały lud, który to widział, oddał chwałę Bogu. |