Ruth 2

NEW AMERICAN BIBLE	Biblia Tysiąclecia
1 Naomi had a prominent kinsman named Boaz, of the clan of her husband Elimelech.	1 Noemi miała powinowatego, krewnego jej męża, człowieka bardzo zamożnego z rodziny Elimeleka. Nazywał się Booz.
2 Ruth the Moabite said to Naomi, "Let me go and glean ears of grain in the field of anyone who will allow me that favor." Naomi said to her, "Go, my daughter,"	2 Powiedziała Rut Moabitka do Noemi: Pozwól mi pójść na pole zbierać kłosy za tym, który będzie mnie darzył życzliwością. Idź, moja córko - odpowiedziała jej Noemi.
3 and she went. The field she entered to glean after the harvesters happened to be the section belonging to Boaz of the clan of Elimelech.	3 Rut wyszła więc i przyszła zbierać kłosy na polu za żniwiarzami, a przypadkiem tak się stało, że było to pole Booza, który był z rodu Elimeleka.
4 Boaz himself came from Bethlehem and said to the harvesters, "The LORD be with you!" and they replied, "The LORD bless you!"	4 A oto Booz przybył z Betlejem i powiedział do żniwiarzy: Niech Pan będzie z wami! - Niech błogosławi ci Pan - odpowiedzieli mu.
5 Boaz asked the overseer of his harvesters, "Whose girl is this?"	5 Zapytał Booz swego sługę pilnującego żniwiarzy: Czyja jest ta młoda kobieta?
6 The overseer of the harvesters answered, "She is the Moabite girl who returned from the plateau of Moab with Naomi.	6 Odpowiedział sługa pilnujący żniwiarzy: To jest młoda Moabitka, która przyszła z Noemi z ziemi Moabu.
7 She asked leave to gather the gleanings into sheaves after the harvesters; and ever since she came this morning she has remained here until now, with scarcely a moment's rest."	7 Powiedziała ona: Pozwólcie mi szukać i zbierać kłosy za żniwiarzami. Przyszła i pozostała od rana aż dotąd, a jej odpoczynek w domu był krótki.
8 Boaz said to Ruth, "Listen, my daughter! Do not go to glean in anyone else's field; you are not to leave here. Stay here with my women servants.	8 Powiedział Booz do Rut: Słuchaj dobrze, moja córko! Nie chodź zbierać kłosów na innym polu i nie odchodź stąd, ale przyłącz się do moich dziewcząt.
9 Watch to see which field is to be harvested, and follow them; I have commanded the young men to do you no harm. When you are thirsty, you may go and drink from the vessels the young men have filled."	9 Spójrz na pole, na którym pracują żniwiarze, idź za nimi. Oto kazałem młodym sługom, aby ci nie dokuczali. Kiedy będziesz miała pragnienie, idź do naczyń napić się tego, co będą czerpać młodzi słudzy.
10 Casting herself prostrate upon the ground, she said to him, "Why should I, a foreigner, be favored with your notice?"	10 Wtedy Rut upadła na twarz, oddając pokłon aż do ziemi, i zawołała: Dlaczego darzysz mnie życzliwością, tak że mnie uznajesz, choć jestem obcą?
11 Boaz answered her: "I have had a complete account of what you have done for your mother-in-law after your husband's death; you have left your father and your mother and the land of your birth, and have come to a people whom you did not know previously.	11 Odpowiedzał jej Booz: Oznajmiono mi dobrze to wszystko, co uczyniłaś swojej teściowej po śmierci swego męża: opuściłaś ojca swego i matkę swoją, i swoją ziemię rodzinną, a przyszłaś do narodu, którego przedtem nie znałaś.
12 May the LORD reward what you have done! May you receive a full reward from the LORD, the God of Israel, under whose wings you have come for refuge."	12 Niech cię wynagrodzi Pan za to, coś uczyniła, i niech będzie pełna twoja nagroda u Pana, Boga Izraela, pod którego skrzydła przyszłaś się schronić.
13 She said, "May I prove worthy of your kindness, my lord: you have comforted me, your servant, with your consoling words; would indeed that I were a servant of yours!"	13 Obyś darzył mnie życzliwością, panie mój - powiedziała - oto uspokoiłeś mnie i przemawiałeś z dobrocią do swej służebnicy, chociaż nie jestem nawet równa jednej z twoich służących.
14 At mealtime Boaz said to her, "Come here and have some food; dip your bread in the sauce." Then as she sat near the reapers, he handed her some roasted grain and she ate her fill and had some left over.	14 W czasie posiłku powiedział do niej Booz: Podejdź tu i jedz chleb, maczając swój kawałek w kwaśnej polewce. Usiadła więc koło żniwiarzy, a Booz dał jej prażonych ziaren. Jadła je, a gdy nasyciła się, resztę zatrzymała.
15 She rose to glean, and Boaz instructed his servants to let her glean among the sheaves themselves without scolding her,	15 Potem wstała zbierać kłosy. Booz wydał polecenie swoim sługom: Wolno jej zbierać kłosy nawet między snopami, wy zaś nie czyńcie jej wstrętów.
16 and even to let drop some handfuls and leave them for her to glean without being rebuked.	16 Co więcej, wyrzucajcie dla niej kłosy z pokosu i pozostawiajcie, żeby je mogła zebrać. I nie krzyczcie na nią!
17 She gleaned in the field until evening, and when she beat out what she had gleaned it came to about an ephah of barley,	17 Rut zbierała kłosy na polu aż do wieczora, a gdy wymłóciła kijem to, co zebrała, było około efy jęczmienia.
18 which she took into the city and showed to her mother-in-law. Next she brought out and gave her what she had left over from lunch.	18 Wziąwszy go poszła do miasta i zobaczyła jej teściowa to, co zebrała. Wtedy Rut wyjęła i dała jej to, co pozostało jej z posiłku.
19 So her mother-in-law said to her, "Where did you glean today? Where did you go to work? May he who took notice of you be blessed!" Then she told her mother-in-law with whom she had worked. "The man at whose place I worked today is named Boaz," she said.	19 Gdzie zbierałaś dzisiaj kłosy - zapytała ją teściowa - gdzie pracowałaś? Niech będzie błogosławiony ten, który zaopiekował się tobą! Wtedy wyjawiła swej teściowej tego, u którego pracowała, mówiąc: Człowiek, u którego pracowałam dzisiaj, nazywa się Booz.
20 "May he be blessed by the LORD, who is ever merciful to the living and to the dead," Naomi exclaimed to her daughter-in-law; and she continued, "He is a relative of ours, one of our next of kin."	20 Powiedziała Noemi do swej synowej: Niech będzie on błogosławiony przez Pana, który nie przestaje czynić dobrze żywym i umarłym! I dodała Noemi: Człowiek ten jest naszym krewnym, jest jednym z mających względem nas prawo wykupu.
21 "He even told me," added Ruth the Moabite, "that I should stay with his servants until they complete his entire harvest."	21 I jeszcze powiedział mi - rzekła Rut Moabitka - przyłącz się do moich dziewcząt, dopóki nie skończą całego mojego żniwa.
22 "You would do well, my dear," Naomi rejoined, "to go out with his servants; for in someone else's field you might be insulted."	22 Noemi powiedziała do swej synowej, Rut: Lepiej dla ciebie, moja córko, że będziesz wychodzić z jego dziewczętami, niż mieliby cię źle przyjąć na innym polu.
23 So she stayed gleaning with the servants of Boaz until the end of the barley and wheat harvests.	23 Dołączyła się więc Rut do dziewcząt Booza, aby zbierać kłosy do czasu zakończenia żniw jęczmienia i żniw pszenicy, i mieszkała ze swoją teściową.