Scrutatio

Venerdi, 29 marzo 2024 - Santi Simplicio e Costantino ( Letture di oggi)

Ecclesiasticus 31


font
VULGATABIBBIA
1 Vigilia honestatis tabefaciet carnes,
et cogitatus illius auferet somnum.
1 L'insonnia per la ricchezza logora il corpo,
l'affanno per essa distoglie il sonno.
2 Cogitatus præscientiæ avertit sensum,
et infirmitas gravis sobriam facit animam.
2 L'affanno della veglia tien lontano l'assopirsi,
come una grave malattia bandisce il sonno.
3 Laboravit dives in congregatione substantiæ,
et in requie sua replebitur bonis suis.
3 Un ricco fatica nell'accumulare ricchezze
e se smette, si ingolfa nei piaceri.
4 Laboravit pauper in diminutione victus,
et in fine inops fit.
4 Un povero fatica nelle privazioni della vita
e se smette, cade nell'indigenza.
5 Qui aurum diligit non justificabitur,
et qui insequitur consumptionem replebitur ex ea.
5 Chi ama l'oro non sarà esente da colpa,
chi insegue il denaro per esso peccherà.
6 Multi dati sunt in auri casus,
et facta est in specie ipsius perditio illorum.
6 Molti sono andati in rovina a causa dell'oro,
il loro disastro era davanti a loro.
7 Lignum offensionis est aurum sacrificantium :
væ illis qui sectantur illud !
et omnis imprudens deperiet in illo.
7 È una trappola per quanti ne sono entusiasti,
ogni insensato vi resta preso.
8 Beatus dives qui inventus est sine macula,
et qui post aurum non abiit,
nec speravit in pecunia et thesauris.
8 Beato il ricco, che si trova senza macchia
e che non corre dietro all'oro.
9 Quis est hic ? et laudabimus eum :
fecit enim mirabilia in vita sua.
9 Chi è costui? noi lo proclameremo beato:
difatti egli ha compiuto meraviglie in mezzo al suo popolo.
10 Qui probatus est in illo, et perfectus est, erit illi gloria æterna :
qui potuit transgredi, et non est transgressus ;
facere mala, et non fecit.
10 Chi ha subìto la prova, risultando perfetto?
Sarà un titolo di gloria per lui.
Chi, potendo trasgredire, non ha trasgredito,
e potendo compiere il male, non lo ha fatto?
11 Ideo stabilita sunt bona illius in Domino,
et eleemosynas illius enarrabit omnis ecclesia sanctorum.
11 Si consolideranno i suoi beni
e l'assemblea celebrerà le sue beneficenze.

12 Supra mensam magnam sedisti ?
non aperias super illam faucem tuam prior.
12 Hai davanti una tavola sontuosa?
Non spalancare verso di essa la tua bocca
e non dire: "Che abbondanza qua sopra".
13 Non dicas sic : Multa sunt, quæ super illam sunt.
13 Ricòrdati che l'occhio cattivo è un male.
Che cosa è stato creato peggiore dell'occhio?
Per questo esso lacrima in ogni circostanza.
14 Memento quoniam malus est oculus nequam.
14 Dove guarda l'ospite, non stendere la mano;
non intingere nel piatto insieme con lui.
15 Nequius oculo quid creatum est ?
ideo ab omni facie sua lacrimabitur, cum viderit.
15 Giudica le esigenze del prossimo dalle tue;
e su ogni cosa rifletti.
16 Ne extendas manum tuam prior,
et invidia contaminatus erubescas.
16 Mangia da uomo ciò che ti è posto innanzi;
non masticare con voracità per non renderti odioso.
17 Ne comprimaris in convivio.
17 Sii il primo a smettere per educazione,
non essere ingordo per non incorrere nel disprezzo.
18 Intellige quæ sunt proximi tui ex teipso.
18 Se siedi tra molti invitati,
non essere il primo a stendere la mano.
19 Utere quasi homo frugi his quæ tibi apponuntur :
ne, cum manducas multum, odio habearis.
19 Quanto poco è sufficiente per un uomo educato,
una volta a letto non si sente soffocato.
20 Cessa prior causa disciplinæ :
et noli nimius esse, ne forte offendas.
20 Sonno salubre con uno stomaco ben regolato,
al mattino si alza e il suo spirito è libero.
Travaglio di insonnia, coliche e vomiti
accompagnano l'uomo ingordo.
21 Et si in medio multorum sedisti,
prior illis ne extendas manum tuam,
nec prior poscas bibere.
21 Se sei stato forzato a eccedere nei cibi,
àlzati, va' a vomitare e sarai sollevato.
22 Quam sufficiens est homini erudito vinum exiguum !
et in dormiendo non laborabis ab illo,
et non senties dolorem.
22 Ascoltami, figlio, e non disprezzarmi,
alla fine troverai vere le mie parole.
In tutte le azioni sii moderato
e nessuna malattia ti coglierà.
23 Vigilia, cholera et tortura viro infrunito,
23 Molte labbra loderanno chi è splendido nei banchetti,
e vera è la testimonianza della sua munificenza.
24 somnus sanitatis in homine parco :
dormiet usque mane,
et anima illius cum ipso delectabitur.
24 La città mormora di chi è tirchio nei banchetti;
ed esatta è la testimonianza della sua avarizia.

25 Et si coactus fueris in edendo multum,
surge e medio, evome, et refrigerabit te,
et non adduces corpori tuo infirmitatem.
25 Non fare il forte con il vino,
perché ha mandato molti in rovina.
26 Audi me, fili, et ne spernas me,
et in novissimo invenies verba mea.
26 La fornace prova il metallo nella tempera,
così il vino i cuori in una sfida di arroganti.
27 In omnibus operibus tuis esto velox,
et omnis infirmitas non occurret tibi.
27 Il vino è come la vita per gli uomini,
purché tu lo beva con misura.
Che vita è quella di chi non ha vino?
Questo fu creato per la gioia degli uomini.
28 Splendidum in panibus benedicent labia multorum,
et testimonium veritatis illius fidele.
28 Allegria del cuore e gioia dell'anima
è il vino bevuto a tempo e a misura.
29 Nequissimo in pane murmurabit civitas,
et testimonium nequitiæ illius verum est.
29 Amarezza dell'anima è il vino bevuto in quantità,
con eccitazione e per sfida.
30 Diligentes in vino noli provocare :
multos enim exterminavit vinum.
30 L'ubriachezza accresce l'ira dello stolto a sua rovina,
ne diminuisce le forze e gli procura ferite.
31 Ignis probat ferrum durum :
sic vinum corda superborum arguet in ebrietate potatum.
31 Durante un banchetto non rimproverare il vicino,
non deriderlo nella sua letizia.
Non dirgli parola di rimprovero
e non tormentarlo col chiedergli ciò che ti deve.
32 Æqua vita hominibus vinum in sobrietate :
si bibas illud moderate, eris sobrius.
33 Quæ vita est ei qui minuitur vino ?
34 Quid defraudat vitam ? mors.
35 Vinum in jucunditatem creatum est,
et non in ebrietatem ab initio.
36 Exsultatio animæ et cordis vinum moderate potatum.
37 Sanitas est animæ et corpori sobrius potus.
38 Vinum multum potatum irritationem,
et iram, et ruinas multas facit.
39 Amaritudo animæ
vinum multum potatum.
40 Ebrietatis animositas, imprudentis offensio,
minorans virtutem, et faciens vulnera.
41 In convivio vini non arguas proximum,
et non despicias eum in jucunditate illius.
42 Verba improperii non dicas illi,
et non premas illum repetendo.