1 Mane autem facto, consi lium inierunt omnes princi pes sacerdotum etseniores populi adversus Iesum, ut eum morti traderent. | 1 Venuto il mattino, tutti i sommi sacerdoti e gli anziani del popolo tennero consiglio contro Gesù, per farlo morire. |
2 Et vinctum adduxerunteum et tradiderunt Pilato praesidi.
| 2 Poi, messolo in catene, lo condussero e consegnarono al governatore Pilato.
|
3 Tunc videns Iudas, qui eum tradidit, quod damnatus esset, paenitentia ductus,rettulit triginta argenteos principibus sacerdotum et senioribus | 3 Allora Giuda, il traditore, vedendo che Gesù era stato condannato, si pentì e riportò le trenta monete d'argento ai sommi sacerdoti e agli anziani |
4 dicens: “Peccavi tradens sanguinem innocentem ”. At illi dixerunt: “ Quid ad nos? Tuvideris! ”. | 4 dicendo: "Ho peccato, perché ho tradito sangue innocente". Ma quelli dissero: "Che ci riguarda? Veditela tu!". |
5 Et proiectis argenteis in templo, recessit et abiens laqueo sesuspendit. | 5 Ed egli, gettate le monete d'argento nel tempio, si allontanò e andò ad impiccarsi. |
6 Principes autem sacerdotum, acceptis argenteis, dixerunt: “ Nonlicet mittere eos in corbanam, quia pretium sanguinis est ”. | 6 Ma i sommi sacerdoti, raccolto quel denaro, dissero: "Non è lecito metterlo nel tesoro, perché è prezzo di sangue". |
7 Consilio auteminito, emerunt ex illis agrum Figuli in sepulturam peregrinorum. | 7 E tenuto consiglio, comprarono con esso il Campo del vasaio per la sepoltura degli stranieri. |
8 Propter hocvocatus est ager ille ager Sanguinis usque in hodiernum diem. | 8 Perciò quel campo fu denominato "Campo di sangue" fino al giorno d'oggi. |
9 Tunc impletumest quod dictum est per Ieremiam prophetam di centem: “ Et acceperunt trigintaargenteos, pretium appretiati quem appretiaverunt a filiis Israel, | 9 Allora si adempì quanto era stato detto dal profeta Geremia: 'E presero trenta denari d'argento, il prezzo del venduto, che i figli di Israele avevano mercanteggiato, |
10 etdederunt eos in agrum Figuli, sicut constituit mihi Dominus ”.
| 10 e li diedero per il campo del vasaio, come mi aveva ordinato il Signore.'
|
11 Iesus autem stetit ante praesidem; et interrogavit eum praeses dicens: “ Tues Rex Iudaeorum? ”. Dixit autem Iesus: “ Tu dicis ”. | 11 Gesù intanto comparve davanti al governatore, e il governatore l'interrogò dicendo: "Sei tu il re dei Giudei?". Gesù rispose "Tu lo dici". |
12 Et cumaccusaretur a principibus sacerdotum et senioribus, nihil respondit. | 12 E mentre lo accusavano i sommi sacerdoti e gli anziani, non rispondeva nulla. |
13 Tuncdicit illi Pilatus: “ Non audis quanta adversum te dicant testimonia? ”. | 13 Allora Pilato gli disse: "Non senti quante cose attestano contro di te?". |
14 Et non respondit ei ad ullum verbum, ita ut miraretur praeses vehementer.
| 14 Ma Gesù non gli rispose neanche una parola, con grande meraviglia del governatore.
|
15 Per diem autem sollemnem consueverat praeses dimittere turbae unum vinctum,quem voluissent. | 15 Il governatore era solito, per ciascuna festa di Pasqua, rilasciare al popolo un prigioniero, a loro scelta. |
16 Habebant autem tunc vinctum insignem, qui dicebaturBarabbas. | 16 Avevano in quel tempo un prigioniero famoso, detto Barabba. |
17 Congregatis ergo illis dixit Pilatus: “ Quem vultis dimittamvobis: Barabbam an Iesum, qui dicitur Christus? ”. | 17 Mentre quindi si trovavano riuniti, Pilato disse loro: "Chi volete che vi rilasci: Barabba o Gesù chiamato il Cristo?". |
18 Sciebat enim quod perinvidiam tradidissent eum.
| 18 Sapeva bene infatti che glielo avevano consegnato per invidia.
|
19 Sedente autem illo pro tribunali, misit ad illum uxor eius dicens: “ Nihiltibi et iusto illi. Multa enim passa sum hodie per visum propter eum ”. | 19 Mentre egli sedeva in tribunale, sua moglie gli mandò a dire: "Non avere a che fare con quel giusto; perché oggi fui molto turbata in sogno, per causa sua". |
20 Principes autem sacerdotum et seniores persuaserunt turbis, ut peterentBarabbam, Iesum vero perderent. | 20 Ma i sommi sacerdoti e gli anziani persuasero la folla a richiedere Barabba e a far morire Gesù. |
21 Respondens autem praeses ait illis: “ Quemvultis vobis de duobus dimittam? ”. At illi dixerunt: “ Barabbam! ”. | 21 Allora il governatore domandò: "Chi dei due volete che vi rilasci?". Quelli risposero: "Barabba!". |
22 Dicit illis Pilatus: “ Quid igitur faciam de Iesu, qui dicitur Christus? ”.Dicunt omnes: “ Crucifigatur! ”. | 22 Disse loro Pilato: "Che farò dunque di Gesù chiamato il Cristo?". Tutti gli risposero: "Sia crocifisso!". |
23 Ait autem: “ Quid enim mali fecit? ”.At illi magis clamabant dicentes: “ Crucifigatur! ”.
| 23 Ed egli aggiunse: "Ma che male ha fatto?". Essi allora urlarono: "Sia crocifisso!".
|
24 Videns autem Pilatus quia nihil proficeret, sed magis tumultus fieret,accepta aqua, lavit manus coram turba dicens: “ Innocens ego sum a sanguinehoc; vos videritis! ”. | 24 Pilato, visto che non otteneva nulla, anzi che il tumulto cresceva sempre più, presa dell'acqua, si lavò le mani davanti alla folla: "Non sono responsabile, disse, di questo sangue; vedetevela voi!". |
25 Et respondens universus populus dixit: “ Sanguiseius super nos et super filios nostros ”. | 25 E tutto il popolo rispose: "Il suo sangue ricada sopra di noi e sopra i nostri figli". |
26 Tunc dimisit illis Barabbam;Iesum autem flagellatum tradidit, ut crucifigeretur.
| 26 Allora rilasciò loro Barabba e, dopo aver fatto flagellare Gesù, lo consegnò ai soldati perché fosse crocifisso.
|
27 Tunc milites praesidis suscipientes Iesum in praetorio congregaverunt ad eumuniversam cohortem. | 27 Allora i soldati del governatore condussero Gesù nel pretorio e gli radunarono attorno tutta la coorte. |
28 Et exuentes eum, clamydem coccineam circumdederunt ei | 28 Spogliatolo, gli misero addosso un manto scarlatto |
29 et plectentes coronam de spinis posuerunt super caput eius et arundinem indextera eius et, genu flexo ante eum, illudebant ei dicentes: “ Ave, rexIudaeorum! ”. | 29 e, intrecciata una corona di spine, gliela posero sul capo, con una canna nella destra; poi mentre gli si inginocchiavano davanti, lo schernivano: "Salve, re dei Giudei!". |
30 Et exspuentes in eum acceperunt arundinem et percutiebantcaput eius. | 30 E sputandogli addosso, gli tolsero di mano la canna e lo percuotevano sul capo. |
31 Et postquam illuserunt ei, exuerunt eum clamyde et induerunt eumvestimentis eius et duxerunt eum, ut crucifigerent.
| 31 Dopo averlo così schernito, lo spogliarono del mantello, gli fecero indossare i suoi vestiti e lo portarono via per crocifiggerlo.
|
32 Exeuntes autem invenerunt hominem Cyrenaeum nomine Simonem; huncangariaverunt, ut tolleret crucem eius. | 32 Mentre uscivano, incontrarono un uomo di Cirene, chiamato Simone, e lo costrinsero a prender su la croce di lui. |
33 Et venerunt in locum, qui diciturGolgotha, quod est Calvariae locus, | 33 Giunti a un luogo detto Gòlgota, che significa luogo del cranio, |
34 et dederunt ei vinum bibere cum fellemixtum; et cum gustasset, noluit bibere. | 34 gli 'diedero da bere vino' mescolato con 'fiele'; ma egli, assaggiatolo, non ne volle bere. |
35 Postquam autem crucifixerunt eum,diviserunt vestimenta eius sortem mittentes | 35 Dopo averlo quindi crocifisso, 'si spartirono le' sue 'vesti tirandole a sorte'. |
36 et sedentes servabant eum ibi. | 36 E sedutisi, gli facevano la guardia. |
37 Et imposuerunt super caput eius causam ipsius scriptam: “ Hic est Iesus RexIudaeorum ”.
| 37 Al di sopra del suo capo, posero la motivazione scritta della sua condanna: "'Questi è Gesù, il re dei Giudei'".
|
38 Tunc crucifiguntur cum eo duo latrones: unus a dextris, et unus a sinistris. | 38 Insieme con lui furono crocifissi due ladroni, uno a destra e uno a sinistra.
|
39 Praetereuntes autem blasphemabant eum moventes capita sua | 39 E quelli che passavano di là lo insultavano 'scuotendo il capo' e dicendo: |
40 et dicentes: “Qui destruis templum et in triduo illud reaedificas, salva temetipsum; si FiliusDei es, descende de cruce! ”. | 40 "Tu che distruggi il tempio e lo ricostruisci in tre giorni, salva te stesso! Se tu sei Figlio di Dio, scendi dalla croce!". |
41 Similiter et principes sacerdotum illudentescum scribis et senioribus dicebant: | 41 Anche i sommi sacerdoti con gli scribi e gli anziani lo schernivano: |
42 “ Alios salvos fecit, seipsum nonpotest salvum facere. Rex Israel est; descendat nunc de cruce, et credemus ineum. | 42 "Ha salvato gli altri, non può salvare se stesso. È il re d'Israele, scenda ora dalla croce e gli crederemo. |
43 Confidit in Deo; liberet nunc, si vult eum. Dixit enim: “Dei Filiussum” ”. | 43 'Ha confidato in Dio; lo liberi lui' ora, 'se gli vuol bene'. Ha detto infatti: Sono Figlio di Dio!". |
44 Idipsum autem et latrones, qui crucifixi erant cum eo,improperabant ei.
| 44 Anche i ladroni crocifissi con lui lo oltraggiavano allo stesso modo.
|
45 A sexta autem hora tenebrae factae sunt super universam terram usque ad horamnonam. | 45 Da mezzogiorno fino alle tre del pomeriggio si fece buio su tutta la terra. |
46 Et circa horam nonam clamavit Iesus voce magna dicens: “ Eli, Eli,lema sabacthani? ”, hoc est: “ Deus meus, Deus meus, ut quid dereliquistime? ”. | 46 Verso le tre, Gesù gridò a gran voce: "'Elì, Elì, lemà sabactàni?'", che significa: "'Dio mio, Dio mio, perché mi hai abbandonato?'". |
47 Quidam autem ex illic stantibus audientes dicebant: “ Eliam vocatiste ”. | 47 Udendo questo, alcuni dei presenti dicevano: "Costui chiama Elia". |
48 Et continuo currens unus ex eis acceptam spongiam implevit aceto etimposuit arundini et dabat ei bibere. | 48 E subito uno di loro corse a prendere una spugna e, imbevutala 'di aceto', la fissò su una canna e così gli 'dava da bere'. |
49 Ceteri vero dicebant: “ Sine,videamus an veniat Elias liberans eum ”. | 49 Gli altri dicevano: "Lascia, vediamo se viene Elia a salvarlo!". |
50 Iesus autem iterum clamans vocemagna emisit spiritum.
| 50 E Gesù, emesso un alto grido, spirò.
|
51 Et ecce velum templi scissum est a summo usque deorsum in duas partes, etterra mota est, et petrae scissae sunt; | 51 Ed ecco il velo del tempio si squarciò in due da cima a fondo, la terra si scosse, le rocce si spezzarono, |
52 et monumenta aperta sunt, et multacorpora sanctorum, qui dormierant, surrexerunt | 52 i sepolcri si aprirono e molti corpi di santi morti risuscitarono. |
53 et exeuntes de monumentis postresurrectionem eius venerunt in sanctam civitatem et apparuerunt multis. | 53 E uscendo dai sepolcri, dopo la sua risurrezione, entrarono nella città santa e apparvero a molti. |
54 Centurio autem et, qui cum eo erant custodientes Iesum, viso terrae motu et his,quae fiebant, timuerunt valde dicentes: “ Vere Dei Filius erat iste! ”.
| 54 Il centurione e quelli che con lui facevano la guardia a Gesù, sentito il terremoto e visto quel che succedeva, furono presi da grande timore e dicevano: "Davvero costui era Figlio di Dio!".
|
55 Erant autem ibi mulieres multae a longe aspicientes, quae secutae erant Iesuma Galilaea ministrantes ei; | 55 C'erano anche là molte donne che stavano a osservare da lontano; esse avevano seguito Gesù dalla Galilea per servirlo. |
56 inter quas erat Maria Magdalene et Maria Iacobiet Ioseph mater et mater filiorum Zebedaei.
| 56 Tra costoro Maria di Màgdala, Maria madre di Giacomo e di Giuseppe, e la madre dei figli di Zebedèo.
|
57 Cum sero autem factum esset, venit homo dives ab Arimathaea nomine Ioseph,qui et ipse discipulus erat Iesu. | 57 Venuta la sera giunse un uomo ricco di Arimatéa, chiamato Giuseppe, il quale era diventato anche lui discepolo di Gesù. |
58 Hic accessit ad Pilatum et petiit corpusIesu. Tunc Pilatus iussit reddi. | 58 Egli andò da Pilato e gli chiese il corpo di Gesù. Allora Pilato ordinò che gli fosse consegnato. |
59 Et accepto corpore, Ioseph involvit illud insindone munda | 59 Giuseppe, preso il corpo di Gesù, lo avvolse in un candido lenzuolo |
60 et posuit illud in monumento suo novo, quod exciderat in petra,et advolvit saxum magnum ad ostium monumenti et abiit. | 60 e lo depose nella sua tomba nuova, che si era fatta scavare nella roccia; rotolata poi una gran pietra sulla porta del sepolcro, se ne andò. |
61 Erat autem ibi MariaMagdalene et altera Maria sedentes contra sepulcrum.
| 61 Erano lì, davanti al sepolcro, Maria di Màgdala e l'altra Maria.
|
62 Altera autem die, quae est post Parascevem, convenerunt principes sacerdotumet pharisaei ad Pilatum | 62 Il giorno seguente, quello dopo la Parasceve, si riunirono presso Pilato i sommi sacerdoti e i farisei, dicendo: |
63 dicentes: “ Domine, recordati sumus quia seductorille dixit adhuc vivens: “Post tres dies resurgam”. | 63 "Signore, ci siamo ricordati che quell'impostore disse mentre era vivo: Dopo tre giorni risorgerò. |
64 Iube ergo custodirisepulcrum usque in diem tertium, ne forte veniant discipuli eius et furentur eumet dicant plebi: “Surrexit a mortuis”, et erit novissimus error peior priore”. | 64 Ordina dunque che sia vigilato il sepolcro fino al terzo giorno, perché non vengano i suoi discepoli, lo rubino e poi dicano al popolo: È risuscitato dai morti. Così quest'ultima impostura sarebbe peggiore della prima!". |
65 Ait illis Pilatus: “ Habetis custodiam; ite, custodite, sicut scitis”. | 65 Pilato disse loro: "Avete la vostra guardia, andate e assicuratevi come credete". |
66 Illi autem abeuntes munierunt sepulcrum, signantes lapidem, cumcustodia.
| 66 Ed essi andarono e assicurarono il sepolcro, sigillando la pietra e mettendovi la guardia. |