Scrutatio

Venerdi, 29 marzo 2024 - Santi Simplicio e Costantino ( Letture di oggi)

Siracide 37


font
NOVA VULGATABIBBIA
1 Omnis amicus dicet: “ Et ego amicitiam copulavi! ”;
sed est amicus solo nomine amicus.
Nonne tristitia appropinquans usque ad mortem:
1 Ogni amico dice: "Anch'io ti sono amico",
ma esiste l'amico che lo è solo di nome.
2 sodalis et amicus ad inimicitiam conversus?
2 Non è forse un dolore mortale
un compagno e un amico trasformatosi in nemico?
3 O praesumptio nequissima, unde creata es
cooperire aridam malitia et dolositate illius?
3 O inclinazione malvagia, da dove sei balzata,
per ricoprire la terra con la tua malizia?
4 Sodalis amico coniucundatur in oblectationibus
et in tempore tribulationis adversarius erit;
4 Il compagno si rallegra con l'amico nella felicità,
ma al momento della disgrazia gli sarà ostile.
5 sodalis amico condolet causa ventris
et contra hostem accipiet scutum.
5 Il compagno soffre con l'amico per ragioni di stomaco,
ma di fronte al conflitto prenderà lo scudo.
6 Non obliviscaris amici tui in animo tuo
et non immemor sis illius in opibus tuis.
6 Non ti dimenticare dell'amico dell'anima tua,
non scordarti di lui nella tua prosperità.

7 Noli consiliari cum eo, qui tibi insidiatur,
et a zelantibus te absconde consilium.
7 Ogni consigliere suggerisce consigli,
ma c'è chi consiglia a proprio vantaggio.
8 Omnis consiliarius prodit consilium,
sed est consiliarius pro semetipso.
8 Guàrdati da un consigliere,
infòrmati quali siano le sue necessità
- egli nel consigliare penserà al suo interesse -
perché non getti la sorte su di te
9 A consiliario serva animam tuam
et prius scito quae sit illius necessitas
­ et ipse enim animo suo cogitabit ­
9 e dica: "La tua via è buona",
poi si terrà in disparte per vedere quanto ti accadrà.
10 ne forte mittat super te sortem
et dicat tibi:
10 Non consigliarti con chi ti guarda di sbieco,
nascondi la tua intenzione a quanti ti invidiano.
11 “ Bona est via tua ”
et stet e contrario videre quid tibi eveniat.
11 Non consigliarti con una donna sulla sua rivale,
con un pauroso sulla guerra,
con un mercante sul commercio,
con un compratore sulla vendita,
con un invidioso sulla riconoscenza,
con uno spietato sulla bontà di cuore,
con un pigro su un'iniziativa qualsiasi,
con un mercenario annuale sul raccolto,
con uno schiavo pigro su un gran lavoro;
non dipendere da costoro per nessun consiglio.
12 Noli consiliari cum invido
et a zelante te consilium absconde;
nec cum muliere de ea, quae ei aemulatur,
cum timido de bello,
cum negotiatore de traiecticio,
cum emptore de venditione,
cum viro livido de gratiis agendis,
12 Invece frequenta spesso un uomo pio,
che tu conosci come osservante dei comandamenti
e la cui anima è come la tua anima;
se tu inciampi, saprà compatirti.
13 cum impio de pietate,
cum inhonesto de honestate,
cum operario otioso de omni opere,
13 Segui il consiglio del tuo cuore,
perché nessuno ti sarà più fedele di lui.
14 cum mercennario annuali de consummatione anni,
cum servo pigro de multa operatione:
non attendas his in omni consilio.
14 La coscienza di un uomo talvolta suole avvertire
meglio di sette sentinelle collocate in alto per spiare.
15 Sed cum viro timorato assiduus esto,
quemcumque cognoveris observantem mandata,
15 Al di sopra di tutto questo prega l'Altissimo
perché guidi la tua condotta secondo verità.

16 cuius anima est secundum animam tuam,
et qui, cum titubaveris in tenebris, condolebit tibi.
16 Principio di ogni opera è la ragione,
prima di ogni azione è bene riflettere.
17 Et consilium cordis statue tecum;
non est enim tibi aliud fidelius illo.
17 Radice dei pensieri è il cuore,
queste quattro parti ne derivano:
18 Anima viri enuntiat aliquando vera
quam septem circumspectores sedentes in excelso ad speculandum.
18 bene e male, vita e morte,
ma su tutto domina sempre la lingua.
19 Et in his omnibus deprecare Altissimum,
ut dirigat in veritate viam tuam.
19 C'è l'uomo esperto maestro di molti,
ma inutile per se stesso.
20 Ante omnia opera verbum verax praecedat te,
et ante omnem actum consilium stabile.
20 C'è chi posa a saggio nei discorsi ed è odioso,
a costui mancherà ogni nutrimento;
21 Radix consiliorum cor,
ex quo partes quattuor oriuntur:
bonum et malum, vita et mors;
et dominatrix illorum est assidua lingua.
21 non gli è stato concesso il favore del Signore,
poiché è privo di ogni sapienza.
22 Est vir peritus multorum eruditor
et animae suae inutilis est.
22 C'è chi è saggio solo per se stesso,
i frutti della sua scienza sono sicuri.
23 Est qui sophistice loquitur et odibilis est;
in omni cibo voluptatis defraudabitur.
23 Un uomo saggio istruisce il suo popolo,
dei frutti della sua intelligenza ci si può fidare.
24 Non est illi data a Domino gratia:
omni enim sapientia defraudatus est.
24 Un uomo saggio è colmato di benedizioni,
quanti lo vedono lo proclamano beato.
25 Est sapiens animae suae sapiens,
et fructus sensus illius super corpus suum.
25 La vita dell'uomo ha i giorni contati;
ma i giorni di Israele sono senza numero.
26 Vir sapiens plebem suam erudit,
et fructus sensus illius fideles sunt.
26 Il saggio otterrà fiducia tra il suo popolo,
il suo nome vivrà per sempre.

27 Vir sapiens implebitur benedictionibus,
et omnes videntes illum beatum dicent.
27 Figlio, nella tua vita prova te stesso,
vedi quanto ti nuoce e non concedertelo.
28 Vita viri in numero dierum;
dies autem Israel innumerabiles sunt.
28 Difatti non tutto conviene a tutti
e non tutti approvano ogni cosa.
29 Sapiens in populo hereditabit honorem,
et nomen illius erit vivens in aeternum.
29 Non essere ingordo per qualsiasi ghiottoneria,
non ti gettare sulle vivande,
30 Fili, in vita tua tenta animam tuam
et vide si quid obnoxium ei est: non des illi.
30 perché l'abuso dei cibi causa malattie,
l'ingordigia provoca coliche.
Molti sono morti per ingordigia,
chi si controlla vivrà a lungo.
31 Non enim omnia omnibus expediunt,
et non omni animae omne genus placet.
32 Noli avidus esse in omni epulatione
et non te effundas super omnem escam.
33 In multis enim escis erit infirmitas,
et aviditas appropinquabit usque ad choleram.
34 Propter crapulam multi obierunt;
qui autem abstinens est, adiciet vitam.